دین و پوچگرایی/ کارکرد های روانشناختی دین

پاسخ کوتاه:
معمولا ریشه گرایش به پوچگرائی دو چیز است:۱- نقص معرفتی و شکاکیت در امور هستی و اعتقادی۲- وجود مشکلات روانی- اجتماعی بسیار زیاد (که موجب بی‌لذتی و احساس ناامیدی و ناکامی در زندگی می‌شود.)
دین با توجه به آموزهایی که دارد می تواند تمام این عوامل را برطرف کرده و انسان را از پوچ‌گرائی نجات دهد. به عبارت دیگر دین از یک طرف با پاسخ به پرسشهای بنیادین زندگی، عقل انسان را قانع کرده و معمای زندگی را حل می‌کند و از طرف دیگر با توجه به آموزها و کارکردهایی که دارد؛ می تواند از بروز مشکلات تربیتی، خانوادگی و اجتماعی جلوگیری کرده و انسان را از تعارضات و ناکامی‌ها در این زمینه‌ها، رهایی بخشد.

معمولا ریشه گرایش به پوچگرائی دو چیز است:1- نقص معرفتی و شکاکیت در امور هستی و اعتقادی2- وجود مشکلات روانی- اجتماعی بسیار زیاد (که موجب بی‌لذتی و احساس ناامیدی و ناکامی در زندگی می‌شود.)این دو ریشه اصلی پوچ‌گرائی اند، که آنها را به صورت عوامل زیر نیز می‌توان تفصیل داد:1- نیافتن پاسخ برای معمای آفرینش: اینکه از کجا آمده ام؟ آمدنم برای چیست؟ به کجا می روم؟ اگر انسان نتواند برای این سه سوال مهم جواب عقلی و قانع کننده ای پیدا کند، دچار سردرگمی شده و بالاخره احساس پوچی می کند.
2- نداشتن برنامه درست در زندگی؛
3- فقدان ایده آل و آرمان عالى و معنوى؛
4- ماده گرایی: یک فرد ماده‌گرا تمامی پدیده‌های جهان هستی را ناشی از تصادف و طبیعت کور و کر دانسته و عقیده دارد که آدمی چند روزی در این جهان به سر برده و با فرا رسیدن مرگ پرونده حیاتش برای همیشه بسته خواهد شد.
ماده‌گرایی موجب می‌شود که آدمی خود را در جهان هستی غریب و تنها حس کند و از درد بی‌پناهی از درون بنالد. انسان به پناهگاه نیاز دارد و بدون ملجأ و پناه نمی‌‌تواند زندگی کند و هر هدفی را که انسان مادی انتخاب کند، چون نسبی است، پناهگاه واقعی نخواهد بود، ولی پناهگاهی را که الاهیون به عنوان خدا انتخاب می‌کنند، چون مطلق است و تمامی امور زندگانی انسان را زیر نفوذ و سلطه خود قرار می‌دهد، بهترین ایده‌آل است. (عبدالله نصری، ماهنامه آموزشی، اطلاع رسانی معارف شماره 64، اسفند 1387.)
5- مسائل و مشکلات تربیتى و خانوادگى؛
6- تجربه متعدد ناکامى و شکست در زندگى؛
7- تعارضات فکرى و ناتوانى در حل آنها؛
8- بحران هویت.
حال دین چگونه می‌تواند انسان را از پوچگرائی نجات دهد؟
دین با توجه به آموزهایی که دارد می تواند تمام این عوامل را برطرف کرده و انسان را از پوچ‌گرائی نجات دهد. به عبارت دیگر دین از یک طرف با پاسخ به پرسشهای بنیادین زندگی، عقل انسان را قانع کرده و معمای زندگی را حل می‌کند و از طرف دیگر با توجه به آموزها و کارکردهایی که دارد؛ می تواند از بروز مشکلات تربیتی، خانوادگی و اجتماعی جلوگیری کرده و انسان را از تعارضات و ناکامی‌ها در این زمینه‌ها، رهایی بخشد.