امامت و امام علی علیه السلام در اهل سنت

پاسخ کوتاه:
اهل تسنّن، بعد از رحلت پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله به خلافت ابوبکر، عمر و عثمان معتقد و حضرت علی علیه السلام را بعنوان خلیفه چهارم می دانند. اهل تسنّن عصمت را در امام و خلیفه لازم نمی دانند. اهل تسنّن امامت را یک مسئله فرعی از دین مثل نماز می دانند. اهل تسنّن برای هیچ کس، حتّی برای ابوبکر، عمر و عثمان منصب دینی قائل نیستند.

اهل تسنّن، بعد از رحلت پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله به خلافت ابوبکر، عمر و عثمان معتقد و حضرت علی علیه السلام را بعنوان خلیفه چهارم می دانند. اهل تسنّن عصمت را در امام و خلیفه لازم نمی دانند. اهل تسنّن امامت را یک مسئله فرعی از دین مثل نماز می دانند. اهل تسنّن برای هیچ کس، حتّی برای ابوبکر، عمر و عثمان منصب دینی قائل نیستند. اهل تسنّن امامت را یک شأن دنیایی شناخته و امام همان شخص حاکم بر مسلمانان است. اهل تسنّن، امامت را مرجعیت دینی یا ولایت ندانسته و فقط به عنوان رهبری اجتماع قبول دارند. منابع و کتاب های معتبر اهل تسنّن نصّ و تصریح ولایت حضرت امیر المومنین علیه السلام در روز «غدیر خم» از طرف پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و نزول آیه 62، از سوره مبارکه « مائده» را نقل نموده اند. همینطور شان نزول «آیه 55، سوره مائده» که به «آیه ولایت» معروف است. ولی اهل تسنّن اعتقادی مانند شیعه به این آیات نداشته و آنها را بیانگر فضل حضرت علی علیه اسلام دانسته اند. اغلب آنان در احکام و معارف اسلامی از احادیث و فتاوای چهار امام معروف خود (ابوحنیفه،مالک، احمدحنبل، شافعی) و کتاب هایی روایی، مانند «صحّاح ستّه » و… پیروی دارند. بین شیعه و اهل سنّت در معارف اسلامی و احکام شرعیه، مانند وضو، نماز و… به همین دلیل تفاوت هایی وجود دارد. اهل تسنّن اجماع بر عادل بودن همه اصحاب دارند. بر خلاف شیعه که مستند به کتب اهل سنت وجود منافقین را بین آنان انکار نمینمایند.
اهل تسنّن در کنار کتاب و سنّت و اجماع، قیاس، استحسان و اجتهاد صحابه و… را نیز به عنوان یکی از منابع اصلی شناخت و تعیین احکام بر شمرده اند که منظور از اجتهاد، عمل به رأی است.
بررسی بیشتر:
1. کتاب «عقاید شیعه» محمّدرضا مظفّر، ترجمه استشهادی؛
2. کتاب «اجتهاد در مقابل نصّ» از سید عبدالحسین شرف الدّین؛
3. «ملل و نحل» از جعفر سبحانی؛
4. کتاب «معالم المدرّستین» یا ترجمه آن به نام نشانه های دو مکتب از علّامه سید مرتضی عسگری.
پی نوشت ها:
1. سوره احزاب (33)، آیه 33.
2. ر.ک: تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی و دیگران، ج 17، صص 297ـ306، دارالکتب الاسلامیه، تهران.