فلسفه رنج در زندگی

شما گناهی ندارید. این عاملی خارجی است که خواسته و یا ناخواسته بر شما تأثیر گذاشته است. مانند این است که کسی به عمد و یا اتفاقی به قلب شما شلیک کرده است و شما اینک مصدوم شده اید. آنچه پس این اتفاق به ما مربوط است این است که ما در برابر این رویداد چه باید بکنیم و خداوند اگر عادل است این ضایعه را چگونه برای ما در نظر می گیرد؟برای بسیاری از ما اتفاقات ناگواری می افتند و گاهی چند اتفاق باهم.در اینجا منظور از رنج، رنجهای طبیعی است، نه ظلم و جنایت و حماقت و … ما برای درآمد باید کار کنیم، برای دانشگاه رفتن باید کار کنیم و …بیایید باهم به این گفتگو توجه کنیم:فلسفه «رنج» در زندگی چیست؟
آیات قرآن هم به دنبال تسلی دادن به انسان هستند و هم به دنبال این‌که رنج را برای انسان معنادار کنند.
نعیمه پورمحمدی در این گفتگو گفت: واژگان «عُسر»، «ضُر»، «بأس»، «مصیبت» و «شر» در قرآن به مفهوم رنج نزدیک هستند. هنگام رنج رابطه انسان با خدا آسیب می‌بیند و انسان احساس بی‌پناهی می‌کند. قرآن سعی می‌کند در همین فضا رابطه شخصی انسان با خدا را ترمیم کند. آیات قرآن هم به دنبال تسلی دادن به انسان هستند و هم به دنبال این‌که رنج را برای انسان معنادار کنند.
این پژوهش‌گر فلسفه دین افزود: در سوره بقره می‌فرماید: «وَ إِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیب». می‌گوید انسان‌ها وقتی رنج می‌کشند از من سؤال می‌کنند من کجا هستم؟ خدا به پیامبر می‌گوید بگو من نزدیک هستم و حرف‌هایتان را می‌شنوم. قرآن کریم به مسئله رنج کاملاً انسان‌گرایانه و نه فیلسوفانه و عقلی نگاه می‌کند. یعنی به دنبال این نیست که به انسان بگوید دلیل رنج چیست. در جای دیگری می‌فرماید: «یُرِیدُ اللَّهُ بِکُمُ الْیُسْرَ وَ لَا یُرِیدُ بِکُمُ الْعُسْر».
وی ادامه داد: سوره ضحی و انشراح کانون بحث قرآن کریم درباره رنج هستند. سوره ضحی، سوره تسلی‌بخش رنج است و سوره انشراح، سوره معنای رنج است. در سوره انشراح بیان می‌کند که در دل سختی آسانی هست. آن آسانی‌ها این است که اولاً سختی موجب شرح صدر می‌شود. از طرفی زنجیر‌ها و بار‌های اضافی و وزر و وبالی که انسان خود را اسیر آن‌ها کرده و پشت انسان را خم کرده باز می‌شوند. چون همیشه وقتی یک سختی بزرگ می‌رسد سختی‌های کوچک اصلاً اهمیت خود را برای انسان از دست می‌دهند. در ادامه سوره می‌گوید برای کسی که سختی می‌کشد نام نیک باقی می‌ماند.
نعیمه پورمحمدی سپس خاطرنشان کرد: اگر رنج برای انسان بی‌معنا باشد زندگی ما و ایمان ما را نیز برای ما بی‌معنا می‌کند. در سوره ضحی ابتدا خدا قسم می‌خورد که انسان را رها نکرده و به حال خود نگذاشته است. در ادامه می‌گوید غایت هر رنجی بهتر از ظاهر آن است. آن‌قدر خوب است که در نهایت راضی خواهد شد. در ادامه می‌گوید یادت نیست که یتیم و بی‌کس بودی و به تو پناه دادیم؟ همچنین گمراه بودی و خدا تو را هدایت کرد و نیازمند بودی و خدا نیاز تو را برطرف کرد. درست است که خطاب سوره پیامبر است، ولی ما انسان‌ها هم مخاطب قرآن هستیم.
وحید سهرابی‌فر در ادامه گفت: قرآن می‌فرماید: «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِی کَبَد». یعنی انسان را در سختی آفریدیم. حضرت علی (ع) نیز می‌فرماید: «الدّنیا دارٌ بالبلاء محفوفة». دنیا جهانی پیچیده و آکنده از بلا‌ها و دشواری‌هاست. در خلقت هیچ‌چیزی بی‌حکمت نیست و شرور و رنج‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. برخی از رنج‌های ما نتیجه اعمال ما عنوان شده است. گاهی نیز بحث ابتلا و آزمایش مطرح شده است. «الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا». شما را خلق کردیم تا ببینیم کدام از شما بهتر عمل می‌کنید.
این دین‌پژوه افزود: گاهی هم رنج‌ها زمینه بخشش گناهان ما هستند که سبب کمال ما خواهند شد. یکی از نکاتی که کمتر به آن می‌پردازیم این است که امام صادق (ع) می‌فرمایند خداوند در آخرت از انسان‌های فقیر به خاطر فقرشان در دنیا عذرخواهی می‌کند. خوبی و بدی در این دنیا گم نخواهد شد. اگر ما به خاطر یک امر خوب سختی و رنجی را تحمل کنیم به ما باز خواهد گشت. اما ما عجول هستیم و به همین خاطر توصیه شده کار را به حکمت خداوند واگذار کنیم که تمام نقشه در برابر او گشوده است.
https://snn.ir/