بی نیازی خدا از خالق
باسلام .وقتتون بخیر .سوالی که خدمتتون دارم وممنون میشوم راهنمایی بفرمایید این هست که ،نوجوان درمورد خلقت انسان توسط خداوند میگوید چرامیگوییم خداافریده چرا همانطور که باید قبول کنیم خداوند ازاول بوده وکسی اونو بوجودنیاورده چرانباید قبول کنیم انسان و نظم جهان و همه وهمه خودبخود خلق شده است ؟
پاسخ کوتاه:
پرسش فلسفی است . ناچار تنها با جوابی فلسفی می توان آن را روشن ساخت .حل این مساله از نظر فلسفی در گرو کشف ملاک حاجت به علت است . به عبارت دیگر باید دید آیا اساسا هر چیزی نیازمند به علت است یانه ، بلکه نیاز به علت و آفریننده مربوط به موجودات خاصی با ویژگیها و شرایط معینی است . فیلسوفان در این باره بحثهای مفصلی کرده اند که به اختصار آنها را مرور می کنیم .ملاک حاجت به علت از جمله مباحث مهم فلسفى و بدون ژرفکاوى در آن بحث از قاعده علیت ناقص و استناد به آن در اثبات وجود خدا ناتمام است، مسأله ملاک و مناط نیاز به علت مى باشد. در اینکه چرا و بر اساس چه ملاکى یک چیز در وجود خود حاجتمند علت است، چهار دیدگاه عمده به شرح زیر رخ نموده است ۱- نظریه وجود :
۲- نظریه حدوث ۳- امکان ذاتى (فقر ماهوى) ۴- فقر وجودى (امکان فقرى)
در ساحتهاى گوناگون و موجودات رنگارنگ و مختلف، ربط على برقرار است . هیچ چیز بدون علتى سابق بر آن لباس وجود نمى پوشد. بنابراین به حکم تجربه، علیت نظامى فراگیر است و هرگونه وجود نامعلّل چون خداوند مساوى با تصادف و محال است .
2 – نظریه حدوث
3- امکان ذاتى (فقر ماهوى)
4- فقر وجودى (امکان فقرى)
اینکه برخى مانند اسپنسر، راسل و هاسپرز و… پنداشته اند علت نخستین نقض قاعده علیت است و بازگشت به علیت شیئى بر نفس خود مى کند، ناشى از آن است که براى او مانند دیگر ذوات ماهیتى فرض نموده و وجود را بر آن عارض مى دانند. در این صورت است که در مرتبه ذات، نه گرایش به وجود دارد و نه عدم؛ آنگاه براى تلبس به وجود نیازمند علت خواهد بود. آن علت نیز اگر خود باشد به تعبیر سارتر مستلزم تناقض است، بنابراین علتى از خارج باید و گرنه نقض قانون علیت است. حل این معما در آن است که: ماهیت حق تعالى عین هستى اوست، او صرف حقیقت هستى است؛ و وجود بماهو وجود ملاک غنى و بى نیازى، بل عین آن است.
نگا: صدر، سید محمدباقر، فلسفتنا
همو ، جبر و اختیار،
ارانى، تقى، جبر و اختیار؛
اصول فلسفه و روش رئالیسم،
مطهرى، مرتضى، علل گرایش به مادیگرى،
عبدالرسول عبودیت، درآمدى بر فلسفه اسلامى،
طباطبایى، محمد حسین و مطهرى، مرتضى،
مطهرى، مرتضى شرح منظومه،
بی نیازی خدا از خالق