سعد حریری

سعدالدین الحریری” 42 ساله، فرزند “رفیق الحریری” نخست وزیر اسبق لبنان است که سال 2005 میلادی در انفجاری در بیروت که از سوی رژیم صهیونیستی برنامه‌ریزی شده بود، کشته شد.حریری در سال 1970 میلادی در ریاض پایتخت عربستان سعودی به دنیا آمد و به جز شناسنامه لبنانی دارای تابعیت سعودی و فرانسوی نیز هست. او به دلیل اینکه در گذشته در فرانسه زندگی کرده، تابعیت فرانسه را نیز همراه دارد. وی دانش‌آموخته رشته مدیریت بازرگانی از دانشگاه “جرج تاون” واشنگتن است.
حریری 42 ساله تا پیش از مرگ پدر در عرصه سیاسی لبنان حضور نداشت و اغلب به اداره شرکت‌های بازرگانی و مالی پدرش در عربستان و لبنان مشغول بود. سعد همچنین رئیس کمیته اجرایی شرکت “اوژه تلکام” (Oger Telecom) سعودی است. وی علاوه بر ریاست این شرکت، ریاست چند شرکت دیگر را نیز در اختیار دارد. “مجله فوربس” در سال 2007 میلادی نام وی را در لیست ثروتمند‌ترین افراد جهان آورد. دارایی‌های وی در آن زمان به بیش از 3/2 میلیارد دلار می‌رسید.
وی نیز مانند پدر خود دارای روابط قوی با خانواده پادشاهی عربستان است و بیشتر اوقات خود را بویژه پس از برکناری از نخست وزیری، در عربستان می‌گذراند. سعد الحریری با “لارا بشیر العظم” که یک تبعه سوری است، ازدواج کرده است. علاقه وی به خاندان سعودی به اندازه‌ای است که حتی نام یکی از فرزندان خود را “عبدالعزیز” گذاشته است. او یک پسر دیگر به نام “حسام‌الدین” و یک دختر به نام “لؤلؤ” دارد.
حریری پس از مرگ پدر در انتخابات پارلمانی لبنان در سال 2005 میلادی به عنوان نماینده به پارلمان راه یافت و ریاست فراکسیون پارلمانی المستقبل را بر عهده گرفت اما فؤاد سنیوره یکی دیگر از سران جناح حاکم در لبنان موسوم به 14 مارس نخست وزیر لبنان شد. ائتلاف سعد حریری در انتخابات پارلمانی لبنان که در سال 2009 میلادی برگزار شد، توانست اکثریت پارلمانی را به دست آورد و مدتی بعد حریری به عنوان نخست وزیر منتخب از سوی این پارلمان انتخاب شد. در این انتخابات طرفداران حریری 71 کرسی از 128 کرسی پارلمان لبنان را به دست آوردند.
دی ماه سال 1389 بود که وزاری گروه هشتم مارس (جناح مقابل 14 مارس) در اعتراض به کارشکنی‌های سعد حریری و جریان متبوع وی در توافق سوریه و عربستان سعودی و اصرار حریری در دفاع از پرونده شاهدان دروغین دادگاه بین المللی و عدم محاکمه آنها، درست در لحظه ورود حریری به از دولت وی استعفا کردند.
استعفای آنها نیز به جذب یکی از وزرای ریاست جمهوری به سوی آنها انجامید و بدین ترتیب دولت سعد حریری در حالی که وی در سفری طولانی مدت و 10 روزه در آمریکا به سر می‌برد ساقط شد و به این ترتیب قدرت سیاسی حریری در لبنان متوقف شد.
آلت فعل غربی‌ها در سوریه
قدرت سیاسی حریری گرچه در پی برکناری وی از نخست‌وزیری در لبنان به پایان رسید، اما نفوذ وی به علت در اختیار داشتن باندهای قدرت و ثروت و ریاست بر جریان وابسته به آل سعود در لبنان همچنان ادامه دارد وی به همین علت از نفوذ خود بالاترین استفاده را کرده تا بتواند به دولت این کشور و محور مقاومت ضربه بزند. نمود این تلاش‌ها را در مرحله بعد از ایجاد بحران در سوریه می‌توان دید که جریان متبوع وی نقش زیادی در حمایت از تروریست‌های مسلح در سوریه دارد.
بر اساس اطلاعات تأییدشده، جریان المستقبل در فراخواندن گروه‌های تندرو از سوریه و کشورهای عربی به ویژه حاشیه خلیج فارس با عنوان “استخدام نیرو برای کمک به معارضان سوریه” نقش دارد، این عناصر از جنگجویان القاعده و گروه‌های تکفیری و مزدوری هستند که سعد الحریری با کانال جریان المستقبل کمک‌های تسلیحاتی را برای انتقال به سوریه به این عناصر تحویل می‌دهند.
سرتیپ حمود مسؤول امنیتی و نظامی حزب المستقبل در شمال لبنان نقش اساسی در باند تکفیری و تندور حاضر در این مناطق دارد و یکی از برجسته‌ترین مسؤولان به خدمت گرفتن و آموزش نیروهای مسلح سوری است که به لبنان فرار کرده‌اند و به جمع شبه‌نظامیانی که تحت سرکردگی حریری هستند پیوسته‌اند.
اعزام کشتی سلاح از لیبی به سوریه تنها یکی از ابعاد فعالیت‌هایی بود که انتساب آن به جریان متبوع حریری برای کسی مخفی نماند. البته رسانه‌های لبنانی از جله المنار اذعان کردند که اینها تنها بخشی از تجهیزاتی است که برای مخالفان سوری ارسال شده است.
همکاری با آمریکا برای براندازی نظام سوریه
بر اساس اسناد افشاشده ویکی‌لیکس سعد الحریری در دیدار با مسؤولان ارشد کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا در بیروت در سال 2006 میلادی آنها را تشویق کرده بود که در راستای براندازی نظام سوریه تلاش کنند. حریری در این دیدار گفته بود: اگر سوریه را کنار نگذاریم و علیه این کشور تحریم‌هایی را اعلام نکنیم، سوریه هرگز تغییر نخواهد کرد، باید به طور کلی خود را از نظام سوریه خلاص کنیم.
وی پیشنهاد کرده بود که بعد از سقوط نظام سوریه برای پر کردن خلأ به‌وجودآمده می‌توان اخوان‌المسلمین سوریه را به قدرت رساند و برخی شخصیت‌ها مانند “عبدالحلیم خدام” و “حکمت الشهابی” که جزء نظام سابق بودند می‌توانند جای خالی “بشار اسد” رئیس جمهور سوریه را بگیرند، این همان طرحی بود که چهار سال بعد از این اظهارات در سوریه دنبال می‌شد.
خیانت ملی به سبک حریری
دومین محوری که حریری پس از کنار رفتن از قدرت، در مسیر آن فعالیت گسترده‌ای را شروع کرد، تلاش برای براندازی دولت مردمی و دموکراتیک نجیب میقاتی در لبنان بود. 14 مارس هرگز ابایی از بروز تلاش‌های خود در این مسیر نداشت و حتی رسماً اعلام کرد که از تمامی راهکارهای ممکن برای ساقط‌کردن دولت میقاتی استفاده خواهد کرد. تشدید گفتمان تند و آتشین سیاسی در تعامل با گروه مقابل، همنوایی با اهداف آمریکایی ـ صهیونیستی در خلع سلاح مقاومت، افزایش کارشکنی‌ها در مسیر اصلاحات سیاسی و اجتماعی دولت، تلاش برای ایجاد ناامنی و هرج و مرج در کشور و کشاندن رد پای بحران در سوریه به لبنان از جمله تلاش‌هایی بود که در کمتر از دو سال از سوی حریری علیه لبنان پیاده شد؛ وی در این راه از هیچ کوششی دریغ نکرد و دست کمک به سوی هر کسی دراز کرد که در این راه می‌توانست به حریری کمک کند.
درماندگی سعد حریری در براندازی دولت لبنان حتی تا درخواست کمک از رژیم صهیونیستی نیز پیش رفت و بنا بر اعلام برخی رسانه‌های مستقل در منطقه شماری از مسؤولان گروه‌های سمیر جعجع و سعد الحریری در ریاض ‌دیدارهای محرمانه‌ای را با فرماندهان امنیتی و اطلاعاتی سعودی و صهیونیستی برای متشنج‌کردن لبنان برگزار کردند. محافل عربی گفتند که هماهنگی بین تل‌آویو و ریاض در این زمینه تا جایی رسیده است که تعدادی از جنگنده‌های این رژیم در پایگاه‌های هوایی عربستان فرود آمده‌اند.
ابعاد وابستگی‌های حریری به عربستان سعودی
تولد سعد حریری در ریاض و ارتباطات تنگاتنگ رفیق الحریری با خاندان حکومتی در این کشور باعث شد سعد نیز دلبستگی زیادی به عربستان داشته باشد؛ در این مورد البته نباید نقش فعالیت‌های تجاری خاندان حریری در عربستان را نیز نادیده گرفت. گرایش‌های سیاسی نزدیک حریری‌ها به خط فکری آل‌سعود از دیگر زمینه‌های نزدیکی آنها به یکدیگر است.
لبنان به عنوان یکی از دامنه‌های نفوذ سعودی‌ها و گذرگاه طرح‌های غربی و سعودی در منطقه همواره مورد توجه غرب بود و حریری نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین چهره‌های وابسته به غرب مورد توجه خاص آنها بوده است، به عنوان مثال همین اواخر بود که شاه عربستان سعودی به عنوان “عابر بانک غرب در منطقه” برای خارج‌کردن المستقبل از بحرانی که در پی شکست‌های متوالی آن ایجاد شده بود، تحت پوشش کمک به شرکت سعودی “اوژه” بالغ بر دو ملیلیارد دلار وام به شخص سعد حریری داد.
حریری البته در مقابله این کمک‌های هنگفت مالی خوش‌خدمتی به خاندان سعودی را هرگز فراموش نمی‌کند. وی همواره در مناسبت‌های مختلف در کنار مقامات آل‌سعود قرار دارد که تازه‌ترین آنها را می‌توان در مراسم تشییع امیر نایف بن عبدالعزیز، ولی‌عهد متوفی این کشور دید.
رئیس جریان المستقبل همچنین گاه و بی‌گاه در همین راستا به بذل و بخشش‌هایی نیز دست می‌زند، مثلاً وی به‌تازگی یک آپارتمان به ارزش بیش از هفت میلیون یورو در پاریس خرید و آن را به یکی از مسؤولان دفتر ملک عبدالله اهدا کرد.
البته رسانه‌ها از چند مورد اختلاف میان وی با سران سعودی نیز خبر داده‌اند؛ یکی از این موارد، افشا شدن اظهارات نخست‌وزیر وقت لبنان در گفت‌وگو با بازپرس کمیته تحقیقاتی بین‌المللی ترور رفیق الحریری در خصوص معاون وزیر کشور عربستان و خونریز خواندن وی بود که خشم “محمد بن نایف” را برانگیخت.
علاوه بر این به‌تازگی روزنامه الاخبار به نقل از منابع نزدیک به سفارت عربستان در لبنان نوشت که سران سعودی دیگر به قدرت سعد حریری در به دست‌گرفتن زمام امور در لبنان اعتماد ندارند. بر اساس این گزارش آنها به فؤاد سنیوره، نخست‌وزیر اسبق لبنان بیش از حریری اعتماد دارند.
در همین راستا روزنامه لبنانی الاخبار نوشت: کمیته‌ای متشکل از “عبدالعزیز بن عبدالله” وزیر کشور، “علی عواض عسیری” سفیر این کشور در لبنان و “عبدالعزیز خواجه” سفیر سابق و نماینده سازمان اطلاعات عربستان، مسؤولیت اشراف بر قضایای لبنان و بررسی روند امور آن را بر عهده دارند اما به گفته یکی از اعضای ارشد این کمیته، هیچ یک از اعضای کمیته مذکور از عملکرد حریری و عدم حضور وی در لبنان راضی نیستند.
حریری؛ “سیاستمدار نخبه” یا “تاجر خوشگذران”؟
زندگی سعد حریری به دور از سیاست شروع شد و در کنار پدرش به عنوان تاجر در شرکت عربستانی اوژه که میزان فروش آن در سال دو میلیارد دلار آمریکایی بود، مشغول به کار شد.
سعد پس از ترور پدرش در سال 2005 میلادی وارد سیاست لبنان شد، اما هوش و استعداد کافی در غوطه‌ور شدن در دنیای پر پیچ و خم سیاسی را از خود نشان نداد، به همین علت سیاستمداران لبنانی و همچنین مقامات سعودی بیش از اینکه سعد را فردی سیاستمدار بدانند، معتقدند که وی بیشتر شبیه به یک تاجر خوشگذران است که به دنیای سیاست نیز علاقه زیادی ندارد.
علاوه بر اینها بر اساس اسناد ویکی‌لیکس برخی از عناصر 14 مارس از ضعف شخصیتی سعد حریری و مشکلات خانوادگی و اعتیاد وی به مواد مخدر در دوره‌ای مشخص خبر دادند. در یکی از این اسناد که مربوط به تاریخ ششم ژوئن سال 2006 میلادی است، آمده که بر اساس سند شماره 002291 که “جفری فلتمن” سفیر وقت آمریکا در بیروت نویسنده آن بوده، گزارشی از نشستی ارائه‌شده که به دعوت “میشل الخوری” رئیس سابق بانک لبنان انجام شده است. وی در این نشست از مشکلات خانوادگی و ضعف شخصیتی سعد حریری ابراز نگرانی کرده و گفته که حریری در برهه‌ای از زندگی دانشجویی خود به مصرف مواد مخدر معتاد بوده است.
فلتمن در سند خود می‌نویسد که اگر توضیح خوری درست باشد، برخی از ابهاماتی که در دیدار با حریری در مورد شخصیت وی قابل ملاحظه بود برطرف می‌شود؛ به عنوان نمونه وی به‌مدت طولانی نمی‌تواند روی یک موضوع تمرکز کند.
رفتار وی بعد از برکناری از عرصه قدرت در لبنان نیز مؤید این مطلب است در حالی که 18 ماه از سرنگونی دولت حریری به علت استعفای نمایندگان حزب‌الله می‌گذرد، وی تنها چند سفر کوتاه به لبنان داشته و بیشتر ترجیح می‌دهد درکشورهای اروپایی و همچنین عربستان سعودی باقی بماند. او بیش از مرارت‌های سیاست به خوشگذرانی در اروپا علاقه دارد و به همین علت زمستان پارسال بود که به علت زمین‌خوردن در اسکی در کوهستان‌های آلپ فرانسه دچار شکستگی از ناحیه پا شد.
جاسوسی‌های سعد الحریری
بررسی ابعاد متفاوت شخصیتی سعد الحریری موضوعی است که به آن زیاد پرداخته شده است اما فعالیت‌های جاسوسی این فرد برای سرویس‌های اطلاعاتی غرب هموارها از دیدها مغفول بوده است، شواهد و قرائن موجود و همچنین نگاهی به عملکرد حریری نشان می‌دهد که وی یکی از بازوهای اطلاعاتی عربستان سعودی و آمریکا برای فعالیت‌ها و توطئه‌های مختلف در منطقه بوده است.
تا زمانی که دولت در لبنان در اختیار گروه موسوم به ۱۴ مارس به ریاست سعد الحریری که طرفدار غرب به شمار می‌رفت بود، جاسوسی در لبنان از سوی موساد و سیا با شدت بیشتری دنبال می‌شد که نمونه بارز آن دستگیری تعدادی از جاسوسان موساد توسط ارتش لبنان بود که البته با توجه به تسلط این جریان بر دستگاه قضا در لبنان هنوز هم احکام قاطعی علیه بسیاری از این جاسوسان صادر نشده است.
اعلام سفارت آمریکا به عنوان لانه جاسوسی آمریکا در لبنان از سوی سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان از دیگر نشانه‌هایی است که ارتباط سعد حریری با این بازوهای اطلاعاتی را روشن‌تر می‌کند، چرا که عمده فعالیت این اهرم‌های جاسوسی در لبنان ضربه‌زدن به حزب‌الله و مقاومت در این کشور است و همین اهداف مشترک میان این بازوها با شخص حریری و جریان متبوع وی باعث افزایش هماهنگی سیاست‌های آنها در لبنان شده است.
از سوی دیگر بسیاری از عناصر المستقبل در راستای دخالت در امور داخلی سوریه با برخی عناصر جاسوسی آمریکا و اروپایی در ارتباط مستقیم هستند و تجهیزات و افراد جذب‌شده از سوی این گروه‌ها را از مرزهای لبنان به سوریه منتقل می‌کنند.
در همین راستا اعلام شد که برخی نمایندگان المستقبل در شمال لبنان، با عناصر اطلاعاتی فرانسوی و انگلیسی به منظور کسب اطلاعات از مواضع حساس نیروهای ارتش سوریه همکاری می‌کنند.این نمایندگان شرایط را برای نیروهای اطلاعاتی فرانسوی و انگلیسی به شکلی فراهم می‌کنند که بتوانند با خودروهای ویژه‌ای به مناطق مرزی حساس که ارتش سوریه در آنها مستقر است، بروند. (منبع: مشرق نیوز)
استعفای سعد حریری
الحریری پس از نخست وزیری اول به مدت چند سال در عربستان و فرانسه زندگی می کرد. پس از انتخاب “میشل عون” به ریاست جمهوری لبنان در نوامبر ۲۰۱۶ (آبان ۹۵) و بر اساس توافق بین احزاب مختلف لبنانی از جمله حزب الله، سعد الحریری برای دومین بار به نخست وزیری برگزیده شده و از پارلمان رای اعتماد گرفت.
الحریری بارها از سوی برخی هم حزبی های خود در جناح ۱۴ مارس به برخورد ضعیف و نرمش در برابر حزب الله متهم شده بود. رفت و آمدهای مشکوک الحریری به ریاض در هفته های اخیر که عربستان انتقادها و حمله های تندی متوجه حزب الله می کرد باعث بروز جنجال در محافل داخلی لبنان شده بود.
الحریری در اقدامی غافلگیر کننده و در حالی که به عربستان سفر کرده بود در تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۱۷ استعفای خود را به دلیل آنچه که تسلیم فشارهای سعودی برای استعفا شد.
حکم جلب سوری
در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۲ سوریه یک حکم جلب برای دستگیری سه نفر: حریری، عقاب صقر معاون جریان المستقبل و لوعی المقداد مقام ارتش آزاد سوریه به اتهام تسلیح و تأمین حمایت مالی برای گروه‌های اپوزیسیون سوری صادر کرد. حریری در پاسخ به آن یک اطلاعیه صادر کرد و بشار اسد را یک هیولا نامید.
کلام آخر
از آنجایی حریری در متن استعفای خود آشکارا نام ایران را برده و اتهاماتی را روانه‌ی جمهوری اسلامی کرده بود به این نتیجه می‌رسیم که سیاست های کینه توزانه‌ی عربستان نسبت به کشور عزیزمان هر بار در قالبی جدید ظاهر می‌شود؛ گاه در لباس داعش و حمله به مجلس شورای اسلامی و گاهی در قالب تحریم‌های همه جانبه از سوی دولتمردان آمریکایی و تنها راه مبارزه با این روند حفظ تمام قد اتحاد و همبستگی بین مردم و دولتمردان کشور است.(منابع: خبرگزاری ایسنا/ خبرگزاری اقتصاد نیوز)