دین و اندیشه

رویکرد اخلاقی به هستی شناسی

پرسش و پاسخ

آیا می توان رویکردی اخلاقی به هستی شناسی داشت؟ و یا گذاری از هستی شناسی به اخلاق داشته باشیم؟

پاسخ کوتاه:
سوال اصلیِ مقالۀ پیش­رو این است که چگونه می­توان تقدم امر اخلاقی بر هستی ­شناسی را در فلسفۀ دریدا نشان داد؟ بر این اساس تلاش فکری دریدا را باید تلاشی برای فراروی از مباحث هستی ­شناسانه دانست و روش واسازی وی را تحلیلی بدانیم که نه در ساحت هستی که در نیرویِ الزام­آورِ امر اخلاقی صورت می­گیرد، عملی که رو به بیرون و شناخت آن چه هست ندارد، بلکه به نام دیگری، از آنچه که انجام شده و انجام داده، سخن می­راند. بر این اساس، هدفِ مقالۀ حاضر ایضاحِ تقدم اخلاق بر هستی ­شناسی به معنای رویکردی درست به فلسفۀ دریدا می­باشد…


در این زمینه ژاک دریدا در چارچوب مباحثِ امانوئل لویناس، گذاری را از هستی شناسی به اخلاق ارایه می دهد که حاصلش در قالب مقاله ای نوشته شده و چکیده ای از آن خدمت خوانندگان اشاره می گردد. چکیده در این مقاله به دنبال فهم اندیشۀ فلسفی دریدا و رفع ابهام آن هستیم؛ پاسخ ما به این ابهام آن است که دریدا را باید پیش از هرچیز در چارچوب مباحثِ امانوئل لویناس فهمید و قرار داد. این جایگذاری درید،ا در نوع خود، بسیار کلیدی است و معنای ضمنی فلسفۀ او را متفاوت می­سازد. دلیل این تحول آن است که در خوانش عمومی دریدا را در درجۀ نخست وارث نیچه و پس از آن هایدگر می­دانند که در افق فکری آن دو و در سنت نقد متافیزیک آن دو قرار می­گیرد. لویناسی دیدن دریدا به این معنی است که فلسفۀ او را گذار از فلسفۀ هایدگری، یعنی هستی­ شناسی، به اخلاق بدانیم. یعنی آن که سخن دریدا، بر اساس زبانِ لویناس، در چارچوبِ عدالت قرار می­گیرد. مطابق این سخن، سوال اصلیِ مقالۀ پیش­رو این است که چگونه می توان تقدم امر اخلاقی بر هستی­ شناسی را در فلسفۀ دریدا نشان داد؟ بر این اساس تلاش فکری دریدا را باید تلاشی برای فراروی از مباحث هستی­ شناسانه دانست و روش واسازی وی را تحلیلی بدانیم که نه در ساحت هستی که در نیرویِ الزام­آورِ امر اخلاقی صورت می­گیرد، عملی که رو به بیرون و شناخت آن چه هست ندارد، بلکه به نام دیگری، از آنچه که انجام شده و انجام داده، سخن می­راند. بر این اساس، هدفِ مقالۀ حاضر ایضاحِ تقدم اخلاق بر هستی­ شناسی به معنای رویکردی درست به فلسفۀ دریدا می­باشد…
برای دریافت اصل مقاله ر. ک: کاظمی، احسان، جمشیدی، محسن، ماخانی، سعید؛ دریدای لویناسی؛ گذار از هستی شناسی به اخلاق، دو فصل‌نامه پژوهش‌های هستی شناختی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی؛ شناسه دیجیتال: 10.22061/ORJ.2020.1389آدرس اینترنتی:https://orj.sru.ac.ir/article_1389.html

رویکرد اخلاقی به هستی شناسی

دیدگاه شما برای ما ارزشمند است

نظر شما چیه؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم *

دکمه بازگشت به بالا