وسواس ترس از اجنه و شیاطین

پاسخ کوتاه:
گاهى جن بر یک مفهوم وسیع تر و عام اطلاق مى شود که انواع موجودات ناپیدا را شامل مى گردد، اعم از آنها که داراى عقل و درکند و آنها که عقل و درک ندارند و حتى گروهى از حیوانات و حشرات کوچک و موجوداتی که با چشم دیده نمى شوند مثل میکروب ها و باکتری ها نیز در این معنى وسیع وارد است.
از آنجا که در زمان امام(علیه السلام) مفاهیمی همچون مثل میکروب ها و باکتری ها برای مردم آن زمان آشنا نبوده در نتیجه به نظر می رسد حضرت با اشاره به مفهوم عام «جنّ و شیطان» مردم را به پرهیز از میکروب ها و باکتری ها دعوت می کردند تا دچار بیماری و امراض مختلف ناشی از عدم رعایت بهداشت فردی نشوند.

پرسشگر عزیز و گرامی!
گاهى جن بر یک مفهوم وسیع تر و عام اطلاق مى شود که انواع موجودات ناپیدا را شامل مى گردد، اعم از آنها که داراى عقل و درکند و آنها که عقل و درک ندارند و حتى گروهى از حیوانات و حشرات کوچک و موجوداتی که با چشم دیده نمى شوند مثل میکروب ها و باکتری ها نیز در این معنى وسیع وارد است.
شاهد این سخن روایتى است که از پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) نقل شده است که حضرت می فرمایند:
«خَلَقَ اللَّهُ الْجِنَّ خَمْسَةَ أَصْنَافٍ صِنْفٌ کَالرِّیحِ فِی الْهَوَاءِ وَ صِنْفٌ حَیَّاتٌ وَ صِنْفٌ عَقَارِبُ وَ صِنْفٌ حَشَرَاتُ الْأَرْضِ وَ صِنْفٌ کَبَنِی آدَمَ عَلَیْهِمُ الْحِسَابُ وَ الْعِقَاب» (1) ؛ «خداوند جن را پنج صنف آفریده است: صنفى مانند باد در هوا (ناپیدا هستند) و صنفى به صورت مارها، و صنفى به صورت عقربها، و صنفى حشرات زمین اند، و صنفى از آنها مانند انسانند که بر آنها حساب و عقاب است».
با توجه به این روایت و مفهوم گسترده آن، بسیارى از مشکلاتى که در روایات و داستان ها واقعی یا ساختگی در مورد جن گفته مى شود، حل خواهد شد. مثلاً در بعضى از روایات از امیرمؤمنان امام علی (علیه السلام) مى خوانیم که فرمود:
«لَا تَشْرَبُوا الْمَاءَ مِنْ ثُلْمَةِ الْإِنَاءِ وَ لَا مِنْ عُرْوَتِهِ فَإِنَّ الشَّیْطَانَ یَقْعُدُ عَلَى الْعُرْوَةِ وَ الثُّلْمَةِ» (2) ؛ «از قسمت شکسته ظرف و طرف دستگیره آن آب نخورید زیرا شیطان روى دستگیره و قسمت شکسته مى نشیند».
با توجه به اینکه «شیطان» از «جنّ» است و با توجه به اینکه جاى شکسته ظرف و همچنین دسته آن محل اجتماع انواع مثل میکروب ها و باکتری ها است، به نظر مى رسد که «جنّ و شیطان» به «مفهوم عام» این گونه موجودات را نیز شامل شود.
برخی از علما بر این باورند که منظور از شیطان در این روایت، میکروب است و از آنجا که در گذشته وجود این پدیده برای مردم ثابت نشده بود امام به جای اصطلاح «میکروب» از اصطلاح «شیطان» که معنای لغوی آن پنهان و غیر قابل دید است، استفاده کرده‌اند. برخی منظور از جنّ را در همه موارد «میکروب» می ‌دانند، چون از چشم آدمی پنهان است.(3)
به هر حال، از آنجا که در زمان امام(علیه السلام) مفاهیمی همچون مثل میکروب ها و باکتری ها برای مردم آن زمان آشنا نبوده در نتیجه به نظر می رسد حضرت با اشاره به مفهوم عام «جنّ و شیطان» مردم را به پرهیز از میکروب ها و باکتری ها دعوت می کردند تا دچار بیماری و امراض مختلف ناشی از عدم رعایت بهداشت فردی نشوند.
باتوجه به مطالبی که خدمت تان عرض شد مشخص می شود که حساسیت وسواس گونه شما نسبت به خوابیدن با دستان چرب کاملاً بی مورد است و این مسئله ربطی به اجنه و شیاطین به معنای خاص ندارد.
پی نوشت ها:
1. مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحارالأنوار، بیروت : دار إحیاء التراث العربی، 1403ق، ج60، ص267.
2. حر عاملى، محمد بن حسن ، وسائل الشیعة، قم : مؤسسة آل البیت علیهم السلام، 1409ق، ج25، ص256.
3. رشیدرضا، تفسیر المنار، ج3، ص96.