بهبود روابط همسران با ذکر و دعا!
مردی ۲۸ ساله هستم که یک سال است ازدواج کردهام و رابطهام با همسرم خوب هست؛ ولی گاهی باهم جروبحث میکنیم. لطفاً برای بهبود روابط و زیادشدن محبت بینمان ذکری و دعایی بیاموزید؟
پاسخ کوتاه:
پرسشگر عزیز و گرامی!
اینکه توقع داشته باشید همه مشکلات با ذکر و دعا حل گردد و روابط شما و همسرتان دائماً خوب و خوش باشد، توقع بجایی نیست؛ بلکه این مهم به همت و تلاش خود شما در بهبود روابط با همسرتان و رسیدگی بهموقع و سریع به همسر و فرزندان، توجه مضاعف به امورات خانه، دلسوزی و خیرخواهی و… بستگی دارد.
پرسشگر عزیز و گرامی!
اینکه توقع داشته باشید همه مشکلات با ذکر و دعا حل گردد و روابط شما و همسرتان دائماً خوب و خوش باشد، توقع بجایی نیست؛ بلکه این مهم به همت و تلاش خود شما در بهبود روابط با همسرتان و رسیدگی بهموقع و سریع به همسر و فرزندان، توجه مضاعف به امورات خانه، دلسوزی و خیرخواهی و… بستگی دارد.
اگرچه ما نمیدانیم که سطح تفاوت دیدگاههای شما و همسرتان در زمینههای مختلف تا چه مقدار است؛ لابد وقتی شما با همسرتان ازدواج کردید حتماً ملاکها و معیارهایی برای ازدواج خود داشتهاید و همسرتان ویژگیها و خصوصیاتی داشته که باعث شده به وی علاقهمند و مشتاق گردید و وی را برای همسری برگزینید.
حال باید توجه داشت که اساساً زن و شوهر هرکدام از خانوادهای متفاوت هستند و سبک زندگی، علایق و سلایق آنها بر اساس محیطی که در آن رشد و نمو نمودهاند، از یکدیگر متفاوت است؛ به همین خاطر ممکن است در زندگی مشترک ازاینجهت اختلافنظر و اختلافسلیقه پیدا کنند. همچنین، گاهی پیروی افراد از هواهای نفسانی، ضعف شخصیتی، ضعف مبانی دینی و اخلاقی، برخی اشتباهات و خطاها و نیز آشنا نبودن همسران به وظایف خویش در زندگی مشترک، اصول و مبانی حل تعارض در زندگی زناشویی و همچنین شیوه گفتگوی صحیح بین همسران سبب بروز اختلاف در زندگی زناشویی میگردد.
بههرحال، اگرچه وجود اختلافات، برخی اختلافسلیقهها، برخی ناکامیها و مشکلات در زندگی زوجین تا حدودی طبیعی است و گاهی از آن به نمک زندگی تعبیر میشود، اما هرگز نباید اینگونه اختلافات تبدیل به اختلافات عمیق، طولانی و مشاجرات شدید بین زن و شوهر و خانوادههای آنها گردد و به جروبحث شدید بین آنها کشیده شود و سبب جنگودعوا، تحقیر و بیحرمتی، قهر و کدورت و مسائل دیگر گردد بهگونهای که بهجای صمیمیت، همکاری و همدلی در زندگی مشترک شک و بدبینی، کینه و نفرت، بحث و کشمکش حاکم شود. اینگونه رفتارها بهشدت به روابط صمیمانه بین همسران آسیب میزند و همچون ویروسی به زندگی مشترک رخنه میکند و آن را تا مرز نابودی و متلاشی شدن سوق میدهد.
برای پیشگیری از بروز اختلاف در زندگی زوجین و کاهش اختلافات توصیه میشود که زوجین هر چه زودتر بامطالعه بیشتر و گفتگوهای دوستانه بیشتر با همدیگر با روحیات هم آشنایی پیدا کنند؛ علاوه براین در صورت بروز هرگونه اختلاف در روابط همسران، باید در فضای درونی خانواده حلوفصل شود و تا حد امکان از دخالتهای بیمورد اطرافیان و خانوادهها جلوگیری شود؛ اما درصورتیکه اختلاف بین زن و مرد بالا گرفت و خودشان را ناتوان از حل مشکل فرض کردند باید از مراکز مشاورهای و خدمات روانشناختی معتبر یاری طلبید تا مشکل هر چه زودتر حلوفصل شود و سبب انباشته شدن کینه و کدورتها نشود.
اگر کینه و کدورتها باقی بماند همچون آتش زیر خاکستر خواهد بود که در کوران حوادث برافروخته خواهد شد و زندگی زوجین را در معرض نابودی قرار خواهد داد.
متأسفانه برخی از همسران وقتی وارد زندگی مشترک میشوند که با بسیاری از مهارتهای زندگی، مهارتهای همسرداری، مهارتهای ارتباطی بین همسران و شیوه ارتباط مؤثر با همسرشان و همچنین شیوه حل اختلافات و تعارض آشنا نیستند و اطلاعات چندانی و شناخت درستی در این زمینه ندارند؛ ازاینروی از همین ناحیه دچار مشکل میشوند و سبب بروز ناملایماتی در زندگی و احساسات ناخوشایند دیگر در خود و شریک زندگیشان میشوند.
به نظر میرسد که شما و همسرتان از مهارتهای ارتباطی بین زوجی اطلاع چندانی ندارید، این مهارتها به زن و شوهر یاد میدهد که چگونه باهم حرف بزنند، خواستهها و تقاضاهایشان از همدیگر را چگونه و کی و کجا مطرح کنند، روابطشان را با دیگران و بین خود چگونه و بر چه اساس تنظیم نمایند و دهها مورد دیگر.
اساساً برای انجام هر کاری باید دانش و مهارت مخصوص به آن کار را داشته باشیم مثل رانندگی، خیاطی، نجاری و…..، زندگی زناشویی بالاتر از یک کار است و یک هنر ارزشمند است لذا برای انجام آن باید مهارتهای مختلفی داشته باشیم، مهارتهایی مثل مهارتهای ارتباطی بین زوجی، مهارت حل مسئله و…، متأسفانه در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر برای انجام هر کاری گواهینامهٔ آن کار را میطلبند، اما برای زندگی زناشویی هیچ گواهینامهای طلب نمیشود دختر و پسر بهمجرد علاقه به هم ازدواجکرده و وارد زندگی زناشویی میشوند و چون مهارتهای لازم را ندارند بهطور دائم دچار تلخکامیهای فزاینده میشوند و بعد از چند سال آن احساس اولیه را نسبت به هم از دست میدهند.
راهکارهای کاربردی
1. بکوشید در گفتگو با همسرتان همواره از واژههای مناسب و کلمات اثربخش استفاده کنید. باید در صحبتهای خود دقت کنید و بدانید که چه کلمهای را در کجا به کار ببرید!! تا با این شیوه نهتنها باعث تشدید خشم و عصبانیت همسرتان نشوید، بلکه آن را کاهش دهید و خاموش گردانید.
2. هرگاه گفتگویتان با همسرتان به جروبحث کشیده شد و یا نشانههایی از خشم و عصبانیت در همسرتان هویدا شد از عقبنشینی تاکتیکی بهره بجویید و موضوع را موقتاً فیصله بدهید. یادتان باشد، همواره عقبنشینی نشانه ضعف نیست، بلکه شما میخواهید با عقبنشینی تاکتیکی و هوشمندانه از شدت تنشها بکاهید و راهحل منطقی برای حل مشکل پیدا کنید.
3. هرگز یک کار اشتباه را نمیتوان با اشتباهی دیگر جبران کرد؛ بنابراین، اگر همسرتان دچار خشم و عصبانیت شد و خدایناکرده به شما و خانوادهتان توهین و بیاحترامی کرد و یا صدایش را بالا برد و یا خطایی مرتکب شده است، شما هرگز و تحت هیچ شرایطی مقابلهبهمثل نکنید. مطمئن باشید وقتی شما صبوری به خرج بدهید؛ این رفتار شما از دید همسرتان مخفی نمیماند و او بزرگی و متانت طبع شما را خواهد دانست و قدردانتان خواهد بود.
4. هرگاه شما مرتکب اشتباه و خطایی در زندگی مشترک میشوید یا سخنان نامربوطی میزنید و یا رفتار نامناسبی از خود بروز میدهید، قبل از هر چیز باید سهم اشتباه خود را بپذیرید و سریعاً از همسرتان صادقانه و خالصانه عذرخواهی کنید و پوزش بطلبید و کاری کنید که وی متوجه شود که واقعاً از رفتار خود شرمنده و پشیمان هستید؛ اینطوری زمینه برای رفع کینه و کدورتها و بهبود روابط فراهم میگردد. مطمئناً این شیوه رفتاری در همسرتان تأثیر میگذارد و ضمن اینکه بخشش او را به همراه دارد، غیرمستقیم به او رفتار صحیح را در موارد مشابه آموزش میدهد.
5. اگر همسرتان از چیزی یا مسئلهای ناراحت و عصبانی است، دلیل ناراحتی و عصبانیت او را فقط از خود او سؤال کنید و هرگز ذهنخوانی نکنید تا با درک علت ناراحتی و عصبانیت همسرتان در پی رفع آن بربیایید.
6. به همسرتان دقیقاً بگویید که دوست دارید او چگونه با شما رفتار نمایید؛ چون او از دنیای متفاوت شما آگاه نیست و علم غیب هم نمیداند.
این امید وجود دارد که اگر شما و همسرتان برخی مهارتهای زندگی را یاد بگیرید و خودتان را پایبند به رعایت برخی مسائل و رعایت ادب و احترام در گفتار و کردار نمایید، صفا و صمیمت به زندگیتان برگردد و از تنش زندگیتان کاسته شود.
بههرحال، باید از زندگی زناشویی مراقبت کنید و مدام آن را تقویت کنید تا زندگی شما پایدار و موفق بماند و صفا و صمیمت در زندگیتان موج زند. این را بدانید که هرگونه اهمالکاری و کمکاری در زندگی مشترک با همسرتان موجب خسارتهای بعضاً جبرانناپذیری میشود که به این سادگیها قابل اصلاح و ترمیم نیست؛ بنابراین لازم است کاملاً به هوش باشید و روز به روز در پی تقویت و ارتقای زندگی خویش باشید.
امروزه جای بسی امیدواری و خوشحال است چراکه بسیاری از مهارتهای زندگی را اولیای دین برای ما بیان کردهاند و دانشمندان آنها را بهصورت مدون و مکتوب در اختیار علاقهمندان قرار دادهاند، کافی است برخی از کتابها و نوشتههای در این زمینه را فراهم کنید و با عمل به رهنمودهای روشنگرانه و عالمانه به تقویت زندگی زناشویی خود بپردازید و نیز از کارگاههای آموزش بهره بجویید. همچنین توصیه میشود از مشاوره با مشاوران، روانشناسان و خانواده درمانگران باتجربه برای حلوفصل اختلافات، کاهش تنش و مشکلات خود غافل نشوید؛ بلکه این مسئله را بهطور اساسی پیگیری نمایید، چراکه در مشاوره حضوری بهتر میتوان ابعاد قضیه را بررسی کرد و با مواجهه طرفین بهتر میتوان مشکل را حل نمود و اختلافات را به حداقل رسانید و چارهاندیشی کرد.
اگر همسرتان حاضر به مراجعه به مراکز مشاورهای و یا همکاری با شما نیست در این صورت، خیلی آرام با ایشان در مورد مشکلات و احساسات و نیازهایتان صحبت کنید؛ بگویید که به خاطر اختلافاتی که در زندگی شما ایجادشده است، میخواهید کاری کنید که به بهبود روابطتان منتهی شود و برای این کار همکاری بیشتر او کمک میکند و باید برای بهتر شدن ارتباطتان هر دو فعالانه رفتار نمایید.
درنهایت، اگر باز مشکلشان حل نگردید و اختلافات به قوت خود باقی بود و یا همسرتان حاضر به همکاری و رعایت حقوق شما و حُسن معاشرت با شما نگردید، آنگاه از حَکم و داور استفاده کنید تا او بین شما و همسرتان به قضاوت بنشیند و مشکلشان را حل کند.
خداوند در قرآن کریم در این زمینه میفرماید: «وَ إِنْ خِفْتُمْ شِقاقَ بَیْنِهِما فَابْعَثُوا حَکَماً مِنْ أَهْلِهِ وَ حَکَمًا مِّنْ أَهْلِهَا إِن یُرِیدَا إِصْلَاحًا یُوَفِّقِ اللَّهُ بَیْنهَُمَا إِنَّ اللَّهَ کاَنَ عَلِیمًا خَبِیرًا» (1)؛ «و اگر از جدایی و شکاف میان آن دو (همسر) بیم داشته باشید، یک داور از خانواده شوهر و یک داور از خانواده زن انتخاب کنید (تا به کار آنان رسیدگی کنند). اگر این دو داور، تصمیم به اصلاح داشته باشند، خداوند به توافق آنها کمک میکند زیرا خداوند، دانا و آگاه است (و از نیات همه، با خبر است)».
پی نوشت:
1. نساء (4)، آیه 35.
بهبود روابط همسران با ذکر و دعا!