اهل ایمان و باطن اعمال
آیا ولی فقیه باطن اعمال ما را میبیند؟
پاسخ کوتاه:
پیامبر به این مردم بگو هر کاری انجام دهید اعمالتان در مرآ و منظر خدا و رسول و مومنون می باشد. آن ها همه را می بینند و می دانند. خدای متعال برای مصالحی آگاهى از حقایق و ژرفاى رفتارهاى مردم در دنیا را بر بندگان صالحش آشکار مینمایند. میزان ستاریت پروردگار نسبت به هر کس به تناسب لیاقت شایستگی و درجات قرب او درپیشگاه خداوند است.
آیه شریفه قران می فرماید: « قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله و المومنون» (1)؛ یعنی ای پیامبر به این مردم بگو هر کاری می خواهید انجام دهید اما مسلما اعمالی که شما انجام می دهید در مرآ و منظر خدا و رسول و مومنون می باشد. آن ها همه را می بینند و می دانند. درجه اول ائمه معصومین علیهم السلام و بعد شاگردان و تربیت یافتگان واقعی مکتب آن ها, مانند ایت الله بهجت ها ره که در اثر یک عمر خودسازی به کمال راه یافته و دلشان به نور معرفت روشن شده و درهمین عالم از اعمال و رفتار بلکه نیت های افراد مطلع هستند در روایات هم نقل شده اگر می خواهید بدانید جایگاه شما در دل برادر مومنتان چه گونه است ببینید جایگاه ان شخص در قلب شما چگونه است یعنی یک ارتباط معنوی بین قلوب مومنین وجود دارد به طوری که اگر شما دردل مومنی را دوست داشته باشید و محبت او در دلتان باشد او نیز متقابلا نسبت به شما محبت دارد و اگر اهل معرفت باشد کاملا از محبت شما و نیت شما به اذن الله تعالی اگاه است. این آیه مبارکه از مشاهده ی اعمال توسط حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و مومنان سخن گفته است. خدای متعال برای مصالحی آگاهى از حقایق و ژرفاى رفتارهاى مردم در دنیا را بر بندگان صالحش آشکار مینمایند. یک جهت نیل به نیک بختى یا تیره روزى، پذیرفته شدن یا رد شدن در پیشگاه الهى، امتحان فرمانبرى یا سرپیچى از احکام الهى و سپس گواهى دادن بر آن در روز قیامت است. منظور از دیدن اعمال بنا بر مشهور نوعی دیدن با «چشم دل»را گفته اند. انسان از نقایص و عیوب خود ناراحت و غمگین می شود چون فطرتاً کمال طلب است. نقص و عیب در مقابل کمال است؛ لذا انسان فطرتا دوست دارد که کامل باشد و دیگران نیز او را به وصف کمال بشناسند. از روایات استفاده می شود خداوند متعال گناهان توبه کنندگان را هم در دنیا و هم در آخرت می پوشاند. امام صادق علیه السلام فرمودند: « زمانی که بنده توبه نصوح کند خدا او را دوست می دارد پس عیوب او را در دنیا و آخرت می پوشاند. راوی از امام می پرسد: خدا چگونه می پوشاند؟ امام می فرمایند: خدا گناهان او را از یاد دو ملکی که گناهان او را می نویسند، می برد و به اعضاء او وحی می کند که گناهان او را کتمان کنید و وحی می کند به اماکن زمین که کتمان کنید آنچه را که از گناه در شما انجام می داد، پس او خدا را ملاقات می کند در حالی که هیچ چیزی نیست که بر گناه او شهادت دهد.»(2)؛ از این گونه روایات استفاده می شود که خداوند متعال نسبت به مؤمنان هم در دنیا و هم در آخرت ستارالعیوب است. اما نسبت به غیر مؤمنین خداوند متعال چنین تعهدی نداده است. خداوند متعال بسیاری از قبایح غیر مؤمنین را در دنیا مخفی می کند ولی آن گاه که بنده خدا از ستاریت خدا مغرور شود و حرمت شکنی را از حد بگذارند و به خصوص شروع به ریختن آبروی بندگان کند، در این حالت بعید نیست که خدا نیز پرده از کار او بردارد و او را رسوا کند و البته در آخرت به طور حتم پرده از کارش گشوده خواهد شد؛ و در واقع این خود شخص است که با کناره گیری کامل از عبادت خدا پرده ستاریت خدا را کنار می زند و خود را رسوا می کند. بنابراین در عین اینکه آخرت یوم تبلی السرائر است و اسرار در آن روز فاش می شوند ولی گناهان مؤمنان مکتوم می ماند و خدا آن را حتی از ملائک نیز مخفی می کند واین خود پاداشی برای مومنان است ؛ حتی از برخی روایات استفاده می شود که خداوند متعال بعد از ورود مؤمنان به بهشت، گناهان گذشته آنها را از یاد خودشان نیز می برد تا از شرمندگی آن آزار نبینند.همچنین لازم به ذکر است که شهود باطن افراد توسط بعضی اولیای الهی به معنی دریده شدن پرده ستاریت نیست؛چون اولیای خدا با چشم الهی می نگرند ودیدن آنها عین دیدن خداست وایشان هم به خواست خدا بر باطن افراد بخاطر مصالحی اطلاع میابندوایشان هم مانند خداوند متعال ستار هستند . میزان ستاریت پروردگار نسبت به هر کس به تناسب لیاقت شایستگی و درجات قرب او درپیشگاه خداوند است. از این رو خداوند برای کافر ستاریتی قرار نداده و نسبت به مومنین به تناسب درجات ایمانی ستاریتش متفاوت است . بنابراین چه بسا برخی از اعمال مومنان مقرب را خداوند از نظر آن حضرت نیز مخفی بدارد و شاید در همین مرتبه است که در قیامت از پیامبر صلی الله علیه و آله نیز مخفی می دارد. بنابراین تعارضی بین این دو دسته روایات نیست ؛ زیرا می توانند مصداق مشترک داشته باشند..ــــــ
(1). سوره مبارک توبه، آیه شریفه 105.
(2). کافی، ج2، ص430 و 431.
اهل ایمان و باطن اعمال