انتخاب اصلح
اگر در انتخابات مجلس اصلح را شناخته ایم اما مقبولیت نداشته باشد و احتمال رای آوردنش پایین باشد تکلیف چیست ؟ آیا به اصلح رای دهیم اگر چه انتخاب نشود یا به سراغ صالح مقبول برویم؟
دوست گرامی. این سوال ناظر به یک مسألهی بحثبرانگیز با عنوان “اصلح یا صالح مقبول” است. این مسأله یکی از بحثهای مبنایی انتخابات است که در همهی سطوح جامعه از بزرگان گرفته تا مردم عادی، مورد بحث و مناقشه است.یعنی آیا وظیفهی ما این است که فردی را انتخاب کنیم که بهترین و شایستهترین فرد باشد؟ یا اگر یک فرد خوب و شایسته را انتخاب کردیم ـهرچند که بهتر از او هم وجود داشته باشد ـ، باز به وظیفهی خود عمل کردهایم؟در نگاه اول به نظر میرسد که پاسخ خیلی روشن است. واضح است که انتخاب اصلح بر انتخاب صالح رجحان دارد و با وجود فرد اصلح (بهترین)، انتخاب صالح (خوب) عاقلانه نیست.
اگر مطلب اینقدر روشن است، پس چرا عدهای با آن مخالفت میکنند؟
باید توجه کنیم که این دعوا فقط با این فرض معنا پیدا میکند که فرد صالح، در بین مردم مقبولیت داشته باشد و شانس انتخاب شدنش بیشتر باشد و فرد اصلح چنین نباشد؛ یعنی مقبولیت و شانس انتخاب شدن نداشته باشد.
پس صورت مسأله را دوباره و با بیانی دقیقتر چنین مینویسیم:
آیا وظیفهی ما این است که فردی را انتخاب کنیم که بهترین و شایستهترین فرد باشد، هرچند که مقبولیت عامه و شانس برنده شدن نداشته باشد؟ یا اگر فرد خوب و شایستهای بود که مقبولیت داشت و از شانس بالایی برای پیروزی برخوردار بود، میتوانیم به او رأی بدهیم؟
اینبار هم وقتی با انصاف به مسأله نگاه میکنیم میبینیم باز هم پاسخ آن روشن است. رأی دادن و رأی گرفتن که یک کار تشریفاتی و از سر بیکاری نیست! ما میخواهیم به کسی رأی بدهیم که بر جامعه مدیریت کند و در میدان کار و با تکیه بر حمایت و پشتیبانی مردم، به ادارهی امور ملت بپردازد. بسیار روشن است کسی که در بین مردم مقبولیت ندارد و مردم به او هیچ اقبالی نشان نمیدهند نمیتواند رئیس جمهور کشور باشد.
برتری انتخاب «صالح مقبول» بر «اصلح نامقبول» وقتی روشنتر میشود که در میان نامزدها، افرادی ناصالح و ضعیف هم به چشم بخورند که از جهاتی شانس پیروزی هم داشته باشند. در چنین فرضی، رأی دادن به اصلح نامقبول مساوی است با انتخاب شدن فرد ناصالح؛ در حالی که رأی دادن به صالح مقبول، همانطور که از انتخاب شدن اصلح جلوگیری میکند، از برگزیده شدن فرد ناصالح هم ممانعت میکند. و روشن است که روی کار آمدن صالح بهتر از روی کار آمدن ناصالح است.
انتخاب اصلح