احکام آب باران / تطهیر چیز نجس با آب باران

آب باران به آب حاصل از ریزش باران گفته می‌شود و احکام فقهی آن در باب طهارت و اطعمه و اشربه آمده است. آب باران از اقسام آب مطلق است.این آب در حال بارش در حکم آب جاری است از این‌رو در برخورد با نجاست، نجس نمی‌شود، مگر آنکه رنگ، بو یا مزه آن تغییر کند.

احکام آب باران

توضیح المسائل امام خمینی (ره)

٣٧ اگر به چيز نجسى كه عين نجاست در آن نيست ‏يك مرتبه باران ببارد جايى كه باران به آن برسد پاك مى‏شود . و در فرش و لباس و مانند اينها فشار لازم نيست ولى باريدن دو سه قطره فايده ندارد، بلكه بايد طورى باشد كه بگويند باران مى‏آيد.

٣٨ اگر باران به عين نجس ببارد و به جاى ديگر ترشح كند، چنانچه عين نجاست همراه آن نباشد و بو يا رنگ يا مزه نجاست نگرفته باشد پاك است . پس اگر باران بر خون ببارد و ترشح كند ، چنانچه ذره‏اى خون در آن باشد يا آن كه بو يا رنگ يا مزه خون گرفته باشد نجس است .

٣٩ اگر بر سقف عمارت يا روى بام آن عين نجاست باشد، تا وقتى باران به بام مى‏بارد آبى كه به چيز نجس رسيده و از سقف يا ناودان مى‏ريزد پاك است . و بعد از قطع شدن باران اگر معلوم باشد آبى كه مى‏ريزد به چيز نجس رسيده است ، نجس مى‏باشد.

٤٠ زمين نجسى كه باران بر آن ببارد پاك مى‏شود. و اگر باران بر زمين جارى شود و به جاى نجسى كه زير سقف است برسد ، آن را نيز پاك مى‏كند .

٤١ خاك نجسى كه به واسطه باران گل شود و آب آن را فرا گيرد پاك است. اما اگر فقط رطوبت به آن برسد پاك نمى‏شود.

٤٢ هرگاه آب باران در جايى جمع شود اگر چه كمتر از كر باشد، چنانجه موقعى كه باران مى‏آيد چيز نجسى را در آن بشويند و آب بو يا رنگ يا مزه نجاست نگيرد، آن چيز نجس پاك مى‏شود.

٤٣ اگر بر فرش پاكى كه روى زمين نجس است باران ببارد، و بر زمين نجس جارى شود، فرش نجس نمى‏شود و زمين هم پاك مى‏گردد.

شرط پاک شدن نجاست با باران

پرسش :آب باران چه چیزهایی را با چه شرایطی تطهیر می کند؟

آیت الله مکارم شیرازی: آب باران در حكم آب‏جارى است و به هر چيز نجسى برسد آن را پاك مى‏كند، خواه زمين باشد، يا بدن، يا فرش و يا غير اينها، به شرط اين‏كه عين نجاست در آن نباشد و غساله يعنى آبى كه با آن شسته شده جدا شود.

تطهير متنجّس با آب باران

آیت الله وحید خراسانی: مسأله ۳۷ ـ اگر به چيز نجسى كه عين نجاست در آن نيست يك مرتبه باران ببارد ، جايى كه باران به آن برسد پاك مى شود ، و در فرش و لباس و مانند اينها فشار لازم نيست ، ولى باريدن دو سه قطره فايده ندارد ، بلكه بايد طورى باشد كه بگويند باران مى آيد ، و بنابر احتياط واجب به اندازه اى باشد كه اگر در زمين سخت ببارد جريان داشته باشد.

احکام آب باران آیت الله سیستانی

مسأله ۴۴. چیزی كه نجس است و عین نجاست در آن نیست، چنانچه یک مرتبه باران بر آن ببارد، جایی که باران به آن رسیده پاک می‌‌شود؛ مگر بدن و لباسی كه به ادرار نجس شده باشد كه در این دو مورد، بنابر احتیاط واجب‌‌، دو مرتبه شستن لازم است. همچنین داخل ظرف نجس، بنابر احتیاط واجب، باید سه بار شسته شود و در فرش و لباس و مانند اینها فشار لازم نیست، البتّه باریدن دو سه قطره فایده ندارد، بلكه باید طوری باشد كه عرفاً بگویند باران می‌‌آید.

مسأله ۴۵. اگر باران بر عین نجس ببارد و به جای دیگر ترشّح كند، چنانچه عین نجاست همراه آن نباشد و بو یا رنگ یا مزه‌‌ نجاست نگرفته باشد پاک است. پس اگر باران بر خون ببارد و ترشّح كند، چنانچه ذرّه‌‌ای خون در آن باشد، یا آنكه بو یا رنگ یا مزه خون گرفته باشد نجس است و اگر معلوم نباشد که ذرّه‌ی نجاست یا بو یا رنگ یا مزه نجاست در آن هست یا نه، پاک می‌باشد.

مسأله ۴۶. اگر بر سقف ساختمان یا روی بامِ آن، عین نجس باشد، تا وقتی باران بر سقف یا بام می‌‌بارد، آبی كه به شیء نجس رسیده و از سقف یا ناودان می‌‌ریزد در صورتی كه بو یا رنگ یا مزه نجاست را نداشته باشد، پاک است ولی بعد از قطع شدن باران، چنانچه معلوم باشد آبی كه می‌‌ریزد، به شیء نجس رسیده است، نجس می‌‌باشد.

مسأله ۴۷. زمین نجسی كه باران بر آن ببارد پاک می‌‌شود و اگر باران بر زمین جاری شود و در حال باریدن به جای نجسی كه زیر سقف است برسد، آن را نیز پاک می‌‌كند.

مسأله ۴۸. خاک نجسی كه آب باران همه‌‌ اجزای آن را فرا بگیرد پاک می‌‌شود به شرط آنكه معلوم نباشد آب به سبب رسیدن به خاک، مضاف شده است.

مسأله ۴۹. هر گاه آب باران در جایی جمع شود، هرچند كمتر از كر باشد در موقعی كه باران می‌‌آید چنانچه شیء نجس را در آن بشویند و آب، بو یا رنگ یا مزه نجاست نگیرد، آن شیء نجس پاک می‌‌شود.

مسأله ۵۰. اگر آب باران در گودالی جمع شود و كمتر از كر باشد، پس از قطع باران به محض رسیدن نجاست به آن، نجس می‌شود.

مسأله ۵۱. اگر بر فرش پاكی كه روی زمین نجس است باران ببارد و آب باران در حال باریدن از فرش به زمین برسد، فرش نجس نمی‌‌شود و زمین هم پاک می‌‌گردد مگر اینكه آب مضاف شود یا با اوصاف عین نجاست رنگ، بو یا مزه‌ آب، تغییر کند.

مسأله ۵۲. هر گاه باران بر حوضی كه آب آن نجس است ببارد و با آن مخلوط گردد و اوصاف عین نجاست در آب نباشد آب حوض پاک می‌‌شود.

برخی دیگر از احکام آب باران

بنا به روایات نوشیدن آب باران برای تمیزشدن بدن و برطرف‌ کردن بیماری‌ها[۳] و نیز باز کردن کام نوزاد با آن در صورت نبودن آب فرات، مستحب است.[۴]اگر به چیز نجسی که عین نجس در آن نیست یک مرتبه باران ببارد جایی که باران به آن برسد پاک می‌شود و در فرش و لباس و مانند اینها فشار لازم نیست البته باریدن دو سه قطره فایده ندارد، بلکه باید طوری باشد که بگویند باران می‌آید.
اگر باران به عین نجس ببارد و به جای دیگر ترشح کند، چنانچه عین نجاست همراه آن نباشد و بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد پاک است.
اگر بر سقف عمارت یا روی بام عین نجاست باشد، تا وقتی باران به بام می‌بارد آبی که به چیز نجس رسیده و از سقف یا ناودان می‌ریزد پاک است. و بعد از قطع شدن باران اگر معلوم باشد آبی که می‌ریزد به چیز نجس رسیده است، نجس می‌باشد.
زمین نجسی که باران بر آن ببارد پاک می‌شود و اگر باران بر زمین جاری شود و به جای نجسی که زیر سقف است برسد، آن را نیز پاک می‌کند.
خاک نجسی که به واسطه باران گِل شود و آب آن را فرا گیرد پاک است. اما اگر فقط رطوبت به آن برسد پاک نمی‌شود.
هرگاه آب باران در جایی جمع شود اگر چه کمتر از کُر باشد، چنانجه موقعی که باران می‌آید چیز نجسی را در آن بشویند و آب بو یا رنگ یا مزه نجاست نگیرد، آن چیز نجس پاک می‌شود.
اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است باران ببارد، و بر زمین نجس جاری شود، فرش نجس نمی‌شود و زمین هم پاک می‌گردد.[۵]