دین و اندیشه
توسل به کدام امام
یه راهنمایی میفرمایید؟بنظر شما، کدامیک از عزیزان اهل بیت، برای توسل، پیش خدا اعتبار و عزت بیشتری دارن؟میدونم که همه این بزرگواران، پیش خدا بسیار عزیز و به اذن خدا دارای مقام شفاعت هستند، ولی بهرحال، همیشه یکی از کریمان کریم تره…بنظرشما، توسل به امام زمان که ولی عصرمون هستن بهتره؟یا توسل به حضرت عباس که باب الحوائج هستن؟یا توسل به سیدالشهدا که الانم ماه عزای ایشونه؟یا توسل به امام رضا که ولی نعمتمون هستن؟یا توسل به کریمه اهل بیت؟ یا حضرت زهرای کوثر؟ یا ام المصائب؟ یا نرجس خاتون؟ (مخصوصا که خودم هم خانم هستم)اگر توصیه ای از بزرگان در این مورد هست، بفرمایید لطفا،بدجور گرفتارم، و این مشکلم، بزرگتر از هر مشکل دیگه ست برام…
به نکات زیر توجه نمایید :الف ) توسل«توسل»، در لغت، به معناى تمسک جستن به وسیله اى براى نیل به مقصود است. در اصطلاح نیز حقیقت توسل به اولیاى الهى، تمسک به اسباب و وسایل قرب به خداوند است. در این راستا، علاوه بر اعمال صالح و نیک مثل انفاق به مستمندان خدمت به خلق خدا، برآوردن نیازهاى هم نوعان و عباداتى همچون نماز و روزه – که مورد رضایت خداوند و به منظور تقرب به درگاه الهى تشریع شده است – مى توان به انسان هاى پاک و معصوم و وارسته اى که مرضى خداوند و از مقربان درگاه الهى اند، (همچون انبیاى الهى و به ویژه پیامبر خاتم و ائمه معصومین(ع) توسل جست.
حقیقت توسل به اولیاى الهى، به معناى واسطه (و سبب) قرار دادن آن انسان هاى پاک و مقرب درگاه الهى و طلب دعاى خیر آنان در حق متوسّلان است ، البته انسان می تواند به امامان – بخصوص امام زمان – متوسل شود و دعاها و خواسته های خود را بخواهد ؛ اما اجابت آنها در دست خداوند است و او هرچه اراده کند ، همان می شود . هر چند بهتر است انسان دعاهای غیر معمولی و غیر عادی نداشته باشد .
ب) توسل و برآورده شدن دعا
1 . برای رسیدن به خواسته ها توسل و دعا به تنهایی کافی نیست و در کنار دعا و نذر تلاش و برنامه ریزی هم لازم است.
2 . یکی از راه های خداشناسی فسخ عزائم است. یعنی این که انسان عزمی می کند و تصمیمی می گیرد و تلاش فراوانی می کند و هر چه سعی می کند آن چنان که انسان می خواهد محقق نمی شود. در چنین صورتی معلوم می شود که اراده خدا بر تحقق آن نیست, بنابراین بهترین کار این است که ما در کنار دعا و تلاش عملی برای رسیدن به خواسته هایمان, نسبت به قضای الهی راضی باشیم و تسلیم اراده خدا گردیم تا به آرامش برسیم.
گاهی ما حاجتی را می خواهیم، ولی هر چه تلاش می کنیم و نذرهای مختلف انجام می دهیم به حاجتمان نمی رسیم. باید دانست که این مسأله اهمیت نذر را کم نمی کند، بلکه موارد بسیاری وجود دارد که ما چیزی را برای خودمان ضروری و لازم می دانیم و دنبال به دست آوردن آن هستیم، ولی چون به خیر و صلاح ما نیست و ممکن است در آینده به ضرر ما تمام شود، خدا حاجت ما را به تأخیر می اندازد تا موقع انجام آن برسد و چه بسا ما چیزی را دوست داریم، در حالی که به ضرر ماست و چه بسا از چیزی بدمان می آید ولی همان به نفع و صلاح ما می باشد. پس هر موقع خدا صلاح بداند حاجت و نیاز انسان را رفع می کند و تأخیر حاجت به معنای کم اهمیتی و بی تأثیر بودن نذر نیست.
ج ) مؤثرترین توسل
اما این که کدام توسل دارای تأثیر بیشتری است و زودتر ما را به حاجتمان میرساند، با تحقیقی که انجام شده این نتیجه قابل دسترسی است که توسل به هر کدام از ائمه اطهار (ع) بسیار مؤثر است .
زیارات، به خصوص زیارت جامعه کبیره و مانند آن، روش هایی برای توسل به معصومان هستند، در این زمینه خواندن دعای توسل با توجه و حضور قلب توصیه می شود. استمرار در این دعا می تواند آثار معنوی فراوانی داشته باشد.سیدبن طاووس در کتاب کشف المحجه به نقل از کتاب رسائل شیخ اقدم محمد بن یعقوب کلینی (ره) از کسی که نامش را برده چنین آورده است: به حضرت ابوالحسن (امام هادی) (ع) نوشتم؛ شخصی مایل است حاجات خصوصی و اسراری را با امام خویش در میان گذارد همانگونه که دوست دارد با پروردگارش بازگوید. پس آن حضرت در جواب نوشت: اگر حاجتی داشتی پس لبهایت را (به شکل گفتن آن) حرکت بده که همانا جواب به تو خواهد رسید. (مکیال المکارم، ج 2 ، ص 387).
این روایت و روایات دیگری که در این زمینه وجود دارد، همه بیانگر این مطلب است که امام در هر عصری که باشد به احوال تمام موجودات و بندگان آگاه است و برای عرض احوال و خواستن حاجات و برقراری ارتباط با وی نیازی به انجام کارهای شاقّ نیست. ما اگر به وظایف بندگیمان به خوبی عمل کنیم و اهل رعایت احکام الهی باشیم، چون مقدس اردبیلیها و سایر کسانی که به خدمت ایشان مشرف شدند، امام خود به دیدنمان خواهد آمد و خود دعوت نامه برایمان خواهد فرستاد. بهترین و رساترین صدا برای توسل و ارتباط با خداوند و ائمه (ع)، پاکترین آنهاست. هرچه اخلاص و تقوای بنده بیشتر باشد، کلام و خواسته اش نیز از تأثیر بیشتری برخوردار است.
اما :
همۀ ائمّه(ع) مشعل هدایتند؛ ولی مشعل ابا عبدالله الحسین(ع) پرفروغتر است.
همۀ اولیای الهی درهای رحمت پروردگارند؛ امّا درِ رحمت امام حسین(ع) فراختر است.
همۀ شهیدان راه حق شفا بخشند؛ لیکن شفابخشیِ امام حسین(ع) گستردهتر است.
همۀ پیشوایان الهی اعجازگرند؛ ولی معجزات امام حسین(ع) همگانیتر است.
امام حسین(ع) هر چه داشت در طبق اخلاص نهاد و همه را یکجا، در راه خدا داد.
خدا نیز به او پاداشی فراخور خداوندیش عطا فرمود:
شفا در تربت او، استجابت دعا در تحت قبّۀ او و دوای هر دردی را در گروی یک نگاه او قرار داد.
یکی از وسایل مهم و مجرّب برای توسّل به حضرت سیّدالشّهداء(ع) زیارت عاشورا است.
زیارت عاشورا و مداومت بر آن بسیار سهل و آسان است، هر کسی در هر مکان و در هر زمانی میتواند با دلی پاک و نیّتی صادق به درگاه او روی آورد، این زیارت را طبق دستور امام(ع) بخواند و مشکلش را حل شده بیابد.
چقدر فراوانند کسانی که اولاددار نمیشدند، با زیارت عاشورا صاحب اولاد شدند؛ به بیماری سخت و کمرشکنی چون سرطان مبتلا بودند، از برکت زیارت عاشورا بهبودی یافتند؛ سرپناهی نداشتند و در پرتوی زیارت عاشورا صاحب خانه و کاشانه شدند.
وه چقدر بسیارند کسانی که یک عمر از درد هجران سوختند، با زیارت عاشورا به کعبۀ مقصود و قبلۀ موعود رسیدند.
3 . کیفیّت ختم زیارت عاشورا
امّا بهترین کیفیّت زیارت عاشورا بر اساس روایتی که شیخ طوسی در «مصباح» و ابن قولویه در «کامل الزّیارات» از امامصادق(ع) نقل کردهاند، به قرار زیر است:
۱. غسل زیارت کردن در اوّل روز؛
۲. رفتن به صحرا یا محلّی مرتفع؛
۳. اشاره کردن به سوی «کربلا»؛
۴. لعن فراوان بر قاتلان امام حسین(ع) نمودن؛
۵. تکبیر گفتن؛
۶. زیارت امین الله یا زیات ششم امیرالمؤمنین(ع) خواندن؛
۷. دو رکعت نماز زیارت به جای آوردن؛ ( شیخ طوسی، مصباح المتهجّد، ص ۷۸۱. )
۸. زیارت عاشورا را با صد لعن و صد سلام خواندن؛
۹. دو رکعت نماز زیارت به جای آوردن؛
۱۰. دعای علقمه خواندن.
امام صادق(ع) تضمین کرده که هر کس این زیارت را به این کیفیّت بخواند، زیارتش قبول، سعیاش مشکور، دعایش مستجاب، حاجتش روا و سلامش به محضر سیّدالشّهداء(ع) واصل گردد.
آنگاه پس از آنکه پاداش زیارت عاشورا را هزار هزار حج، هزار هزار عمره و هزار هزار جهاد در محضر رسول خدا(ص) بیان میکنند، میفرمایند:
«اگر بتوانی در همۀ عمر همه روزه این زیارت را بخوانی، انجام بده، که همۀ این پاداشها از آنِ تو خواهد بود.»
و در پایان میفرمایند: «هرگاه تو را حاجتی پیش آید، این زیارت را با این دعا بخوان و به این وسیله به سوی خدا توجّه کن، که البتّه حاجتت برآورده میشود و بیگمان خداوند خلف وعده نمیکند.» ( شیروانی، الصّدف المشحون، ص ۱۹۹. )
حقیقت توسل به اولیاى الهى، به معناى واسطه (و سبب) قرار دادن آن انسان هاى پاک و مقرب درگاه الهى و طلب دعاى خیر آنان در حق متوسّلان است ، البته انسان می تواند به امامان – بخصوص امام زمان – متوسل شود و دعاها و خواسته های خود را بخواهد ؛ اما اجابت آنها در دست خداوند است و او هرچه اراده کند ، همان می شود . هر چند بهتر است انسان دعاهای غیر معمولی و غیر عادی نداشته باشد .
ب) توسل و برآورده شدن دعا
1 . برای رسیدن به خواسته ها توسل و دعا به تنهایی کافی نیست و در کنار دعا و نذر تلاش و برنامه ریزی هم لازم است.
2 . یکی از راه های خداشناسی فسخ عزائم است. یعنی این که انسان عزمی می کند و تصمیمی می گیرد و تلاش فراوانی می کند و هر چه سعی می کند آن چنان که انسان می خواهد محقق نمی شود. در چنین صورتی معلوم می شود که اراده خدا بر تحقق آن نیست, بنابراین بهترین کار این است که ما در کنار دعا و تلاش عملی برای رسیدن به خواسته هایمان, نسبت به قضای الهی راضی باشیم و تسلیم اراده خدا گردیم تا به آرامش برسیم.
گاهی ما حاجتی را می خواهیم، ولی هر چه تلاش می کنیم و نذرهای مختلف انجام می دهیم به حاجتمان نمی رسیم. باید دانست که این مسأله اهمیت نذر را کم نمی کند، بلکه موارد بسیاری وجود دارد که ما چیزی را برای خودمان ضروری و لازم می دانیم و دنبال به دست آوردن آن هستیم، ولی چون به خیر و صلاح ما نیست و ممکن است در آینده به ضرر ما تمام شود، خدا حاجت ما را به تأخیر می اندازد تا موقع انجام آن برسد و چه بسا ما چیزی را دوست داریم، در حالی که به ضرر ماست و چه بسا از چیزی بدمان می آید ولی همان به نفع و صلاح ما می باشد. پس هر موقع خدا صلاح بداند حاجت و نیاز انسان را رفع می کند و تأخیر حاجت به معنای کم اهمیتی و بی تأثیر بودن نذر نیست.
ج ) مؤثرترین توسل
اما این که کدام توسل دارای تأثیر بیشتری است و زودتر ما را به حاجتمان میرساند، با تحقیقی که انجام شده این نتیجه قابل دسترسی است که توسل به هر کدام از ائمه اطهار (ع) بسیار مؤثر است .
زیارات، به خصوص زیارت جامعه کبیره و مانند آن، روش هایی برای توسل به معصومان هستند، در این زمینه خواندن دعای توسل با توجه و حضور قلب توصیه می شود. استمرار در این دعا می تواند آثار معنوی فراوانی داشته باشد.سیدبن طاووس در کتاب کشف المحجه به نقل از کتاب رسائل شیخ اقدم محمد بن یعقوب کلینی (ره) از کسی که نامش را برده چنین آورده است: به حضرت ابوالحسن (امام هادی) (ع) نوشتم؛ شخصی مایل است حاجات خصوصی و اسراری را با امام خویش در میان گذارد همانگونه که دوست دارد با پروردگارش بازگوید. پس آن حضرت در جواب نوشت: اگر حاجتی داشتی پس لبهایت را (به شکل گفتن آن) حرکت بده که همانا جواب به تو خواهد رسید. (مکیال المکارم، ج 2 ، ص 387).
این روایت و روایات دیگری که در این زمینه وجود دارد، همه بیانگر این مطلب است که امام در هر عصری که باشد به احوال تمام موجودات و بندگان آگاه است و برای عرض احوال و خواستن حاجات و برقراری ارتباط با وی نیازی به انجام کارهای شاقّ نیست. ما اگر به وظایف بندگیمان به خوبی عمل کنیم و اهل رعایت احکام الهی باشیم، چون مقدس اردبیلیها و سایر کسانی که به خدمت ایشان مشرف شدند، امام خود به دیدنمان خواهد آمد و خود دعوت نامه برایمان خواهد فرستاد. بهترین و رساترین صدا برای توسل و ارتباط با خداوند و ائمه (ع)، پاکترین آنهاست. هرچه اخلاص و تقوای بنده بیشتر باشد، کلام و خواسته اش نیز از تأثیر بیشتری برخوردار است.
اما :
همۀ ائمّه(ع) مشعل هدایتند؛ ولی مشعل ابا عبدالله الحسین(ع) پرفروغتر است.
همۀ اولیای الهی درهای رحمت پروردگارند؛ امّا درِ رحمت امام حسین(ع) فراختر است.
همۀ شهیدان راه حق شفا بخشند؛ لیکن شفابخشیِ امام حسین(ع) گستردهتر است.
همۀ پیشوایان الهی اعجازگرند؛ ولی معجزات امام حسین(ع) همگانیتر است.
امام حسین(ع) هر چه داشت در طبق اخلاص نهاد و همه را یکجا، در راه خدا داد.
خدا نیز به او پاداشی فراخور خداوندیش عطا فرمود:
شفا در تربت او، استجابت دعا در تحت قبّۀ او و دوای هر دردی را در گروی یک نگاه او قرار داد.
یکی از وسایل مهم و مجرّب برای توسّل به حضرت سیّدالشّهداء(ع) زیارت عاشورا است.
زیارت عاشورا و مداومت بر آن بسیار سهل و آسان است، هر کسی در هر مکان و در هر زمانی میتواند با دلی پاک و نیّتی صادق به درگاه او روی آورد، این زیارت را طبق دستور امام(ع) بخواند و مشکلش را حل شده بیابد.
چقدر فراوانند کسانی که اولاددار نمیشدند، با زیارت عاشورا صاحب اولاد شدند؛ به بیماری سخت و کمرشکنی چون سرطان مبتلا بودند، از برکت زیارت عاشورا بهبودی یافتند؛ سرپناهی نداشتند و در پرتوی زیارت عاشورا صاحب خانه و کاشانه شدند.
وه چقدر بسیارند کسانی که یک عمر از درد هجران سوختند، با زیارت عاشورا به کعبۀ مقصود و قبلۀ موعود رسیدند.
3 . کیفیّت ختم زیارت عاشورا
امّا بهترین کیفیّت زیارت عاشورا بر اساس روایتی که شیخ طوسی در «مصباح» و ابن قولویه در «کامل الزّیارات» از امامصادق(ع) نقل کردهاند، به قرار زیر است:
۱. غسل زیارت کردن در اوّل روز؛
۲. رفتن به صحرا یا محلّی مرتفع؛
۳. اشاره کردن به سوی «کربلا»؛
۴. لعن فراوان بر قاتلان امام حسین(ع) نمودن؛
۵. تکبیر گفتن؛
۶. زیارت امین الله یا زیات ششم امیرالمؤمنین(ع) خواندن؛
۷. دو رکعت نماز زیارت به جای آوردن؛ ( شیخ طوسی، مصباح المتهجّد، ص ۷۸۱. )
۸. زیارت عاشورا را با صد لعن و صد سلام خواندن؛
۹. دو رکعت نماز زیارت به جای آوردن؛
۱۰. دعای علقمه خواندن.
امام صادق(ع) تضمین کرده که هر کس این زیارت را به این کیفیّت بخواند، زیارتش قبول، سعیاش مشکور، دعایش مستجاب، حاجتش روا و سلامش به محضر سیّدالشّهداء(ع) واصل گردد.
آنگاه پس از آنکه پاداش زیارت عاشورا را هزار هزار حج، هزار هزار عمره و هزار هزار جهاد در محضر رسول خدا(ص) بیان میکنند، میفرمایند:
«اگر بتوانی در همۀ عمر همه روزه این زیارت را بخوانی، انجام بده، که همۀ این پاداشها از آنِ تو خواهد بود.»
و در پایان میفرمایند: «هرگاه تو را حاجتی پیش آید، این زیارت را با این دعا بخوان و به این وسیله به سوی خدا توجّه کن، که البتّه حاجتت برآورده میشود و بیگمان خداوند خلف وعده نمیکند.» ( شیروانی، الصّدف المشحون، ص ۱۹۹. )
توسل به کدام امام