استغفار دفعی معصومین علیهم السلام
راز استغفار معصومین علیهم السلام چیست؟ این مسأله چگونه با عصمت آنان سازگار است؟ مگر مرتکب گناه شدند؟! پس چرا در دعاهایشان از فزونى گناه استغفار مى کردند؟
استغفار و توبه داراى مراتب و درجاتى متناسب با عاملان آن است. توبه گنه کاران از گناه است و توبه اهل سلوک از پرداختن به غیر خدا و توجه به غیر حق مى باشد. توبه و استغفار اولیاى الهى و معصومان نیز مرتبه اى بالاتر دارد. آنان چون مستغرق در ذات جمیل الهى اند و توجه به مقام ربوبى – که کمال مطلق است – دارند، وقتى به خود و اعمال خویش مى نگرند؛ با تمام عظمت و بزرگى آن اعمال، آنها را در برابر عظمت بى نهایت الهى بسیار کوچک و مایه سرافکندگى و شرمندگى مى بینند. مانند آنکه مهم ترین دارایى اش مقدارى آب گل آلود بود و آن را براى سلطان هدیه برد و چون فر و شکوه شاهى را بدید از آنچه آورده بود سخت شرمسار و سرافکنده گردید. آرى امام على علیه السلام همان عبادتى را که افضل از عبادت ثقلین است در برابر جمال و جلال الهى، برگ سبز درویش مى بیند و سر به زیر مى افکند و این خود یکى از عالى ترین مراتب عبودیت مطلقه و فناى فى الله است. از طرف دیگر امام راحل در کتاب «آداب الصلاه» در شرح حدیث نبوى «لیغان على قلبى وانى لاستغفرالله کل یوم سبعین مره» فرموده اند: روبه رو شدن با برخى مانند ابوجهل ها و ابوسفیان ها موجب کدورت مى شدند و بر قلب پیامبر صلی الله علیه و آله زنگار مى زدند. از این رو حضرتش براى زدودن این زنگار استغفار مى فرستد.
از این رو مى توان گفت استغفار براى اولیاى الهى بیشتر جنبه دفع دارد و براى ما جنبه رفع دارد؛ یعنى ما استغفار مى کنیم تا لغزش هایى که مرتکب شده ایم بخشیده شود و آن ها استغفار مى کنند تا نلغزند و اصلاً گناه سراغ آن ها نیاید علاوه بر اینکه نفس استغفار، براى ایشان عبادت است. آن بزرگان با عبادت و اطاعت درجات عصمت خویش را شدت مى بخشند لذا استغفار و توبه در بالا رفتن درجات عصمت آنها دخالت دارد.
استغفار دفعی معصومین علیهم السلام