خلقت عوالم قبل
سلام. ما تو چه عوالمی قبلا بودیم?
بنا به اعتبار ِمشهور عوالم خلقت آدمی شش تا است. توضیح این عوالم ششگانه خلقت آدمی : 1.عالم ذر: طبق آیات و روایات میتوان ادعا کرد، که عالم ذرّ یک زمان محدودی بود که خداوند از ذرّ انسان ها، که از پشت آدم یا از خاک اضافی او بر وحدانیت خود و پیامبران و اوصیای آنها پیمان گرفت. و همه انسان ها از آدم تا قیام قیامت در مقابل و حضور ملائک که شاهد و ناظر بودند، اقرار به وحدانیّت خداوند کردند. که دیگر در روز قیامت نگویند که ما از این پیمان غافل بودیم. و خداوند میفرمایند: وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلى شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا یَوْمَ الْقِیامَةِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هذا غافِلینَ. و به یاد آر هنگامى که خداى تو از پشت فرزندان آدم ذرّیّه آنها را برگرفت و آنها را بر خودشان گواه ساخت که آیا من پروردگار شما نیستم؟ همه گفتند: بلى، ما گواهى دهیم. (برخى مفسرین گفتند: مراد ظهور ارواح فرزندان آدم است در نشئه ذرّ و عالم روح و گواهى آنها به نور تجرّد و شهود به توحید خدا و ربّانیت او در عوالم ملک و ملکوت.) (و ما این گواهى گرفتیم) که دیگر در روز قیامت نگویید: ما از این واقعه غافل بودیم.سوره اعراف آیه 172. 2.عالم پشت پدران: وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ طینٍ (12)ثُمَّ جَعَلْناهُ نُطْفَةً فی قَرارٍ مَکینٍ (13)ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظاماً فَکَسَوْنَا الْعِظامَ لَحْماً ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ فَتَبارَکَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقینَ(14). و ما انسان را از عصاره اى از گِل آفریدیم (12)سپس او را نطفه اى در قرارگاه مطمئن [رحم ] قرار دادیم (13)سپس نطفه را بصورت علقه [خون بسته ]، و علقه را بصورت مضغه [چیزى شبیه گوشت جویده شده ]، و مضغه را بصورت استخوانهایى درآوردیم و بر استخوانها گوشت پوشاندیم سپس آن را آفرینش تازه اى دادیم پس بزرگ است خدایى که بهترین آفرینندگان است! (14).سوره مومنون،آیه 12-14. در اینجا دو مساله خیلی مهم وجود دارد، یکی اثرات غذا و دومی تربیت صحیح. در اینجا داستان مقدس اردبیلی آموزنده خواهد بود.ر.ک: جلالی شاهرودی، شیخ حسین، زندگانی خاندان پیامبر(ص)،ص222. 3.
3عالم رحم مادران: عالم سوم بعد از پشت پدران، دارای مراحل بسیار حسّاس و پیچیده ای می باشد. همه این مراحل که خداوند در قرآن می فرماید: انسان را از گل و بعد نطفه و بعد از آن علقه و مضغه و لَحم، فقط یک مرحله مربوط به مردان است و آن نطفه گذاری مرد است. ولی بقیه آن مراحل به عهده مادران می باشد، که در عوالم ششگانه عالم سوم را به خود اختصاص داده. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمایند: اُنظُر فی ایّ شیء تَضعُ وَلَدَک فانَّ العِرقَ دَسّاس؛ بنگر که فرزندت را در چه چیزی قرار می دهی ؛ همانا خوی های پدران و مادران (خَلقا و خُلقا) به فرزندانت منتقل می شود.ابشیهی، شهاب الدین،المستطرف، ج2،ص218.
4. عالم دنیا: اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیاةُ الدُّنْیا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ زینَةٌ وَ تَفاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَ تَکاثُرٌ فِی الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَباتُهُ ثُمَّ یَهیجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطاماً وَ فِی الْآخِرَةِ عَذابٌ شَدیدٌ وَ مَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رِضْوانٌ وَ مَا الْحَیاةُ الدُّنْیا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ؛ بدانید زندگى دنیا تنها بازى و سرگرمى و تجمّل پرستى و فخرفروشى در میان شما و افزون طلبى در اموال و فرزندان است، همانند بارانى که محصولش کشاورزان را در شگفتى فرو مى برد، سپس خشک مى شود بگونه اى که آن را زردرنگ مى بینى سپس تبدیل به کاه مى شود! و در آخرت، عذاب شدید است یا مغفرت و رضاى الهى و (به هر حال) زندگى دنیا چیزى جز متاع فریب نیست. سوره حدید، آیه 20. انسان پس از مدت معینی که در حیات جنینی، رحم مادر می ماند. و در آنجا رشد و نموّ (یا تکامل ابتدایی جسمی) می نماید، با توجه به قضا و تقدیرات الهی توسط دو ملک با فشار از شکم مادر بیرون می افتد و شروع به ناله و گریه می کند، چون هنوز عادت به این دنیا با نعمت های فراوانش نکرده و عاشق همان عالم رحم است. اما بعد از مدتی که در دنیا زدگی می کند و با عالم دنیا خو می گیرد، چنان می شود که گویی عالمی برتر و با صفاتر از عالم دنیا وجود ندارد. از این رو پس از پایان عمر، دیگر برای انسان دل کندن از این دنیا، خیلی سخت و مرگ بر او ناپسند است. دقیقا همانند آن زمانی که در رحم مادر بود و دل کندن از آن عالم برایش سخت بود.
5. عالم برزخ: حَتَّى إِذا جاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ * لَعَلِّی أَعْمَلُ صالِحاً فیما تَرَکْتُ کَلاَّ إِنَّها کَلِمَةٌ هُوَ قائِلُها وَ مِنْ وَرائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلى یَوْمِ یُبْعَثُون؛ (آنها هم چنان به راه غلط خود ادامه مى دهند) تا زمانى که مرگ یکى از آنان فرارسد، مى گوید: «پروردگار من! مرا بازگردانید! * شاید در آنچه ترک کردم (و کوتاهى نمودم) عمل صالحى انجام دهم!» (ولى به او مى گویند:) چنین نیست! این سخنى است که او به زبان مى گوید (و اگر بازگردد، کارش همچون گذشته است)! و پشت سر آنان برزخى است تا روزى که برانگیخته شوند!. سوره مومنون،آیات99-100 . برزخ در لغت به معنای فاصله ای است که میان دو چیز قرار گرفته و مانع از آمیخته شدن آنها گشته و آن دو را از یکدیگر جدا می سازد. خداوند در قرآن می فرمایند: مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ * بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْغِیانِ؛ دو دریاى مختلف (شور و شیرین، گرم و سرد) را در کنار هم قرار داد، در حالى که با هم تماس دارند* در میان آن دو برزخى است که یکى بر دیگرى غلبه نمى کند (و به هم نمى آمیزند).سوره الرحمن، آیات 19-20. و همچنین می فرمایند:«من ورائِهِم برزخ الی یوم یُبعَثون»، و از پشت ایشان برزخی است تا روز قیامت.سوره مومنون، آیه103. در اصطلاح برزخ گذرگاهی که خداوند بین زندگی دنیا و آخرت قرار داده است. و یا عالمی بین امور دنیا و آخرت است. و روی همین جهت به عالمی که میان دنیا و آخرت قرار گرفته برزخ گفته اند. و گاهی از آن تعبیر به عالم قبر و یا عالم ارواح می شود.
6. عالم قیامت: الْقارِعَةُ *مَا الْقارِعَةُ *وَ ما أَدْراکَ مَا الْقارِعَةُ *یَوْمَ یَکُونُ النَّاسُ کَالْفَراشِ الْمَبْثُوثِ * وَ تَکُونُ الْجِبالُ کَالْعِهْنِ الْمَنْفُوشِ *فَأَمَّا مَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ * فَهُوَ فی عیشَةٍ راضِیَةٍ * وَ أَمَّا مَنْ خَفَّتْ مَوازینُهُ * فَأُمُّهُ هاوِیَةٌ * وَ ما أَدْراکَ ما هِیَهْ * نارٌ حامِیَةٌ؛ آن حادثه کوبنده، و چه حادثه کوبنده اى!*و تو چه مى دانى که حادثه کوبنده چیست؟! (آن حادثه همان روز قیامت است!) *روزى که مردم مانند پروانه هاى پراکنده خواهند بود،* و کوه ها مانند پشم رنگین حلّاجى شده مى گردد! *امّا کسى که (در آن روز) ترازوهاى اعمالش سنگین است، *در یک زندگى خشنودکننده خواهد بود!*و امّا کسى که ترازوهایش سبک است، *پناهگاهش «هاویه» [دوزخ ] است! *و تو چه مى دانى «هاویه» چیست؟! *آتشى است سوزان!. سوره قارعه، آیات1-11. آخرین مرحله از مراحل ششگانه انسان معاد یا روز رستاخیز است. پس عوالم ششگانه که از عالم ذرّ شروع می شود و به معاد ختم می گردد، یک سیر جسمی و روحی تکامل و تعالی انسان را به نمایش می گذارد و معاد نتیجه این تکامل است . و خداوند در روز رستاخیز به نتیجه اصلی خالقیّت دست می یابد که آیا این بنده واقعا آن «احسن الخالقین» است و یا نه یک چیز بیهوده و عبث می باشد. «خلقناکم عبثا» و یا یک کارخانه نجاست ساز است. برای مطالعه بیشتر در این زمینه مراجعه کنید به کتاب : از ازل تا قیامت، نوشته: محمد جواد مصطفوی، انتشارات نبوغ. و همچنین مراجعه کنید به: کتاب معاد شهید دستغیب و معاد شناسی سید محمد حسین حسینی طهرانی مراجعه نمایید .
خلقت عوالم قبل