سواد رسانه ای در قرآن
میشه سوادرسانه رودراین فراز ازقران خلاصه کرد:فلینظرالانسان إلی طعامه
ابتدا بهتر است اشاره یی مختصر به تعریف «سواد رسانه» داشته باشیم.سواد رسانه ای (Media Literacy) مجموعهای از مهارتهای قابل یادگیری است که به توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل و ایجاد انواع پیامهای رسانهای اشاره دارد و یک دانش و مهارت ضروری در دنیای امروزی به شمار میرود. برای حرکت در محیط رسانهای پیچیده امروز باید قادر به درک بهتر پیامهای رسانهای باشیم.افراد، با سواد رسانه ای قادر به کشف پیامهای پیچیدهی موجود در محتوای تلویزیون، رادیو، روزنامهها، مجلات، کتابها، بیلبوردهای تبلیغاتی، اینترنت و سایر رسانههای مستقل خواهند شد. آنها همچنین میتوانند رسانههای خود را ایجاد کرده و در شکلگیری فرهنگ رسانهای مشارکت فعالانه داشته باشند، این امر سبب میشود مردم از حالت مصرفی خارج شده، از رسانهها به صورت هوشمندانهای بهرهمند شوند.
بنابراین «سواد رسانه ای» نوعی علم و دانش و یا و از زیر شاخه های علم است.
در نتیجه اگر سواد رسانه ای از زیر مجموعه های دانش و علم به حساب آید می توان آنرا از مصادیق و نمونه های «طعام» در آیه یادشده دانست. در احادیث و منابع تفسیری متعددی ذیل آیه فوق (1) در تفسیر «طعام» گفته شده است که انسان باید به علم خود نگاه کرده و ببیند از چه کسی آنرا می آموزد. مانند حدیث زیر:
« عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع فِی قَوْلِ اللَّهِ فَلْیَنْظُرِ الْإِنْسانُ إِلى طَعامِهِ قَالَ قُلْتُ مَا طَعَامُهُ قَالَ عِلْمُهُ الَّذِی یَأْخُذُهُ مِمَّنْ یَأْخُذُهُ.» (2).
از امام باقر علیه السلام درباره «طعام» در آیه «فلینظر الانسان الی طعامه» پرسیده شد که حضرت فرمودند: منظور از طعام انسان» علم و دانش اوست که ببیند از چه کسی می آموزد.
پاورقی:
(1) عبس/24.
(2) الکافی، انتشارت اسلامی، ج1، ص 50، و ترجمه تفسیر مجمع البیان، ج 26، ص 317.
سواد رسانه ای در قرآن