دین و اندیشه

دو موضع مختلف امام علی(ع) نسبت به خلافت

پرسش و پاسخ

امام علی میفرماید: به خدا قسم من میل و رغبتی به خلافت ندارم؛ اما خلافت را حق مسلم خود میداند و روی ان تاکید زیادی داشت, ایا این دو سخن باهم تضاد و تناقض ندارند؟

یکی از دلائل مخالفین شیعه برای نفی امامت و عدم غصب خلافت، اظهار بی میلی امام علی علیه السلام نسبت به خلافت است.می گویند اگر امام علی علیه السلام از طرف خدا به امامت منصوب شده بود، حکومت در نزدش بی ارزش نبود، چرا که در خطبه ای امام می فرماید:«و الله لهى أحب إلى من إمرتکم إلا أن اقیم حقا أو أدفع باطلا. ».
به خدا سوگند، همین کفش بى ارزش، برایم از حکومت بر شما محبوبتر است، مگر اینکه با این حکومت، حقى را به پا دارم و یا باطلى را دفع نمایم.
اما ما باید بدانیم که این(دو گونه موضع داشتن امام) دو مقوله در دو زمان جداگانه است خلط نکنیم اونجا که حرف از بی‌رغبتی و نپذیرفتن خلافت است بعد از کشته شدن خلیفه سوم است که اوضاع آسمان جامعه بسیار غبارآلود و وهم‌آلود است و مردم متوجه حقانیت امام علی(ع) شدند و بصورت جمعیتی انبوه ایشان را احاطه می‌کنند تا بیعت کنند و امام از بیعت با مردم ابا کردند. این قضیه در صحبت امام در خطبه 33 نهج‌البلاغه هم آمده.
در این داستان اگر امام (ع) در همان آغاز بیعت را مى‌ پذیرفت، دشمنان و بویژه بنى امیه و طرفداران عثمان، او را متهم مى ‌کردند که در کشته شدن عثمان دست داشته است و مى ‌گفتند که على علیه السلام شورشیان را تحریک کرد تا عثمان کشته شود و خود مقام خلافت را تصاحب نماید. امام على علیه السلام با مقاومتى که از خود نشان داد، این اتهام را از خود دور نمود. البته بنى امیه و برخى دیگر از دشمنان على علیه السلام کوشیدند تا به نحوى امام را متهم نمایند لیکن با این مقاومت، تلاش آنان به نتیجه نرسید.
اما موضع دیگر امام نسبت به خلافت که خود را محق به خلافت می‌دانند در زمان پس از رحلت پیامبر اعظم است که در خطبه شقشقیه به آن اشاره شده است:
أَمَا وَ اللَّهِ لَقَدْ تَقَمَّصَهَا فُلَانٌ وَ إِنَّهُ لَیَعْلَمُ أَنَّ مَحَلِّی مِنْهَا مَحَلُّ الْقُطْبِ مِنَ الرَّحَى یَنْحَدِرُ عَنِّی السَّیْلُ وَ لَا یَرْقَى إِلَیَّ الطَّیْرُ
آگاه باشید به خدا سوگند ابابکر، جامه خلافت را بر تن کرد، در حالى که مى دانست جایگاه من نسبت به حکومت اسلامى، چون محور آسیاب است به آسیاب که دور آن حرکت مى کند.او مى دانست که سیل علوم از دامن کوهسار من جارى است، و مرغان دور پرواز اندیشه ها به بلنداى ارزش من نتوانند پرواز کرد.
پس می‌بینیم دو نوع اظهار نظر مربوط به دو زمان مختلف است.

دو موضع مختلف امام علی(ع) نسبت به خلافت

دیدگاه شما برای ما ارزشمند است

نظر شما چیه؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم *

دکمه بازگشت به بالا