دین و اندیشه

مهارت های زندگی در خوابگاه دانشجویی و مواجهه صحیح با تفکرات غربی برخی اساتید

پرسش و پاسخ

از مکاتبه تان با ما، که نشانگر اعتماد شما به این مرکز است خرسندیم. خوشحالیم مخاطبمان فردی علاقه مند به تحصیل علم و دانش است، که در مواجهه با دغدغه های ذهنی اش، اقدام به مشاوره خواهی می کند. این را بدانید که یکی از نشانه های افراد عاقل و پویا، کسب آگاهی در زمینه های مورد نیاز است. امیدواریم راهنمای خوبی در مورد مسائلی که مطرح کردید باشیم.

از مکاتبه تان با ما، که نشانگر اعتماد شما به این مرکز است خرسندیم. خوشحالیم مخاطبمان فردی علاقه مند به تحصیل علم و دانش است، که در مواجهه با دغدغه های ذهنی اش، اقدام به مشاوره خواهی می کند. این را بدانید که یکی از نشانه های افراد عاقل و پویا، کسب آگاهی در زمینه های مورد نیاز است. امیدواریم راهنمای خوبی در مورد مسائلی که مطرح کردید باشیم.

*** پرسشگر گرامی؛ قبل از هر چیز قبولی تان را در مقطع کارشناسی ارشد در یکی از بهترین دانشگاه های کشور (دانشگاه فردوسی مشهد) تبریک می گویم و آرزوی موفقیت و سرفرازی را در راه مقدس و زیبای علم آموزی برایتان دارم. شرایطی که در نوشته تان توصیف کردید، مرا به گذشته و سال هایی که در دانشگاه تحصیل می کردم برد؛ دقیقاً وضعیت شما را درک می کنم ،چون من نیز مانند شما هم تجربه زندگی خوابگاهی را داشتم و با مشکلات آن دست و پنجه نرم کردم و هم با تفکرات اشتباه برخی اساتید روبرو بودم؛ اما هیچ گاه این مشکلات (که طبیعی است و برای اکثر دانشجویان پیش می آید) مرا از هدفی که مدنظر داشتم باز نداشت و بر آن ها غلبه کردم. شما هم با کمی صبر و حوصله و تدبیر و توجه به نکاتی که در ادامه می آید می توانید بر این مشکلات فائق آیید :

1. یکی از خصوصیات زندگی خوابگاهی این است که فرد زندگی کردن با افرادی که عقاید و رفتارهای مختلف دارند را تجربه می کند . خداوند متعال انسان ها را شبیه به هم خلق نکرده است. برخی از آیاتی که به وجود تفاوت بین انسان ها اشاره می کند عبارتند از (آیه 22 سوره مبارکه روم، آیه 13 سوره مبارکه حجرات ، آیه 32 سوره مبارکه زخرف و …).همچنین در روانشناسی اصلی وجود دارد با نام اصل وجود تفاوت های فردی. انسان ها در بسیاری از خصوصیات رفتاری، جسمی، استعدادها، علایق و خواسته ها و …. با یکدیگر تفاوت دارند. پس ما نباید انتظار داشته باشیم که دیگران دقیقاً مطابق با خواسته ما رفتار کنند. از جمله رفتارهایی که دانشجویان در زندگی خوابگاهی یاد می گیرند و تجارب بسیار ارزشمندی هم هست ، طریقه سازگاری با محیط جدید و احترام به افکار دیگران ( و نه پذیرش بی قید و شرط آن) و همچنین بالا بردن آستانه تحملشان در زمینه های مختلف است. فراموش نکنید که ورود به محیطی جدید که قبلاً تجربه اش نکرده اید، همواره با چالش هایی همراه است. خوابگاه های دانشجویی هم محل تجمع دانشجویانی با فرهنگ ها، تفکرات و نظام های ارزشی مختلف است و همین ها باعث بروز برخی اختلافات میان هم اتاقی ها می شود. شما با خواهر و برادرتان که هم زبان و هم فکر و هم فرهنگ شما هستند، برخی اوقات در برخی موضوعات اختلاف پیدا می کنید، پس عجیب نیست با افرادی که فاکتور هم فکری و هم فرهنگی را با شما ندارند در برخی مسائل سازگاری نداشته باشید. همانگونه که برخی رفتارهای دوستانتان مورد تأیید شما نیست، این احتمال را هم در نظر بگیرید که برخی رفتارهای شما هم مورد تأیید آن ها نباشد؛ پس اول از همه باید به این موضوعات اشراف داشته باشید و واقع بین باشید. توجه به موارد زیر نیز به حل مشکل شما در این زمینه کمک خواهد نمود :

– آداب معاشرت با هم اتاقی هایتان را یاد بگیرید؛ یعنی : منعطف، مودب و خوش اخلاق باشید؛ محیط خود را تمیز نگه دارید؛ وقتی هم اتاقی شما به سکوت و آرامش نیاز دارد سکوت را رعایت کنید؛ هرگز مزاحم هم اتاقی خود نشوید؛ هرگز بدون اجازه از وسایل هم اتاقی خود استفاده نکنید؛ درباره نحوه ملاقات با دوستان خود منطقی باشید؛ هرگز کاری را که موجب ناخشنودی هم اتاقی تان می شود انجام ندهید؛ هرگز پشت سر هم اتاقی خود غیبت نکنید؛ هرگز اسرار هم اتاقی تان را فاش نکنید؛ به وسایل هم اتاقی خود آسیب نرسانید و مواظب آنها باشید؛ هرگز هم اتاقی خود را دست نیندازید و تحقیر نکنید؛ بیاموزید که چه وقت کمک بخواهید؛ شنونده ای فعال باشید.

– اگر اختلافی بین شما و هم اتاقی تان می افتد، با مهربانی و ملایمت تذکر دهید و رفتار اشتباهش را (مثلا گوش کردن موسیقی و پخش آن در فضای اتاق) گوشزد کنید و بگویید این نوع رفتارش تجاوز به حقوق شماست. اگر او توجهی به آن نکرد، شما خود را از آن فضا مدتی دور کنید. این را هم در نظر بگیرید که هنوز شما ترم اول هستید و به تدریج با رفتارهای هم اتاقی هایتان بیشتر آشنا می شوید و طریقه سازگاری (بدون آسیب) با آن ها را یاد می گیرید. اینگونه هم نیست که هم اتاقی ها همیشه بی ملاحظه باشند، برخی اوقات که این نوع اتفاقات افتاد، شما خود را مشغول به کاری دیگر (خارج از آن فضا) کنید مثلا به کتابخانه خوابگاهتان بروید و …

– با رفتارهای خوبتان شرایط را برای تأثیرگذاری بر هم اتاقی هایتان فراهم کنید. وقتی شما درست رفتار کنید (با ادب و خوش اخلاق بودن و …)، آن ها هم به تدریج تأثیر می گیرند و به خواسته های شما احترام می گذارند. به آن ها صادقانه و با صراحت بگویید چه رفتارهایی در اتاق باعث ناراحتی تان می شود تا هم اتاقی هایتان آن رفتارها را در حضور شما انجام ندهند و متقابلاً از آن ها بخواهید به شما بگویند چه رفتارهایی در اتاق باعث ناراحتی شان می شود تا شما آن ها را در اتاق انجام ندهید.

– اگر تنها یکی از هم اتاقی ها با رفتارهایش مشکل زا باشد، بقیه افراد می توانند، به راحتی مانع بروز رفتار های اشتباه او شوند. اگر او نمی تواند خود را با دیگران سازگار کند، باید اتاقش را تغییر دهد. پس در مورد اختلافاتی که در اتاق رخ می دهد سعی کنید با هم اتاقی های دیگر تبادل نظر کنید و به یک جمع بندی درست برسید و مشکلات اتاق را رفع کنید.

– اگر فردی با رفتارهای اشتباهش تمرکز شما را به هم می ریزد و مانع موفقیت تحصیلی شما می گردد، و با تذکر هم رفتارش را اصلاح نمی کند، به او بگویید مجبورم موضوع را با سرپرست خوابگاه در میان بگذارم. اگر باز هم تغییری در رفتارش مشاهده نکردید، تصمیم خود را عملی سازید.

– اما اگر با همه هم اتاقی هایتان اختلاف زیاد دارید و می بینید به هیچ وجه نمی توانید رفتارهای آن ها را تحمل کنید و این موضوع به روند تحصیلی تان آسیب می زند، بهترین کار این است که موضوع را با سرپرست خوابگاه مطرح کرده و اتاقتان را عوض کنید و افرادی را انتخاب نمایید که با خط فکری شما بیشتر سازگار باشند. بهتر است با دانشجویان کارشناسی ارشد هم اتاقی شوید، چرا که آن ها هم مانند شما بیشتر وقت خود را به مطالعه و تحقیق اختصاص می دهند.

2. بهتر است بدانید که افراد فراوانی برای تحصیل و کسب علم، مجبور به ترک دیار و دوری از خانواده خود می شوند، پس این مشکل فقط مختص شما نیست؛ اما باید در نظر داشته باشید که این دوری موقتی است و به زودی پایان می یابد. شاید در ابتدا کمی برایتان سخت باشد ولی به تدریج عادت خواهید کرد؛ فراموش نکنید که برای رسیدن به موفقیت، باید سختی های راه را هم تحمل کنید.

3. شما در مقطع کارشناسی ارشد قبول شده اید و به دلیل وجود واحدهای کم در این مقطع، معمولاً هر ترم، دو روز در هفته کلاس خواهید داشت؛ شما با برنامه ریزی هایی که انجام می دهید می توانید، هر هفته به شهر خود برگردید و روزهایی که کلاس ندارید را در کنار خانواده خود باشید. همچنین وقتی که از خانواده دور هستید، از طریق تلفن می توانید ارتباط برقرار کنید و از دلتنگی هایتان بکاهید. این را نیز در نظر داشته باشید که ایام عید و سه ماهه تابستان نیز در کنار خانواده تان خواهید بود. اگر امکان رفت و آمد هفتگی برایتان مقدور نیست، هر دو هفته یکبار یا ماهی یکبار این کار را بکنید؛ همچنین سعی کنید که اوقات تان در طول سال تحصیلی خالی نباشد و به بیکاری نگذرد (درس، عبادت، ورزش، تفریح های سالم و …).

4. دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد معمولاً در سه ترم واحدهای درسی شان را پاس می کنند و در ترم چهارم واحد پایان نامه را بر می دارند که کلاس هم ندارد (پس می توانید بیشتر در کنار خانواده تان باشید) و باید کار پژوهشی انجام دهند؛ البته به تازگی، برخی رشته ها در مقطع کارشناسی ارشد ارائه می شود که واحد پایان نامه را ندارند (رشته های آموزش محور) و به جای آن واحد درسی ارائه می شود. مقصود اینکه، دو سال بیشتر درگیر نخواهید بود و تا چشم بر هم بزنید این مقطع را نیز به اتمام خواهید رساند. همچنین درگیر شدن با موضوعات درسی و تحقیقاتی که باید در مقطع کارشناسی ارشد انجام دهید، بسیاری از اوقاتتان را پر می کند و از دلتنگی هایتان می کاهد.

5. قبول داریم که برخی اساتید در دانشگاه ها تفکرات اشتباهی را ترویج می کنند، اما شما به عنوان یک دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد که به پختگی عقلی رسیده اید، باید با تحقیق و پژوهش، سخن درست را از نادرست تشخیص دهید و تحت تأثیر قرار نگیرید؛ هر کجا که فکر می کنید استادتان اشتباه تحلیل و استدلال می کند، پس از تحقیق و مطالعه درست، با او به بحث علمی بپردازید. البته اینگونه هم نیست که تمام تفکرات غربی نادرست باشد؛ توجه به نکات زیر در این زمینه مفید خواهد بود :

– هر نوع آموزش و تربیتی که بخواهد فرد را از مسیر دینی و الهی (که منطبق با فطرت اوست) منحرف کند، تربیتی نادرست است. آن تربیتی که بخواهد فرد را در جهت آموزه های غیر اسلامی هدایت کند و معنویات را از زندگی او جدا کند، مورد قبول نیست؛ حال تربیت غربی باشد یا شرقی. تربیت، باید تربیتی اسلامی باشد، یعنی تربیتی که از منبع قرآن و عترت سرچشمه بگیرد.

– نگاه منفی به صورت مطلق نسبت به عالمان منصف غربی هم درست نیست؛ چون حرف درست و صحیح را از هر فرد منصفی، باید شنید و قبول کرد. اندیشمندان و عالمان در علوم مختلف در سراسر دنیا، با نظریه پردازی و تضارب آراء شان به پیشرفت علوم در حیطه های مختلف کمک کرده و باعث بهبود سطح آگاهی و سطح رفاه افراد جامعه شده اند.

– قرار نیست مسلمانان، زندگی خود را چشم بسته، بر اساس نظرات اندیشمندان غربی پایه ریزی کنند. غربی ها بر اساس فرهنگ، اعتقادات و اهداف خود (درست یا غلط) دست به تحقیق و کنکاش می زنند و به نتایجی می رسند و آن را منتشر می کنند. ما می توانیم با مطالعه آثار آن ها نکات مثبتی را که هماهنگ با آموزه های دینی مان است برداشت کرده و از آن ها استفاده کنیم و مطالب مضر آن ها را کنار بگذاریم. اگر بخواهیم بی توجه به تحقیقات انجام گرفته توسط دیگران (غربی ها و …) هر مسیر علمی را طی کنیم، مجبوریم تحقیقات و تجربیاتی که آنها به آن دست یافته اند را با صرف هزینه و زمان زیاد به دست آوریم و این یعنی دوباره کاری، که هیچ عقل سلیمی آن را قبول نمی کند.

6. انجام واجبات و ترک محرمات هم همیشه آرامش بخش است. پس سعی کنید همیشه نمازتان را اول وقت (و بهتر است با جماعت) بخوانید و برنامه ای برای خواندن آیاتی از قرآن داشته باشید. عمل به موارد زیر نیز مفید خواهد بود :

– آیه آرامش، آیه 28 سوره مبارکه رعد است که می فرماید : أَلا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ ؛ خواندن همراه با توجه به معنای این آیه آرامش بخش و اطمینان دهنده به روح و قلب انسان است .

– ذکر شریف لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم با توجه به معنا، آرام کننده است .

– ذکر شریف لا اله الا الله ، خاصیت آرام بخشی دارد .

– دعای اللهم انزل الی السکینه و یا الهی انزل الهی سکینتک نیز همین اثر را دارد.

* به طور کلی عمل به واجبات و ترک محرمات و خواندن قران کریم و دعا و توسل و اذکار، آرامش بخش و دور کننده اضطراب و دلهره و نگرانی است.

*** فرهیخته گرامی؛ در پایان متذکر می شویم که افراد فراوانی، آرزوی قبولی در مقطع کارشناسی ارشد (روزانه) و تحصیل در این مقطع را دارند، پس قدر این فرصت را بدانید و با استفاده از راهکارهای بالا و مدیریت این وضعیت، مانع هدر رفت تلاش هایتان شوید، تا به زودی طعم شیرین موفقیت را بچشید و باعث افتخار و سر بلندی خود و خانواده تان شوید، ان شاء الله؛ ما را نیز از دعای خیرتان در کنار حرم مطهر حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا (ع) بی نصیب نگذارید. ***

موفق باشید. این ارتباط با ما را قطع نکنید و همواره با ما مکاتبه کنید.

نویسنده : علی حسینعلی پور

مهارت های زندگی در خوابگاه دانشجویی و مواجهه صحیح با تفکرات غربی برخی اساتید

دیدگاه شما برای ما ارزشمند است

نظر شما چیه؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم *

دکمه بازگشت به بالا