آثار و عواقب روزه خواری

دوست گرامی. روزه خواری پیامدهای زیانبار دنیوی واخروی؛ ظاهری و معنوی دارد که در ذیل به مواردی از آن‌ها اشاره می‌شود:
1. تضعیف ایمان
اولین فلسفه روزه، مسئله ایجاد و تقویت روحیه تقواگرایی و پرهیزکاری است. روزه، یکی از عوامل تقویت‌کننده تقواست. همان‌گونه که روزه موجب تقویت تقوا می‌شود، روزه‌خواری موجب از بین رفتن روح ایمان در انسان می‌شود؛ چنانکه امام صادق(علیه السلام) فرموده است: «مَنْ أَفْطَرَ یَوْماً مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ خَرَجَ رُوحُ الْإِیمَانِ مِنْهُ ؛ هر کس [روزه] یک روز ماه رمضان را [بدون عذر] بخورد، روح ایمان از او جدا می‌شود». اگر کسی یک روز ماه رمضان را بدون هیچ‌گونه عذری افطار کند؛ یعنی نه مسافر و نه مریض باشد؛ بلکه در وطن خود است و می‌داند که روزه گرفتن بر او واجب است، اما با سرپیچی از فرمان خدای تبارک و تعالی روزه نمی‌گیرد، مرتکب گناه و فعل حرام شده است و گرفتار عقوبت أخروی خواهد شد؛ مگر اینکه توبه کند و با آن عقوبت را با استغفار از خود دور نماید. روزه‌خواری بدون عذر شرعی و به صورت عمدی، اثر وضعی خطرناکی بر آدمی دارد؛ چنانکه در روایت نیز به این اثر وضعی اشاره شده است: «خَرَجَ رُوحُ الایمانِ مِنه». روح الایمان، آن جنبه‌ای از نفس است که انسان را به سمت عبادت و اطاعت خدا و شریک قائل نشدن برای او دعوت می‌کند. تکرار عمدی گناه، موجب می‌شود شخص به مرور آمادگی، قابلیت و صلاحیت انجام عبادات را از دست ‌بدهد، نماز، زکات و … را ترک کند و دنبال کسب حلال نرود تا آنجا که برای خدا هم شریک قائل ‌شود.
با تورقی در میان صفحات تاریخ، می‌توان افراد بسیاری را دید که نه تنها روزه را ترک نکردند؛ بلکه از خدا می‌خواسنتد که با زبان روزه از دنیا بروند؛ مانند نفیسه خاتون، نوه امام حسن مجتبی(علیه السلام). خادم این بانو می‌گوید: «وقتی ایشان می‌خواست جان بدهد، رو به قبله شد و شروع به خواندن قرآن کرد. همان‌طور که قرآن می‌خواند، به او حالت احتضار دست می‌داد. من برای او یک ظرف آب بردم. ایشان روزه بود و آب را نخورد و با حالت روزه از دنیا رفت». در جنگ موته نیز وقتی جعفر(علیه السلام)، برادر امام علی(علیه السلام) دست‌هایش قطع شد و به زمین افتاد، فردی برایش آب برد. او روزه بود و گفت: «اگر من زمان افطار را درک کردم، آن را می‌خورم؛ ولی از خدا خواسته‌ام که با زبان روزه از دنیا بروم».
2. عذاب اخروی
روزه‌خواری عمدی به‌ویژه بصورت علنی، مخالفت با امر الهی و اشاعه معصیت خداست. خداوند در آیه 13 سوره زمر درباره عصیان‌کنندگان، به رسول‌اکرم(صلی الله علیه و آله) فرموده است: «قُلْ إِنِّی أَخَافُ إِنْ عَصَیْتُ رَبِّی عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیمٍ؛ بگو من اگر به پروردگارم عصیان ورزم، از عذاب روزى هولناک مى ‌ترسم». بر اساس این آیه شریفه، مخالفت با امر خدا به‌ویژه به صورت علنی و محسوس و در ملأعام، اثرات نامطلوب اجتماعی دارد و موجب از بین رفتن حرمت احکام الهی و عذاب اخروی می‌شود.
3. کاهش اعتماد اجتماعی
اگر چه در اعتقادات فردی، رابطه قلبی انسان با پروردگارش برقرار می‌شود و هر کس مسئول اعمال خویش است؛ اما با این وجود هیچ‌گاه دین در ساحات فردی محدود نمی‌شود. هدف غایی دین افزون بر تعالی و سعادت فردی، بر جنبه پرورش و انسجام اجتماعی نیز تأکید وافر شده است. تأکید اسلام بر برپایی نماز جماعت و جمعه، امر به معروف و نهی از منکر، حفظ وطن، انفاق و انفال و … بر جامعه‌پروری و عمومی بودن نقش دین دلالت دارد. از این‌رو روزه‌داری در جوامع اسلامی به یک هنجار مذهبی، فرهنگی و قانونی تبدیل شده است و روزه‌خواری در فضای عمومی، امری مذموم و ناهنجار و جرم به شمار می‌آید. در واقع بی‌تفاوتی و سبک شمردن این ماه، غفلت از یک فرهنگ و ارزش‌های گران‌سنگ و اصیل آن و افول سرمایه اجتماعی و انسانی است که دین اسلام به مسلمان ارزانی داشته است و تبعات آن نیز کاهش اعتماد اجتماعی، همدردی و همیاری، مودت و نوع‌دوستی، افزایش جرم و بی‌تفاوتی اجتماعی و از دست دادن میراثی است که سال‌هاست که سینه به سینه و نسل به نسل به ما رسیده است.