اگر ساعت‌ها بازی می‌کنی، این نکات رو رعایت کن تا بدنت آسیب نبینه!

امروزه بازی‌های ویدیویی فقط یه سرگرمی ساده نیستن؛ برای خیلی‌ها تبدیل شدن به بخشی از سبک زندگی یا حتی حرفه. اما این غرق شدن در دنیای دیجیتال یه روی تاریک هم داره؛ مخصوصاً وقتی صحبت از سلامت بدن وسط میاد. چه گیمر حرفه‌ای باشی، چه کسی که شب‌ها چند ساعت برای ریلکس کردن بازی می‌کنه، اگه درست نشینی، استراحت نکنی و به بدن خودت توجه نداشته باشی، دیر یا زود نشونه‌های آسیب خودشون رو نشون می‌دن. از درد گردن و کمر گرفته تا فشار روی چشم و مچ دست.

اگه مدت زیادی از روزتو پای بازی می‌گذرونی، حتماً باید بدونی چطوری بدون آسیب از این لذت استفاده کنی. این مقاله راهنمای کاملیه برای مراقبت از بدن در زمان بازی طولانی. قرار نیست یه لیست خسته‌کننده تحویلت بدیم؛ اینجا همه‌چی رو مفصل، دقیق و انسانی توضیح می‌دیم تا نه‌تنها سرت سلامت بمونه، بلکه لذت بازی هم برات بیشتر بشه.

بازی کردن طولانی، لذت‌بخش اما خطرناک؟

شاید این جمله برای بعضیا اغراق‌آمیز به نظر برسه، اما واقعیت اینه که بازی طولانی‌مدت بدون رعایت اصول، کاملاً می‌تونه خطرناک باشه. ماجرا از جایی شروع می‌شه که خیلی از گیمرها فکر می‌کنن چون در خونه‌ان و بدنشون در حال حرکته (مثلاً روی صندلی می‌چرخن یا بلند می‌شن چیزی بخورن) پس مشکلی نیست. اما بدن به‌مرور متوجه این فشارها می‌شه. دردهایی که اولش جزئی هستن، به مرور شدیدتر می‌شن و اگه جدی گرفته نشن، می‌تونن تبدیل به مشکل‌های مزمن بشن.

به همین دلیله که باید جدی نگاه کنیم به این موضوع. نمی‌شه فقط به لذت لحظه‌ای بازی اکتفا کرد و چشم روی سلامتی بست. مخصوصاً حالا که خیلی‌ها با صندلی‌های نامناسب، نور بد، میز نامرتب یا حتی درازکش بازی می‌کنن، قضیه جدی‌تر از همیشه‌ست.

چرا نشستن طولانی‌مدت برای بدن مضر است؟

بدن انسان برای تحرک طراحی شده، نه برای ساعت‌ها بی‌حرکت موندن پشت میز. وقتی ساعت‌های طولانی روی صندلی نشستی، به ستون فقرات، مفاصل، گردن و حتی گردش خون فشار میاد. نشستن‌های طولانی‌مدت باعث کاهش جریان خون در قسمت‌های پایینی بدن می‌شه و این می‌تونه عوارضی مثل خواب‌رفتگی پا، تورم یا حتی مشکلات وریدی به همراه داشته باشه.

از طرف دیگه، وقتی در موقعیت نامناسب بشینی – مثلاً قوز کرده یا بدون پشتیبانی مناسب – فشار زیادی روی کمر و گردن وارد می‌شه. حالا تصور کن این وضعیت برای چندین ساعت در روز و هر روز تکرار بشه. نتیجه‌اش چی می‌شه؟ دردهای مزمن، فتق دیسک، سردردهای تنشی و کلی مشکل دیگه که ممکنه حتی متوجه نشی از کجا شروع شدن.

چه آسیب‌هایی ممکنه دچارت کنه؟

درسته که نشستن طولانی می‌تونه آسیب‌زا باشه، اما مسئله فقط نشستن نیست؛ نحوه نشستن و تجهیزات مورد استفاده هم تأثیر مستقیم دارن. یکی از شایع‌ترین مشکلات، کمردرد ناشی از نبود پشتیبانی مناسب از ناحیه کمره. اگه صندلی‌ت ارگونومیک نباشه یا موقع نشستن فرم بدنی رو رعایت نکنی، ستون فقراتت به‌مرور آسیب می‌بینه.

درد گردن و شانه‌ها هم به خاطر قرار گرفتن مانیتور در ارتفاع نامناسب یا تکیه ندادن کامل به پشتی صندلی به وجود میاد. همچنین بازی زیاد باعث فشار روی مچ دست و انگشت‌ها می‌شه، به‌خصوص اگه از موس و کیبوردی استفاده کنی که طراحی ارگونومیک ندارن.

از اون طرف چشم‌ها هم بی‌نصیب نمی‌مونن. خیره شدن طولانی‌مدت به صفحه نمایش، مخصوصاً در نور کم یا زیاد، می‌تونه باعث خستگی چشم، تاری دید یا حتی سردردهای پشت چشم بشه. اینا مواردیه که در لحظه شاید اذیت نکنن، ولی بعد از چند هفته یا چند ماه، به‌وضوح حسشون می‌کنی.

عادت‌هایی که باید تغییرشون بدی

مشکل اینجاست که خیلی از ما اصلاً نمی‌دونیم عاداتی که داریم، چقدر ممکنه خطرناک باشن. نشستن روی مبل یا تخت در حالی که لپ‌تاپ رو روی پا گذاشتیم یا دسته کنسول رو بالا گرفتیم، ممکنه راحت به نظر برسه، ولی کاملاً آسیب‌زاست. بدن در این حالت فشار زیادی رو تحمل می‌کنه و اصلاً پشتیبانی مناسبی ازش نمی‌شه.

همچنین قوز کردن به جلو موقع بازی، که تقریباً برای خیلی‌ها عادته، باعث کشیدگی عضلات گردن و شانه‌ها می‌شه. بعضی‌ها هم حتی نور محیط رو خاموش می‌کنن و فقط با نور مانیتور بازی می‌کنن. این کار فشار زیادی به چشم وارد می‌کنه و باعث خستگی زودرس می‌شه.

این عادت‌ها باید آگاهانه تغییر کنن. لازمه که قبل از شروع بازی، یه نگاه دقیق به محیط اطرافت بندازی. ببین کجا نشستی؟ نور مناسبه؟ صندلیت راحت و استاندارده؟ اگه جوابت نه باشه، اولین قدم برای حفظ سلامتت اینه که این فضا رو بهینه کنی.

چطور حین بازی مراقب بدنت باشی؟

اولین و مهم‌ترین نکته، طرز نشستن صحیحه. خیلی‌ها فکر می‌کنن هر چی راحت‌تر باشن، بهتره؛ ولی راحتی بدون اصول، بیشتر شبیه فریبیه که بدن رو کم‌کم از بین می‌بره. موقع بازی، پاهات باید صاف روی زمین باشه (یا روی زیرپایی)، زانو در زاویه ۹۰ درجه، پشتی صندلی کامل کمرتو بگیره و مانیتور درست روبه‌روت باشه.

اگه از صندلی‌ای استفاده می‌کنی که برای گیم طراحی نشده، باید بدونی که احتمال آسیب رو داری به جون می‌خری. به‌جای این کار، بهتره روی یه صندلی گیمینگ مناسب سرمایه‌گذاری کنی؛ چیزی که نه‌تنها باعث افزایش تمرکز و راحتی‌ت می‌شه، بلکه از بدنت هم محافظت می‌کنه.

تمرین‌هایی که هر گیمر باید بین بازی انجام بده

حتی با صندلی خوب و نشستن صحیح هم بدن نیاز به حرکت داره. این یعنی باید هر یک ساعت از جات بلند شی، چند قدم بزنی، دست‌هات رو بکشی، گردنت رو بچرخونی، شونه‌هات رو بالا و پایین ببری. حرکت ساده، اما حیاتی.

یکی از تمرین‌های موثر اینه که بایستی، دست‌هات رو بالای سرت ببری و برای ۱۵ ثانیه بکشیشون. یا اینکه دست‌ها رو روی صندلی بذاری و در حالی که نشستی، شونه‌هارو به عقب بچرخونی. این کارها جریان خون رو دوباره به حالت عادی برمی‌گردونه و جلوی خشکی عضلات رو می‌گیره.

تجهیزات مناسب؛ از نجات‌دهنده‌ها

اگه واقعاً بازی کردن برات مهمه، تجهیزات درست هم باید برات اهمیت داشته باشن. استفاده از صندلی گیمینگ مناسب، میز استاندارد، نور کافی و حتی تهویه مناسب، می‌تونن تجربه بازی رو چند برابر بهتر کنن. یه صندلی گیمینگ خوب، نه فقط پشتیبانی فیزیکی می‌ده، بلکه حس حرفه‌ای‌ بودن هم منتقل می‌کنه.

جالبه بدونی که بعضی از گیمرها از صندلی کارگاهی هم به عنوان گزینه‌ای خاص برای فضاهای صنعتی یا گیم‌های واقع‌گرایانه استفاده می‌کنن، چون طراحی مستحکمی دارن و برای نشستن طولانی تقریبا می توانند مناسب باشند.

اگه دنبال یه صندلی گیمینگ استاندارد هستی…

وقتی حرف از انتخاب صندلی مناسب می‌شه، باید به جزئیات توجه کرد. صندلی باید پشتی بلند داشته باشه که گردن و سر رو ساپورت کنه. بالشتک‌های قابل تنظیم برای گودی کمر و پشت سر، امکان تنظیم ارتفاع و تکیه‌گاه دست‌ها، همه از واجبات‌ان.

بعضی از صندلی‌های موجود تو بازار فقط ظاهر گیمینگ دارن، اما از نظر طراحی ارگونومیک افتضاحن. برای همین بهتره سراغ برندهایی بری که امتحانشونو پس دادن. تو سایت لیونا می‌تونی مدل‌هایی پیدا کنی که نه‌تنها استانداردهای لازم رو دارن، بلکه ظاهر شیک و جذابی هم دارن. برای نمونه، در کنار مبلمان اداری، بخش صندلی‌های مخصوص بازی هم به شکل حرفه‌ای کار شده.

جمع‌بندی: بازی سالم، لذت دوچندان 

بازی کردن قراره حال آدمو خوب کنه، نه اینکه چند ماه بعد با درد کمر یا گردن به پزشک مراجعه کنی. وقتی قراره ساعت‌ها از وقتت رو پای بازی بگذرونی، باید مثل یه حرفه‌ای به بدن و فضای کار توجه کنی. صندلی، میز، نور، تهویه، تمرین‌های بین بازی، همه و همه بخش‌هایی هستن که اگه درست مدیریت بشن، نه‌تنها از آسیب جلوگیری می‌کنن، بلکه تمرکز و عملکردت رو هم بالا می‌برن.

پس دفعه بعدی که خواستی بازی کنی، فقط به تنظیمات گرافیکی فکر نکن. یه نگاه به صندلی‌ت بنداز، بدنت رو بکش، و محیطت رو برای یه بازی سالم‌تر و حرفه‌ای‌تر آماده کن.