عشق و علاقه یکطرفه به جنس مخالف
من عاشق پسری هستم که به هیچکس نگاه نمیکند و مثل پسران الآن نیست کلاً با بقیه فرق داره خیلی محجوب هست و من حسم بهش گذرا نیست؛ بلکه واقعیه میخواستم اگر ممکنه به هم کمک کنید که چطوری میشود دل شو به دست آورد تا بیاد خواستگاریم؟!
پاسخ کوتاه:
پرسشگر عزیز گرامی!
اساساً اینگونه عشق و محبت به جنس مخالف تا حدودی طبیعی است و از قلیان احساسات و شورونشاط جوانی سرچشمه میگیرد که دختر و پسر را برای ازدواج و قبول مسئولیت زندگی مشترک آماده میگرداند؛ منتها باید مراقب بود که اینگونه علاقهمندیها سبب پیدایش عشق و علاقه یکطرفه و یا باعث پیدایش روابط و دوستیهای دختر و پسر خارج از چارچوبهای شرعی، ضوابط عقلی و ملاحظات عرفی گردد.
پرسشگر عزیز گرامی!
در خصوص علاقهمندی شما به پسر موردنظر باید خدمتتان بگوییم که اینگونه عشق و محبت به جنس مخالف تا حدودی طبیعی است و از قلیان احساسات و شورونشاط جوانی سرچشمه میگیرد که دختر و پسر را برای ازدواج و قبول مسئولیت زندگی مشترک آماده میگرداند؛ منتها باید مراقب بود که اینگونه علاقهمندیها سبب پیدایش عشق و علاقه یکطرفه و یا باعث پیدایش روابط و دوستیهای دختر و پسر خارج از چارچوبهای شرعی، ضوابط عقلی و ملاحظات عرفی گردد.
اگر شما دوست دارید در آینده نهچندان دور با پسری که به او علاقهمند هستید ازدواج کنید، بهتر است صبور باشید و اجازه دهید تمایل به ازدواج شما مسیر طبیعی خودش را طی کند. ضمن اینکه باید بدانید که «عشق هرگز کافی نیست». این سخن پرفسور «آرون تی بک» است، او یکی از بزرگترین روانشناسان بالینی جهان است که در رابطه با مشاوره قبل از ازدواج کار تحقیقی بسیاری انجام داده است. ایشان در کتاب خود که با همین نام منتشرشده، میگوید که بسیاری از جوانان فقط با تکیهبر کششهای عاطفی و احساسی و عشق و علاقه غیرمنطقی و بدون سنجیدن عوامل دخیل در یک ازدواج پایدار و موفق؛ اقدام به ازدواج میکنند، اما بعد از مدت کوتاهی که کششهای عاطفی و احساسیشان نسبت به هم افت پیدا میکند تعارضات شخصیتی و ناهمکفویهای اجتماعی، اقتصادی، و… برجسته میشود و زندگی مشترکشان را در معرض طوفانهای سهمگینی قرار میدهد.
اینگونه ازدواجها اکثراً با جدایی و تلخکامیهای بسیاری برای زوجین و خانوادههای اصلی آنها همراه است؛ لذا همانطور که گفتهشده «عاقل آن است که اندیشه کند پایان را»، بهتر است با چراغ عقل به وادی عشق و محبت وارد شوید تا بیگدار به آب نزده باشید.
بنابراین قبل از هر چیز بهتر است در خصوص معیارها و ملاکهای ازدواج تحقیق کنید و ببینید با طرف مقابلتان چقدر تناسب دارید. اگر تناسب کافی داشتید در این فرض میتوانید پسر موردنظر را غیرمستقیم به ازدواج و پیگیری آن از طریق خانوادهها سوق دهید، اگر او پیگیری کرد که به مراد خود رسیدهاید، اما اگر پیگیری نکرد، طبیعتاً تکلیف شما مشخص است و باید عشق و علاقه خود را تعدیل کنید و او را برای همیشه به ورطه فراموشی بسپارید و راضی به رضای الهی باشید. اگر شما همواره رضایت الهی را در نظر دارید، راهی غیر از این وجود ندارد.
توصیه میشود از یک واسطه امین استفاده کنید و غیرمستقیم طرف مقابلتان را به خواستگاری و ازدواج از طریق خانوادهها سوق دهید و تکلیف عشق و علاقه و سردرگمی خود را مشخص کنید.
میتوانید از واسطهای که با آن خانواده فرد مقابل یا با خود او در ارتباط است بخواهید که بهنوعی شما را به خانواده فرد موردنظر معرفی کند تا زمینه خواستگاری و ازدواج فراهم گردد. اینطوری ارزش انسانی و کرامت ذاتیتان حفظ میشود. اگر هم واسطه تعلل و اهمالکاری میکند، میتوانید فرد دیگری را برای این منظور پیدا کنید تا برای ازدواج و معرفی شما به فرد موردنظر پیشقدم شود و تکلیف شما را روشن نماید. اینکه خودتان بخواهید با فرد موردنظر تماس بگیرید و علاقه و تمایل خود را به ازدواج به اطلاع او برسانید، توصیه نمیشود.
برای اینکه عزت و حرمت شما حفظ شود، هیچ راهی برای ابراز علاقه بهجز فرستان واسطهای امین وجود ندارد؛ بنابراین این سعی کنید از فردی مورداطمینان بخواهید که این واسطهگری را برای شما انجام دهد. همکار مشترک، بستگان وی، امام جماعت مسجد محل، رئیس و کارفرمای طرف مقابل و… ازجمله افرادی هستند که میتوانند نقش واسطهگری را برای شما انجام دهند.
اگرچه ازدواج حق مسلم شماست و شما این حق را دارید بافردی که به او علاقهمند هستید و او را دوست میدارید، ازدواج کنید، اما این حق باید از طریق صحیح و اصول درست پیگیری شود، ضمن اینکه عشق یکطرفه مفید فایده نیست و به فرمایش استاد شهید مطهری:
«غریزه مرد طلب و نیاز است و غریزه زن جلوه و ناز… طبیعت، مرد را مظهر عشق و تقاضا آفریده است و زن را مظهر مطلوب بودن و معشوق بودن. طبیعت، زن را گل و مرد را بلبل، زن را شمع و مرد را پروانه قرار داده است. این یکی از تدابیر حکیمانه و شاهکارهای خلقت است که در غریزه مرد نیاز و طلب و در غریزه زن ناز و جلوه قرار داده و خلقت جسمانی زن را در مقابل نیرومندی جسمانی مرد با این وسیله جبران کرده است. خلاف حیثیت و احترام زن است که به دنبال مرد بدود. برای مرد قابلتحمل است که از زنی خواستگاری کند و جواب رد بشنود و آنگاه از زن دیگری… اما برای زن که میخواهد محبوب و معشوق و مورد پرستش باشد و از قلب مرد سر درآورد تا بر سراسر وجود او حکومت کند قابلتحمل و موافق غریزه نیست که مردی را به همسری خود دعوت کند و احیاناً جواب رد بشنود و سراغ مرد دیگری برود».
البته باید توجه داشت که در اسلام خواستگاری زن از مرد مذموم نیست، اما با توجه به طبیعت زن بهتر است زن مستقیماً از مرد خواستگاری به عمل نیاورد. شما نیز اگر به فردی علاقهمند هستید و این علاقه شما از روی احساسات و عواطف خام و زودگذر نیست، همانطور که عرض شد میتوانید بهصورت غیرمستقیم خودتان را به فرد موردنظر معرفی کنید تا اگر او نیز متقابلاً به شما علاقهمند بود و شرایط ازدواجتان فراهم بود، باهم ازدواج کنید.
سعی کنید در برابر پسر موردنظر یا هر فردی از جنس مخالف شئون اسلامی و اخلاقی را کاملاً رعایت کنید؛ چراکه انجام برخی رفتارهای خاص، جلوهگریها، خودنماییها، عشوهگریها، ناز و کرشمه، اظهار عشق و علاقه مستقیم به جنس مخالف، خنده و شوخی، گپ و گفتهای غیرضروری و غیرمعمول ضمن اینکه ارزش انسانی و کرامت ذاتیتان را زیر سؤال میبرد و شما را بیشخصیت جلوه میدهد، مفهوم بدی را بهطرف مقابلتان القاء میکند و بهجای اینکه وی اندیشه ازدواج با شما را در سر بپروراند، بیشتر در پی خوشگذرانی و ارضای امیال حیوانی خود باشد و یا به بهانه ازدواج، طرح دوستی با شما بریزد و احساسات و عواطفتان را به بازی گرفته و عفت و پاکیتان را خدشهدار ساخته و درنهایت شما را رها سازد.
امام صادق (علیهالسلام) میفرماید: «إِنَّ اللَّهَ عَزَّوَجَلَّ فَوَّضَ إِلَى الْمُؤْمِنِ أُمُورَهُ کُلَّهَا وَ لَمْ یُفَوِّضْ إِلَیْهِ أَنْ یَکُونَ ذَلِیلًا» (1)؛ «خداوند همه امور بندهاش را به او واگذار کرده (که هر گونهای بخواهد رفتار کند) مگر شرف و کرامت اش را؛ هیچ انسانی حق ندارد، کرامت و حرمت خود را زیر پا بگذارد و خود را ذلیل کند».
مطمئن باشید اگر شما همواره رضایت الهی را در نظر بگیرید و تقوای الهی را رعایت کنید و براساس شرع و قانون زندگیتان را پیش ببرید، خداوند شما را در همه امورات زندگیتان یاری خواهد کرد.
خداوند در قرآن کریم میفرماید: «وَ مَن یتَّقِ اللَّهَ یجَْعَل لَّهُ مخَْرَجًا، وَ یرْزُقْهُ مِنْ حَیثُ لَا یحَْتَسِبُ وَ مَن یتَوَکلَْ عَلی اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ» (2)؛ «هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم میکند، و او را از جایی که گمان ندارد روزی میدهد و هر کس بر خدا توکل کند، کفایت امرش را میکند».
«وَ مَنْ یَتَّقِ اللَّهَ یَجْعَلْ لَهُ مِنْ أَمْرِهِ یُسْراً» (3)؛ «و هرکس تقوای الهی پیشه کند، خداوند کار را بر او آسان میسازد!».
اما اگر این اهداف زندگیتان را از غیرراهش دنبال کنید مطمئن باشید از هدف خود باز خواهید ماند و گرفتار انواع و اقسام آسیبها خواهید شد.
امام حسین (علیهالسلام) میفرماید:
«مَن حاوَلَ أمراً بمَعصیَةِ اللّه ِ کانَ أفوَتَ لِما یَرْجُو وأسرَعَ لِمَجِیءِ ما یَحذَرُ» (4)؛ «هر که با نافرمانی و معصیت خدا کار [و هدفی] را بجوید، مطلوب خود را بیشتر از دست دهد و به آمدنِ آنچه از آن دوری میکرده است، بیشتر شتاب بخشد».
اما اگر با وی تناسبی نداشتید و یا وی حاضر به ازدواج با شما نبود در این فرض باید او را فراموش کنید و اجازه ندهید که فکر و ذهنتان به امور واهی تلف شود. مطمئن باشید با این موقعیتی که شما دارید یقیناً خواستگاران بهتر و مناسبتری خواهید داشت و جای نگرانی نیست.
پینوشتها:
1. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، قم: مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1409 ق، ج 16، ص 156.
2. طلاق (65)، آیه 2 و 3.
3. همان، آیه 4.
4. وسائل الشیعة، ج 16، ص 153.
عشق و علاقه یکطرفه به جنس مخالف