بهرهمندی بیواسطه و با واسطه
مگر نه اینکه خدا قرآن را برای بشر فرستاده پس چرا باید این قدر ثقیل باشد که افراد عادی قادر به درک آن نباشند ولی افرادی که تخصصی در آن کار کردهاند این گونه نیستند؟!
خداوند قرآن را برای هدایت همهی انسانها نازل کرده است و هر شخص به تناسب میزان علم و آگاهیاش از معارف قرآن بهرهمند میشود؛ اما دستیابی به مطالب آن برای افراد به یک شکل و اندازه نیست. بهرهمندی از قرآن گاه بهطور مستقیم و بیواسطه توسط خود شخص صورت میگیرد و گاه به صورت غیر مستقیم و با واسطه و از طریق افراد عالم و متخصص. مانند این که برای درمان بیماری یا خود ما درس خوانده و در یک رشتهی علمی مثل پزشکی متخصص میشویم و با انواع بیماریها، علائم، راههای درمان و داروها درمان آشنا شده و مریضیها را با آن مداوا میکنیم و یا این که در موقع بیماری به پزشک متخصص مراجعه کرده و از علم و تجربه او برای بر طرف کردن نیاز، یعنی یافتن بهبودی و سلامت، کمک میگیریم.
وجود دو راه مذکور و پیمودن آنها نه تنها اشکال ندارد؛ بلکه در =منابع نیز معتبر دانسته شده و به آنها توصیه شده است[ احمد طبرسی، الاحتجاج، ج1، ص 376. و قرآن شناسی، آیت الله مصباح یزدی ج2 ص47.].
همچنین اگر مراد از ثقیل بودن قرآن، زبان آن است، زبان ظاهری قرآن که عربی است، ثقیل نیست و کاملاً روشن و رساست. البته مثل هر زبان دیگری میتوان با آموزش، تمرین و تکرار آن را یاد گرفت. متخصصین نیز به همین صورت زبان عربی را یاد گرفته و با مطالعه و تدبر از قرآن بهره میبرند و به دیگران میآموزند. اما اگر مراد از ثقیل بودن، محتوا و پیام قرآن است، بله، قرآن از این نظر ثقیل و مسئولیت آور است. و باید از خداوند خواست علاوه بر فهم قرآن، توفیق عمل به آن و تحمل بار مسئولیت سنگین آن را نیز عنایت فرماید.
خداوند در آیه 5 سوره مبارکه مزمل در این باره خطاب به پیامبر اسلام(ص) میفرماید: « إِنَّا سَنُلْقِی عَلَیْکَ قَوْلاً ثَقِیلاً؛ ما بزودی سخنی سنگین و گفتاری گرانبار به تو القا خواهیم کرد! »
فصل دوم: رابطه با قرآن
بهرهمندی بیواسطه و با واسطه