دین و اندیشه

حکومت قبل ظهور و نهی روایات

پرسش و پاسخ

با وجود نهی روایات میتوان حکومتی در زمان غیبت داشت؟

پاسخ کوتاه:
روایات مردم آخر الزمان را دو گروه میداند. گروهی در شاهراه خیر و صلاح و هدایت ثابت قدم مى مانند. گروهى نیزدر بیراهه و گمراهى هستند. قیام علیه طاغوت و ظلم مقدمه تشکیل حکومت عدل است. دعوت به سکوت پیش از ظهور با دلالت آیات قرآنی بیانگرجامعیت اسلام منافات دارد.


لزوم تشکیل حکومت اسلامى امر عقلى مهم و آشکاری است. بخش عظیمى از قوانین اسلامى، برنامه هایى سیاسى، اجتماعى و جز در سایه یک تشکیلات و حکومت قابل اجرا نیست. این بخش از دستورات دین دائمى و اختصاصى به زمان حضور امام معصوم علیه السلام ندارد. در زمان غیبت هم لازم الاجراست. بنابراین هر گاه تشکیل حکومت امکان داشته باشد به عنوان مقدمه اجراى احکام الهى، واجب است به آن اقدام گردد. بدیهى است اجراى حکومت اسلامى نیازمند مدیرى توانا ست که علاوه بر صلاحیت هاى لازم در حوزه مدیریتى، از تخصص لازم در آشنایى با احکام اسلامى برخوردار باشد تا امور جامعه و روابط و مناسبات آن را در چارچوب احکام الهى منطبق و اداره نماید. احادیث (مخالف قیام) در شرائطى صادر شده است که عده اى از علویان و یا حتى از عباسیان، براى مقابله با حکومت اموى و با استفاده از جهل مردم، خود را به عنوان مهدى موعود که پیامبر صلی الله علیه و آله وعده ظهور او را بشارت داده بود، قلمداد مى کردند و از مردم براى خود بعنوان مهدى منتظر بیعت مى گرفتند. در چنین اوضاعى ائمه علیهم السلام با موضع گیرى بجا جلوى سوء استفاده آنان را گرفتند.

غالب روایات نهى از قیام که مخالفین به آن استناد نموده اند، در فضایى خاص صادر و منع از مطلق هر قیام ندارند. ناظر به افراد خاص و قیامهای مشروط است. تفسیر صحیح باطل بودن روایات قیام هاى قبل از ظهور چنین است:
1 – اگر روایات مذکور به معناى ظاهرى آنها که برخى خیال کرده اند، گرفته شود، معناى آن و جوب سکوت در برابر همه ظلم ها و طاغوت ها و بى عدالتى ها است و این مخالفت نص صریح قرآن و روایات مکرر اهل بیت علیهم السلام است که اسلام دین عدالت است و مردم را به عدالت و زندگى عادلانه دعوت کرده و سکوت در برابر اهل ظلم و کفر را جایز ندانسته است و از سلطه طاغوت نهى فرموده است. بنابراین قیام امام حسین علیه السلام تنها براى ایشان جایز بود و عملى نیست که بشود از آن پیروى کرد و کلام امام حسین علیه السلام خطاب به کوفیان که فرمود «فلکم فى اسوه» همانا من براى شما الگو هستم،(1)؛ لغو مى گردد و ما تنها موظفیم براى امام حسین عزادارى کنیم و پیروى از سنت و روش ایشان براى ما جایز نیست. ضمن اینکه قیام علیه طاغوت و ظلم مقدمه تشکیل حکومت عدل است و اگر ما پیش از ظهور دعوت به سکوت شده باشیم به آیاتى که دلالت بر جامعیت اسلام دارد.(2)؛ همچنین روایات متعددى که بر این واقعیت دلالت دارند لغو مى گردند. بنابراین معناى روایات غیر از آن است که برخى با وجوب سکوت برداشت کرده اند.
2 – امام على علیه السلام در وصف مردم آخر الزمان مى فرمایند: «… تضل فیها اقوام و یهتدى فیها اخرى در آن زمان گروههایى گمراه مى شوند و گروهى دیگر بر هدایت ثابت قدم مى مانند…»
بعد امام علیه السلام در وصف گروه هدایت شدگان مى فرمایند: «اولئک خیار هذه الامه مع ابرار هذه العتره آنها بهترین این امت هستند که با خوبان این خاندان ( خاندان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله) به سر مى برند.»(3)؛ روایت شریف صریح است در این که مردم آخر الزمان دو گروه هستند گروهى به بیراهه گمراهى کشانده مى شوند اما بهترین این امت در شاهراه خیر و صلاح و هدایت ثابت قدم مى مانند. در این دوران هر چه اهل باطل و شر و ستم در رفاه و آسایش هستند اهل حق در سختى به سر مى برند زیرا حاکمیت با ظلم و ستم است و اهل حق در اقلیت به سر مى برند.
3 – امام سجاد علیه السلام مى فرمایند: «ان اهل زمان غیبته القائلین بامامته والمنتظرین لظهوره… الدعاه الى دین الله عزوجل سرا و جهرا» معتقدان به مهدى و منتظران ظهور او در عصر غیبت…. (داراى چنین صفاتى هستند که) در پنهان و آشکار مردم را به دین خدا فرا مى خوانند.(4)؛
4 – امام صادق علیه السلام مى فرمایند: «… و رایت اصحاب الایات یحقرون و یحتقر من یحبهم» مردمان حق را مى نگرى که خوار شمرده مى شوند و هر کس به آنها علاقه داشته باشد نیز کوچک شمرده مى شود.(5)؛ برخورد امروز دولت مستکبر آمریکا و دنباله روان آن با مردم ایران و مسلمانان نمونه اى از تحقق این روایت است. آرى در این زمان حفظ دین بسیار سخت است.
5 – پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مى فرمایند: «لاحدهم اشد بقیه على دینه من خرط القتاد فى اللیله الظلماء او کالقابض على جمر الغضاء» هر یک از آن (مؤمنان) دین خویش را به سختى نگاه مى دارد چنان که گویى درخت خار مغیلان را در شب تاریک با دست پوست مى کند یا آتش پر دوام را در دست نگاه مى دارد.(6)؛ آرى حفظ و نگهدارى دین، بسیار سخت است و به این دلیل است که انتظار فرج بهترین عبادت است.
6 – پیامبرخدا صلی الله علیه و آله مى فرماید: «افضل اعمال امتى انتظار الفرج من الله عز وجل» انتظار فرج از جانب خداوند متعال برترین عمل امت من است.(7)؛
7 – امام على علیه السلام مى فرماید: «المنتظر لامرنا کالمتشحط بدمه فى سبیل الله» منتظر امر ما، بسان کسى است که در راه خدا به خون خود غلطیده است.(8)؛ در چنین زمان پر فتنه اى است که به ما دستور داده اند که هوشیار باشیم و مواظب دین خود باشیم زیرا از هر طرف براى گمراهى ما تلاش مى شود. زور و زر و تزویر و تبلیغات و سیاست بازى ها و تهدیدها و هزار و یک اقدام دیگر در سر راه ماست تا ما را از دین حق جدا کند. خلاصه کلام این که در برابر ظلم و فساد سراسرى که جهان را پر کرده است گروهى مؤمن واقعى هستند که انتظار عدالت گستر را مى کشند و زمینه ساز ظهورند. «آنها پولاد دل اند و همه وجودشان را یقین به خدا پر کرده است. مردمانى سخت تر از صخره ها»(9)؛ «آنها در حالى که پیامبر را ندیده اند و امامشان هم پنهان است به سبب یقین قلبى، داراى ایمانى مستحکم هستند»(10)؛ «آنها برادران پیامبر خدا صلی الله علیه و آله هستند. او را ندیده اند، اما به او ایمان دارند و او را از صمیم قلب دوست مى دارند و با تمام وجود او و دین او را یارى مى رسانند.»(11)؛ «آرى چنین مردمانى برترین مردم همه زمان ها هستند زیرا خداوند عقل ها و فهم ها و شناخت آنها را قوت بخشیده است به حدى که امام غائب نزد آنها همچون امام حاضر است و به نهایت درجه اخلاص رسیده اند.» (12)؛ «چقدر مقام آنها بالاست که پاداش یک نفر این گروه همانند پاداش پنجاه صحابه پیامبر خدا صلی الله علیه و آله است که در رکاب آن حضرت در جنگ هاى بدر و احد و حنین جنگیده اند، زیرا سختى ها و آزار ها و رنج هایى که بر آنان وارد مى شود، فوق طاقت اصحاب پیامبر خدا صلی الله علیه و آله است و اگر چنین رنج ها و آزارهایى به اصحاب پیامبرخدا صلی الله علیه و آله مى رسید شکیبایى نمى داشتند» (13)؛ پس بکوشید جزء این گروه باشید تا نامتان را در فهرست یاران با اخلاص امام مهدى حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه الشریف ثبت کنند و جزء برادران ودوستان پیامبر بزرگوار خدا صلی الله علیه و آله و شهدا در رکابش شمرده شوید.
ـــــــــــ
براى اطلاع بیشتر:
نگا: کورانى، على عصر ظهور ترجمه عباس جلالى شرکت چاپ و نشر بین الملل سازمان تبلیغات اسلامى تهران چاپ دوم 1379 (همه کتاب خواندنى است اما بحث ایرانیان و نقش آنان در ظهور و زمینه سازى ظهور را در صفحات 275 – 211 مطالعه کنید.) همچنین کتاب فقه سیاسى، عمید زنجانى، ج 2، ص 189، مطالب مفیدى در نقد و بررسى این قبیل روایات ارائه نموده است.
.
ــــــــــ
پانویس:
(1). تحف العقول، ص 505.
(2). سوره مبارکه المائده،/ آیات شریفه 33 – 38 . سوره مبارکه النور،/ آیه شریفه 2. سوره مبارکه الحجرات،/ آیه شریفه 9. سوره مبارکه الانفال،/ آیات شریفه 39 – 60.
(3). بحارالانوار، ج 51، ص 118.
(4). کمال الدین، شیخ صدوق، ص 320.
(5). بحارالانوار، ج 52، ص 256 .
(6). همان، ص 124.
(7). همان، ص 128.
(8). همان، ص 123.
(9). همان، ص 308.
(10). همان، ص 124.
(11). همان، ص 132.
(12). کمال الدین، ص 320.
(13). بحارالانوار، ج 52، ص 130.

حکومت قبل ظهور و نهی روایات

دیدگاه شما برای ما ارزشمند است

نظر شما چیه؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم *

دکمه بازگشت به بالا