حضرت ابراهیم پدر و مادر

پدر : تارخ
زادگاه : بابل بود .
( تاریخ انبیا ، محمد مهدی سازندگی ص 173 به بعد )
نام مادرش : « نونا » از نوادگان سام .
(مسعودی‌، علی‌، التنبیه‌ و الاشراف‌، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۳م‌.)
بعضی گفته‌اند : نام مادرش «امیله» .
(مسعودی‌، علی‌، التنبیه‌ و الاشراف‌، به‌ کوشش‌ دخویه‌، لیدن‌، ۱۸۹۳م
آزر پدر حقیقى حضرت ابراهیم(علیه السلام) نبوده است و کلمه ى «اب: پدر»، که در قرآن کریم درباره آزر اطلاق شده «و اذ قال ابراهیم لابیه آزر» دلالت ندارد که آزر پدر حقیقى و نَسَبى حضرت ابراهیم(علیه السلام) بوده است؛ زیرا در زبان عرب، «اب» به معناى پدر ، جدّ و «عمو» است. از همین رو، در قرآن کریم آمده است: هنگامى که یعقوب در حال احتضار بود از فرزندانش پرسید: شما بعد از من چه مى پرستید؟ گفتند: «نعبد الهک و اله آبائک ابراهیم و اسمعیل و اسحق;خداى تو را مى پرستیم که همان خداى پدران تو ابراهیم و اسماعیل و اسحق است»، ( سوره بقره، آیه 133 )؛ در این آیه، کلمه «آباء» که جمع «اب» است، هم بر «جدّ» ایشان(حضرت ابراهیم) و هم بر عمویشان که حضرت اسماعیل بوده اطلاق شده است; ، زیرا یعقوب فرزند اسحق و برادرزاده اسماعیل است. براى آگاهى بیشتر در این چند آیه که درباره ى آزر آمده دقّت فرمایید.
حضرت ابراهیم(علیه السلام) در اوایل بعثتش به آزر مى گوید: «بتهایى را به عنوان خدایان براى خودت انتخاب کرده اى؟ تو و پیروانت همه گمراهید»(1). آزر وعده خداپرستى به ابراهیم(علیه السلام) داد. ابراهیم(علیه السلام) گفت: «لاستغفرن لک»(2)؛ حالا که وعده دادى دست از بت پرستى بردارى، من هم براى تو استغفار خواهم کرد.» پس از آنکه حضرت ابراهیم (علیه السلام) دید آزر به وعده اش عمل نکرده، خداپرست نشد و به دشمنى با خدا پرداخت از او دورى جست و کناره گرفت: «فلمّا تبیّن له انّه عدوّ للّه تبرّأ منه»(3). در جاى دیگر قرآن از قول حضرت ابراهیم(علیه السلام) مى خوانیم: «خدایا مرا و والدین مرا و مؤمنین را بیامرز، روزى که حساب برپا مى شود».(4) این آیه حالات و آخرین گفته هاى ابراهیم(علیه السلام) را در پایان عمرش، پس از اتمام بناى خانه کعبه، بازگو مى کند. در آیه قبل دیدید که ابراهیم(علیه السلام) به طور کلّى از آزر بیزارى جست و رابطه خود با او را به کل قطع کرد. آیه اخیر پایان عمر ابراهیم(علیه السلام) را مجسم مى کند. وى مى گوید:
«خدایا مرا و والدین مرا بیامرز.» بنابراین از در کنار هم نهادن آن دو آیه که یکى مربوط به «آزر» و در اوایل بعثت ابراهیم(علیه السلام) است و دیگرى مربوط به والدین ابراهیم(علیه السلام) و در اواخر عمر اوست به خوبى روشن مى شود که آزر غیر از پدر حقیقى حضرت ابراهیم(علیه السلام) است.و یکى از لطایف آیه شریف این است که تعبیر «والدین» را به کار برده «ربنا اغفرلى و لوالدى» به خلاف کلمه «اب» واژه «والدین» بر غیر پدر و مادر حقیقى اطلاق نمى شود. پدر حضرت ابراهیم(علیه السلام) «تارخ» نام داشته است. و نکته آخر اینکه مادر هیچیک از انبیاو پیامبران الهی کافر نبوده است.
پی نوشت:
1 – سوره انعام، آیه 74 .
2 – سوره ممتحنه، آیه 4 .
3 – سوره توبه، آیه 114 .
4 – سوره ابراهیم، آیه 41 .