دین و اندیشه

وضعیت اقتصادی دوره شاه- وضعیت اقتصادی پس از انقلاب- مشکلات ازدواج جوانان

پرسش و پاسخ

سلام.💐 خسته نباشید.🌸 عید نوروز رو پیشاپیش به شما و همکاران محترمتون در سایت مفید و اموزنده و هدایتگر پرسمان تبریک میگم.🌼 از خدا میخوام سال ۱۳۹۹ سال خوب و مبارکی برای همه مردم ایران باشه.🌹

من از فامیل هامون میشنوم که ایران بعد از انقلاب وضع خیلی بدتری نسبت به قبل از انقلاب پیدا کرده و اوضاع اقتصادی مردم خیلی بدتر شده.💤 برای همین الان پسر ها جریت نمیکنند به خواستگاری دختر ها برند و برای همین دختر ها خواستگار ندارند و نمیتونند ازدواج کنند.🏃 در حالی که زمان شاه که اوضاع اقتصادی مردم خیلی بهتر بود پسرها از خواستگاری رفتن نمیترسیدند و هیچ دختری نبود که خواستگار نداشته باشه و امار ازدواج بالا بود و هرشب صدای ماشین عروس و عروسی شنیده میشد.🚗😵

اما وقتی سریال هایی که تلویزیون از زندگی افراد قبل از انقلاب نشون میده مثل سریال روزگار قریب رو میبینم میگم که ایران قبل از انقلاب جهنم بوده و انقلاب ما رو نجات داده.🇮🇷🇮🇷🇮🇷💖🇮🇷🇮🇷🇮🇷 ایران الان با اون ایران عقب مونده اون زمان اصلا قابل مقایسه نیست.🙇 برای همین فکر میکنم ما دخترهای بعد انقلاب از دختر های زمان شاه خیلی خوشبخت تریم و امکان این که ازدواج موفقی داشته باشیم خیلی بیشتره.👰

نمیدونم حرف فامیل هام درسته یا فکری که از دیدن سریال ها به ذهنم رسیده?😮 مشکلات اقتصادی مردم الان بیشتره یا قبل از انقلاب?😯 مشکلات اقتصادی کشور باعث شده که دختر ها خواستگار نداشته باشند?😲

با سلام و احترام خدمت شما و تبریک سال جدید، امیدواریم سال پیش رو، سال پر خیر و برکتی برای همه ملت سرافراز ایران باشد . با توضیح چند نکته، پاسخ سؤالهایی که مطرح نموده اید، مورد بررسی قرار می دهیم.
1. برای ارزیابی وضعیت اقتصادی مردم پیش از انقلاب با پس از آن و اینکه آیا وضعیت اقتصادی مردم قبل از انقلاب نسبت به بعد از انقلاب اسلامی بهتر بوده؟ لازم است نخست نگاهی اجمالی به سرانه درآمد مردم ایران از فروش نفت در سال های منتهی به پیروزی انقلاب و همچنین شرایط کنونی کشور داشته باشیم.
الف.در سال 1356 میزان صادرات نفت ایران به 5/5 میلیون بشکه رسید در حالی که در حال حاضر صادرات نفت کشورمان به دلیل؛ بالا رفتن مصرف داخلی، نگاه صیانتی به نفت به عنوان یک سرمایه ملی برای آیندگان و تحریم های ظالمانه علیه خرید نفت از ایران، به حدود 3/1 میلیون بشکه رسیده است. به عبارتی صادرات نفت ایران در زمان رژیم پهلوی بیش از 4 برابر زمان کنونی بوده است.
ب.جمعیت کشور در سال 1357، حدود 35 میلیون نفر بود در حالی که در حال حاضر از مرز 75 میلیون نفر گذشته است و این به معنای بیش از دو برابر شدن نیازهای یک کشور به غذا، بهداشت، درمان، مسکن، آموزش و… می باشد.
ج.ارزش دلار حاصل از فروش نفت در سال 1357 در بازارهای بین المللی حدود دو برابر ارزهای دیگر بود در حالی که در سال 1390 به دلیل ضعف اقتصاد آمریکا و جهش های اقتصادی چین و ژاپن و اتحادیه اروپا و برخی کشورهای توسعه یافته این ارزش به نصف در معاملات بین المللی رسیده است.
د. مصرف کشور در سال 1390 در مواد غذایی شامل غلات، مواد پروتئینی ، لبنیات، میوه و سبزیجات، پوشاک، لوازم خانگی، لوازم بهداشتی و… نسبت به سال 1357 بیش از چهار برابر شده است.
با چنین مقدمه ای معلوم می شود که سرانه مردم ایران در حال حاضر نسبت به درآمدهای حاصل از فروش نفت بیش از 16 برابر کاهش یافته است. اما با وجود چنین کاهش درآمد سرانه ای، وضعیت اقتصادی و رفاهی و آموزشی و بهداشتی مردم ایران نسبت به پیش از انقلاب به مراتب بهتر است.
آمارهای زیر روایت رسمی بانک جهانی از شاخص های اقتصادی ایران در حال حاضر و دوران رژیم پهلوی است که بیانگر تحول چشمگیر در وضعیت کشور نسبت به قبل از انقلاب است.
پیشرفت پزشکی
بر اساس آمار بانک جهانی، در دوره پهلوی به ازای هر ۴۰۰۰ ایرانی، یک پزشک وجود داشت. اما اکنون به ازای هر ۶۷۰ نفر یک پزشک وجود دارد.
به عبارتی شاخص پزشک به جمعیت در دوره پس از انقلاب ۶ برابر بهبود یافته است. امروز بر خلاف دوره شاه که نیاز به استفاده از پزشکان خارجی داشتیم، پزشکی ایران نیاز داخلی را تأمین نموده و در عرصه پزشکی به دستاردهای بزرگی رسیده ایم و شاهد حضور مردم کشورهای منطقه در ایران برای معالجه هستیم.
افزایش قدرت خرید خانوارهای ایرانی
سرانه هزینه مصرف خانوارها شاخصی است که نشان می‌دهد قدرت خرید هر خانوار در طول زمان چطور بوده است.
برای مقایسه این شاخص در طول سال‌های مختلف، ارقام آن متناسب با تورم تعدیل می‌شود. بانک جهانی در آمارهای خود سرانه هزینه مصرف خانوارهای ایرانی را بر اساس رقم ثابت سال ۲۰۱۰ تعدیل کرده است؛ یعنی ارقام هزینه خانوارها در سال ۱۹۶۰ را به رقم واقعی ۲۰۱۰ حساب کرده است.
با وجود تورم بازهم قدرت خرید خانوارها بیشتر شد
بر اساس این آمار، سرانه قدرت خرید خانوارهای ایرانی بر اساس ارقام ثابت سال ۲۰۱۰، در دوران پیش از انقلاب اسلامی همواره زیر ۱۰۰۰ دلار بوده است. اما این شاخص در سالیان اخیر به بین ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ دلار افزایش یافته که نشان می‌دهد قدرت خرید خانوارها نسبت به قبل از انقلاب ۲.۵ تا ۳ برابر بیشتر شده است.
افزایش ۱۰۰۰ درصدی صادرات کالا
صادرات کالای ایران در دوران پس از انقلاب، رشدهای خیره‌کننده‌ای نسبت به قبل از انقلاب داشته است.
بر اساس آمارهای بانک جهانی، صادرات کالای ایران در سال پایانی رژیم پهلوی ۸ میلیارد دلار بوده است. اما در شرایط فعلی ارزش صادرات کالای ایران با رشد هزار درصدی نسبت به قبل از انقلاب، رکوردهای ۸۸ میلیارد دلار را نیز گذرانده است.
سرانه درآمد ملی
سرانه درآمد ناخالص ملی شاخصی است که از تقسیم مجموع درآمد ناخالص ملی یک کشور بر تعداد جمعیت آن به دست می‌آید.
بر اساس آمارهای بانک جهانی، در دوران پهلوی سرانه درآمد ملی ایرانیان بین ۲۶۰ تا ۲۲۰۰ دلار بوده است. اما در دوران پس از انقلاب با وجود دو سه برابر شدن جمعیت کشور، سرانه درآمد ملی ایرانیان به رکوردهای بالاتر از ۷۰۰۰ دلار هم رسیده است که نشانه افزایش چند صد درصدی نسبت به قبل از انقلاب است.
درآمد ناخالص ملی
بر اساس آمار بانک جهانی، درآمد ناخالص ملی ایران از ۳۱۶ هزار میلیارد تومان در سال ۱۹۷۹ (به قیمت‌های ثابت امروز) به حدود ۶۰۰ هزار میلیارد تومان در سال‌های اخیر افزایش یافته که رشد حدوداً ۲ برابری نشان می‌دهد.
تولید ناخالص داخلی
تولید ناخالص داخلی ایران (تعدیل شده بر اساس نرخ‌های ثابت سال ۲۰۱۰) از قبل انقلاب تاکنون تقریباً سه برابر شده است. تولید ناخالص داخلی ایران در سال‌های پایانی دوران رژیم پهلوی (تعدیل‌شده به نرخ سال ۲۰۱۰) بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیارد دلار بود.
این شاخص در سالیان اخیر از ۵۴۰ میلیارد دلار هم عبور کرده است. لازم به توجه است که ارقام فوق، بر اساس نرخ‌های واقعی تولید ناخالص داخلی کشور است، وگرنه بر اساس نرخ‌های جاری، تولید ناخالص داخلی ایران نسبت به قبل از انقلاب که حداکثر ۹۰ میلیارد دلار بود که در سال‌های اخیر به رکورد ۶۰۰ میلیارد دلار هم رسیده و رشد ۷-۶ برابری نشان می‌دهد.
ارزش افزوده بخش صنعت
ارزش افزوده بخش صنعت به معنای ارزش مجموع تولیدات بخش‌های صنعتی کشور است.
بانک جهانی بر اساس قیمت‌های ثابت سال ۲۰۱۰، از رشد ۷-۶ برابری ارزش افزوده بخش صنعت ایران در سالیان اخیر نسبت به قبل از انقلاب خبر داده است.
بر اساس قیمت‌های ثابت سال ۲۰۱۰، ارزش افزوده بخش صنعت ایران در دوره رژیم پهلوی کمتر از ۱۰ میلیارد دلار بوده که اکنون به حدود ۷۰ میلیارد دلار افزایش یافته است (رشد ۶۰۰ درصدی).
رشد ۳۰۰ درصدی بخش کشاورزی
بخش کشاورزی از جمله بخش‌های اقتصادی است که پس از انقلاب اسلامی، احیا شد. در دوران پهلوی به علت اتخاذ سیاست‌های نادرست مثل انقلاب سفید، بخش کشاورزی ایران تقریباً نابود شد و ایران به واردکننده بزرگ محصولات کشاورزی تبدیل شد.
پس از انقلاب اسلامی با توجه ویژه نظام به توسعه بخش کشاورزی، ایران به سمت خودکفایی در کالاهای استراتژیک مثل گندم حرکت کرد. این سیاست‌ها خود را در آمارهای بانک جهانی نشان می‌دهد به طوری که با محاسبه ارزش افزوده بخش کشاورزی به قیمت ثابت سال ۲۰۱۰، شاهد رشد ۳۰۰ درصدی این شاخص نسبت به اواخر رژیم پهلوی هستیم.
مرگ و میر نوزادان
به مدد بهبود چشمگیر خدمات بهداشتی و درمانی در ایران پس از انقلاب اسلامی، آمار مرگ و میر نوزادان به شدت نسبت به قبل از انقلاب، افت کرده است.
در دوران رژیم پهلوی سالانه بیش از ۱۴۰ هزار نوزاد جان خود را از دست می‌دادند که این رقم در سالیان اخیر به زیر ۲۰ هزار نوزاد کاهش یافته یعنی یک هفتم آن دوران کاهش یافته است.
استفاده مردم از سفرهای هوایی
قبل از انقلاب سالانه بین ۲ تا ۳ میلیون نفر از مردم ایران از سفرهای هوایی استفاده می‌کردند که این رقم در دوران فعلی با رشد ۵۰۰-۴۰۰ درصدی به ۱۷ میلیون نفر در سال رسیده است. این شاخص به خوبی افزایش سطح رفاه را در جامعه نشان می‌دهد.
رشد سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها
تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به معنای میزان سرمایه‌گذاری انجام‌شده در یک کشور است.
در سیستم حساب های ملی تشکیل سرمایه ناخالص همان مفهوم سرمایه گذاری در کالاهای سرمایه ای است که شامل ماشین آلات، ساختمان، جاده و سایر اقدامات زیرساختی یک کشور است.
تشکیل سرمایه ناخالص میزان اضافه شده به موجودی سرمایه ساختمان ها، تجهیزات و موجودی انبار یا بعبارت دیگر میزان اضافه شده به ظرفیت تولید کالاها را اندازه گیری می کند.
افزایش تا ۳ برابری سرمایه‌گذاری پس از انقلاب
بانک جهانی با محاسبه میزان سرمایه‌گذاری انجام‌شده در ایران بر اساس قیمت‌های ثابت از سال ۱۹۶۰ بدین سو، نشان داده که پس از انقلاب، سالانه ۳-۲ برابر قبل از انقلاب بوده است. رشد سرمایه‌گذاری‌ها پس از انقلاب، در توسعه زیرساخت‌های و خدمات عمرانی کشور به خوبی مشخص است.
گسترش بخش خدمات
ارزش افزوده بخش خدمات به قیمت‌های ثابت سال ۲۰۱۰ از اول انقلاب تاکنون ۵ برابر شده است. ارزش افزوده بخش خدمات در ایران در سال‌های قبل از انقلاب به نرخ روز سال ۲۰۱۰ همواره کمتر از ۵۰ میلیارد دلار بود اما در سالیان اخیر به رکورد ۲۵۰ میلیارد دلار رسیده است.
تقویت بخش خصوصی
پس از انقلاب، میزان تسهیلات پرداختی به بخش خصوصی از منابع داخلی، به طور چشمگیری رشد کرده است که نشاندهنده توجه ویژه به بخش خصوصی در ایران دوران است.
بانک جهانی بر مبنای شاخص نسبت تسهیلات پرداختی به بخش خصوصی نسبت به تولید ناخالص داخلی، از رشد چشمگیر توسعه بخش خصوصی در دوران پس از انقلاب خبر داده است.
رشد چشمگیر توسعه بخش خصوصی در دوران پس از انقلاب
www.mashreghnews.ir/news/829965))
این آمارها و شاخص ها بیانگر بهبودی وضعیت اقتصادی نسبت به دوره پهلوی است البته این به معنای انکار مشکلات اقتصادی و کمبودها و کاستیها و مطلوب و مقبول دانستن وضعیت اقتصادی کنونی کشور نیست.
2. نگاهی گذرا به دستاوردهای انقلاب اسلامی در بخش های مختلف، هر انسان منصفی را وادار به اعتراف به رشد و پیشرفت و بهبود وضعیت کشور نسبت به قبل از انقلاب با وجود همه مشکلات و کمبودها، می کند. که به گوشه ای از آن اشاره می کنیم.
=افزایش شاخص های توسعه انسانی پس از پیروزی انقلاب اسلامی
– امید به زندگی: بعد از انقلاب اسلامی ، امید به زندگی در ایران 15 سال افزایش یافته است . هم اکنون این شاخص در مردم کشور ما 74 سال است . در حال حاضر بیش از 97 درصد جمعیت روستایی و حدود 100 درصد جمعیت شهری ایران ، به مراقبت های بهداشتی دسترسی دارند و شاخص های سلامت ، بهبود چشمگیری یافته است .
-مرگ و میر اطفال: امروزه نرخ مرگ و میر اطفال زیر 5 سال از 200 مورد درهرهزار تولد در قبل از انقلاب ، به حدود 23 مورد درهرهزار تولد رسیده است . کاهش چشمگیر مرگ و میر اطفال طی سال های اخیر ، ناشی از عواملی چون گسترش شبکه بهداشتی- درمانی کشور ، افزایش دسترسی به خدمات و مراقبت های اولیه بهداشتی است .
-واکسیناسیون: شاخص پوشش واکسیناسیون اطفال زیر 5 سال در ایران از حدود 13 درصد در سال 1357 به بیش از 99 درصد در سال 1390 رسیده است . به همین دلیل ، بسیاری از بیماریهای عفونی و مسری ، از طریق اجرای واکسیناسیون در اطفال کاهش یا ریشه کن شده و ایران را در سطح استانداردهای جهانی قرار داده است .
بهداشت و درمان: در سال 90 میزان دسترسی جمعیت ساکن در مناطق روستایی به آب آشامیدنی سالم به 96 درصد رسیده است که تعداد بیمارستان‌ها در سال 90 به 830 بیمارستان افزایش یافته است.
بیش از 65 میلیون نفر از جمعیت کشور تحت پوشش بیمه های درمانی قرار گرفته اند.
از نظر شاخص‌های سلامت زنان به ارقام افتخار آمیزی پس از انقلاب از جمله کاهش 90 درصدی مرگ و میز زنان باردار و کاهش زایمان توسط افراد دوره ندیده به کمتر از 2 درصد رسیده‌ایم.
تعداد تخت‌های بیمارستانی از 57 هزار تخت در سال 57 به 210797 تخت در سال 1390 رسیده است. همچنین تعداد خانه‌های بهداشت از 2500 به 20561 باب، مراکز بهداشتی، درمانی و روستایی از 1500 به 9345 مرکز،مراکز بهداشتی درمانی شهری از 800 به 3770 مرکز افزایش یافته است.
تعداد دانشجویان گروه پزشکی در سا ل 1390 به 42591 رسید. در حالی که این رقم در سال 57، 23000 نفر بود. تعداد پزشکان متخصص از 7000 نفر در سال 57 به 90792 نفر در سال 90 افزایش یافته است.
افزایش تعداد زنان عضو هیئت علمی دانشگاهها که اکنون با نزدیک به 6 هزار نفر یک سوم کل اعضای هیئت علمی دانشگاههای علوم پزشکی را تشکیل می‌دهند، افزایش دانشجویان خانم تا مرز دو سوم کل دانشجویان کشور همه از دستاوردهای پس از انقلاب اسلامی ایران بوده است.
این جزء افتخارات ماست که مجلس پنجم 50 درصد ظرفیت رشته‌های تخصصی پزشکی را به زنان اختصاص داد. بر این اساس اکنون در بسیاری از رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی دانشمندان و افراد با تجربه زن داریم که مشغول خدمت رسانی به مردم هستند.
تعلیم و تربیت: ایران تا قبل از پیرزی انقلاب اسلامی دارای پائین ترین شاخص توسعه انسانی بود. نرخ باسوادی بزرگسالان از 8/41 درصد دراوایل انقلاب اسلامی (1359) به 1/57 درصد در سال 67 و سپس 85 درصد در سال 90 رسیده است. در حالی که در سالهای پایانی رژیم شاه کمتر از نیمی از جمعیت لازم‌التعلیم تحت پوشش آموزش‌های لازم بودند.
=جهش های علمی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی
الوین تافلر فیلسوف مشهور آمریکایی که کتاب های متعددی در خصوص پیش بینی تحولات جهانی در آینده دارد در کتاب جابه جایی قدرت خود می نویسد؛ «نظامی گری ، ثروت و دانایی ابزارهای اصلی قدرت هستند و سایر منابع از اینها سرچشمه می گیرند. اما علم و دانایی انعطاف پذیرترین و بنیادی ترین منبع قدرت است. زیرا می تواند به شخص کمک کند تا چالش هایی را دفع کند که ممکن است به استفاده از زور یا ثروت نیاز داشته باشد.
ایران اسلامی هم اکنون در بسیاری از عرصه های علمی بویژه در زمینه طب ، انرژی هسته ای ، نانو تکنولوژی ، بیو تکنولوژی ، سلولهای بنیادی و دیگر فناوری های نوین صاحب رتبه های برتر جهانی است که به صورت اجمال به برخی از این دستاوردها اشاراتی خواهیم داشت .
-ایران بالاترین رشد مقالات علمی را در سال 2012 در جهان داشته است.
-ایران رتبه نخست تولید علم را در منطقه خاورمیانه به خود اختصاص داده است.
– براساس تازه ترین آمار مؤسسه بین المللی اطلاعات علمی ( ISI ) ، محققان ایرانی با ارائه بیش از 17 هزار مقاله علمی ، از لحاظ تعداد کل تولیدات علمی نمایه شده ، در جایگاه هفدهم جهان قرار گرفته اند.
-تعداد مراکز آموزش عالی کشور از 223 مرکز ( در قبل از انقلاب ) به بیش از 2500 مرکز رسیده است ، یعنی حدوداً دوازده برابر شده است .
-تعداد دانشجویان در سطح دکترا از حدود 17 هزار تن در اوایل انقلاب ، به بیش از 300 هزار تن افزایش یافته است . امروزه آمار دانشجویان در مجموعه دانشگاههای ایران به حدود 3 میلیون و سیصد هزار نفر رسیده است که در مقایسه با قبل از انقلاب 27 برابر شده است . هفته نامه « نیوزویک » در یکی از شماره های اخیر خود اعلام کرد که یکی از بهترین مؤسسات علمی جهان در ایران است . در این گزارش از موفقیتهای دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاههای ایران بویژه دانشگاه صنعتی شریف در عرصه های بین المللی ، اشاره شده است.
– هر سال میزان تولید علم در کشور به دو برابر می رسد. در سال 1390 ایران مقام پنجم آسیا و اول منطقه در تولید علم و فنّاوری به‌ویژه در رشته‌های ریاضی، مکانیک، پلیمر، شیمی، مهندسی شیمی، فنّاوری نانو و پزشکی و رتبۀ دوازدهم ریاضی، سیزدهم کامپیوتر، هفدهم مکانیک، هیجدهم شیمی، پانزدهم نانو در جهان بوده است.
– دستیابی به دانش فنّی استفاده از پلیمرهای گیاهی در صنایع بسته‌بندی، در جایگاه پنجمین کشور پس از امریکا، آلمان، انگلیس و ایتالیا، تنها بخش ناچیزی از افتخارات کسب‌شده در این زمینه است.
– ایران در تولید داروهای بیوتکنولوژی جزو 12 کشور اول دنیاست.
– دانشمندان کشورمان موفق شده‌اند مواد و داروهایی را تولید کنند که یا در سطح جهان سابقۀ قبلی نداشته یا تولید آنها فقط در انحصار چند کشور خاص بوده است. ساخت اولین داروی ضددیابت در جهان، تولید اسپرم از مغز قرمز استخوان زنان، ساخت پوست مصنوعی، ساخت داروی کنترل ایدز، ساخت داروی سرطان پوست، درمان ضایعات نخاعی، قلبی، کبدی، عروقی و چشمی با استفاده از سلول‌های بنیادین، طی مراحل نهایی بیش از سی قلم داروی بیماری‌های صعب‌العلاج، کار بر روی بیش از صد طرح تحقیقاتی نانوتکنولوژی و ساخت قوی‌ترین چسب بافتی جهان با ترکیبی از فنّاوری نانو و چسب بافتی هوشمند با عنوان نانو گیو (nano give)، ساخت حداقل چهار داروی بیوتکنولوژی از جمله اریترو پولتین، آنها اینتروون، استرپتوکیناز، gcsf و اینترفون بتا در حالی انجام شد که تعداد کل این داروها در جهان حدود 35 تا چهل مورد بود و قبل از این موفقیت، تکنولوژی آن، فقط در اختیار دو کشور قرار داشت؛ بنابراین این تولیدات نمونه‌های دیگری از موفقیت‌های کسب‌شده در این بخش است.
-هم اکنون 85 درصد زنان ایرانی باسواد هستند ، درحالی که نرخ باسوادی زنان قبل از انقلاب اسلامی حدود 35 درصد بوده است. در حال حاضر حدود 67 درصد از پذیرفته شدگان دانشگاهها از میان دختران و زنان هستند .
-ایران درمجموع در ردیف 10 کشور برتر جهان در المپیادهای علمی قرار گرفته است. در المپیادهای ریاضی، شیمی ، فیزیک، کامپیوتر و نجوم در دنیا چند بار حائز رتبه اول شده ایم.
پیوند اعضا: هم اکنون ایران جزء ده کشور اول دنیا در زمینه پیوند اعضای بدن است . امروزه بیش از 80 مرکز پیوند اعضاء چون قلب ، کلیه ، کبد ، مغز استخوان ، ریه و غیره در ایران فعال هستند . مطابق آمار در 25 سال اخیر ، حدود 25 هزار پیوند کلیه ، در ایران انجام شده که از این لحاظ ، ایران در ردیف کشورهای پیشرفته محسوب می شود . ایران در زمینه جراحی لاپاروسکوپی ، مقام سوم جهان را کسب کرده است . در حال حاضر ، جراحی پیوند کلیه بدون ایجاد برش در ایران انجام می شود .
ایران در زمینه جراحی و پیوند قلب و ریه ، پیشرفت های قابل ملاحظه ای داشته است . سالانه 18000 عمل قلب در ایران انجام می شود که ایران را در این خصوص، جزو 10 کشور برتر جهان قرار داده است. ایران در زمینه جراحی و پیوند سرخرگ زیر قفسه سینه و عمل قلب باز، موفقیت های مهمی را ثبت کرده است.
– تولید دارو: هم اکنون 98 درصد داروهای مورد نیاز در داخل کشور تولید می شود و طبق نظر کارشناسان ، ایران هر سال 50 داروی جدید وارد بازار می کند . به عنوان نمونه داروی ” سینووکس ” برای درمان بیماران ام .اس . که تولید آن در جهان انحصاری بود ، حدود دو سال است در ایران تولید می شود. در این زمینه ایران به عنوان دومین تولید کننده این دارو در جهان شناخته شده است. تولید داروی ” آیمود ” ( IMOD ) در پیشگیری و بهبود بیماری ایدز نیز حاصل تلاشهای محققان ایرانی است.طبق گفته کارشناسان، این دارو سیستم دفاعی بدن فرد مبتلا را در برابر عوارض عفونی بیماری ایدز تقویت می کند . در حال حاضر داروی ” آنژی پارس ” ( Angipars ) برای بهبود زخم پای بیماران دیابتی ، ” داروی اینترفرون پگیله ” برای درمان بیماری هپاتیت c و داروهایی برای درمان بیماریهای ریوی و عفونی جانبازان کیمیاوی در ایران تولید می شود .
سلول های بنیادی: در دنیای امروز، طب ترمیمی با استفاده از روش سلول درمانی به مدد دکتران طب آمده تا بافت از بین رفته بدن ، جایگزین شود . اینک در ایران اسلامی 100 مرکز تحقیقاتی در تولید سلول های بنیادی ، سلول های کبدی ، تولید غضروف ، تداوی سرطان و درمان ناهنجاریهای استخوان فعال هستند . پژوهشکده رویان نیز به عنوان مرکزی علمی و شناخته شده در جهان ، در تولید علم و تکنولوژی های کمک کننده باروری ، سلولهای بنیادی جنینی ، ترمیم چشم ، تولید نای مصنوعی و … دستاوردهای مهمی را به دست آورده است . تلاشهای خستگی ناپذیر محققان رویان، ایران را در ردیف 10 کشور برتر دنیا در زمینه سلولهای بنیادی قرار داده است. سالانه هزاران بیمار خارجی برای تداوی بیماریهایی نظیر ناباروری ، جراحی پلاستیک و زیبایی ، بیماریهای دهان و دندان و انواع جراحی ها به ایران سفر می کنند .
پژوهشکده رویان: پژوهشکدۀ علوم سلولی و ناباروری رویان، یکی از مراکز تحقیقاتی وابسته به جهاد دانشگاهی کشور است که در زمینه بهداشت باروری و ناباروری و علوم تولیدمثل فعالیت می‌کند. این مرکز در کنار فعالیت‌های درمانی و سرویس‌دهی به زوج‌های نابارور، بخش اصلی فعالیت‌های خود را در حوزه امور پژوهشی و آموزشی متمرکز کرده و در قالب چندین گروه تخصصی در زمینه علوم باروری و تولید‌مثل تحقیق می‌کند. محققان این پژوهشکده در کنار موفقیت‌هایی، نظیر تولد اولین مورد نوزاد با استفاده از جنین منجمد در ایران (سال 1375) و تولد اولین نوزاد حاصل از روش ICSI با استفاده از اسپرم منجمدشده یک فرد بیضه‌برداری‌شده (سال 1378)، اخیراً توانستند با کشت و تکثیر نخستین رده از سلول‌های بنیادی جنینی انسان (بن‌یاخته‌های جنینی) در ایران (سال 1382) به فنّاوری تولید سلول‌های بنیادی جنین انسان دست پیدا کنند.
نانوتکنولوژی: نانوتکنولوژی از تکنولوژی های کلیدی قرن 21 است . ایران درتکنولوژی نانو در خاورمیانه رتبه اول و در میان کشورهای اسلامی، رتبه دوم و در جهان در رده هفدهم قرار گرفته است .
نانو تکنولوژی یک فرایند تولید مولکولی است و از تکنولوژی سطح بالایی در دنیا برخوردار است . تکنولوژی نانو واژه ای است که به تکنولوژی های پیشرفته در عرصه کار با مقیاس نانو که یک میلیاردم متر است ، اطلاق می شود . به گفته کارشناسان در حال حاضر 120 موسسه پژوهشی و 60 آزمایشگاه در حوزه نانو در ایران فعال هستند. اکنون ایران به مدد متخصصین و جوانان فعال ، توانسته به تولید چند نوع نانو پودر ، تولید چند نوع نانو کامپوزیت و نانو پوشش ها دست یابد . پژوهشگران ایرانی موفق به نوعی نانو کامپوزیت شدند که در صنایع داروسازی ، غذایی ، کاغذ سازی ، آرایشی ، بهداشتی و ساخت پروتزها در صنایع طبی مورد استفاده قرار می گیرد . همچنین ایران توانسته با ساخت یک میکروسکوپ در ابعاد نانو متر ، از نانو ساختارها ، انتی بادی ها ، پروتئین ها و مولکولهای DNA تصویربرداری کند . قدرت تصویر برداری این میکروسکوپ ، منحصر به فرد است . با ساخت این دستگاه ، ایران به جمع چند کشور صاحب تکنولوژی ساخت این نوع میکروسکوپ پیوسته است .
فناوری هسته ای: جمهوری اسلامی به رغم تحریم های شدید امریکا و فشار به کشورهای دیگر برای نداشتن همکاری در طرح هسته ای ایران، توانست چرخه سوخت هسته ای را با دستان دانشمندان داخلی به صورت چشمگیری افزایش دهد تا جایی که تعجب جهانیان را برانگیزد.
در سال 79 ایران تصمیم گرفت که خود راه اندازى UCFرا آغاز کند و 400 نفر از فارغ التحصیلان دانشگاه هاى کشور را در رشته هاى مختلف گردهم آورد واین کار را آغاز کرد. پس از دریافت خسارت از چین با تلاش شبانه روزى در اسفند سال UCF82راه اندازى شد و در خرداد سال 83 به صورت کامل به بهره بردارى رسید. در پروژه UCFاصفهان افتخار داریم که تمام فارغ التحصیلان دانشگاه هاى داخل کشور دراین زمینه تلاش کردند و ما حتى از یک متخصص خارجى نیز استفاده نکردیم.
جمهورى اسلامى ایران در حال حاضر در رابطه با چرخه سوخت هسته اى هفتمین کشور در دنیا است که ازاین تکنولوژى برخوردار مى باشد و در زمینه غنى سازى نیز رتبه 5 یا 6 دنیا را به خود اختصاص داده است.
در این خصوص، نظام جمهوری اسلامی توانست با کشف و استخراج اورانیوم طبیعی در یزد و فناوری آن در اردکان یزد و سپس تبدیل آن به سه ماده: «هگزا فلوراید اورانیوم، «اکسید اورانیوم» و «تترا فلوراید اورانیوم» را در «پایگاه هسته‌ای اصفهان»، بزرگترین گام های چرخه سوخت هسته ای بردارد و سپس با تأسیس پایگاه در «نطنز» با استفاده از دستگاههای سانتریفوژ به غنی سازی اورانیوم دست یابد. این امر، ایران را به ردیف دهمین کشور با فناوری هسته ای ارتقا داده است.در حال حاضر ایران در فردو و نطنز بیش از 15 هزار سانتریفیوژ دارد که غنی سازی 20 درصد را انجام می دهیم.
همچنین، طراحی رئاکتور آب سنگین در اراک و به مرحله نهایی رسیدن نیروگاه اتمی در بوشهر، گام های دیگری بود که نشان داد مدیریت انقلابی نظام جمهوری اسلامی را به کشوری پیشرفته تبدیل می کند.
تکنولوژی فضایی:
1- رونمایى از ماهواره امید: امید اولین ماهواره بومى ایران است که به منظور مصارف تحقیقاتى و مخابراتى به دست متخصصان ایرانى طراحى و ساخته شده است.
2- ایستگاه هدایت و کنترل ماهواره: این ایستگاه وظیفه تعیین موقعیت ماهواره را برعهده داشته و ارتباط رادیویى با ماهواره را برقرار مى کند و فرمان هاى کنترل لازم را به ماهواره ارسال نموده و پاسخ ماهواره را دریافت مى کند.
3- افتتاح پایگاه پرتاب فضایى ایران: این پایگاه به منظور پرتاب ماهواره هاى ایرانى در داخل کشور طراحى و ساخته شده است.
4- پرتاب موشک ماهواره بر ایرانى با نام «سفیر»: این موشک، یک راکت کاوشى است که از جمله مقدمات اولیه پرتاب ماهواره به مدار است و وظیفه شناسایى محیط پروازى ماهواره ها قبل از پرتاب را انجام مى دهد. راکت پرتابگر کاوش یک شامل بیش از 10هزار تنوع قطعه در اجزاى مختلف اعم از موتور، بدنه، هدایت و کنترل است که کارشناسان رشته هاى مختلف دانشگاهى طى 10سال گذشته ساخت تمامى اجزاى آن را بومى نموده و اینک صنایع هوافضاى جمهورى اسلامى قادر به ساخت کامل آن است. با رونمایى از ماهواره امید و پرتاب کاوشگر فضایى، جمهورى اسلامى ایران جزء چند کشور نخست جهان شد که مرکز آزمایش ماهواره در شرایط فضا را ایجاد کرده است.
صنایع نظامی: ایران که قبل از انقلاب تقریبا تمام تسلیحات نظامی خود را از خارج وارد میکرده در زمره یکی از کشورهای تولید کننده تسلیحات پیشرفته نظامی در جهان قرار گرفته و در کنار کشورهایی چون هند، برزیل و یوگسلاوی مطرح شده است و تولیدات خود را به بیش از 30 کشور جهان صادر می کند.
تولید محصولات الکترونیکی و راداری، ادوات و تجهیزات خاص از این جمله است. اکنون ایران در زمینه صنایع زرهی و ساخت انواع نفربر در بین ده کشور برتر دنیا قرار گرفته است. به برخی از اقدامات انجام شده در صنایع نظامی اشاره میکنیم:
ساخت ناو جماران، هواپیمای جنگنده آذرخش، طراحی و ساخت لانچر (پرتابکننده) چهار موشکی با قابلیت شلیک همزمان و تکتک، ساخت چرخبال آموزشی و چرخبال دو موتوره، طراحی و ساخت تانک پیشرفته ذوالفقار و راهاندازی خط تولید انبوه آن، ساخت تانک مدرن ، طراحی و ساخت خودرو تانکبر (ببر 400)، ساخت انواع شناورها و یدککشها، ساخت زیردریایی و اسکله شناور، ساخت موشک فاتح 110 (از موفقترین موشکهای زمین به زمین در جهان) و موشکهای دوربر شهاب (با سرعتی سه برابر موشک اسراییلی)، راه اندازی خطوط تعمیرات اساسی و بازسازی هواپیمای نظامی و خودکفایی در زمینه های ساخت و یا تعمیر بسیاری از تجهیزات و قطعات نظامی که در جنگ الکترونیکی کاربرد دارد.
ساخت هواپیمای جنگنده صاعقه، هواپیماهای آموزشی، بالگرد و هواپیماهای بدون سرنشین از هواپیماهای 4 نفره «فجر-3» از دیگر عملکردهای سازمان صنایع هواپیمایی است.
=دستاوردهای انقلاب اسلامی در بخش کشاورزی
سرزمین ایران دارای مساحتی بالغ بر 164 میلیون هکتار است که بیش از 51 میلیون هکتار آن از اراضی خوب و با استعداد برای تولید محصولات کشاورزی است تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی بدلیل سیاستهای نادرست رژیم پهلوی , کشاورزی کشور با ورشکستگی روبرو بود بسیاری از محصولات استراتژیک کشاورزی نظیر گندم و برنج از خارج وارد می شد و کسری فزاینده مواد غذایی به تورم قیمت این مواد در داخل کشور منجر شده بود.
بخش کشاورزی از مهمترین و استراتژیک ترین بخشهای اقتصادی کشور است. در حیطه کشاورزی و دامداری، طبق آمار رسمی دولت در سال 1356، رژیم پهلوی فقط توانایی تامین مواد غذایی مردم خود برای 33 روز در سال را داشت و مجبور بود باقی مواد غذایی را از خارج وارد کند. برای مثال مرغ را از فرانسه، تخم مرغ را از اسرائیل، سیب را از لبنان، پنیر را از دانمارک و… وارد می کرد.
هم اکنون کشورمان به رغم دو برابر شدن جمعیت، به مرز خودکفایی رسیده است به گونه ای که با توجه به اینکه تولید گندم در سال 1356، 5/1میلیون تن بوده و کشور ما سال ها از بزرگترین واردکننده های گندم در دنیا محسوب می شده در سال 83 با تولید بیش از 14 میلیون تن- بعد از چهل و اندی سال- توانست به خودکفایی در عرصه این محصول استراتژیک دست یابد.
در عین حال به دلیل افزایش جمعیت، خشکسالی، صادرات آرد و گندم به عراق و افغانستان و استفاده از گندم در خوراک دام و طیور، در سال های اخیر شاهد واردات گندم به کشور بوده ایم.
تولید برنج , دومین محصول استراتژیک و پرمصرف کشور (پس از گندم ) , رشدی بالغ بر 52 درصد نسبت به قبل از انقلاب اسلامی داشته است که تا حد بسیار قابل توجهی از واردات آن کاسته شده است .
طی سالهای پس از انقلاب اسلامی , علیرغم دو برابر شدن جمعیت ایران و افزایش مصرف سرانه , با خودکفایی کشور در بخش دام و تامین مواد غذایی , واردات اقلامی نظیر گوشت قرمز , مرغ , تخم مرغ و شیر قطع شده است .
یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی در بخش کشاورزی خودکفایی در تولید محصولات باغی بوده است . امروزه مرکبات , انار , کیوی , انبه , خرمالو و یا محصولاتی همانند پسته , زعفران , کشمش , همچنین میوه هایی همچون هلو , شلیل , زردآلو و سیب و انواع سبزیجات از ایران به کشورهای مختلف صادر می شود. شایان ذکر است ایران نخستین تولیدکننده محصولاتی نظیر پسته , زعفران و انار در جهان است .
در سالهای اخیر نیز با توجه به توانمندیهای بالقوه ایران برای تولید ارزان قیمت و نزدیکی به بسیاری از بازارهای مصرف , صنعت گل و گیاه مورد توجه بخش دولتی و خصوصی کشور قرار گرفته است در این راستا مسیولین کشور برآن هستند با استفاده از فن آوری جدید , تولیدکنندگان این بخش را یاری دهند.
امروزه دولتمردان جمهوری اسلامی ایران با در پیش گرفتن سیاستهای حمایتی ازجمله تامین به موقع تسهیلات , خریدهای تضمینی , حمایت از خسارت دیدگان خشکسالی و گسترش بیمه محصولات کشاورزی و دامی , سعی در حمایت هرچه بیشتر از تولید کنندگان بخش کشاورزی دارند.
براساس گزارش سازمان خواروبار کشاورزی سازمان ملل متحد،- فائو- ایران در سال های اخیر رتبه نخست صادرات کشاورزی را در میان کشورهای خاورمیانه کسب کرده است.
سازمان جهانی خوار و بار و کشاورزی (فائو) در گزارشی در مورد وضعیت کشاورزی کشورمان در سالهای پس از انقلاب اسلامی با اعلام این که مجموع تولید حدود 100 رقم محصول کشاورزی ایران در سال 1978 بیش از 28 میلیون و 800 هزار تن بوده است , این رقمرا در پایان سال 90 بیش از 100 میلیون تن اعلام کرده است که بیش از 70 میلیون تن رشد نشان می دهد .
بر اساس این گزارش , تولید انواع میوه در کشور ما در سال 1978 حدود 2 میلیون و 883 هزار تن بوده است که این رقم در سال جاری با افزایش 15 میلیون تنی به 18 میلیون و 847 هزار تن رسیده است .
سازمان جهانی خوار و بار و کشاورزی (فائو) در این گزارش اعلام کرد : حجم تولید محصولات تولید شکر یعنی نیشکر و چغندر قند در سال 1978 میلادی بیش از 4 میلیون و 557 هزار تن بوده است که این رقم در حال حاضر به بیش از 13 میلیون و 530 هزار تن رسیده است . تولید نیشکر و چغندر قند طی سی سال گذشته بیش از 7 میلیون تن و به عبارتی 161 درصد رشد داشته است .
حجم تولید انواع سبزی جات و صیفی جات در سال 1978 بیش از 4 میلیون و 621 هزار تن بوده است که این رقم در سال جاری به بیش از 19 میلیون و 760 هزار تن افزایش یافته است .
سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی اذعان میکند که ایران با تولید 25 میلیون تنی نهمین تولید کننده بزرگ غلات در قاره آسیا است .
بر اساس این گزارش ایران نهمین تولید کننده بزرگ غلات در قاره آسیا شناخته شده است . چین با تولید 445 میلیون تن غلات در سال 2006 بزرگترین تولید کننده غلات در آسیا طی این سال بوده است .
همچنین گرسنگی و سو تغذیه در ایران از 30 درصد جمعیت کشور در سال 1970 به کمتر از 4 درصد جمعیت در سالهای اخیر رسید.
حضور جهادگران متخصص و متعهد در صحنه توسعه عمران و آبادانی روستاها و کشاورزی , تامین نهاده های مورد نیاز کشاورزان , اجرای طرح های عمرانی مختلف , توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی کشاورزی و انتقال دانش فنی به کشاورزان و توسعه تکنولوژی های جدید سبب شد که چهره ی کشاورزی در روستاهای ایران به تدریج تغییر یافته و امروزه به نقطه ای رسیده ایم که حداقل 96 درصد محصولات مورد نیاز کشور در داخل تولید شده و کشور از وابستگی به اجانب رهایی نسبی پیدا کرده است .
در این سالها صادرات محصولات کشاورزی به نحو بی سابقه ای رشد یافته و از 25 میلیون دلار در سال 1355 به رقم 5میلیارد دلار در سال 1390 افزایش یافته است.
=پیشرفت های بخش راه و ترابری: به اعتقاد کارشناسان، پیشرفت در صنعت حمل و نقل کشور، انقلابی در این بخش محسوب می شود؛ زیرا در 25 سال پیش از پیروزی انقلاب 90 هزار کیلومتر راه آسفالتی و شوسه روستایی و 76 هزار کیلومتر جاده و راه اصلی و فرعی در شهرهای گوناگون احداث شد؛ در حالی که در سال 57 مجموع راههای اصلی و فرعی کشور حدود 36 هزار کیلومتر بود.حال آنکه در پایان سال 1385 مجموع راههای اصلی و فرعی کشور حدود 1007198 کیلومتر بوده است.
در شبکه ریلی کشور نیز در حال حاضر 6100 کیلومتر شبکه اصلی و بیش از 2000 کیلومتر شبکه فرعی راه آهن وجود دارد و در واقع به همت متخصصان داخلی سالانه 600 کیلومتر راه آهن احداث می شود که در آینده نزدیک به 1000 کیلومتر امکان افزایش دارد.
دستیابی متخصصان داخلی به توانایی پیشرفته ترین سطح تعمیر اساسی (اورهال) هواپیماهای پهن پیکر یکی از موارد پیشرفت در صنعت هواپیمایی است.
ساخت هواپیماهای ایران 140 با هزینه هر فروند 5/8 میلیون دلار و توانایی ساخت 12 فروند در هر سال، نمونه چشمگیری از پیشرفت هایی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی صورت گرفته است.
تأسیس فرودگاهها در مناطق دورافتاده و محروم کشور از امتیازهای کشور پس از پیروزی انقلاب است.
=در بخش مخابرات:ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، 850 هزار و 800 شماره تلفن در سطح کشور دایر بود که با تلاش‌های صورت گرفته، این تعداد تاکنون به حدود 75 میلیون و 681 هزار شماره تلفن ثابت و همراه رسیده است.
توسعه بخش مخابرات در روستاها که قبل از انقلاب در حد صفر بوده است، پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی رشد قابل توجه به خود دیده است به طوری که تعداد روستاهای دارای ارتباط مخابراتی که در سال 57 تنها 312 روستا بوده است، در پایان آذر 90 به 89 هزار روستا افزایش یافته و رشد بیش از 300 برابری را نشان می دهد.
=حوزه نفت و گاز و پتروشیمی: بعد از پیروزی انقلاب ، تحول مهمی در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی ایران ایجاد شد پیش از انقلاب ذخیره قابل تولید نفت 41 میلیارد بشکه بود که با کشف میدان های نفتی جدید ، این میزان به 138 میلیارد بشکه نفت رسیده است.
هم اکنون از نظر میزان ذخایر گازی ، ایران دومین کشور جهان است . پروژه پارس جنوبی ازجمله میدان های بزرگی است که 8 درصد ذخیره گازی جهان و 50 درصد ذخیره گازی ایران در آن قرار دارد .
در زمینه صنعت پتروشیمی نیز ایران رشد چشمگیری داشته است . امروزه 45 واحد پتروشیمی در ایران احداث شده ، در حالیکه پیش از انقلاب فقط 6 واحد پتروشیمی در ایران وجود داشت. با احداث مجتمع های صنعتی پتروشیمی در مرودشت، خارک، شیراز، آبادان و چند شهر دیگر، ایران در بخش هایی چون تولید کود کیمیاوی، گوگرد، آمونیاک، اوره، اسید فسفریک، فسفات آمونیوم، مواد پلیمری و مواد کیمیاوی و انواع و اقسام اسیدها و مواد شوینده به خودکفایی رسیده و بسیاری از این محصولات را به کشورهای دیگر صادر می کند . تا پایان امسال آینده ، محصولات پتروشیمی ایران به 65 میلیون تن خواهد رسید . در این راستا 25 درصد تولید پتروشیمی خاورمیانه توسط ایران تهیه می شود.
=رکوردها در سد سازی: امروز نزدیک به 190 سد بزرگ و کوچک در کشور داریم که نسبت به پیش از انقلاب 10 برابر شده است.ایران در حال حاضر به لحاظ کیفیت طراحی و اجرای طراحی سدسازی رتبه اول را در منطقه دارد و با توجه به چشمگیر بودن حضور کارشناسان و متخصصان ایرانی در مجامع بین‌المللی سد‌سازی نظیر کمیسیون بین‌المللی سدهای بزرگ ( Icold)، ایران جزء تولید کننده‌های درجه یک دانش سد‌سازی در جهان است. بنا بر آمارهای منتشر شده، در حال حاضر ایران پس از چین و ترکیه، رتبه سوم سد‌سازی را در دنیا دارد.
ایران به لحاظ کیفیت طراحی و اجرای سد‌سازی، رتبه سوم را در دنیا دارد و بنا به اظهارات متخصصان بین‌المللی، ایران رتبه اول را از نظر مطالعات جامع منابع آب دارد.
ساخت سدهای پیش از انقلاب عمدتاً توسط شرکت‌های آمریکایی، ایتالیایی، اتریشی، آلمانی و برخی دیگر از کشورهای اروپایی صورت می‌گرفته است. قبل از انقلاب 13 سد مخزنی و 6 سد تنظیمی در کشور ساخته شده بود که سر جمع تمام سدهای کشور 19 سد بود.
هم اکنون متخصصان ایرانی در کشورهای سریلانکا، کنیا، تاجیکستان و تعداد دیگری از کشورهای آفریقای و آمریکای لاتین به ساخت سد و نیروگاه مشغول هستند. به گفته وی،سد و نیروگاه سنگ توده و تونل انزاب در کشور تاجیکستان از مهمترین نمونه‌ها هستند.
=حوزه صنعت: ایران در تولید موتور ماشین مقام اول را در خاورمیانه به دست آورده است. تولیدات صنایع موتور ایران در سال 1373 کمتر از 100 هزار دستگاه بود . این میزان در سال 1386 به حدود یک میلیون دستگاه رسید و در حال حاضر به مرز 5/1 میلیون دستگاه رسیده است . هم اینک کارخانه های بزرگ موتورسازی نظیر ایران خودرو ، پارس خودرو و سایپا ، تولیدات متنوع خود را به بازارهای داخلی و خارجی عرضه می کنند و حجم قابل ملاحظه ای از موتورهای تولید شده ، صادر می شود.
ایران در زمینه تولید فولاد نیز رشد چشمگیری داشته است . بنا به نظر کارشناسان ، تولید فولاد خام در سال 1357 ، 370 هزار تن بوده که در سال 1390 به بیش از چهارده میلیون تن رسیده است .
– هم اکنون ایران به عنوان بزرگترین تولید کننده سیمان در منطقه خاورمیانه ، ظرفیت تولید سالانه سیمان خود را به 65 میلیون تن رسانده است . پیش بینی می شود تا پایان سال جاری ، ظرفیت تولید سیمان به 70 میلیون تن برسد.
(www.tasnimnews.com/fa/news/1393/11/13/641881)
3. ممکن است این سؤال در ذهن افراد یا در برخی محافل مطرح شود که چرا کالا ها قبل از انقلاب ارزان تر بود و بعد از انقلاب شاهد گرانی کالاها هستیم؟
این مسئله از دو جهت باید مورد توجه قرار گیرد. الف: از جهت سیاست های اقتصادی توسعه ای کشور؛ بررسی ها نشان می دهد یکی از عمده ترین دلایل این امر ، اعمال تعرفه های گمرکی پایین از سوی دولت نسبت به کالاهای وارداتی خارجی در قبل از انقلاب و افزایش این تعرفه ها بعداز انقلاب بوده است . به عبارت دیگر در نتیجه اعمال تعرفه های گمرکی پایین ، کالاهای خارجی به وفور و با قیمت بسیار نازل در بازار قبل از انقلاب یافت می شد. این سیاست اقتصادی نامناسب ، موجب تضعیف تولیدات داخلی ، افزایش وابستگی اقتصادی کشور به قدرت های صنعتی و تامین بازار برای آنان بوده است زیرا در چنین شرایطی تولید کننده نوپا و کم تجربه داخلی امکان رقابت با تولید کننده توانمند و مجرب خارجی را نمی یابد و به آسانی از صحنه رقابت خارج می شود و حضور در عرصه تولید را مقرون به صرف نمی یابد .
به همین جهت است که ارزانی کالاها (به معنای عرفی آن ) یکی از بزرگ ترین موانع رشد و توسعه اقتصادی در جوامع ، به خصوص در جوامع در حال در حال توسعه تلقی می شود ؛ ارزانی غیر معقول ، موجب تضعیف موقعیت تولید کننده و در نهایت ، تضعیف تولیدات داخلی می شود .
ب: این مسئله از جهت قدرت خرید اکثریت افراد جامعه نیز قابل تامل و توجه است . بسیار می شنویم که گفته می شود در گذشته مثلا قیمت گوشت فلان مقدار بوده با قیمت تخم مرغ چنان بود و درمقایسه با قیمت های کنونی که بسیار افزایش یافته و این گونه نتیجه گیری می شود که چون قدرت خرید مردم کاهش یافته ، وضعیت معیشت مردم بدتر شده است.
در پاسخ باید توجه کرد که هم مشاهده عینی وضعیت جامعه و هم آمارها ، نشان از بهتر شدن نسبی وضعیت معیشت اکثریت افراد جامعه دارد . به عبارت دیگر ، درست است که در گذشته قیمتها پایین بوده ولی قدرت خرید مردم بسیار پایین تراز آن بوده است آمارها و بررسی های رسمی و غیر رسمی گویای آن است که به غیر برخی اقشار جامعه ؛اکثر مردم به خصوص صاحبان مشاغل آزاد از وضعیت معیشتی مناسب تری نسبت به قبل از انقلاب برخودار می باشند . لکن به دلایل متعددی همچون تغییر الگوی زندگی (الگوی مسکن ، خوراک ، پوشاک و لوازم منزل ) و به تبع آن ،افزایش سطح انتظار آنها از زندگی ،ابراز نارضایتی و احساس محرومیت در آنان افزایش یافته است .
به عنوان مثال امروزه الگوی مسکن عموم مردم نسبت به قبل از انقلاب و سال های اول انقلاب تغییر یافته است . در گذشته اکثر خانواده ها گسترده بودند، اما اکنون هسته ای شده اند . مثلا در گذشته اگر عروس یا دامادی به خانواده اضافه می شد، در یکی از اتاقهای همان خانه جای می گرفت؛ اما اکنون عموما زوجهای جوان به زندگی در مسکن مستقل روی می آورند .
در خصوص الگوی خوراک نیز شاهد تغییرات اساسی در جامعه خودمان در سال های اخیر هستیم. در حدود 30 سال پیش، قوت غالب خانواده های ایرانی نان بود و برنج غذای اعیانی محسوب می شد در حالی که امروز الگوی خوراک اکثریت جامعه تغییر یافته و عموما برنج در غذای روزانه آنان جایگاه خاصی پیدا کرده است.
همچنین گوشت که پیش از انقلاب در مناطق روستایی و شهرهای کوچک فقط در مناسبت های خاص بر سفره مردم می نشست امروز در نوبت هفتگی اکثرمردم حضور دارد.آمارها نشان می دهد مصرف میوه نیز به چهار برابر قبل از انقلاب رسیده است.
آمارهای جهانی نیز گویای بهتر شدن وضعیت رفاه مردم ما در سالهای پس از انقلاب است. بر اساس آمار بانک جهانی، 46 درصد مردم ایران در سال 1356 زیر خط فقر بودند؛ اما این رقم در سال 1378 به 16 درصد کاهش یافته یعنی بیش از 8/2 برابر وضعیت رفاه جامعه بهتر شده است.
(www.tasnimnews.com/fa/news/1393/11/13/641881)
4. چرا با وجود دستاوردها و تلاش های غیرقابل انکار از سوی کارگزاران نظام جمهوری اسلامی، عده ای از مردم و حتی نخبگان از وضعیت موجود اظهار نارضایتی می کنند؟ عوامل متعددی در به وجود آمدن نوعی نارضایتی نسبت به کارآمدی نظام با وجود دستاوردهای چشمگیر در عرصه های مختلف و پیشرفت های به دست آمده ، تأثیر داشته اند که به مهمترین آنها به اختصار اشاره می کنیم
الف.افزایش سطح انتظارات نسبت به نظام ؛ یکی از عواملی که در ایجاد نارضایتی در میان مردم و حتی برخی نخبگان مؤثر است ، افزایش سطح انتظارات از نظام جمهوری اسلامی در همه عرصه ها به ویژه عرصه فرهنگی و اخلاقی است که موجب شده تا با وجود دستاوردهای نظام در عرصه های گوناگون ، مشکلات و کاستیها قابل پذیرش نباشد و نظام جمهوری اسلامی با آرمان ها و اهداف ترسیم شده، مقایسه شود . « افزایش گرایش جامعه به سمت ارزش های والای اسلامی _ حداقل در سطح انتظارات و توقعات – که خود یکی از برترین و ارزنده ترین آثار فرهنگی انقلاب اسلامی است , موجب شده که به طور ناخود آگاه شاخص ها و ملاک های اندازه گیری فضایل و ارزش های جامعه ما برای همه _ البته با تفاوت در سطح و عمق _ نسبت به شاخص های قبل از انقلاب , حساستر و ریزترشده باشد و خود به خود و ناخود آگاه , اندک ناهنجاری ارزشی جامعه در وضع فعلی , بسیار برجسته تر از مورد مشابه یا بزرگ تر از دوران قبل از انقلاب به چشم آید و مورد نقادی قرار گیرد .» (ذو علم , انقلاب و ارزشها , تهران, پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی , 1379 , ص 209)
گرچه نظام جمهوری اسلامی در مسیر تحقق اهداف اسلامی گام برداشته و تلاش می کند ، اما فاصله آن با نظام مطلوب اسلامی نیز باید مورد توجه قرار بگیرد و آنچه در نظام جمهوری اسلامی اتفاق افتاده به عنوان نظام آرمانی و مطلوب اسلامی تلقی نگردد . همانگونه که حضرت امام فرمودند: « اینجانب هیچگاه نگفته و نمی گویم که امروز در این جمهوری به اسلام بزرگ با همه ابعادش عمل می شود و اشخاصی از روی جهالت و عقده و بی انضباطی بر خلاف مقررات اسلام عمل نمی کنند ، لکن عرض می کنیم که قوه مقننه و قضائیه و اجرائیه با زحمات جان فرسا کوشش در اسلامی کرد این کشور می کنند و ملت ده ها میلیونی نیز طرفدار و مددکار آنان هستند.» (وصیت نامه الیه – سیاسی امام خمینی (ره) ، قم:دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه ،1380،ص22)
مقام معظم رهبری نیز فرمودند: « ما همیشه می گوییم، بارها گفتیم که ما نتوانستیم خواسته‌هاى اسلام را به‌طور کامل تحقّق ببخشیم، این قطعى است؛ امّا ما راه زیادى در این زمینه طى کردیم. ما نتوانستیم عدالت اجتماعى را به‌طور کامل در این کشور به‌وجود بیاوریم امّا خیلى از راه را جلو آمدیم. نباید اینها ندیده گرفته بشود. یک‌روزى همه‌ ثروت این کشور صرف تعدادى خانواده‌هاى اشرافى و احیاناً سرریز آ ن به چند شهر بزرگ می رسید؛ امروز اقصى‌ نقاط کشور برخوردار از خیرات این کشورند. این حرکت عظیم، حرکت به سمت عدالت اجتماعى، حرکت به سمت اخلاق اسلامى ‌. حالا می شنویم گاهى اوقات راجع به اخلاق حرف زده می شود، انتقاد می کنند؛ بله؛ با آن اخلاق اسلامى مطلوب، امروز ما فاصله داریم، در این شکّى نیست؛ امّا ما خیلى پیش رفتیم، راه زیادى را ملّت ایران طى کردند، اینها را ندیده نگیرند… بله، البتّه راه طولانى‌اى در پیش داریم؛ ما به آرمانهایمان هنوز نرسیده‌ایم؛ آرمانهاى اسلامى خیلى بالاتر از این حرفها است.» (بیانات در دیدار مردم قم به مناسبت سالروز قیام نوزده م دی ، 17/10/93)
ب. تغییر الگوی مصرف جامعه و بهتر شدن نسبی سطح زندگی مردم، به خصوص از دهه دوم انقلاب به بعد نیز از سویی موجب افزایش سطح انتظارات آنان از زندگی و نظام شده و از سوی دیگر نوعی نارضایتی نسبت به نظام را با وجود دستاوردهای مثبت آن به همراه داشته است.
ج. افزایش چشمگیر سطح آگاهی های اجتماعی و اقتصادی افراد جامعه نیز از دیگر عواملی است که در ایجاد نارضایتی نسبت به نظام تأثیر گذار است . جامعه امروز بر خلاف گذشته نسبت به مسایل مختلف کشور اطلاع و آگاهی گسترده ای پیدا نموده اند و در جریان مسایل خرد و کلان کشور هستند که همین امر در ایجاد نارضایتی نسبت به نظام مؤثر است .
د. گسترده بودن اهداف انقلاب و زمان بر بودن دستیابی به برخی از این اهداف نیز از عوامل تأثیر گذار در ایجاد نوعی نارضایتی در مردم نسبت به نظام است . نظام جمهوری اسلامی اهداف و ارزش های بلندی را برای پیشرفت مادی و معنوی کشور ترسیم نموده است که تحقق برخی از این اهداف نیازمند فراهم شدن امکانات، زمینه ها و شرایط و گذشت زمان و فرصت زیادی است در حالی که مردم انتظار دارند که در فرصت کوتاهی نظام به همه اهدافی که ترسیم کرده است دست یابد و همین امر موجب نوعی نارضایتی نسبت به نظام می شود .
ه. نادیده گرفتن امکانات و موانع کشور در قضاوت ها ؛ در ارزیابی و قضاوت در مورد عملکرد نظام ، باید به مجموعه امکانات و موانع و مشکلات نظام نیز توجه نمود . در برخی موارد قضاوت و ارزیابی در مورد عملکرد نظام ، بدون توجه به امکانات و موانع و مشکلات فرا روی آن از جمله برخی مشکلات وکارشکنیهای داخلی و تلاش دشمنان نظام برای مقابله با از تحمیل جنگ هشت ساله برکشور گرفته تا تحریم ها و فشارهای اقتصادی و حمایت از جریان ها و گروههای معاند و معارض نظام و جنگ نرم و روانی ، صورت می گیرد . در حالی انتظار از نظام و ارزیابی و قضاوت نسبت به عملکرد نظام باید با توجه به مجموعه امکانات و موانع و مشکلات صورت بگیرد .
و.توجه بیشتر به نقاط ضعف و نادیده گرفتن نقاط مثبت ؛ هر گونه قضاوت منصفانه در مورد عملکرد نظام باید با در نظر گرفتن مجموعه نقاط ضعف و قوت در کنار یکدیگر بدون بزرگ نمایی مشکلات و ضعف ها و نادیده گرفتن نقاط قوت باشد . در برخی موارد تمرکز بر نقاط ضعف و نادیده گرفتن نقاط قوت و اقدامات مثبت صورت گرفته و به اصطلاح تنها دیدن نیمه خالی لیوان و یا بزرگ نمایی در مورد نقاط ضعف موجب شده تا نوعی نارضایتی از نظام به وجود بیاید .
ز. عدم اطلاع رسانی مناسب ؛ در برخی موارد ، انعکاس نیافتن مناسب دستاوردها و عدم ارایه آمارهای دقیق، شفاف و تطبیقی از ابعاد اقدامات و تلا شهای صورت پذیرفته از سوی مسئولان نظام جمهوری اسلامی و مشکلات کشور ، در ایجاد نارضایتی تأثیر گذار است.
ح. متوجه کردن همه مسئولیت ها به دولت ؛ متوجه کردن همه مسئولیت ها به دولت نیز از دیگر عواملی است که نوعی نارضایتی را نسبت به نظام ایجاد می کند . اینکه همه مسئولیت ها در همه زمینه ها را متوجه نظام بدانیم و مسئولیت افراد و خانواده ها را نادیده بگیریم ، نوعی نارضایتی نسبت به نظام را به همراه خواهد داشت . به عنوان نمونه در زمینه اشتغال و فرهنگ گرچه مسئولیت دولت قابل انکار نیست ، اما اینکه همه مسئولیت را متوجه دولت بدانیم از سویی نوعی انتظار بیجا را ایجاد می کند و از سوی دیگر با محقق نشدن انتظارات ، موجب نارضایتی خواهد شد .
ط. بروز مفاسد اقتصادی ؛ بروز برخی مفاسد اقتصادی و عدم برخورد لازم و قاطع با همه موارد آن و ضعف نهادهای نظارتی در جلوگیری از آن و تکرار چندین باره آن ، آثار مخربی بر افکار عمومی داشته و بر دستاوردهای نظام ، سایه افکنده و مجموعه اقدامات نظام را زیر سؤال می برد و نوعی نارضایتی را از نظام به دنبال دارد.
ی. ضعف برنامه ریزی و مدیریت ها ؛ در برخی موارد ضعف برنامه ریزی و سوء مدیریت ها موجب می شود تا دستاوردها و اقدامات مثبت نظام تحت الشعاع قرار بگیرد و زمینه نارضایتی در میان مردم نسبت به نظام ایجاد شود.
ک.سیاست زدگی و نگاه سیاسی به همه امور کشور و رقابت های منفی احزاب و گروههای سیاسی نیز از دیگر عوامل نارضایتی نسبت به نظام بوده است و در میان افراد جامعه این ذهنیت ایجاد می شود که مسئولان نظام به جای توجه به مشکلات کشور به رقابت های سیاسی مشغول شده اند و از انجام وظایف خودشان غافل شده اند و این مسأله عاملی برای ایجاد نارضایتی در میان آنان خواهد شد .
ل.فضا سازی و تبلیغات گسترده دشمنان نظام ؛ گرچه وجود برخی مشکلات و کاستیها در کشور قابل انکار نیست ، امابخشی از نارضایتی ها از نظام ، نتیجه فضا سازی رسانه های غربی و تبلیغا ت گسترده دشمنان نظام و بزرگ نمایی و سیاه نمایی در مورد مشکلات نظام و القای ناکارآمدی آن است .
مجموعه این عوامل موجب شده تا با وجود دستاوردهای ارزشمند در عرصه های مختلف و پیشرفت های حاصل شده ، شاهد نوعی عدم رضایت مندی از نظام در میان بخشهایی از جامعه و برخی نخبگان باشیم .
5.هر چند شرایط ازدواج جوانان به هیچ وجه مناسب نبوده و مشکلات و موانع زیادی بر سر ازدواج جوانان وجود دارد که مشکلات اقتصادی، مسأله اشتغال و مسکن جوانان و عدم حمایت لازم و مناسب از سوی دولت یکی از عوامل در به وجود آمدن این شرایط است، اما همه مشکلات به دولت باز نمی گردد، بلکه افزایش سطح توقعات خانواده ها ، انتظار فراهم نمودن شرایط یک زندگی با همه امکانات در همان ابتدای ازدواج از جوانان، تجمل گرایی و چشم و هم چشمی های پایان ناپذیر، رفاه طلبی، مهریه های سنگین و توقع برگزاری مراسم ازدواج تجملاتی و پر رزق و برق ، تهیه مسکن مستقل و… نیز از از موانع ازدواج امروز جوانان است. بی تردید اگر خانواده ها به سمت کاهش سطح انتظارات و توقعات و آسان گیری در ازدواج پیش بروند و جوانان نیز از هزینه ها و مخارج و خواسته های غیر ضروری و تجملات ازدواج چشم پوشی نمایند و در کنار آن دولت از جوانان در امر ازدواج و اشتغال و مسکن، حمایت لازم را به عمل بیاورد، شاهد کاهش بسیاری از مشکلات در زمینه ازدواج خواهیم بود. همچنین یکی از راهکارهای مؤثر در تسهیل امر ازدواج جوانان، ورود خیرین به عرصه اشتغال آفرینی و ازدواج و مسکن جوانان است. امیدواریم با عزم و اراده دولت و همراهی خانواده ها و جوانان و استفاده از ظرفیت های مناسب در این زمینه، شاهد کاهش مشکلات در این عرصه و تسهیل ازدواج جوانان باشیم.

وضعیت اقتصادی دوره شاه- وضعیت اقتصادی پس از انقلاب- مشکلات ازدواج جوانان

دیدگاه شما برای ما ارزشمند است

نظر شما چیه؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم *

دکمه بازگشت به بالا