زن در تمدن های قبل از اسلام

در دوره تمدن های قبل از اسلام زن را به عنوان انسان والا به حساب نمی‌آورند و برخوردی بس خشن و ناجوانمردانه با او داشته‌اند رفتار با او، رفتاری غیرانسانی و توقعات از او، طاقت‌فرسا و ظالمانه بود. او مقدمه وجودی مرد محسوب می‌گردید و چون ابزاری در اختیار او بود. مطالعه تاریخ جوامع به اصطلاح متمدن اهل باستان این حقیقت را به اثبات می رساند.
زن در یونان باستان:
زن دریونان باستان به عنوان عنصری زایا و ارضا کننده شهوات بود و به هیچ وجه شریک زندگی محسوب نمی‌شد زیرا که او را دارای قوای کامل بشری نمی‌دانستند و بسیاری از متفکران معتقد بودند که زن دارای روح جاوید و انسانی نیست و به همین جهت بعد از وفات شوهر حق زندگی نداشت. پروفسور وستر مارک، در عبارتی بس کوتاه طرز رفتار یونانیان را نسبت به زنان بطور مختصر به تصویرکشیده است. یونانیان زن را موجودی پاک نشدنی و زاده شیطان دانسته و او را از هرگونه کار جز خدمتکاری و ارضای شهوات جنسی مرد محروم می ساختند بویژه آتنی ها زنان را چون دیوانگان، معجور می شناختند و اجازه نمی‌دادند در معامله ای که قیمت آن از بیست من جو بیشتر باشد شرکت کنند. شاید یکی از قدیمی ترین یادداشت‌ها درباره زن از افلاطون باشد گرچه زن به عنوان یکی از اعضای تشکیل دهنده مدینه فاضله او به حساب می آید. اما دیدی که او نسبت به زنان دارد دیدی بس منفی و تأسف انگیز است او که تفکرات سیاسی – اجتماعی‌اش زیربنای عمده‌ترین فلسفه سیاسی غرب را تشکیل می دهد و حتی افکارش به مدت دوهزار سال محور بحث‌ها و بررسی های علمی در مجامع دینی و دانشگاهی است . درباره زن اینگونه اظهار نظر می‌کند: من شکر گذارم و خرسندم از اینکه دومزیت دارم: آزادم و برده نیستم. 2- مَردَم و زن نیستم. زن در منطق افلاطون از موقعیت پستی برخوردار است و در ردیف بردگان است و او را موجودی زایا ولی در خدمت تأمین آرامش و سکون مردان معرفی می کند.
زنان در رم:
در نظر رومیان زن مظهر تام شیطان و از نوع ارواح موذیه بود او را دارای روح می‌دانستند که با پلیدی ها و حیله ها و نیرنگ ها عجین شده و دامی است در راه صید دل‌ها وعقل‌ها و انحراف مغزها و بدین جهت هیچگاه از آزردن زن خوددرای نکرده و حتی از خندیدن و سخن گفتن او هم جلوگیری می کردند و دهانش را جز برای ذکر حوائج ضروری می بستند و زنان رم درواقع در زمره آدمیان بحساب نمی آوردند، بلکه بعنوان اشیاء و ابزار بودند بدین خاطر همه گاه مانند کودکان تحت کفالت بوده و احتیاج به ولی و قیوم داشتند.
زن در ایران باستان:
در طول تاریخ ایران باستان عقاید و افکار در باره زنان مبسوط و گونه گون بود و زن تحت قیومیت رئیس خانوار بود و سرپرست خانواده می‌توانست زنان و کودکان را بفروشد و یا به طور دلخواه و بدون درنظر گرفتن مصلحت آنان در باره‌شان تصمیم بگیرد. پروفسور کریستین بارتلمه در تحقیق خود راجع به حقوق زن در دوره ساسانی می نویسد:
(در امپراطوری ساسانی و در قانون متداول آنان زن شخصیتی حقوقی نداشت و در زمره اشیاء محسوب می شد و نه اشخاص او از هر لحاظ تحت قیومیت رئیس خانوار قرارداشت.) کریستین سن می گوید: درایران باستان زن موظف بود روزی سه بار در مقابل مرد بایستد و بگوید چگونه باید فکر کنم؟ چه باید بکنم؟ چه باید بگویم؟
زن در هند:
در فرهنگ و آئین هندوان زن را موجودی شریر برای فاسد کردن مردان می‌شناختند و معتقد بودند در درون آنان حس فاسد کننده ای به ودیعه نهاده شده است و به همین خاطر مردان را منع می کردند که حتی درخانه خود با مادر و خواهرش هم تنها باشد. زن به عنوان ملک و کنیز پدر و یا شوهر از ارث محروم بود و حتی عبادت او نیز بدون اجازه شوهر یا مالکش مورد قبول واقع نمی شد در فرهنگ هند این نکته وجود داشت (و با، مرگ، دوزخ، زهر افعی و آتش بهتر از زن هستند) و در یکی از کتب مقدس بودایی آمده است زن همچون نهنگی مخوف است که در رودخانه زندگی منتظر می نشیند تا شناوری را طعمه خود سازد و تازه خوش بینان او را ظرفی می دانستند برای مرد و حتی سهم او را در تولید فرزند بسیار ناچیز بحساب می آوردند.
زن در چین:
در آئین چینی که ریاضت و ترک دنیا و حتی خودکشی از جمله اصول آن است زن مصدر ناپاکیهای گوناگون و عامل مصیبتهای فراوان است و توصیه این است از زنان بپرهیزید چرا که آنها را ثبات و قراری نیست. زنان با یک مرد قلبا، با دیگری لسانا و با سومی عملا معاشقه می کنند. می دانیم که پرستش نیاکان یا مرده پرستی در چین از روزگاران قدیم رواج داشت و در این پرستش جد یا نیای پدری و ماردی هر دو مورد توجه بودند اما کم‌کم مردان تفوق یافتند و پرستش اجداد مادری حتی برای زنان ملغی گردید و برا اجداد مرد باقی ماند بدینسان ارزش و مقام زن درچین هم سقوط کرد.
در مصر:
در روزگاران قدیم در عصر فراعنه مصر می بینیم که بسیاری از مردان برده و زر خرید فرعونهای زمان خود بودند و از خود اختیاری نداشتند و طبیعی است که موقعیت زنان به مراتب فروتر از مردان باشد و زندگیشان تحت فشار مضاعف بود و وضعی بس رقت بار داشتند و برده ای تحت حکومت بردگان بودند.