ازدواج زودهنگام دختران

پاسخ کوتاه:
تعداد کمی روایت در این زمینه وجود دارد که به علت ضعف یا نداشتن سند مورد پذیرش فقها و محدثین قرار نگرفته و حکم شرعی از آنها استنباط ننموده اند.ئدر حقیقت، مقصود این دسته از احادیث تسریع در امر ازدواج و تشکیل خانواده در جامعه مؤمنین می باشد.بنابر این؛ در این روایات نوعی ترغیب و تشویق به ازدواج وجود دارد. البته این تشویق‌ها، برای دخترانی است که قبل از دیدن خون حیض و قاعدگی به رشد کافی از لحاظ جسمانی رسیده باشند و با ترتبیت صحیح خانوادگی آگاهی به آداب زندگی، شوهرداری و … را به دست آورده باشند و خواستگاران مناسبی هم داشته باشند که در این صورت، پدران باید زمینه ازدواج آنها را فراهم آورند تا فرزندانشان در برابر انحرافات اخلاقی و جنسی مصون بمانند.
لازم است بدانیم که این تشویق‌ها و ترغیب ها در جامعه‌ای اثرگذار بیان گردیده که افراد آن برای خود شئونات کاذبی در نظر گرفته و به سادگی به خواستگاران هم کفو و با ایمان پاسخ مثبت نمی‌دادند.

تعداد کمی روایت در این زمینه وجود دارد که به علت ضعف یا نداشتن سند مورد پذیرش فقها و محدثین قرار نگرفته و کسی از فقهای معظم نیز بر اساس آن ها فتوایی صادر نکرده است بلکه مقصود واقعی این نوع احادیث تسریع در امر ازدواج و تشکیل خانواده در اجتماع مؤمنین می باشد.
توضیح بیشتر این که می توان گفت احادیث مورد اشاره در سوال چنین است:
– از پیامبر اسلام(ص) نقل شده است:
«مِنْ سَعَادَةِ الرَّجُلِ أَنْ لَا تَحِیضَ ابْنَتُهُ فِی بَیْتِه» ؛[1]رسول خدا(ص) فرمود: از سعادت مرد آن است که دخترش در منزل وی خون حیض نبیند.
این روایت از نظر سند مرسل است.
– روایت دیگری در این زمینه وجود دارد:
«مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) قَال : مِنْ سَعَادَةِ الْمَرْءِ أَنْ لَا تَطْمَثَ ابْنَتُهُ فِی بَیْتِهِ»؛[2]امام صادق(علیه السلام) فرمود: از سعادت مرد آن است که دخترش در منزل وی به دوران قاعدگی نرسد.
این روایت نیز ضعیف است؛ چرا که در سلسله سند آن، فرد گمنامی وجود دارد(بعض اصحابه).
بنابر این، روایات ذکر شده از لحاظ سند چندان قابل اعتماد نیستند. اما در عین حال و با فرض پذیرش، این نوع روایات در صدد بیان این موضوع هستند که مسئله ازدواج را نباید به تأخیر انداخت بویژه در دختران؛ یعنی اگر دختری به سن ازدواج رسید و خواستگار داشت، باید او را شوهر داد؛ به دلیل آن‌که دختران مانند پسران نیستند که هر وقت اراده کنند بتوانند به خواستگاری دختری که مورد پسندشان هست بروند. بلکه در بیشتر موارد – و در تمام جهان – باید منتظر خواستگار باشند و ممکن است از موعد ازدواجشان بگذرد و دیگر خواستگاری نداشته و مجرد بمانند. 
امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید روزی رسول خدا(ص) بر منبر رفت و فرمود: ای مردم جبرئیل از سوی خدای تعالی به من خبر داد؛ دختران مانند میوه بر روی درخت هستند، اگر به موقع چیده نشوند آفتاب آنها را خراب می‌کند و باد آنها را می‌ریزد. اگر دختران درک کنند آنچه را که زنان درک کرده‌اند چاره‌اش فقط شوهر است، و گرنه فاسد خواهند شد.[3]بنابر این؛ در این روایات نوعی ترغیب و تشویق به ازدواج وجود دارد. البته این تشویق‌ها، برای دخترانی است که قبل از دیدن خون حیض و قاعدگی به رشد کافی از لحاظ جسمانی رسیده باشند و آگاه به آداب زناشویی و شوهرداری و دیگر آداب اجتماعی باشند و خواستگاران مناسبی هم داشته باشند که در این صورت، پدران باید زمینه ازدواج آنها را فراهم آورند تا فرزندانشان در برابر انحرافات اخلاقی مصون بمانند.
این تشویق‌ها در جامعه‌ای بوده که افراد آن برای خود شئونات کاذبی در نظر گرفته و به سادگی به خواستگاران پاسخ مثبت نمی‌دادند. ادامه روایت، تأیید کننده این ادعاست:
مردی برخاست و عرضه داشت: به چه خواستگارانی پاسخ مثبت دهیم؟! پیامبر فرمود: هم‌طرازان!
آن مرد مجدداً پرسید که چه افرادی هم‌طرازند؟!
پیامبر(ص) پاسخ داد: تمام افراد با‌ایمان همطراز یکدیگرند.[4]پی نوشت ها:
[1]. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، ج 3، ص 472، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ دوم، 1413ق.
[2]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 5، ص 336، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[3]. فیض کاشانى، محمد محسن، الوافی، ج 21، ص 75- 76، اصفهان، کتابخانه امام أمیر المؤمنین على علیه السلام ، چاپ اول، 1406 ق. 
[4] . همان.