معنای عاق والدین و عواقب آن

عاق والدین بی توجهی فرزندان و فراموش کردن پدر و مادر و سهل انگاری در پرداخت حقوقی که در دنیا بر گردن آنها بوده و هر عملی که باعث آزردگی و اذیت شدن و ناراحتی آنها گردد و آنها را نسبت به فرزند ناراضی نماید موجبات عاق والدین را فراهم می کند. کسی که والدین از او ناراضی و خشمگین هستند دچار عاق والدین است. خداى تعالى مى فرماید: «وَ قَضى رَبُّکَ الاَّ تَعْبُدُوا الاَّ ایَّاهُ وَ بِالْوالِدَیْنِ احْساناً، امَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ احَدُهُما اوْ کِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما افِّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلاً کَریماً». (اسراء، 23) «پروردگار تو فرمان داد که جز او نپرستید و به پدر و مادر نیکى کنید، هر گاه یکى از ایشان یا هر دو نزد تو به پیرى رسند، به آنها اف (سخن ناخوش) مگو و بر آنها بانگ و فریاد مزن، و با ایشان گفتار خوش و نیکو بگو». رسول خدا صلى اللّه علیه و آله فرمود: «کنْ بارّا و اقصر على الجنّة، و إن کنت عاقّا فاقصر على النّار».« [با پدر و مادر] نیکو رفتار باش و در بهشت جاى گیر و اگر عاق باشى در آتش دوزخ خواهى بود».
علامه مجلسی در شرح کتاب اصول کافی درباره معنای عاق والدین می نویسد:
«عقوق والدین به این است که :
1 . فرزند، حرمت آن ها را رعایت نکند.
2 . بی ادبی نماید و آن ها را به سبب گفتاری یا رفتاری برنجاند و آزار و اذیت کند .
3 . در چیزهایی که منع شرعی و عقلی ندارد، از آن ها نافرمانی کند؛ چه این که در بیان امام صادق علیه السلام آمده است که کم ترین ناسپاسی والدین، گفتن «اُف» است … .
4 . نگاه تند به پدر و مادر
5 . محزون ساختن آن ها و ترک وظایف حتمی در قبال آن ها مثل برآورده نساختن نیازهای مالی والدین در صورت نیاز.»