عوامل سلب توفیق عبادت
عوامل سلب توفیق از عبادت چیست ؟
کلا عوامل سلب توفیق از عبادت به دو گروه عمده دسته بندی می شود :الف : عوامل مادیکه برخی از این عوامل شامل موارد ذیل می باشد1- فقدان برنامه ریزی و نظم در زندگی.از مهمترین عوامل مادی که مانع از توفیق درک عبادت می گردد فقدان برنامه ریزی و نظم در زندگی می باشد مانند فقدان برنامه ای منظم برای خواب و یا ایجاد مشغله های پراکنده و فراتر از توانایی های خود که نتیجه ای جز ایجاد خستگی مفرط ندارد .2- پرخوری در شب .
حضرت عیسی (علی نبینا و آله و علیه السلام ) خطاب به بنی اسرائیل فرمود: « ای بنی اسرائیل ! خوردن خود را زیاد نکنید، زیرا هر کس بر خوردن خود بیفزاید، بر خوابیدن خود هم می افزاید و هر کس که بر خواب خود بیفزاید، از نماز کم می گذارد (و در نتیجه) در زمره غافلان نوشته می شود» (ورام ابن ابى فراس ، مجموعة ورام( تنبیه الخواطر) ، مکتبه فقیه ، قم ، اول ، ج 1، ص: 47) .
3- کسلی و تنبلی افراد .
4- غرق شدن در مسائل مادی و دنیویی .
حضرت عیسی (علی نبینا و آله علیه السلام ) نقش دنیا زدگی را در بی حوصلگی افراد نسبت به عبادات اینچنین ترسیم می نماید که : همچنان که بیمار بر غذاى لذیذ نگاه می کند و بدلیل شدت درد لذّت آن را نمى چشد، همچنان فرد دنیادار نیز همراه با عشق به مال نه لذّتى از عبادت مى برد و نه شیرینى و حلاوتش را مى چشد (حسن بن شعبه حرّانى ، تحف العقول ، بهراد جعفرى ، اسلامیه ، تهران ، 1380 ش ، اول ، ص 483) .
5- خوردن غذاهای نامناسب .
ب : عوامل معنوی
1- ضعف در خداشناسی
یکی از مهمترین عوامل معنوی که موجب می شود تا انسان نسبت به نماز صبح به سختی از خواب بیدار گردد ، عدم معرفت و شناخت نسبت به خداوند متعال و الطاف وی می باشد .
فرض کنید اگر با یکی از مسولین که حل مشکل تان در دست اوست قراری گذاشته اید . و یقین دارید که وی در همان ساعت مقرر منتظر شما است . آیا واقعا شب به راحتی می خوابید و دیر بر سر قرار حاضر شده و یا با کسلی با وی مواجه می شوید؟
اگر انسان واقعا نسبت به الطاف الهی کمترین معرفتی داشته باشیم و بداند که کسی که قرار است به هنگام نماز با وی صحبت کند همانی است که ما را از نیستی به دنیا آورده و تمامی نعمت های خود را نیز بر ما ارزانی داشته تا به نهایت کمال و درجات بالای بهشتی دست پیدا کند . او همانیست که اختیار کمی و زیادی روزی ما را دارد ؛ همانی است که مرگ و زندگی ما در ید قدرت اوست و … با این حال آیا نسبت به نماز با بی حالی برخورد خواهیم کرد و یا آنکه سر از پا نشناخته و با تمام وجود به اقامه نماز عاشقانه خواهیم پرداخت .
2- گناه
اعمال و رفتاری که انسان در طی روز انجام می دهد نقش بسیار مهمی در توفیق انسان نسبت به عبادات دارد یعنی هر چه در طی روز کارهای شایسته از انسان سر بزند توفیقات انسان نیز برای اعمال خوب دیگر بیشتر فراهم می شود و هر چه به گناه آلوده شود توفیق اعمال خوب از وی سلب می گردد ؛ لذا باید نسبت به این مساله بسیار حساس بود تا بواسطه گناه درک لذت سحرخیزی را از دست نداد .
بعضی از گناهان که معمولا دامنگیر جوانان از جمله دانشجویان می باشد از قرار ذیل است .
– دیدن صحنه های و تصاویر غیر اخلاقی از طریق اینترنت ، ماهواره ، تلفن همراه و …
– چشم چرانی
– برقراری روابط نامشروع با جنس مخالف
– استفاده از غذاهایی که حلال نیستند.
– استفاده از غذاهایی که پاک نیستند.
– دروغ گفتن
– استهزاء و تحقیر دیگران
– ایجاد مزاحمت و آزار همکلاسی ها و یا هم خوابگاهی ها
3- ضعف اراده : عبادت عزم می خواهد. دوست داشتن تنها کافی نیست ، باید با تصمیم جدی خوابید. ضعف اراده از مهم ترین عوامل محروم ماندن از عبادت می باشد. باید با این ضعف و سستی اراده مبارزه کرد. امام علی (ع )می فرمایند: « ضادوا التوانی بالعزم» (عبد الواحد تمیمى آمدى ، تصنیف غرر الحکم و درر الکلم ، دفتر تبلیغات ، قم ، 1366 ش ،اول ، ص: 476) ؛ « به وسیله عزم ، با سستی مبارزه کنید».
عوامل سلب توفیق عبادت