علم به زمان ظهور
با سلام و خسته نباشید خدمت شما پاسخگوی محترم آیا براساس روایات و احادیث آیا شخص شخیص حضرت حجت بن الحسن ارواحنا فداک از زمان ظهورشان مطلع هستند یا برای ایشان هم مستتر است؟
بر اساس روایاتی چند ، علم به زمان ظهور فقط در دست خداوند است وهیچ کس از زمان آن خبر ندارد .کمیت از امام باقر(ع) در مورد همین قضیه پرسید امام(ع) فرمود:(لقد سئل رسول الله(ص) عن ذلک فقال انما مثله کمثل الساعة … لاتأتیکم الا بغتة) از پیامبر(ص) در همین مورد سؤال شد، ایشان فرمودند. مثل ظهور مهدی(عج) هم چون بر پایی قیامت است کسی جز خدا از وقت آن آگاه نیست. (بحار الانوار ج 51 ص 154 ]در روایت دیگری داریم:(و اما وقت خروجه(ع) فلیس بمعلوم لنا علی وجه التفصیل، بل هو مغیب الی ان یأذن الله بالفرج،و اما زمان ظهور مهدی(عج)، به روشنی برای ما مشخص نیست بلکه او تا زمانی که خداوند اذن خروج دهد غائب است)[کتاب الغیبه شیخ طوسی ص 425]و باز روایت دیگری میفرماید:(و اما ظهور الفرج فانه الی الله ،اما وقت ظهور فقط در نزد خداوند معلوم است)[ بحار الانوار ج 52 ص 1113]و روایات بسیار زیاد دیگری که همگی دلالت بر انحصار علم به وقت ظهور در خداوند تبارک و تعالی کرده و روایات دیگری که از توقیت و تعیین وقت نهی کرده و امر فرمودهاند بر تکذیب کسانی که وقت بر آن معین میکنند.البته امام(ع) به علم غیب، آگاهی دارند، اما این علم به اذن و اجازه خداوند است. و احتمالا بر اساس حکمتی در علم الهی، علم دقیق به زمان ظهور، به آن حضرت اعطا نشده است. امام زمان(عج) خود در توقیع شریف و در پاسخ به نامه اسحاق بن یعقوب میفرماید:«…. اما وقت ظهور من به اراده خداوند متعال بستگی دارد کسانی که وقت آن را تعیین میکنند، دروغگو هستند». (کمال الدین، ج 2، ص 237). در بیان امام مهدی(عج) و روایات سایر معصومین(ع) تعیین وقت برای ظهور مردود شمرده است.مفضل بن عمر از امام صادق(ع) روایت کرده است:از آقایم امام صادق(ع) پرسیدم: آیا ظهور مهدی منتظر وقت معینی دارد که مردم آن را بدانند؟ فرمود: حاشا که خداوند برای آن وقتی تعیین کرده باشد یا شیعیان ما برای آن وقتی معین کنند.عرض کردم: ای مولای من این از چه جهت است؟ فرمود: زیرا که آن همان «ساعتی است که خدای عزوجل فرمود:«یسألونک عن الساعه ایان مرسیها قل انما علمها عندربی لا یجلیها لوقتها الا هو …»؛ «ای رسول ما از تو درباره قیامت میپرسند کی خواهد بود؟ بگو: ظاهر و روش نمیکند …».در این روایت، زمان ظهور امام زمان(عج) به ساعت قیامت تشبیه شده است و همان گونه که کسی از زمان قیامت – حتی معصومین – خبر ندارند و آن علمی است که اختصاص به خداوند متعال دارد؛ پس علم به زمان ظهور امام زمان(عج) نیز اختصاص به خداوند دارد.با توجه به این روایات و سایر احادیث، چند نکته مهم قابل برداشت است:1. علم و آگاهی از زمان دقیق ظهور، تنها به خداوند متعال اختصاص دارد.2. همواره معصومین(ع) مردم را از تعیین وقت ظهور بر حذر داشتهاند.3. روایات فراوانی ظهور را ناگهانی دانسته و احادیث دیگری، امر فرج را یک شبه ذکر کرده است (البته با مقدماتی چند).4. پنهان بودن زمان ظهور از اسرار الهی است و حکت الهی اقتضا میکند این وقت، مجهول و مکتوم باشد.بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که پیشوایان معصوم – حتی خود امام عصر(ع) – از زمان ظهور آگاه نیست و آن حضرت از طرق مختلف (چون الهام، برافراشته شدن پرچم قیام و ….) از زمان آن اطلاع پیدا میکنند.بر این اساس است که آن حضرت نیز مثل عموم مومنان پاک نهاد، منتظر ظهور بوده و برای آن دعا میکند و بارها به شیعیان نیز میفرماید: «برای تعجیل ظهورم دعا کنید». (کمالالدین،ج 2، ص 685).واین منافاتی با علم الهی به زمان ظهور ندارد . چه بسا زمان ظهور فردا باشد یا چند سال و چند قرن دیگر ؛ولی دعاهای ما این زمان مخفی را به جلو اندازد .با این حال طبق برخی از روایاتخداوند بخشی از این آگاهی را در اختیار پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قرار داده و آن حضرت نیز به وارثان علم خود منتقل ساخته است و البته، ایشان نیز مأمور شده اند هرگز این علم را در اختیار دیگران قرار ندهند و اضافه بر آن، شیعیان را امر به تکذیب وقتگذاران کرده اند. رحمان بن کثیر نقل می کند که نزد امام صادق علیه السلام بودم که مِهزم وارد شد. از آن حضرت پرسید: فدایت گردم، آیا مرا خبر نمی دهید از زمان این امری که انتظار آن را می کشیم؟ آن حضرت فرمود: «یا مِهْزَم! کَذِبَ الوَقّاتُونَ؛ ای مهزم! وقتگذاران دروغ می گویند.» (کمال الدین، ج 1، ص 152. )در جایی دیگر آن حضرت در جواب ابوبصیر همین جمله را فرمودند و اضافه کردند: «اِنّا اَهْلُ بَیْتٍ لا نُوَقِّتُ؛ ما خاندانی هستیم که هرگز وقت [ظهور] را اعلام نمی کنیم.» همین مطلب در سخنان پدر بزرگوار ایشان امام باقر علیه السلام با تأکید بیشتری ذکر شده است. آنگاه که فضیل بن یسار از زمان ظهور پرسید، امام پنجم در جواب او فرمود: «کَذِبَ الوَقّاتُونَ، کَذِبَ الوَقّاتُونَ، کَذِبَ الْوَقّاتُونَ.»(کتاب الغیبة، ص 159، کمال الدین، ج 1، ص 324.)بدون تردید مقصود از وقت تعیین کردن در اینجا، عبارت است از مشخص کردن دقیق سال و روز ظهور و گرنه همان طور که اشاره خواهد شد، برخی روایات به صورت فی الجمله برخی محدوده های زمانی ظهور را مشخص کرده اند. برای مطالعه بیشتر ر.ک:1. مهدویت (پیش از ظهور ) ، رحیم کارگر ، نشر معارف2.مهدویت( پس از ظهور ) ، رحیم کارگر ، نشر معارف
علم به زمان ظهور