حشر با چه سنی خواهد بود
سلام
ایا در روز قیامت ، هر کس در سن خودش محشور میشود؟ ایا در بهشت ، همه جوان میشوند ؟ زندگی در ان دنیا تا کی ادامه دارد؟
در سوال، سه مطلب متفاوت در قالب سه سوال مطرح شده است که اجمالا باید عرض شود:
همه انسان ها در سنی که می میمرند محشور می شوند. همه اهل بهشت جوان هستند اگر جوان نباشند جوان می شوند و وارد بهشت می شوند. و زندگی در بهشت تا ابد و همیشه خواهد بود. البته خلود در بهشت و جهنم را نمی شود با عقل محدود ما تصور کرد.
اما به صورت تفصیلی باید گفت:
گاهی در موضوع قیامت سخن از روز محشر است و گاهی سخن از ورود به بهشت و جهنم است ، آنجایی که سخن از روز محشر است درظاهر آیات چنین می توان استفاده کرد که به همان سنی که از دنیا رفته اند محشور می شوند ولی روایات تصریح به این مطلب دارند .و آنجایی که سخن از ورود به بهشت است در آیات و روایات وارد شده است که همه به صورت جوان وارد بهشت می شوند!
وضع سنی مردم در روز محشر:
الف ) قرآن
از آیاتی از قرآن کریم می توان استفاده کرد که انسان ها در همان سنی که از دنیا رفته اند، محشور می شوند هر چند آیا ت قر آن به طور کلی و و نه به صورت صریح به این مطلب اشاره دارند ولی به ضمیمه روایات می توانند دلیلی بر موضوع باشند از باب نمونه به سه آیه اشاره می شود:
1-آیه به حیات بعد از مرگ اشاره کرده، مى گوید: (وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ فَإِذا هُمْ مِنَ الْأَجْداثِ إِلى رَبِّهِمْ یَنْسِلُونَ).” بار دیگر در صور دمیده مى شود، ناگهان همه آنها از قبرها بیرون آمده، شتابان به سوى دادگاه پروردگارشان رهسپار مى شوند” [1]2- (وَ أَنَّ اللَّهَ یَبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُورِ)” خداوند تمام کسانى را که در قبرها آرمیده اند زنده مى کند”.این آیه هم ظاهرش این است که با همان بدن و همان سنی که از دنیا رفته اند محشور می شوند.[2]3ـ آیه ای دیگری هم داریم که روى سخن را به کفار زمان پیامبر اسلام کرده، به آنها چنین هشدار مى دهد: (فَکَیْفَ تَتَّقُونَ إِنْ کَفَرْتُمْ یَوْماً یَجْعَلُ الْوِلْدانَ شِیباً) “اگر شما کافر شوید چگونه خود را از عذاب شدید الهى برکنار مى دارید در آن روز کودکان را پیر مى کند”! و ظاهرا براین مطلب دلالت دارد ومعلوم می شود کودک هم بین آنها وجود دارد[3]ب) روایات
1-در روایتی چنین می خوانیم «کما تموتون تحشرون» آنچنان که می میرید (و در سنی که از دنیا می روید) محشور می شوید[4].
2-در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) آمده است: روز قیامت موقع حساب، خداوند به جبریل دستور می دهد که بچه های مؤمنین را به بهشت وارد کند (فرشته وحی آنها را به سوی بهشت راهنمایی می کند ولی آنان) دم در بهشت می ایستند و داخل نمی شوند، از پدران و مادران خود سؤال می کنند، فرشتگان پاسخ می دهند که آنها مشغول حساب و اعمال خود می باشند و مانند شما نیستند، آنگاه اطفال مؤمنان فریاد می کشند و گریه می کنند، خداوند از جبرئیل سؤال می کند، و جبرئیل عرض می کند: خداوندا تو آگاهی، این صدای بچه های مؤمنان است که بدون پدران و مادرشان وارد بهشت نمی شوند، در نتیجه خداوند به جبرئیل فرمان می دهد که از میان مردم دست والدین آنها را بگیرد و با آنها داخل بهشت کند.[5]این حدیث به روشنی وصراحت تمام گو یای این است که کودک به همان سنی که از دنیا رفته، یعنی در سن کودکی محشور می شود.
3- در حدیث دیگر زراره می گوید : امام باقر (ع) فرمود : خداوند در مورد اطفال و کودکان مشیّت و اراده ی ( خاص ) دارد ، خداوند کودکان و کسانی را که در فترت و نبود پیامبر مرده اند و سالخوردگان و پیرمردانی که در حال زوال عقل پیامبر را درک کرده اند و ناشنوا و لالی غیر عاقل و دیوانه و ابلهی که عقل ندارند ، همه را در روز قیامت جمع می کند و هر یکی از آنها بر خدا احتجاج می کند ، خداوند فرشته ای را بسوی آنان می فرستد که آتشی را روشن کند ، سپس فرشته ی دیگری به آنان می گوید وارد آتش شوید ، هر کس وارد آتش شود برای او سرد و سلام گردیده و او را به بهشت می برد و هرکسی تخلف و سرپیچی نماید داخل جهنّم می شود [6] .
از این روایت به خوبی استفاده می شود که هر کسی به وضع و حال دنیایی خود محشور می شود .به علاوه این که عقل و خرد اقتضا می کند که انسان در سنی که از دنیا رفته است محشور شود. زیرا بدنی که عصاره و فشرده همه بدنهای دوران عمر است در حقیقت همیشه با روح بوده و از هر جهت تناسب و سنخیت با آن دارد و روح تنها با آن می تواند (مأنوس) باشد و این مأنوسیت با آخرین لحظات عمر بدن بیشتر خواهد بود، لذا جا دارد که انسان در همان سنی که از دنیا رفته است محشور شود.[7]وضع سن افراد در ورود به بهشت
الف ) قرآن
از آیات قرآن استفاده می شود که در بهشت درد سر و خستگی و پیری وجود ندارد: (وَ قالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ). ” آنها مى گویند حمد و ستایش مخصوص خداوندى است که غم و اندوه را از ما بر طرف ساخت” [8]2- « إِنَّ لَکَ أَلاَّ تَجُوعَ فِیها وَ لا تَعْرى»« محققا از براى تو اینست که نه گرسنه مى شوى در بهشت و نه برهنه میگردى»[9] صاحب تفسیرأطیب البیان بیان کرده چون در بهشت هیچگونه المى نیست اهل بهشت نه گرسنه مى شوند که الم جوع باشد و نه سیر مى شوند که دیگر میل نداشته باشند میفرماید: (أُکُلُها دائِمٌ) فقط التذاذ است و البسه بهشتى هم مختصّ ببهشت است با لباس دنیوى و مأکولات دنیا مناسبت ندارد. (أَلَّا تَجُوعَ فِیها) زیرا مأکولات آن تحلیل نمى شود که محتاج ببدل ما یتحلل شود مدفوعات ندارد پیرى و ضعف قوى در آنجا نیست تمام (جرد مرد) هستند فنا و زوال ندارد دار خلود است. (وَ لا تَعْرى ) برهنگى هم یک بلائى است در آنجا نیست البسه بهشتى نه چرک و کثیف میشود و نه کهنه و پوسیده نه ثقل و سنگینى دارد صد لباس روى هم خردلى ثقالت ندارد، بلکه بشره از زیر آنها نمایان است. [10]ب ) روایات
1-اما در روایات در بعضی از آنها به صورت کلی بیان شده که انسانها در بهشت (اعم از زن و مرد) جوان هستند چنانکه امام جواد (ع) فرمود: «لان اهل الجنه یکونون شباناً[11]» اهل بهشت همه (مرد و زن) جوان محشور می شوند (و در بین آنها پیر مرد و پیر زن وجود ندارد). [12]2- در روایات دیگری مساله مشخص تر بیان شده، پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله فرمود: که مردان بهشتی در سن 33 سالگی و حوریه و زنان بهشتی در سن 16 سالگی می باشند[13]. این روایت ظاهرش عمومیت دارد، شامل همه ساکنین در بهشت می شود.
ولی پیرامون سن اهل جهنم در آیات قرآن تصریحی نشده است و در متون روایی هم مطلب خاصی در این باره یافت نشد.
در نتیجه جواب سؤال این شد که مردم در روز محشر و قیامت با همان سنی که از دنیا رفته اند محشور می شوند، و اما به استناد آیات و روایات بهشتی ها جوان (مردان در سن 33 سالگی و زنان و حوریه ها در سن 16) هستند.
اما اینکه پرسیده شده زندگی تا کی ادامه دارد ؛ آیات قرآن دلالت بر خلود و جاودانگی اهل بهشت و اهل جهنم دارند.
خلود و جاودانگی اهل بهشت
«وَ بَشِّرِ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ کُلَّما رُزِقُوا مِنْها مِنْ ثَمَرَةٍ رِزْقاً قالُوا هذَا الَّذی رُزِقْنا مِنْ قَبْلُ وَ أُتُوا بِهِ مُتَشابِهاً وَ لَهُمْ فیها أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ هُمْ فیها خالِدُونَ» « به کسانى که ایمان آورده، و کارهاى شایسته انجام داده اند، بشارت ده که باغهایى از بهشت براى آنهاست که نهرها از زیر درختانش جاریست. هر زمان که میوه اى از آن، به آنان داده شود، مى گویند: «این همان است که قبلا به ما روزى داده شده بود. (ولى اینها چقدر از آنها بهتر و عالیتر است.)» و میوه هایى که براى آنها آورده مى شود، همه (از نظر خوبى و زیبایى) یکسانند. و براى آنان همسرانى پاک و پاکیزه است، و جاودانه در آن خواهند بود.» [14]خلود و جاودانگی اهل جهنم
(وَ الَّذِینَ کَفَرُوا وَ کَذَّبُوا بِآیاتِنا أُولئِکَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِیها خالِدُونَ).” ولى آنان که کافر شوند و آیات ما را تکذیب کنند براى همیشه در آتش دوزخ خواهند ماند” [15]معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. معاد، محسن قرائتی، انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین، تمام کتاب.
2. زندگی جاوید، استاد مطهری، انتشارات صدرا، تمام کتاب.
3. معاد از نظر روح و جسم، محمد تقی فلسفی، هیأت نشر معارف اسلامی، بخش دوم.
4. معاد، آیة الله دستغیب، انتشارات جزائری، ص141.
5. سرای دیگر، آیة الله دستغیب، انتشارات جزائری.
6. معاد و جهان پس از مرگ، استاد ناصر مکارم شیرازی، مطبوعات هدف، ص338 به بعد.
پی نوشتها:
[1]. یس/51.
[2]. حج/7.
[3]. مُزّمل/17.
[4]. ر.ک: مطهری، مرتضی، راههای اثبات وجود خدا، انجمن اسلامی دانشجویان، چاپ اول، 1363، ص216.
[5]. مجلیسی، محمد باقر، بحار الأنوار، چاپ بیروت، ج 79، ص 123، ح 15.
[6]. کلینی ، محمد ، الکافی ، 3/249 دارالکتب الاسلامیه ، طهران ، 1367ش .
[7]. مکارم شیرازی، ناصر، معاد و جهان پس از مرگ، مطبوعات هدف، ص338.
[8]. فاطر/34.
[9]. سوره طه / آیه 118
[10]. أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج 9، ص: 113
[11]. الشباب جمع شاب و کذلک الشبان و الشباب الحداثه الصحاح، ج1، ص151.
[12]. احتجاج علی طبرسی، ناشر انتشارات اسوه، ج2، ص478.
[13]. دستغیب، معاد، ص141.
[14]. بقره /25
[15]. بقره /39
حشر با چه سنی خواهد بود