شبکه ملی اطلاعات

۱. در تعریف شبکه ملی اطلاعات می توانیم بگوییم که این شبکه پروژه‌ای برای توسعه شبکه زیرساخت امن و پایدار ملی در ایران است. این شبکه با نام‌های دیگری مانند اینترنت ملی، اینترانت ملی ایران و شبکه ملی اینترنت نیز شناخته می‌شود. بر اساس تعریفی که در تبصره ۲ ماده ۴۶ قانون برنامه پنجم توسعه درباره شبکه مورد بحث آمده است و شورای عالی فضای مجازی نیز آن را تصویب کرده، شبکه ملی اطلاعات کشور، شبکه‌ای مبتنی بر قرارداد اینترنت، به همراه سوئیچ‌ها و مسیریاب‌ها و مراکز داده‌ای است. به صورتی که درخواست‌ های دسترسی داخلی و اخذ اطلاعاتی که در مراکز داده داخلی نگهداری می‌شوند، به هیچ‌وجه از طریق خارج کشور مسیریابی نشود و امکان ایجاد شبکه‌های اینترانت، خصوصی و امن داخلی در آن فراهم شود.۲. هنوز شبکه ملی اطلاعات در کشور به طور کامل شکل نگرفته است اقداماتی انجام شده است اما نیاز به تلاش و جدیت بیشتری در این زمینه است.ایده اولیه شبکه ملی اطلاعات در سال ۱۳۸۴ در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تحت عنوان «اینترنت ملی» و «شبکه ملی اینترنت» مطرح شد. مراحل مطالعاتی این پروژه در دولت نهم انجام شد، در ادامه، این پروژه در سال ۱۳۸۹ با عنوان «شبکه ملی اطلاعات» در قانون برنامه پنجم توسعه گنجانده شد. هدف مسئولان این بود که کار این برنامه تا سال 1395 به اتمام برسد و بهره برداری از آن آغاز شود. تا پایان دولت دهم اصلاحاتی در طراحی این شبکه صورت گرفت و مرحله آزمایشی و پایلوت آن انجام شد.
در دولت یازدهم، الزامات این شبکه توسط شورای عالی فضای مجازی تعیین و نسخه اولیه آن افتتاح شد. این نسخه شامل مرکز تبادل ترافیک داده زیرساخت و کارساز نام دامنه ملی می‌شود. همچنین این شبکه امکان تفکیک ترافیک داخلی و خارجی شبکه را فراهم می‌کند تا رشد تولید محتوای داخلی و استفاده بیشتر از ترافیک داخلی امکان پذیر شود، هزینه‌های ترافیک کاهش پیدا کند و سرعت اینترنت افزایش یابد.
اهمیت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات
کاهش وابستگی به شبکه جهانی اینترنت، مهمترین دلیل پیاده ‌سازی شبکه ملی اطلاعات است. در این چارچوب، تجهیزات و زیرساخت‌های لازم برای مدیریت یک شبکه‌ سراسری اطلاعاتی و ارتباطی ملی در کشور فراهم می شود. به طوریکه چنانچه جامعه‌ جهانی، ایران را از دسترسی به شبکه جهانی اینترنت محروم کند یا دسترسی ایران به شبکه جهانی به هر دلیلی قطع شود، ما می توانیم تا حد زیادی به توانایی‌های خود متکی باشیم و مستقل عمل کنیم. گفتنی است، امکان تحریم اینترنتی ایران، همانند انواع تحریم های ناعادلانه دیگری که علیه کشورمان اعمال شده است، وجود دارد. از سوی دیگر، به دلیل رخدادهای فیزیکی مانند قطع کابل‌ها و نیز ممکن است دسترسی ایران به اینترنت جهانی دچار اختلال شود.
وجود شبکه ملی اطلاعات، دسترسی امن و پایدار به سرویس‌های ملی را برای کاربران مهیا می کند و شرایط را برای بهره مندی آن ها از پهنای باند بسیار بالایی برای ارتباط و انتقال اطلاعات فراهم می کند. زیرا بستر اجرای این طرح، شبکه ملی فیبر نوری ایران است. این شبکه توسط شرکت ارتباطات زیرساخت، توسعه داده شده و در پایان سال 89 به بیش از ۱۵۵ هزار کیلومتر در سراسر کشور گسترش یافت.
(www.asriran.com/fa/amp/news/641816)
۳. شاید مهمترین عامل عدم تکمیل شبکه ملی اطلاعات را بتوان در عدم درک ضرورت آن برای کشور از سوی مسئولان و قرار گرفتن آن در روال انجام سایر پروژه های ملی و مسئولیت های نهادهای مختلف بدون توجه به اهمیت فوق العاده آن برای کشور و لزوم اقدام جهادی و مضاعف برای تحقق آن دانست.
۴. مشابه‌های بسیاری در دنیا برای شبکه ملی اطلاعات کشور ما وجود دارد البته با کاربردها و تفاوت‌های ساختاری متفاوت. برای مثال NBN یا شبکه باند وسیع در استرالیا و طرح پهنای باند ملی ایالات متحده امریکا در مقیاس‌هایی وسیع، شبکه Kwangmyong در کره شمالی و internet II در آمریکا و میان برخی مراکز پژوهشی در مقیاس‌هایی محدودتر.
البته شبکه Kwangmyong  در کره شمالی به موازات شبکه اینترنت و به صورت مستقل از آن و با هدف محدودیت ارتباطات خارجی کاربران و تأمین نیازهای ارتباطی داخلی راه اندازی شده اما در استرالیا و ایالات متحده در جهت تقویت دسترسی کاربران به منابع اطلاعاتی شبکه جهانی اینترنت با سرعت بیشتر و کیفیت بالاتر.
نکته‌ای که در بررسی شبکه‌هایی چون NBN استرالیا و طرح پهن باند ملی ایالات متحده حائز اهمیت است؛ مقیاس زمان بندی و هزینه های بالای اجرای پروژه است که برای مثال در پروژه NBN که صرفا به بهبود زیرساخت‌های ارتباطی می‌پردازد بالغ بر 35٫9 بیلیون دلار ( بیش از پنجاه هزار میلیارد تومان ) بوده و پیش بینی شده است در پایان سال 2021 بتواند در حدود 93 درصد از جمعیت 20 میلیون نفری استرالیا را تحت پوشش قرار دهد.
کشور هند نوعی از شبکه ملی اطلاعات را با نام شبکه ملی دانش داراست. نام‌گذاری شبکه ملی دانش هند از آن جهت است که جمع‌آوری اطلاعات منتج به دانش می‌شود. همچنین در کشور هند مانند ایران، سازمانی به نام سازمان فناوری اطلاعات در زیرمجموعه وزارت ارتباطات این کشور، مسئول شبکه ملی دانش است.
در همسایگی ایران کشور کوچک کویت نیز از چنین شبکه‌ای برخوردار است. یکی از مقامات وقت وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نقل می‌کند « در یکی از سفرها به اجلاس جهانی مخابرات مقامی از وزارت ارتباطات کشور کویت در دیدار با گروه ایرانی عنوان کرد که کویت نیز شبکه‌ای شبیه به شبکه ملی ایران دارد و شبکه آنها چیزی شبیه به شبکه علمی ایران بوده است».
در کشور برزیل شبکه‌ای شبیه به شبکه ملی اطلاعات ایران با عنوان شبکه سلامت وجود دارد.
کشور کره جنوبی که از نظر آمادگی الکترونیک و پهنای باند رتبه نخست را در دنیا دارد و مقامات وقت وزرات ارتباطات بارها در مورد راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، این کشور را مورد مثال قرار داده‌اند، 80 درصد پهنای باند داخلی است. یعنی شبکه‌‌ای دارد که بی‌نیاز از ارتباطات خارجی، 80 درصد ارتباطات کره در آن داخل به گردش در می‌آید.
چین نیز یکی از کشورهایی است که در کنار استفاده از اینترنت سالهاست شبکه اینترنت ملی خود را راه اندازی کرده است گفتنی است چین در برابر هجمه الکترونیکی آمریکا بیشترین مقاومت بین المللی را تا کنون از خود نشان داده به طوری که تا کنون بیشترین تعداد بازی های ملی رایانه ای، موتور جستجوی ملی، میل سرور های ملی و از همه مهمتر سیستم عاملی ملی را طراحی کرده است. اخیرا دفتر اطلاعات شبکه اینترنت ملی چین اعلام کرده که استفاده کاربران از وبلاگها و دیگر خدمات این شبکه با نامهای مجازی ممنوع است و کاربران باید در فضای مجازی از نام و مشخصات حقیقی خود استفاده نمایند.
اما در حالت کلی پس از افشاگر‌های اسنودن در خصوص جاسوسی اطلاعات در امریکا، بسیاری از کشورها از جمع‌آوری اطلاعاتشان در امریکا احساس خطر کرده‌اند. 
به دلیل چنین اتفاق‌هایی کارشناسان بر این باورند که مدل ایجاد شبکه داخلی در کشور (چیزی شبیه شبکه ملی اطلاعات ایران) در دنیا در حال جا افتادن است. هم‌اکنون نیز کشورهای متعددی در موضوع حاکمیت اطلاعات در امریکا بحث دارند و می‌پرسند چرا مدیریت شبکه جهانی اینترنت باید در اختیار فقط یک کشور باشد و همه از آن شبکه تبعیت کنند؟
همچنین اطلاعات در دنیا به سمت رایانش ابری حرکت می‌کند و بر این اساس کشورها استراتژی یارانش ابری مخصوص به خود را تعریف کردند.
رایانش ابری نوعی از دسترسی به اطلاعات است که بدون نرم‌افزار خاص و وابستگی به سخت‌‌افزار، دسترسی به اطلاعات را در هر زمان از طریق شبکه میسر می‌کند.
از سوی دیگر دنیا در حال حرکت به سمت استفاده از IPV6 (آدرس‌های اینترنتی نسخه شش) است. IPV6، تعریف IP (آدرس اینترنتی) داخلی و ایجاد شبکه داخلی براساس IP داخلی را بسیار آسان کرده است. دسترسی به اطلاعات براساس یارانش ابری و شبکه داخلی براساس IPهای داخلی دقیقا همان کاری است که در شبکه ملی اطلاعات ایران در حال انجام است.
همه اخبار فوق حاکی از این هستند که شکل گیری شبکه ملی اطلاعات و اینترنت ملی امری دور از ذهن و خلاف رویه عملکرد جهانی نیست بلکه دقیقا حرکت در مسیری است که کشورهای پیشرو جهان مانند کره جنوبی، چین، روسیه، استرالیا و … در آن قرار دارند
www.tasnimnews.com/fa/news/1394/06/18/854523