حفظ حجاب و آداب معاشرت در دانشگاه

پرسشگر گرامی ، با توجه به محیط دانشگاه وقتی وارد این محیط می شوید متاسفانه افراد شل حجاب و بدون چادر بیشتر از افراد با حجاب و چادری است ، از طرف دگر با توجه به تضارب آرا در این محیط ایجاد شبهه و زیر سوال بردن حجاب به خصوص از نوع چادر طبیعی است ، بنابراین می طلبد که شخص چادری مبانی معرفتی و شناختی خود را در رابطه با حجاب برتر تقویت کند در گام اول جهت آشنایی اولیه با موضوع حجاب یک سیر مطالعاتی داشته باشد ، سپس برای تقویت باورهای دینی و اعتقادی خود بپردازد ، برای کمک به شما در این زمینه سیر مطالعاتی کتابهای شهید مطهری پیشنهاد می شود .
« سیر مطالعاتی عفاف و حجاب »
در گام اول جهت آشنایی اولیه با موضوع حجاب مطالعه منابع ذیل توصیه می شود.
– فرهنگ برهنگی و برهنگی فرهنگی؛ غلامعلی حداد عادل؛ انتشارات سروش.
– حجاب دختران: حجاب اسلامی و بهداشت خانواده؛ فاطمه قاضی؛ ناشر: گلستان ادب.
– حجاب دختران: آموزش پوشش، به زبان ساده (ویژه دختران جوان و نوجوان)؛ محمدعلی کریمی نیا؛ ناشر: کوثر ادب؛ 1387.
– مجله پرسمان؛ مقاله چرائی پوشش؛ دی ماه 1380 .
در گام بعدی جهت عمق بخشیدن به مطالعات خود در زمینه حجاب مطالعه منابع ذیل توصیه می شود :
– مسئله حجاب؛ پدیدآورنده: مرتضی مطهری؛ ناشر: صدرا – 1388.
– فلسفه چادر، حجاب برتر: تحقیق علمی پیرامون چادر در قرآن و روایات و تاریخ ایران باستان؛ اسدالله محمدی نیا؛ ناشر: سبط اکبر؛ 1386 .
– مقاله «گستره عفاف به گستردگی زندگی»؛ حمیده عامری؛ فصلنامه کتاب زنان؛ شورای فرهنگی اجتماعی زنان؛ شماره 12.
– حجاب از دیدگاه قرآن و سنت؛ فتحیه فتاحى زاده .
– حجاب میوه شناخت؛ سید مسعود آقایى.
– دختران به عفاف روی می‌آورند؛ وندی شیلیت و نانسی لی دموس؛ نشر معارف.
– فلسفه حجاب؛ مرتضی مطهری؛ انتشارات صدرا.
– عطر عفاف؛ ناهید طیبی
– حیا؛ امیرحسین بانکی پور
– حریم عفاف (حجاب؛ نگاه)؛ روح الله حسینیان
– حجاب چرا؟ امین کشوری
– پوشش زن در اسلام؛ محمدى اشتهاردى؛ قم: نمونه؛ 1368.
– پوشش و آرایش از دیدگاه پیامبر اعظم؛ مریم معین الاسلام؛ قم: مرکز پژوهش هاى اسلامى صدا و سیما؛ 1386.
– آسیب شناسى حجاب؛ مهدى مهریزى؛ تهران: دانش و اندیشه معاصر.
« سیر مطالعاتی کتابهای استاد مطهری »
الف) بخش سیره معصومین و بزرگان : شامل کتاب هاى 1- داستان راستان، 2- سیرى در سیره نبوى(ص)، 3- سیرى در سیره ائمّه اطهار علیهم السلام، 4- جاذبه و دافعه على علیه السلام، 5- حماسه حسینى، 6- سیرى در نهج البلاغه،7- پیامبر امّى.
ب) بخش گفتارها : شامل کتاب هاى 8- ده گفتار، 9- پانزده گفتار، 10- بیست گفتار، 11- حکمت ها و اندرزها
پ) بخش انسان شناسى : شامل کتاب هاى 12- ولاءها و ولایت ها، 13- امدادهاى غیبى در زندگى بشر، 14- تکامل اجتماعى انسان، 15- نبرد حقّ و باطل، 16- فطرت
ت) بخش اخلاقى تربیتى : شامل کتاب هاى 17- آزادى معنوى، 18- تعلیم و تربیت در اسلام، 19- انسان کامل، 20- عرفان حافظ، 21- فلسفه اخلاق
ث) بخش زنان : شامل کتاب هاى 22- نظام حقوق زن در اسلام، 23- مسأله حجاب، 24- پاسخهاى استاد، 25- اخلاق جنسی
ج) بخش سیاسى اجتماعى : شامل کتاب هاى 26- اسلام و نیازهاى زمان، 27- احیاى تفکر اسلامى، 28- جهاد، 29- قیام و انقلاب مهدى علیه السلام، 30- پیرامون جمهورى اسلامى، 31- پیرامون انقلاب اسلامی
چ) بخش تاریخ : شامل کتابهاى 32- نهضتهاى اسلامى در صد ساله اخیر، 33- خدمات متقابل اسلام و ایران، 34- فلسفه تاریخ
ح) بخش جهان بینى : 35- شامل 6 جلد مقدمه اى بر جهان بینى اسلامى که مقام معظم رهبرى (دام ظله) در مورد آنها فرموده اند : اعتقاد من این است که طلاّب باید کتاب هاى جهان بینى شهید مطهرى را مباحثه کنند.
خ) بخش اصول عقاید : شامل کتاب هاى 36- توحید، 37- عدل الهى، 38- نبوت، 39- ختم نبوت، 40- خاتمیت، 41- امامت و رهبرى، 42- انسان و سرنوشت، 43- معاد، 44- علل گرایش به مادیگری)
د) بخش تفسیر : 45- شامل دوره 14 جلدى آشنایى با قرآن
ذ) بخش اقتصاد : شامل کتاب هاى 46- مسأله ربا و بانک، 47- مسأله بیمه، 48- نظرى به نظام اقتصادى اسلام
ر) بخش آشنایى با علوم اسلامى : شامل کلیات 49- منطق و فلسفه، 50- فقه و اصول فقه، 51- کلام، عرفان و حکمت عملی
ز) بخش فلسفه : شامل کتاب هاى 52- اصول فلسفه و روش رئالیسم، 53- شرح منظومه، 54- مقالات فلسفى، 55- درسهاى اسفار، 56- مسأله شناخت، 57- نقدى بر مارکسیسم
الف ) آداب معاشرت در دانشگاه
دانشجو در دانشگاه با سه گروه معاشرت دارد :
1 . اساتید 2 .دانشجویان 3 . کارمندان دانشگاه
این خودتجربه جدیدی از حضور او در اجتماع و ارتباطات با دیگر همنوعان خویش می ب اشد، بنابراین باید اصول معاشرت در این سه حوزه را رعایت کند .
1 . اساتید
در آموزه های اسلامی احترام به معلم که پدر معنوی و روحانی انسان است یک وظیفه انسانی و اسلامی است و خود مبنای توفیقات الهی خواهد شد، در همه حال باید آنها را محترم شمرد و از آنان به نیکی یاد کرد، تواضع و فروتنی در برابر آنها، عمل به دستورات و راهنمایی هایشان در امور دینی و دنیوی، تکریم و بزرگداشت آنها در شرایط مختلف، و یاد کردن از کمالات و ارزش های علمی و اخلاقی‌شان از جمله وظایف اخلاقی دانشجو در مقابل استاد خویش است.احترام به معلم همانند احترام به والدین حد خاصی ندارد و در همه حال و همیشه چه اساتید الان و چه معلمان دوره های گذشته، لازم و سفارش شده است. در مجموع هر معلمی اگرچه از نظر علمی و ظاهری ایده آل نباشد. اما حاصل تلاش ها و تجربیات علمی خود را در اختیار دانشجویان و شاگردانش می گذارد و به همین مقدار ارزشمند است. علاوه بر این که تجربه ثابت کرده است اگر به معلم و استاد احترام گذاشته شود، سعی بیشتری می کند که آن چه دارد بیشتر در اختیار شاگردان بگذارد و کلاس های قبلی را جبران کند، اما اگر بی احترامی شود، برآشفتگی و لجاجت بیشتر می شود و حداقل ها هم رعایت نمی گردد، بنابراین احترام همیشه خوب ها خوب تر و بدها را خوب می کند.پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) فرموده اند:«من تعلمت منه حرفاً صرت له عبداً» «هر کس به تو مسئله ای بیاموزد مالک و صاحب تو می گردد».[ محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ح 13595.] امام سجاد(علیه السلام) در این باره می فرمایند:
«حق کسی که به تو علم می آموزد این است که او را تعظیم کنی و مجلس او را گرامی بداری و به دقت به سخنان او گوش کنی و کاملاً متوجه او باشی و در برابر او صدایت را بلند نکنی»[ همان، ح 13591.]امام رضا(علیه السلام) در حدیثی فرمودند:
«معلم الخیر و الدین یقوم مقام الاب» «معلم خوبی و دین جانشین پدر می شود».[ بحار الانوار، ج 74، ص77.]عجیب تر آن است که پدر و مادر با آن همه احترام و قداست و شرافتی که خداوند بر فرزندان برای آن ها واجب کرده است، احترام و جایگاه معنوی معلم، برتر از آن‌هاست. داستان زیر نمونه ای از این دست است:
بسیاری از علمای ما وقتی از اساتید خودشان یاد می کردند یا از آن ها مطلبی نقل می کردند، با نهایت احترام بوده است، نمونه آن استاد مطهری نسبت به استادش علامه طباطبائی است که همواره با «روحی فداه» از او یاد می کرد.[ مهر تابان، ص 15.]احترام به معلم و کسانی که چیزی از آنها یاد می گیریم و حق علمی و آموزشی به گردن ما دارند، بیش از حد شمارش بوده که اهم موارد آن را می توان این گونه برشمرد:
ا. عمل به آموخته های آنان
اا. ترویج و تبلیغ آنچه از آنها یاد گرفتیم
ااا. یادسپاری ارزش های علمی و اخلاقی آنها
اااا. تکریم شخصیت و تعظیم آنان در همه شرایط
ااااا . تواضع در برابر آنها
2 . دانشجویان
برخی از وظایف اخلاقی دانشجویان در برخورد با دانشجویان را این چنین می توان برشمرد:
1. 2 . خوش رفتاری در خوابگاه
با توجه به این که دانشجویان مدت زمان زیادی از طول شبانه روز را در خوابگاه می گذرانند احترام به حقوق هم اتاقی ها و دیگر دانشجویان به خصوص اتاق های نزدیک و مجاور مسئله ای مهم و قابل توجه است.
پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) وقتی کسی گلایه کرد که از دست همسایه اش در امان نیست با شنیدن این سخن به امام علی(علیه السلام) و سلمان و ابوذر دستور داد به مسجد رفته و فریاد بزنند:
«ایمان ندارد کسی که همسایه اش از شر او در امان نباشد».[ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج8، ص487.]یا این که فرمودند:
«هر که همسایه اش را بیازارد خداوند بوی بهشت را بر او حرام می کند و جایگاه او دوزخ است».[ همان، ص 482.
2. 2 . حفظ آبروی دیگران
به طور طبیعی در فضای زندگی دانشگاهی گاهی انسان از مسائل و مشکلات دیگران اطلاع پیدا می کند که افشای آن ها از گناهان نابخشودنی است که متأسفانه دیده شده یک بی توجهی کوچک آبرو و زندگی یک دانشجو را با مشکل جدی مواجه نموده است.
به نظر می رسد سخن لطیف و پر معنای زیر از پیامبر خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) اهمیت داستان را بر ما آشکارتر می کند. روزی ایشان رو به کعبه کردند و فرمودند:
«آفرین بر تو چقدر بزرگی، چه حرمت عظیمی بر خدا داری، ولی به خدا سوگند بی شک حرمت مؤمن از حرمت تو بیشتر است».[ طبرسی، مشکاة الانوار، ص149.]3. 2 . احسان به دیگران
یکی از راه های مهم ارتباط با دیگران محبت و احسان به آن هاست، ابتدا کردن به سلام و پیش قدم شدن در انجام امور مربوط به زندگی خوابگاهی.
امام علی(علیه السلام) در نامه تاریخی به مالک اشتر می فرماید:
«مهربانی و خوش رفتاری و نیکویی با مردم را در دل خود جای ده».[ نهج البلاغه، نامه 53.]چرا که در برخی روایات اولیای دین، از انسان به عیال خداتعبیر شده است . [ کلینی، اصول کافی، ج2، ص42.]4 . 2 . زکات علم
کمک به همکلاسی ها در امور درسی یکی از مسائلی است که در روایت از آن به زکات علم تعبیر شده است .
الإمامُ الصّادقُ علیه السلام :إنَّ لِکُلِّ شَیءٍ زَکاةً ، وزَکاةُ العِلمِ أن یُعَلِّمَهُ أهلَهُ .
امام صادق علیه السلام :هرچیزى زکاتى دارد و زکات دانش، آموختن آن است به اهلش.(تحف العقول : 364 منتخب میزان الحکمة : 400)
امام باقر علیه السلام می فرمایند : زکاة العلم ان تعلمه عباد الله (1) زکات علم این است که آن را به بندگان یاد بدهی .( اصول کافی / ج 1 / باب بذل العلم / ص 117 )
5 . 2 . توجه به مسائل معنوی
ارتباط با خدا به خصوص در دوران جوانی زمینه آرامش روحی و کسب کمالات علمی و معنوی انسان را فراهم می کند. به خصوص انجام نماز اول وقت و شرکت در نماز جماعت و حضور در محافل و مراکز دینی در حد منطقی و معتدل نمونه های آشکار و سفارش شده در این باره هستند. همان گونه که در حالات عالمان بزرگ اسلام مانند: ابن سینا و ملاصدرا، آمده است که هر زمان به مشکل علمی برمی خوردند به چنین مکان های مقدسی مشرف می شدند تا علاوه بر کسب آرامش، توفیق حل مسئله را نیز بیابند.
برخی دیگر از موارد اصول اخلاقی اجتماعی دانشجویی که رعایت آن ها در فضای دانشجویی نسبت به دیگران به خصوص در فضای کلاس و خوابگاه ضرورت دارد عبارتند از:
تواضع در مقابل دیگران، صداقت در رفتار و گفتار، اعتدال در برخورد، خوراک و پوشاک، گذشت و بخشش، و توجه به دو اصل مهم امر به معروف و نهی از منکر به عنوان نماد مسئولیت پذیری و نوع دوستی.
3 . کارمندان دانشگاه
دراینجا فقط بطور خلاصه مواردى از آنرا ذکر مى کنیم:
1 . 3 . احترام به دیگران
احترام به معنى عدم تجاوز به حقوق آنان است که شامل احترام به جان، مال، ناموس و آبروى آن ها مى شود. پیامبر اسلام(ص) در حدیثى فرمودند: مسلمان کسى است که مردم از دست و زبان او در آسایش باشند، یعنى در رفتار و گفتار خود هیچ زیانى به دیگران نرساند و حقوق چهارگانه آنان را حفظ کند.
2 . 3 . سلام و احوالپرسى
شایسته است یک مسلمان هنگام دیدار برادران دینى خود، با سلامى آرامش بخش و شادى آفرین، آنان را شاد و مسرور سازد و به این وسیله روابط اجتماعى خود را تحکیم بخشد.
3 . 3 . زیبایى کلام
ما در سخن گفتن با دیگران دو وظیفه داریم؛ اول: سخنان خوب بگوییم و از سخنان زشت و خلاف ادب پرهیز کنیم. دوم: خوب و زیبا سخن گفتن: گاهى انسان سخنان خوبى دارد ولى آن ها را درست بیان نمى کند. چنانچه شاعر گوید: هر سخن جایى و هر نکته مکانى دارد. به همین جهت در روایات بسیار سفارش شده که قبل از سخن گفتن، کاملاً فکر کنید تا نسنجیده سخنى نگویید. چه بسا سخن حقى که در محل نامناسبى بیان شود و باعث بروز مشکلات فراوانى گردد.
4 . 3 . مزاح و شوخى
اسلام براى مزاح و شوخى هم آداب خاص دارد. مزاح و شوخى چون باعث خنده و شادى مى شود یکى از بهترین عوامل آرامش روانى و رفع خستگى روحى محسوب مى شود و سبب ایجاد پیوند دوستى بین افراد مى گردد. پیامبر خدا و اهل بیت او نیز اهل مزاح و شوخى بوده اند و براى رفع خستگى و کسالت افراد از آن استفاده مى کردند ولى همانطور که گفتیم آداب و قوانین خاص هم براى آن قرار داده اند. اولاً: باعث آزار و اذیب طرف مقابل نشود، ثانیا: غیبت یا تمسخر مسلمانى در آن نباشد. ثالثا: زیاده روى و افراط در آن نکنند که باعث مى شود هیبت و وقار شخص لکه دار شود و ارزش او را در بین مردم پایین آورد. 5ـ رعایت شئون اجتماعى مانند: پاکیزگى، وقار، احترام به بزرگترها، نظم و انضباط، وفاى به عهد، رازدارى، مهربانى و گذشت که میزان نفوذ انسان را در دیگران بالا مى برد.
ج ) آداب گفتگو و معاشرت با نامحرم
1 . به کارگیری محتوای پسندیده
از آداب اسلامی در گفتگو با نامحرم آن است که از محتوای پسندیده در مکالمات استفاده و از به کارگیری مطالب مرتبط با تمایلات غریزی اجتناب شود.
در داستان حضرت یوسف علیه السلام در قرآن کریم آمده است که زلیخا و زنان مصر باب مراوده را با یوسف گشودند. آن حضرت که متوجه خطر این مراوده و بیان سخنان تحریک آمیز شد، از خداوند اینگونه مدد خواست: «قالَ رَبِّ السِّجْنُ أَحَبُّ إِلَی مِمَّا یدْعُونَنی إِلَیهِ وَ إِلَّا تَصْرِفْ عَنِّی کیدَهُنَّ أَصْبُ إِلَیهِنَّ وَ أَکنْ مِنَ الْجاهِلینَ؛ گفت: پروردگارا! زندان نزد من محبوبتر است از آنچه اینها مرا بسوی آن می خوانند! و اگر مکر و نیرنگ آنها را از من باز نگردانی، بسوی آنان متمایل خواهم شد و از جاهلان خواهم بود!»
از این آیه استفاده می شود که طرح چنین مطالبی در گفتگو با نامحرم تا آنجا خطرناک است که یوسف علیه السلام نیز با آن مقام طهارت و قداست، از آن بیمناک بوده و حاضر می شود با رفتن به زندان، خود را از چنین موقعیتی خلاصی بخشد.
2 . پرهیز از شوخی با نامحرم
شوخی کردن با نامحرم، حریم میان آنها را کم رنگ نموده و احتمال وقوع گناه را در بین آنان تقویت می کند، اولیای دین افراد را از مزاح با نامحرم برحذر داشته اند.
از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نیز نقل شده است که فرمود: «مَنْ فَاکهَ امْرَأَهً لَا یمْلِکهَا- حُبِسَ بِکلِّ کلِمَهٍ کلَّمَهَا فِی الدُّنْیا أَلْفَ عَامٍ فِی النَّار؛ کسی که با زن نامحرمی مزاح کند، به ازای هر کلمه ای که با او سخن گفته، هزار سال در دوزخ حبس می شود.
ابابصیر، از شاگردان امام صادق علیه السلام می گوید در کوفه به زنی قرآن می آموختم و روزی اتفاق افتاد که با او مزاح کردم. هنگامی که در مدینه به محضر امام باقر علیه السلام وارد شدم، مرا سرزنش کرد و فرمود: «مَنِ ارْتَکبَ الذَّنْبَ فِی الْخَلَاءِ لَمْ یعْبَأِ اللَّهُ بِهِ -أَی شَی ءٍ قُلْتَ لِلْمَرْأَهِ- فَغَطَّیتُ وَجْهِی حَیاءً وَ تُبْتُ- فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع لَا تَعُد؛ کسی که در خلوت مرتکب گناه شود، خدا به او اعتنا نمی کند. چه چیزی به آن زن گفتی؟- از خجالت چهره خود را پوشاندم و توبه کردم- حضرت فرمود: دیگر تکرار مکن.»
رعایت حریم از سوی افراد مجرد، جوان و ضعیف الایمان، ضرورت ویژه ای می یابد. حریم نگه داشتن زن در برابر مردان نامحرم، ابزاری است که زن برای حفظ مقام و موقعیت خود در برابر مردان می تواند از آن استفاده کند
3 . پرهیز از فروتنی در گفتگو
علاوه بر آنکه لازم است محتوای مطالبی که بین دو جنس مبادله می شود، پسندیده باشد، همچنین ضرورت دارد که افراد لحن کلام خود را به گونه ای قرار دهند که از ایجاد هر گونه تحریک، تطمیع و وسوسه در مخاطب جلوگیری شود.
خداوند متعال به همسران پیامبر می فرماید: «یا نِساءَ النَّبِی لَسْتُنَّ کأَحَدٍ مِنَ النِّساءِ إِنِ اتَّقَیتُنَّ فَلا تَخْضَعْنَ بِالْقَوْلِ فَیطْمَعَ الَّذی فی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَوْلًا مَعْرُوفا؛ ای همسران پیامبر! شما همچون یکی از زنان معمولی نیستید اگر تقوا پیشه کنید؛ پس به گونه ای هوس انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند، و سخن شایسته بگویید.»

4 . اختصار و اکتفا به حد ضرورت
موسی علیه السلام از مصر خارج شد و به مدین رسید، جمعی از مردان را مشاهده کرد که دور چاه آبی حلقه زده و برای دام های خود، از آن آب می کشند. کمی دورتر دو زن را مشاهده کرد که تنها از گوسفندانشان مراقبت می کردند.
حضرت موسی علیه السلام که از رفتار آنان تعجب کرده بود، پرسید: «ما خَطْبُکما؛ کار شما چیست؟» (چرا گوسفندان خود را آب نمی دهید؟!) آنان پاسخ دادند: «لا نَسْقی حَتَّی یصْدِرَ الرِّعاءُ وَ أَبُونا شَیخٌ کبیرٌ» ما آنها را آب نمی دهیم تا چوپان ها همگی خارج شوند؛ و پدر ما پیرمرد کهنسالی است (و قادر بر این کارها نیست.) روشن است که این مکالمه در نهایت ایجاز صورت گرفته و هیچ کلام زایدی مطرح نشده است. حتی هنگامی که آن حضرت گوسفندان آنان را سیراب کرد، بدون گفتن کلمه ای از آنان فاصله گرفت و به جایگاه خویش بازگشت «فَسَقی لَهُما ثُمَّ تَوَلَّی إِلَی الظِّل» موسی برای (گوسفندان) آن دو آب کشید؛ سپس رو به سایه آورد. این امر نشان می دهد که رعایت اختصار و میزان ضرورت، از شاخص های گفتگوی مطلوب با نامحرم است.

75 . موقعیت حضور
فضا و موقعیت حضور دو جنس مخالف نیز در جهت سلامت یا فساد رابطه تأثیرگذار است. از این رو، در منابع اسلامی موارد زیر مورد تأکید قرار گرفته است. پرهیز از خلوت کردن با نامحرم فضای حضور نامحرمان نباید به گونه ای خلوت باشد که امکان ورود سایر افراد در آن وجود نداشته باشد، چرا که خلوت گزینی با جنس مخالف، موقعیت را برای تحقق گناه فراهم می سازد.
محمد طیار از یاران امام صادق علیه السلام می گوید وارد مدینه شدم، چون برای مدتی می خواستم در آنجا سکونت کنم، دنبال منزلی برای اجاره می گشتم. خانه ای پیدا کردم که دارای دو اتاق بود که با یک در از یکدیگر جدا شده بودند. یکی از اتاق ها در اختیار زنی جوان بود. به دلیل آنکه این دو اتاق به یکدیگر راه داشتند، از اجاره آن منصرف شدم و صلاح ندیدم در منزلی که زنی جوان زندگی می کند، خانه بگیریم. اما آن زن گفت اگر شما این اتاق را اجاره کنی من در را می بندم. من نیز به این شرط پذیرفتم. اما بعد از سکونت، آن زن به بهانه اینکه می خواهد از نسیم هوا استفاده کند در اتاق را باز می گذاشت. در برابر درخواست اکید من برای بستن در مقاومت کرد و حاضر به این کار نشد. به محضر امام صادق علیه السلام رسیدم و ماجرا را با ایشان در میان گذاشتم. آن حضرت فرمود: «تَحَوَّلْ مِنْهُ فَإِنَّ الرَّجُلَ وَ الْمَرْأَهَ إِذَا خُلِّیا فِی بَیتٍ کانَ ثَالِثُهُمَا الشَّیطَان؛ از آنجا به جای دیگر برو؛ زیرا هیچ مرد و زنی در مکانی خلوت نکنند مگر آنکه شیطان سومی آنها باشد.»
5 . رعایت حریم نسبت به جنس مخالف
سبک زندگی اسلامی در معاشرت با جنس مخالف حاکی از آن است که رعایت حریم و گونه ای فاصله تا حد زیادی سلامت ارتباط را تامین می کند. خداوند متعال این حقیقت را به یاران پیامبر گوشزد کرده است: «یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا… وَ إِذا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتاعاً فَسْئَلُوهُنَّ مِنْ وَراءِ حِجابٍ ذلِکمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِکمْ وَ قُلُوبِهِن؛ و هنگامی که چیزی از وسایل زندگی را (به عنوان عاریت) از آنان [همسران پیامبر] می خواهید از پشت پرده بخواهید؛ این کار برای پاکی دل های شما و آنها بهتر است.» نکته مهم این آیه آن است که خداوند یاران مومن و همسران پیامبر را که از نعمت همسری رسول خدا برخوردارند، به رعایت حریم توصیه می کند.
بر این اساس، رعایت حریم از سوی افراد مجرد، جوان و ضعیف الایمان، ضرورت ویژه ای می یابد. حریم نگه داشتن زن در برابر مردان نامحرم، ابزاری است که زن برای حفظ مقام و موقعیت خود در برابر مردان می تواند از آن استفاده کند.
6 . پوشش و آرایش
نحوه پوشش و آرایش در برابر جنس مخالف نیز عاملی موثر در کیفیت مطلوب یا نامطلوب رابطه محسوب می شود. در منابع اسلامی توصیه های متعددی در زمینه پوشش و آرایش به چشم می خورد.

6 . رعایت حجاب کامل
با اینکه رعایت پوشش صحیح مرد و زن، از مصادیق سبک زندگی اسلامی به شمار می رود، اما به لحاظ جذابیت ویژه زنان، بر مراعات پوشش کامل از سوی آنان تأکید شده است.
خداوند متعال در آیه زیر فلسفه این حکم را بیان کرده است: «یا أَیهَا النَّبِی قُلْ لِأَزْواجِک وَ بَناتِک وَ نِساءِ الْمُۆْمِنینَ یدْنینَ عَلَیهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ذلِک أَدْنی أَنْ یعْرَفْنَ فَلا یۆْذَین؛ ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مۆمنان بگو: «جلباب ها [روسری های بلند] خود را بر خویش فرو افکنند، این کار برای اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است.»
از این آیه استفاده می شود که زنان مسلمان با رعایت حجاب صحیح شناسایی می شوند و مورد آزار و اذیت قرار نخواهند گرفت. این آیه همچنین بر لزوم حجاب کامل دلالت دارد، چنانچه خداوند نمی فرماید از جلباب استفاده کنید، بلکه می فرماید جلباب های خود را بر خویش فرو افکنید. یعنی زنان از پوشش جلباب به شکل صحیح استفاده نمی کرده اند و بخشی از مو یا بدن آنان نمایان می شده است، و طبق این آیه موظف شدند که بدن و موی خود را به نحو کامل بپوشانند. این نکته از آیه 31 سوره نور نیز استفاده می شود: «وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جُیوبِهِن..؛ و (اطراف) روسری های خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود). »
خودنمایی از مفهومی وسیع برخوردار بوده و شامل هر رفتار جلب توجه کننده ای همچون آرایش چهره و دست ها، عطر زدن، پوشیدن کفش و لباس با رنگ یا مدل تحریک برانگیز و امثال آن می شود