فرق موسیقی با غنا

«غنا» از دیدگاه فقه عبارت است از: آوازى که از حنجره آدمى بیرون آید و در گلو چرخانده (چهچهه) و در شنونده حالت سرور و وجد ایجاد کند و مناسب با مجالس لهو و خوش گذرانى باشد. اما «موسیقى» به صوت و آهنگى گفته مى شود که از آلات موسیقى پدید آید. بنابراین بین موسیقى اصطلاحى و موسیقى فقهى، عموم و خصوص مطلق است: «موسیقى اصطلاحى»، عام و گسترده است و شامل موسیقى فقهى نیز مى گردد؛ ولى «موسیقى فقهى»، خاص است و به بخشى از موسیقى اصطلاحى اختصاص مى یابد.
«طرب و لهو» از واژه هاى اساسى و کلیدى است که در باب غنا و موسیقى به کار مى رود «طرب» به حالت سبک عقلى گفته مى شود که در اثر شنیدن آواز یا آهنگ در روان و نفس آدمى پدید مى آید و او را از حد اعتدال خارج مى کند. این امر تنها به حالت شادى اختصاص ندارد؛ بلکه ممکن است از آهنگ هاى غم و حزن آور نیز به دست آید. پس اختصاص دادن کلمه غنا به حالت شادى، توهمى بیش نیست؛ زیرا ممکن است از راه غنا حالت اندوه و حزن براى آدمى حاصل شود. (مکاسب المحرمه)، ج 1، (باب الغناء).و از این راه اختیار و عنان آدمى از کف عقل او گرفته شود!!
گفتنى است که چه در باب شادى و چه در باب غم، غلبه هواى نفس و تهییج افکار باطل و تحریک شهوات نیز ملاک حصول غنا است. غنا همیشه فرحناک نیست؛ زیرا گاهى آدم هواپرست از راه غنا و توجه به فقدان معشوق و یا محرومیت از عشق جنسى، دچار هیجانات گشته به اندوه و غم مبتلا مى گردد.