حکم نداشتن مرجع تقلید
سایت راشدون بخش احکام شرعی: قبلا در مورد اینکه مرجع تقلید چه زمانی بوجود آمد و تقلید از مجتهد چه زمانی شروع شد توضیح دادیم که می توانید به آن مطلب مراجعه کنید، اما در ادامه بررسی احکام تقلید، یکی از سوالاتی که زیاد پرسیده می شود این است که حکم نداشتن مرجع تقلید چیست؟ آیا داشتن مرجع تقلید واجب است؟ اصلا چرا داشتن مرجع تقلید واجب است؟ در ادامه به همه این سولات پاسخ می دهیم.
حکم نداشتن مرجع تقلید چیست؟ آیا نداشتن مرجع تقلید گناه است؟
در مباحث اعتقادی تقلید کردن جایز نیست ولی در فقه و احکام شرعی شما برای اینکه به حکم الهی عمل کرده باشید سه راهکار دارید:
- خود شما مجتهد باشید و حکم شرعی را از آیات و روایات استنباط کنید.
- احتیاط کنید؛ یعنى بر اساس نظریهء تمامى یا گروهى از مجتهدان وظیفهء خود را انجام دهد؛ به این معنى که اگرمجتهدى کارى را جایز یا مکروه و دیگرى حرام مى داند، آن کار را ترک کند و اگر مجتهدى کارى را واجب و دیگرى مباح یا مستحب مى داند، آن را حتما به جا آورد.
- تقلید کنید.
جهت تفصیل بیشتر در مورد سه راهکار بالا به مقاله دلیل و فلسفه تقلید کردن چیست؟ مراجعه کنید. حالا اگر کسی مجتهد نباشد و امکان احتیاط کردن در احکام نیز برای او وجود ندارد، چگونه می تواند حکم شرعی را بدست بیاورد مثلا هفته ای یک روز بدلیل تحصیل یا شغل به سفر می رود آیا باید نماز را قصر بخواند یا کامل؟ یا باید مجتهد باشد که حکم شرعی این موضوع را بدست بیاورد یا اینکه همه نمازهای خود را بصورت قصر و کامل بخواند تا به احتیاط عمل کرده باشد یا تقلید کند بنابراین جواب این سوال که حکم شرعی نداشتن مرجع تقلید چیست؟ روشن شد که اگر مرجع تقلید نداشته باشد خیلی از اعمال عبادی او باطل است.
سوال دیگری که اینجا مطرح می شود این است که حکم اعمال بدون تقلید چیست؟ آیا اعمالی را که قبلا بدون تقلید انجام داده باطل بوده است؟ در این مورد نظر مراجع متفاوت است در ادامه بخوانید.
حکم شرعی اعمال بدون تقلید
حکم اعمال بدون تقلید:
آیات عظام امام، بهجت، خامنهاى، فاضل و نورى: این اعمال، در یکى از سه صورت صحیح است:
- شخص بفهمد به وظیفه واقعى خود رفتار کرده است.
- عمل او با فتواى مجتهدى که وظیفهاش تقلید از او بوده، مطابق باشد.
- عمل او با فتواى مجتهدى که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد(.توضیح المسائل مراجع، م ۱۴؛ فاضل، جامع المسائل، ج ۱ س ۲۸ و ۳۳؛ نورى، توضیح المسائل، م ۱۴؛ خامنهاى اجوبهالاستفتاءات، س ۳۲ و ۷٫)
آیات عظام تبریزى، صافى، مکارم و وحید: عمل او در صورتى صحیح است که بفهمد به وظیفه واقعى خود رفتار کرده و یا با فتواى مجتهدى که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد.توضیح المسائل مراجع، م ۱۴؛ وحید، توضیح المسائل، م ۱۴؛ تبریزى، استفتائات، س ۶۶٫
آیت الله سیستانى: در یکى از سه صورت صحیح است: ۱٫ بفهمد به وظیفه واقعى خود رفتار کرده است. ۲٫ عمل او با فتواى مجتهدى که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد. ۳٫ جاهل قاصر بوده و نقص عملش به ارکان و مانند آن باز نگردد.توضیح المسائل، م ۱۲٫
چرا داشتن مرجع تقلید واجب است؟
قبلا در یک مطلبی جداگانه بطور کامل توضیح دادیم که چرا تقلید می کنیم؟ و چرا داشتن مرجع تقلید واجب است؟ پس توصیه می کنیم حتما به آن مطلب مراجعه کنید تا به سوال خود برسید. باز اگر سوالی داشتید می توانید در بخش نظرات مطراح کنید، ما پاسخگوی شما هستیم.
