دین و اندیشه
زنای ذهن ، خودارضایی ودرمان
سلام دختری ۳۷ ساله و مجرد هستم. چندیب بار صیغه یک الی سه ساعت شدم. بعد از اتمام زمان مدت صیغه گاها با تصور آن مرد احساس آرامش میکنم و یا بعضا ارضا میشم( تصور ). ایا دچار زنای ذهن شده ام و گناهی مرتکب میشم? اگر در این تصور مرتکب عملی شوم ایا استمنا کردم?
الف ) زنای ذهنی تصور و فکر کردن به امور جنسی و رابطه جنسی با نامحرم است. به لحاظ شرعی خود فکر گناه در امور جنسی به خصوص اگر غیر اختیاری باشد گناه نیست. ولی انسان باید از مقدماتی که باعث این افکار می شود پرهیز کند و در صورت اختیاری بودن چنانچه آثار بیرونی داشته باشد و موجب تحریکات جنسی شود این امور گناه است. فکر و اندیشه گناه، پاکى و صفاى قلب را از بین مى برد و انسان را به ارتکاب آن وا مى دارد.حضرت على(ع) فرمود:«من کثر فکره فى المعاصى دعته إلیها؛ (۱) کسى که در مورد گناهان زیاد فکر کند، گناهان او را به سوى خود مى کشند».نیز فرمود: «خوض النّاس فى شى ءٍ مقدّمة الکائن؛ (۲) فرو رفتن و تفکّر در مورد چیزى، سرآغاز وجود و پیدایش آن چیز است».از این رو، حضرت مسیح به پیروان خود فرمود: «موسى بن عمران به شما دستور داد، زنا نکنید؛ اما من به شما سفارش مى کنم، فکر زنا را هم نکنید؛ زیرا کسى که به زنا بیندیشد، مانند کسى است که در اتاق زیبا و رنگ آمیزى شده اى، آتش روشن کند. در این صورت، هر چند ممکن است خانه در آتش نسوزد؛ لکن دست کم دود، آن را سیاه و خراب مى کند». (۳)در هر صورت، فکر گناه، گناه نیست تا وقتی که انسان خود را به گناه آلوده نکند، حتی اگر مقدمات آن را فراهم کرده باشد، گناهی در نامه او ثبت نمی شود. اما فکر واندیشه گناه، پاکی و صفای قلب را از بین می برد. انسان را به ارتکاب آن وا می دارد.
ب ) مفهوم خود ارضایی ( استمناء )
خودارضائی (استمناء در مردان و استشهاء در زنان) با نام علمی (Masturbation) به معنای انجام عملی توسط خود فرد جهت رسیدن به اوج لذت جنسی یا ارضای جنسی (Orgasm ) بدون عمل نزدیکی (Intercourse ) است که به عنوان یک انحراف جنسی مطرح می شود. این عمل در دین اسلام حرام است و باید از آن اجتناب کرد. شکی نیست که استمنا از گناهان بزرگ است و عواقب دنیایی و اخروی دارد.
ج ) حرمت خود ارضائی
درباره حرمت خودارضایى از امام صادق علیه السلام پرسش شد. حضرت فرمود: گناهى بزرگ است، خداوند در کتاب خود از این عمل نهى فرموده است. کسى که به چنین عملى دست مى زند، گویى با خود ازدواج کرده است! و اگر از کار وى آگاه شوم با وى غذا نمى خورم. سؤال کننده پرسید: منبع این سخن از کتاب خدا کجاست؟ حضرت فرمود: در آیه «فَمَنِ ابْتَغى وَراءَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ العادُونَ» (مؤمنون (23)، آیه 7.) مراد از «وَراءَ ذلِکَ» استمناء مى باشد.( وسایل الشیعه، ج 28، ص 364.)
حرمت خودارضایی در آیات و روایات: خداوند در سوره مؤمنون(ایه/7) می فرماید یکی از ویژگی های انسان های مؤمن این است که در مسائل جنسی خودشان را از آلوده شدن به گناه حفظ می کنند و صرفا از طریق ازدواج غریزه جنسی خود را ارضا می کند سپس می فرماید هر کس از غیر مسیر ازدواج غریزه جنسی خودش را ارضا کند از تجاوز کاران است «الذین هم لفروجهم حافظون . الا علی ازواجهم او ما ملکت ایمانهم فانهم غیر ملومین . فمن ابتغاء وراء ذلک فاولئک هم العادون » عمل استمنا علاوه بر این که مشمول آیه 7 سوره مؤمنون می شود که می فرماید هر کسی غیر از این طریق را (جهت بهره گیری جنسی) طلب کند تجاوزگر است»؛ در سخنان گهربار معصومین(ع) که ترجمان کلام الهی است نیز از عمل خود ارضائی به زشتی یاد شده و مورد نهی قرار گرفته است که در اینجا به احادیثی از پیامبر(ص) و امام صادق(ع) اشاره می کنیم:
1. امام صادق(ع): روز قیامت خداوند با شخص خودارضا گفت و گو نمى کند و از چشم خدا مى افتد. (میزان الحکمة، ح 18749)
2. رسول خدا(ص): لعنت خدا و ملائکه خداوند و تمام بشر بر شخص خودارضا. (همان، ح 18748)
3. رسول خدا(ص): کسى که خودارضایى مى کند، ملعون است. (همان، ح 18751)
4. امام صادق(ع): خودارضایى گناه بزرگى است که خداوند در قرآن از آن نهى فرموده است. (همان، ح 18750)
5. امام صادق(ع): براى کسى که خودارضایى کند در قیامت عذاب دردناکى در نظر گرفته شده است. (همان، ح 18749)
بنابراین ، از آن جای که ائمه دین علیهم السلام مفسران قرآن و تبیین کنندگان مراد واقعی آیات الهی هستند؛ هر چند حرمت استمنا در قرآن صریحا نیامده اما در کلام پیامبر(ص) وائمه معصومین(ع (مطرح شده است وما را به زشتی وپیامد های جبران ناپذیر این عمل ننگین توجه داده است؛ تردیدی برای حرمت آن باقی نمی ماند.
* سوال :آیا خودارضایی در صورتی که به حد خروج منی نرسد، باز هم حرام است؟
آیات عظام خامنه ای، صافی، فاضل، بهجت، مکارم: آری، حرام است، ولی غسل بر او واجب نمی شود.(4) تبریزی، سیستانی و وحید: بنا بر احتیاط واجب حرام است، ولی غسل بر او واجب نمی شود.(5)
تذکر : پس بنابراین خود ارضائی حتی بدون قصد خروج منی حرام است ولی تا زمانی که منی خارج نشده باشد غسل واجب نمی شود و روزه هم باطل نمی شود.
د ) توبه تنها راه نجات
خدای مهربان دری به نام توبه برای همه بندگانش گشوده و با آغوشی باز بندگان گنهکارش را که رو به سوی توبه آورده اند، می پذیرد. لذا باید آستین همت را بالا زده و با عزمی راسخ توبه ای کنیم متناسب به گناه خویش.
ابتدا متذکر می شویم که خداوند هر گناهی ( صغیره و کبیره ) را می بخشد «ان الله یغفر الذنوب جمیعا؛ خداوند همه گناهان را می آمرزد».
پس در هیچ حالتی نباید از توبه و بخشش گناهان و رحمت الهی ناامید شد، چرا که گناه ناامیدی از خداوند حتی از قتل انسان نیز بزرگتر است. اگر انسان هر روز گناه کند و توبه خود را بشکند و باز واقعا پشیمان شود و توبه نماید، توبه او پذیرفتنی است و نباید از رحمت خداوند ناامید گردد.
امام رضا (ع) مى فرمایند: (التائب من الذنب کمن لاذنب له) توبه کننده از گناه مانند کسى است که هیچ گناهى ندارد، (میزان الحکمه ج، 1 باب التوبه ر، 2116).
البته هر گناهی علاوه بر شرایط عمومی توبه راهکار خاص خود را نیز می طلبد، در برخى گناهان مانند غیبت و تهمت طلب که حق الناس هستند ، رضایت از طرف مقابل در صورت امکان لازم است، ولى در مورد گناهانى همچون استمناء که حق الله است ، پشیمانى واقعی، تصمیم بر عدم تکرار و طلب مغفرت از خداوند براى توبه کافى است.در آیه 70 سوره فرقان بیان شده است: «إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً» ( مگر کسانى که توبه کنند و ایمان آوردند و عمل صالح انجام دهند که خداوند گناهان آنان را به حسنات تبدیل مى کند؛ و خداوند همواره آمرزنده و مهربان است. )
ضمناً هرگز گناه خود را براى کسى بازگو نکنید و فقط با خداوند راز و نیاز کرده و از او آمرزش بخواهید که اوآمرزنده اى مهربان است و توبه کنندگان را دوست دارد و با عبادات و اعمال صالح آثار مخرب گناه خود را از بین ببرید.
هـ ) راهکار های درمان
1 . علمی ( توجه به عواقب و آسیب های خود ارضائی ) 2 . عملی
1 . علمی ( توجه به عواقب و آسیب های خود ارضائی )
آسیب شناسی خود ارضایی
آسیب هاى ناشى از خودارضایى به گونه هاى مختلفى تقسیم پذیر است که به اختصار به برخى از آنها اشاره مى شود:
یک. آسیب هاى جسمانى
یکى از روش هاى شناخت پیشرفت بیمارى ها در پزشکى، مرحله بندى علایم بیمارى است. براین اساس، برحسب عوارض ایجاد شده در بیمار مبتلا به خودارضایى، سه مرحله بیان شده است:
1. مرحله مشکل ساز . در افرادى که مدتى است گرفتار خودارضایى شده اند، زودرس ترین عوارض ناشى از خودارضایى عبارت است از: الف. خستگى و کوفتگى. ب. عدم تمرکز حواس. ج. ضعف حافظه. د. استرس و اضطراب.
2. مرحله گرفتارى شدید. بروز علایم زیر در فرد گرفتار، نشان دهنده آن است که شدت ابتلاى وى یا مدت آن بیش از مرحله اول است و در نتیجه عوارض شدیدترى ظاهر شده است: الف. خستگى و کوفتگى. ب. نوسان خلق یا تغییرات سریع خلقى. ج. حساسیت بیش از حد و زودرنجى. د. کمردرد. ه. نازک شدن موها . و. ناتوانى جنسى زودرس در جوانى . ز. بى خوابى یا بدخوابى و مشکلات مشابه .
3. مرحله گرفتارى بسیار شدید یا حالت اعتیاد . الف. خستگى و کوفتگى . ب. ریزش شدید موها . ج. تارشدن دید چشم ها . د. وز وز گوش . ه. انزال زودرس و غیرارادى یا خروج منى به صورت قطره قطره . و. درد کشاله ران و ناحیه تناسلى . ز. دردهاى قولنجى در ناحیه لگن و استخوان دنبالچه .
دو. آسیب هاى روحى و روانى
ضعف حافظه و حواس پرتى، اضطراب، منزوى شدن و گوشه گیرى، افسردگى، بى نشاطى و لذت نبردن از زندگى، پرخاشگرى، بداخلاقى و تندخویى، کسالت دائمى و ضعف اراده، احساس حقارت، عدم اعتماد به نفس، احساس گناه و عذاب وجدان بروندادهاى روانى و روحى خودارضایى است. شرح پاره اى از این موارد در مباحث گذشته روشن شد.
سه. آسیب هاى اجتماعى
ناسازگارى خانوادگى، بى میل شدن به همسر و ازدواج، ناتوانى در ارتباط با جنس مخالف و همسر، احساس طرد شدن، از بین رفتن عزّت، پاکى، شرافت و جایگاه اجتماعى، دیر ازدواج کردن و لذت نبردن از زندگى مشترک . جهت آگاهى بیشتر نگا: – قائمى، على، خانواده و مسائل جنسى کودکان، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان جمهورى اسلامى ایران، چاپ دهم، 1376.
چهار. آسیب هاى معنوى و اخروى
هیچ یک از آسیب هاى پیش گفته، به اهمیت آسیب هاى معنوى نیست؛ زیرا آسیب هاى معنوى، جان و دل و به عبارت دیگر کنه حقیقت وجود آدمى را تباه مى سازد. خودارضایى از نظر دین یک گناه است و به تعبیر قرآن زنگار بر دل مى نهد: « کَلاَّ بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما کانُوا یَکْسِبُونَ چنین مباد! بلکه اعمال (ناشایست) دل هاى آنان را زنگار زده است». (مطففین (83)، آیه 24)
زنگ یا زنگار در اشیاى مادى، همان چیزى است که روى فلزات و اشیاى قیمتى مى نشیند و معمولاً نشانه پوسیدن و از بین رفتنِ شفافیت و درخشندگى آن و در نهایت ضایع شدن و از بین رفتن آن است.
علامه طباطبایى در تفسیر المیزان طباطبایى (ج 20، ص 385) مى فرماید: از آیه شریفه سه نکته استفاده مى شود: 1. اعمال زشت، نقش و صورتى به نفس و روح انسان مى دهند؛ 2. این نقش و صورت خاص، مانع آن است که نفس آدمى حق و حقیقت را درک کند؛ 3. نفس آدمى به حسب طبع اولیه اش صفا و جلایى دارد که با داشتن آن، حق را آن طور که هست درک مى کند. همچنین آسیب هاى معنوى جهان گذران را در مى نوردد و اگر اصلاح نگردد، حیات جاودان آدمى را در معرض تباهى و شوربختى قرار مى دهد.
از این رو نصوص دینى نسبت به آن هشدارهاى لازم را داده اند. امام صادق علیه السلام نیز مى فرماید: «با سه گروه خداوند در روز قیامت سخن نمى گوید و پاکشان نمى خواند و عذابى دردناک دارند، از آن سه اند، خودارضایى کننده و کسى که لواط دهد». (همان، ح 19049)
با توجه به آسیبهای فراوان خود ارضایی و حرمت آن فرد مبتلا به فکر ان ممی افتد که به دنبال درمان آن باشد و با عمل کردن جدی و مداوم راهکارهای ارایه شده خود را از آن رهایی بخشد و آرامش را برای خود به ارمغان بیاورد فردی که نیاز جنسی خود را به صورتی صحیح ارضاء نماید دچار فشار جنسی نخواهد شد و اگر شرایط ازدواج را ندارد با راهکارهای ارائه شده این نیاز را به تعویق اندازد و شرایط ازدواج آسانی را برای خود فراهم آورد .
2 . عملی
راههای جلوگیری و درمان عملی خود ارضایی
در اینجا نکاتی در مورد درمان خودارضایی خدمتتان ارائه می گردد. با به کارگیری این نکات، حتماً می توانید بر مشکلتان غلبه کنید خصوصاً شما که جوانی متدین و پایبند به اصول دینی هستید و همین ایمان نیروی محرک بسیار خوبی برای حل مشکلتان خواهد بود.
1. نخستین گام برای درمان این عادت شوم، این است که باور داشته باشید این مشکل درمان پذیر است. نورمن وینسنت پیل روانشناس آمریکایی چنین میگوید: « هرگز کلمه نمیشود را به کار نبرید؛ زیرا کاربرد آن یعنی قبول آن» . بسیاری از کسانی که مدت های طولانی گرفتار خود ارضایی بوده اند، با توکل بر خدا و تلاش و جدیت خودشان توانسته اند این عادت زشت را کنار بگذارند. حتی کسانی را می شناسیم که بیش از ده سال به این عادت مبتلا بوده اند ولی موفق به ترک شده اند. پس به هیچ عنوان نباید ناامید و مأیوس شوید و دست از تلاش بردارید. نه تنها کلمة نمیتواند را بر زبان نیاورید، حتی اجازه ندهید به ذهنتان هم بیاید.
2. نکتة دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد تدریجی بودن درماناست. فردی که چند ماه و یا چند سال گرفتار این مشکل بوده، نباید از خودش انتظار داشته باشد که در عرض چند روز یا چند هفته بتواند این کار را ترک کند؛ همین که به تدریج بتواند از تعداد دفعات آن بکاهد، پیشرفت خوبی کرده است. کسی که به خودارضایی عادت کرده باشد، برای درمانش نیاز به زمان دارد؛ درست مثل کسی که معتاد به مواد مخدر شده باشد. چنین شخصی نباید در درمان عجله کند و اگر بعد از مدتی دید هنوز مشکلش حل نشده، نباید ناامید گردد. درمان مشکلی که به صورت عادت درآمده است ،در زمان کوتاه، معمولاً غیر ممکن و یا خیلی مشکل است. گاهی اوقات درمان خودارضایی، حداقل به همان میزانی که فرد مبتلا به این کار بوده، نیازمند زمان است. البته گاهی اوقات هم فرد با ارادة قوی خودش، پس از سالها ابتلا به خودارضایی، در عرض مدت کوتاهی این کار را ترک میکند. پس نباید عجله کنید و از میدان مبارزه بیرون روید. به هر میزان که بتوانید تعداد دفعات این عمل را کم کنید, خودش موفقیت به شمار میرود.
3. برخی از روانشناسان خود ارضایی را «مرض تنهایی» نام نهادهاند. این مطلب به خوبی نشان میدهد که تنهایی یکی از زمینههای ابتلای فرد به خود ارضایی است. پس نباید به هیچ عنوان تنها بمانید. به هر طریق ممکن از تنهایی چه در خانه و چه در بقیه مکان ها فرار کنید. چون معمولاً افراد در حضور دیگران دست به خودارضایی نمیزنند، پس لازم است که زمینة تنها بودن خودتان را از بین ببرید و بدین وسیله گامی بلند در جهت درمان مشکلتان بردارید.
4. نکتة دیگری که برای درمان این مشکل باید مورد توجه قرار گیرد، کنترل نگاه است. تصاویر و خیالاتی که به ذهن فرد میآید به علت فیلمها، عکسها و تصاویری است که دیده است. اگر در گذشته خیلی به این مطلب پایبند نبودهاید، از همین الآن تصمیم جدی بگیرید که چشم و نگاهتان را کنترل کنید. برای خودتان قانونی وضع کنید که اگر به نامحرم نگاه شهوانی و غیرعادی کردید و یا فیلم و تصویری را دیدید، فلان تنبیه را اعمال کنید. مدتی این برنامه را اجرا کنید، میبیند که موفق خواهید شد.
5. همان طور که حواس ظاهری نقش مهمیدر تحریک میل جنسی دارند، فکر و خیال پردازی نیز سهم بسزایی در این زمینه به خود اختصاص میدهد. بعضی از افراد در کنترل حواس ظاهری خود موفقند؛ ولی کنترل فکر و خیال را خیلی جدی نمیگیرند و از همینجا ضربه میخورند. دائماً در خیال خود صحنههای غیر اخلاقی را تجسم میکنند و همین امر ممکن است آنها را به سمت گناه سوق دهد.
دستورالعمل هایی که رعایت آنها برای ترک این کارمفید است :
1ـ سعی شود تا همیشه پیش از خواب مثانه خود را تخلیه کرده و شب ها غذایی سبک میل کنند. 2ـ هرگز شکم خود را بیش از حد معمول پر نکرده بلکه تا چند لقمه دیگر که جای دارند دست از غذا بکشند. 3ـ از پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان (به خصوص لباس زیر این چنینی) اجتناب ورزند. 4ـ هرگز فکر گناه را به ذهن خود راه ندهند و از تصور و تخیل امور جنسی و شهوانی سخت پرهیز نمایند. 5ـ از خواندن، شنیدن، نگاه کردن به امور و تصاویر شهوت آفرین دوری کنند. 6ـ از خوردن مواد غذایی محرک مانند: خرما، پیاز، فلفل، تخم مرغ، و غذاهای چرب اجتناب و یا به حداقل اکتفا نمایند. 7ـ از نگاه کردن و دست ورزی به اندام جنسی خود پرهیز کنند. 8ـ هرگز به رو نخوابند. 9ـ هیچ گاه تنها در یک مکان نمانند تا فرصت و زمینه گناه از بین برود. 10ـ برای تخلیه انرژی زاید بدن به طور منظم و زیاد ورزش کنند. 11ـ هیچ گاه بیکار نباشند و همیشه برای مشغول ساختن خود به فعالیتی مطلوب و مثبت بپردازند. 12ـ روزه مستحبی بگیرند و اگر قادر هستند، روزه تربیتی بگیرند یعنی به کمترین مقدار غذا و کم حجم ترین نوع غذاها اکتفا کرده و وعده غذایی خود را کم کنند. 13ـ هرگز به نامحرم نگاه نکنند حتی اگر به ارتباط کلامی با آنها مجبور باشند. 14ـ با جنس مخالف رفتار متکبرانه داشته باشند هرگز با روی باز و نرمی با آنها برخورد نکنند. 15ـ هرگاه افکار جنسی به ذهن آنها وارد شد خود را تنبیه کنند. مثلاً با بستن یک کش به مچ دست خود و کشیدن و رها کردن آن به خود هشدار دهند. 16ـ به بدی گناه و عواقب آن بیاندیشند و تا زمانی که به گناه آلوده نشده اند بیشتر در فکر زیانهای آن، خطرات، آبرو ریزی و عقاب آن باشند. 17ـ هرگز از رحمت خدا مأیوس نباشند. 18ـ به محض لغزش فورا توبه کرده و سعی کنند که دیگر تکرار نشود. 19ـ قرآن زیاد بخوانند و در معانی آیات آن تفکر کنند. 20ـ در مجالس مذهبی، دعا و توسل و موعظه زیاد شرکت کنند. 21ـ از کتبی که جنبه موعظه و بیدارگری قلبی دارد بهره گیرند و مقید باشند که در روز چند ساعت به مطالعه این گونه کتب بپردازند. برای مثال مجموعه کتاب های شهید دستغیب توصیه می شود و به خصوص کتاب گناهان کبیره، قلب قرآن، ایمان، قلب سلیم و معاد و. 22ـ اوقات فراغت خو را با مطالعه، ورزش، زیارت، عبادت و عیادت از نزدیکان و… پر کنند. 23ـ به معاد و قیامت فکر کنند. 24ـ ذکر لا حول ولا قوة الا بالله را زیاد بر زبان جاری سازند. 25ـ عبادتهای خود مانند نماز و روزه و غیره، را صحیح و دقیق و در اول وقت انجام دهند و در انجام هر چه کامل تر و بهتر نماز خود بکوشند. 26ـ از محیطهای آلوده، سخت دوری کنند و بیشتر وقت خود را در کتابخانه بگذرانند و بی علت در خیابان های آلوده، نباشند. 27ـ اراده خود را تقویت کنند.
اگر خود ارضایی را به صورت جدی ترک کنید و ورزش و تغذیه سالم داشته باشید عوارض آن آرام آرام برطرف میشود گرچه ممکن است اصلاح برخی از عوارض آن نیازمند طبابت و درمان باشد
ب ) مفهوم خود ارضایی ( استمناء )
خودارضائی (استمناء در مردان و استشهاء در زنان) با نام علمی (Masturbation) به معنای انجام عملی توسط خود فرد جهت رسیدن به اوج لذت جنسی یا ارضای جنسی (Orgasm ) بدون عمل نزدیکی (Intercourse ) است که به عنوان یک انحراف جنسی مطرح می شود. این عمل در دین اسلام حرام است و باید از آن اجتناب کرد. شکی نیست که استمنا از گناهان بزرگ است و عواقب دنیایی و اخروی دارد.
ج ) حرمت خود ارضائی
درباره حرمت خودارضایى از امام صادق علیه السلام پرسش شد. حضرت فرمود: گناهى بزرگ است، خداوند در کتاب خود از این عمل نهى فرموده است. کسى که به چنین عملى دست مى زند، گویى با خود ازدواج کرده است! و اگر از کار وى آگاه شوم با وى غذا نمى خورم. سؤال کننده پرسید: منبع این سخن از کتاب خدا کجاست؟ حضرت فرمود: در آیه «فَمَنِ ابْتَغى وَراءَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ العادُونَ» (مؤمنون (23)، آیه 7.) مراد از «وَراءَ ذلِکَ» استمناء مى باشد.( وسایل الشیعه، ج 28، ص 364.)
حرمت خودارضایی در آیات و روایات: خداوند در سوره مؤمنون(ایه/7) می فرماید یکی از ویژگی های انسان های مؤمن این است که در مسائل جنسی خودشان را از آلوده شدن به گناه حفظ می کنند و صرفا از طریق ازدواج غریزه جنسی خود را ارضا می کند سپس می فرماید هر کس از غیر مسیر ازدواج غریزه جنسی خودش را ارضا کند از تجاوز کاران است «الذین هم لفروجهم حافظون . الا علی ازواجهم او ما ملکت ایمانهم فانهم غیر ملومین . فمن ابتغاء وراء ذلک فاولئک هم العادون » عمل استمنا علاوه بر این که مشمول آیه 7 سوره مؤمنون می شود که می فرماید هر کسی غیر از این طریق را (جهت بهره گیری جنسی) طلب کند تجاوزگر است»؛ در سخنان گهربار معصومین(ع) که ترجمان کلام الهی است نیز از عمل خود ارضائی به زشتی یاد شده و مورد نهی قرار گرفته است که در اینجا به احادیثی از پیامبر(ص) و امام صادق(ع) اشاره می کنیم:
1. امام صادق(ع): روز قیامت خداوند با شخص خودارضا گفت و گو نمى کند و از چشم خدا مى افتد. (میزان الحکمة، ح 18749)
2. رسول خدا(ص): لعنت خدا و ملائکه خداوند و تمام بشر بر شخص خودارضا. (همان، ح 18748)
3. رسول خدا(ص): کسى که خودارضایى مى کند، ملعون است. (همان، ح 18751)
4. امام صادق(ع): خودارضایى گناه بزرگى است که خداوند در قرآن از آن نهى فرموده است. (همان، ح 18750)
5. امام صادق(ع): براى کسى که خودارضایى کند در قیامت عذاب دردناکى در نظر گرفته شده است. (همان، ح 18749)
بنابراین ، از آن جای که ائمه دین علیهم السلام مفسران قرآن و تبیین کنندگان مراد واقعی آیات الهی هستند؛ هر چند حرمت استمنا در قرآن صریحا نیامده اما در کلام پیامبر(ص) وائمه معصومین(ع (مطرح شده است وما را به زشتی وپیامد های جبران ناپذیر این عمل ننگین توجه داده است؛ تردیدی برای حرمت آن باقی نمی ماند.
* سوال :آیا خودارضایی در صورتی که به حد خروج منی نرسد، باز هم حرام است؟
آیات عظام خامنه ای، صافی، فاضل، بهجت، مکارم: آری، حرام است، ولی غسل بر او واجب نمی شود.(4) تبریزی، سیستانی و وحید: بنا بر احتیاط واجب حرام است، ولی غسل بر او واجب نمی شود.(5)
تذکر : پس بنابراین خود ارضائی حتی بدون قصد خروج منی حرام است ولی تا زمانی که منی خارج نشده باشد غسل واجب نمی شود و روزه هم باطل نمی شود.
د ) توبه تنها راه نجات
خدای مهربان دری به نام توبه برای همه بندگانش گشوده و با آغوشی باز بندگان گنهکارش را که رو به سوی توبه آورده اند، می پذیرد. لذا باید آستین همت را بالا زده و با عزمی راسخ توبه ای کنیم متناسب به گناه خویش.
ابتدا متذکر می شویم که خداوند هر گناهی ( صغیره و کبیره ) را می بخشد «ان الله یغفر الذنوب جمیعا؛ خداوند همه گناهان را می آمرزد».
پس در هیچ حالتی نباید از توبه و بخشش گناهان و رحمت الهی ناامید شد، چرا که گناه ناامیدی از خداوند حتی از قتل انسان نیز بزرگتر است. اگر انسان هر روز گناه کند و توبه خود را بشکند و باز واقعا پشیمان شود و توبه نماید، توبه او پذیرفتنی است و نباید از رحمت خداوند ناامید گردد.
امام رضا (ع) مى فرمایند: (التائب من الذنب کمن لاذنب له) توبه کننده از گناه مانند کسى است که هیچ گناهى ندارد، (میزان الحکمه ج، 1 باب التوبه ر، 2116).
البته هر گناهی علاوه بر شرایط عمومی توبه راهکار خاص خود را نیز می طلبد، در برخى گناهان مانند غیبت و تهمت طلب که حق الناس هستند ، رضایت از طرف مقابل در صورت امکان لازم است، ولى در مورد گناهانى همچون استمناء که حق الله است ، پشیمانى واقعی، تصمیم بر عدم تکرار و طلب مغفرت از خداوند براى توبه کافى است.در آیه 70 سوره فرقان بیان شده است: «إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً» ( مگر کسانى که توبه کنند و ایمان آوردند و عمل صالح انجام دهند که خداوند گناهان آنان را به حسنات تبدیل مى کند؛ و خداوند همواره آمرزنده و مهربان است. )
ضمناً هرگز گناه خود را براى کسى بازگو نکنید و فقط با خداوند راز و نیاز کرده و از او آمرزش بخواهید که اوآمرزنده اى مهربان است و توبه کنندگان را دوست دارد و با عبادات و اعمال صالح آثار مخرب گناه خود را از بین ببرید.
هـ ) راهکار های درمان
1 . علمی ( توجه به عواقب و آسیب های خود ارضائی ) 2 . عملی
1 . علمی ( توجه به عواقب و آسیب های خود ارضائی )
آسیب شناسی خود ارضایی
آسیب هاى ناشى از خودارضایى به گونه هاى مختلفى تقسیم پذیر است که به اختصار به برخى از آنها اشاره مى شود:
یک. آسیب هاى جسمانى
یکى از روش هاى شناخت پیشرفت بیمارى ها در پزشکى، مرحله بندى علایم بیمارى است. براین اساس، برحسب عوارض ایجاد شده در بیمار مبتلا به خودارضایى، سه مرحله بیان شده است:
1. مرحله مشکل ساز . در افرادى که مدتى است گرفتار خودارضایى شده اند، زودرس ترین عوارض ناشى از خودارضایى عبارت است از: الف. خستگى و کوفتگى. ب. عدم تمرکز حواس. ج. ضعف حافظه. د. استرس و اضطراب.
2. مرحله گرفتارى شدید. بروز علایم زیر در فرد گرفتار، نشان دهنده آن است که شدت ابتلاى وى یا مدت آن بیش از مرحله اول است و در نتیجه عوارض شدیدترى ظاهر شده است: الف. خستگى و کوفتگى. ب. نوسان خلق یا تغییرات سریع خلقى. ج. حساسیت بیش از حد و زودرنجى. د. کمردرد. ه. نازک شدن موها . و. ناتوانى جنسى زودرس در جوانى . ز. بى خوابى یا بدخوابى و مشکلات مشابه .
3. مرحله گرفتارى بسیار شدید یا حالت اعتیاد . الف. خستگى و کوفتگى . ب. ریزش شدید موها . ج. تارشدن دید چشم ها . د. وز وز گوش . ه. انزال زودرس و غیرارادى یا خروج منى به صورت قطره قطره . و. درد کشاله ران و ناحیه تناسلى . ز. دردهاى قولنجى در ناحیه لگن و استخوان دنبالچه .
دو. آسیب هاى روحى و روانى
ضعف حافظه و حواس پرتى، اضطراب، منزوى شدن و گوشه گیرى، افسردگى، بى نشاطى و لذت نبردن از زندگى، پرخاشگرى، بداخلاقى و تندخویى، کسالت دائمى و ضعف اراده، احساس حقارت، عدم اعتماد به نفس، احساس گناه و عذاب وجدان بروندادهاى روانى و روحى خودارضایى است. شرح پاره اى از این موارد در مباحث گذشته روشن شد.
سه. آسیب هاى اجتماعى
ناسازگارى خانوادگى، بى میل شدن به همسر و ازدواج، ناتوانى در ارتباط با جنس مخالف و همسر، احساس طرد شدن، از بین رفتن عزّت، پاکى، شرافت و جایگاه اجتماعى، دیر ازدواج کردن و لذت نبردن از زندگى مشترک . جهت آگاهى بیشتر نگا: – قائمى، على، خانواده و مسائل جنسى کودکان، تهران: انتشارات انجمن اولیا و مربیان جمهورى اسلامى ایران، چاپ دهم، 1376.
چهار. آسیب هاى معنوى و اخروى
هیچ یک از آسیب هاى پیش گفته، به اهمیت آسیب هاى معنوى نیست؛ زیرا آسیب هاى معنوى، جان و دل و به عبارت دیگر کنه حقیقت وجود آدمى را تباه مى سازد. خودارضایى از نظر دین یک گناه است و به تعبیر قرآن زنگار بر دل مى نهد: « کَلاَّ بَلْ رانَ عَلى قُلُوبِهِمْ ما کانُوا یَکْسِبُونَ چنین مباد! بلکه اعمال (ناشایست) دل هاى آنان را زنگار زده است». (مطففین (83)، آیه 24)
زنگ یا زنگار در اشیاى مادى، همان چیزى است که روى فلزات و اشیاى قیمتى مى نشیند و معمولاً نشانه پوسیدن و از بین رفتنِ شفافیت و درخشندگى آن و در نهایت ضایع شدن و از بین رفتن آن است.
علامه طباطبایى در تفسیر المیزان طباطبایى (ج 20، ص 385) مى فرماید: از آیه شریفه سه نکته استفاده مى شود: 1. اعمال زشت، نقش و صورتى به نفس و روح انسان مى دهند؛ 2. این نقش و صورت خاص، مانع آن است که نفس آدمى حق و حقیقت را درک کند؛ 3. نفس آدمى به حسب طبع اولیه اش صفا و جلایى دارد که با داشتن آن، حق را آن طور که هست درک مى کند. همچنین آسیب هاى معنوى جهان گذران را در مى نوردد و اگر اصلاح نگردد، حیات جاودان آدمى را در معرض تباهى و شوربختى قرار مى دهد.
از این رو نصوص دینى نسبت به آن هشدارهاى لازم را داده اند. امام صادق علیه السلام نیز مى فرماید: «با سه گروه خداوند در روز قیامت سخن نمى گوید و پاکشان نمى خواند و عذابى دردناک دارند، از آن سه اند، خودارضایى کننده و کسى که لواط دهد». (همان، ح 19049)
با توجه به آسیبهای فراوان خود ارضایی و حرمت آن فرد مبتلا به فکر ان ممی افتد که به دنبال درمان آن باشد و با عمل کردن جدی و مداوم راهکارهای ارایه شده خود را از آن رهایی بخشد و آرامش را برای خود به ارمغان بیاورد فردی که نیاز جنسی خود را به صورتی صحیح ارضاء نماید دچار فشار جنسی نخواهد شد و اگر شرایط ازدواج را ندارد با راهکارهای ارائه شده این نیاز را به تعویق اندازد و شرایط ازدواج آسانی را برای خود فراهم آورد .
2 . عملی
راههای جلوگیری و درمان عملی خود ارضایی
در اینجا نکاتی در مورد درمان خودارضایی خدمتتان ارائه می گردد. با به کارگیری این نکات، حتماً می توانید بر مشکلتان غلبه کنید خصوصاً شما که جوانی متدین و پایبند به اصول دینی هستید و همین ایمان نیروی محرک بسیار خوبی برای حل مشکلتان خواهد بود.
1. نخستین گام برای درمان این عادت شوم، این است که باور داشته باشید این مشکل درمان پذیر است. نورمن وینسنت پیل روانشناس آمریکایی چنین میگوید: « هرگز کلمه نمیشود را به کار نبرید؛ زیرا کاربرد آن یعنی قبول آن» . بسیاری از کسانی که مدت های طولانی گرفتار خود ارضایی بوده اند، با توکل بر خدا و تلاش و جدیت خودشان توانسته اند این عادت زشت را کنار بگذارند. حتی کسانی را می شناسیم که بیش از ده سال به این عادت مبتلا بوده اند ولی موفق به ترک شده اند. پس به هیچ عنوان نباید ناامید و مأیوس شوید و دست از تلاش بردارید. نه تنها کلمة نمیتواند را بر زبان نیاورید، حتی اجازه ندهید به ذهنتان هم بیاید.
2. نکتة دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد تدریجی بودن درماناست. فردی که چند ماه و یا چند سال گرفتار این مشکل بوده، نباید از خودش انتظار داشته باشد که در عرض چند روز یا چند هفته بتواند این کار را ترک کند؛ همین که به تدریج بتواند از تعداد دفعات آن بکاهد، پیشرفت خوبی کرده است. کسی که به خودارضایی عادت کرده باشد، برای درمانش نیاز به زمان دارد؛ درست مثل کسی که معتاد به مواد مخدر شده باشد. چنین شخصی نباید در درمان عجله کند و اگر بعد از مدتی دید هنوز مشکلش حل نشده، نباید ناامید گردد. درمان مشکلی که به صورت عادت درآمده است ،در زمان کوتاه، معمولاً غیر ممکن و یا خیلی مشکل است. گاهی اوقات درمان خودارضایی، حداقل به همان میزانی که فرد مبتلا به این کار بوده، نیازمند زمان است. البته گاهی اوقات هم فرد با ارادة قوی خودش، پس از سالها ابتلا به خودارضایی، در عرض مدت کوتاهی این کار را ترک میکند. پس نباید عجله کنید و از میدان مبارزه بیرون روید. به هر میزان که بتوانید تعداد دفعات این عمل را کم کنید, خودش موفقیت به شمار میرود.
3. برخی از روانشناسان خود ارضایی را «مرض تنهایی» نام نهادهاند. این مطلب به خوبی نشان میدهد که تنهایی یکی از زمینههای ابتلای فرد به خود ارضایی است. پس نباید به هیچ عنوان تنها بمانید. به هر طریق ممکن از تنهایی چه در خانه و چه در بقیه مکان ها فرار کنید. چون معمولاً افراد در حضور دیگران دست به خودارضایی نمیزنند، پس لازم است که زمینة تنها بودن خودتان را از بین ببرید و بدین وسیله گامی بلند در جهت درمان مشکلتان بردارید.
4. نکتة دیگری که برای درمان این مشکل باید مورد توجه قرار گیرد، کنترل نگاه است. تصاویر و خیالاتی که به ذهن فرد میآید به علت فیلمها، عکسها و تصاویری است که دیده است. اگر در گذشته خیلی به این مطلب پایبند نبودهاید، از همین الآن تصمیم جدی بگیرید که چشم و نگاهتان را کنترل کنید. برای خودتان قانونی وضع کنید که اگر به نامحرم نگاه شهوانی و غیرعادی کردید و یا فیلم و تصویری را دیدید، فلان تنبیه را اعمال کنید. مدتی این برنامه را اجرا کنید، میبیند که موفق خواهید شد.
5. همان طور که حواس ظاهری نقش مهمیدر تحریک میل جنسی دارند، فکر و خیال پردازی نیز سهم بسزایی در این زمینه به خود اختصاص میدهد. بعضی از افراد در کنترل حواس ظاهری خود موفقند؛ ولی کنترل فکر و خیال را خیلی جدی نمیگیرند و از همینجا ضربه میخورند. دائماً در خیال خود صحنههای غیر اخلاقی را تجسم میکنند و همین امر ممکن است آنها را به سمت گناه سوق دهد.
دستورالعمل هایی که رعایت آنها برای ترک این کارمفید است :
1ـ سعی شود تا همیشه پیش از خواب مثانه خود را تخلیه کرده و شب ها غذایی سبک میل کنند. 2ـ هرگز شکم خود را بیش از حد معمول پر نکرده بلکه تا چند لقمه دیگر که جای دارند دست از غذا بکشند. 3ـ از پوشیدن لباسهای تنگ و چسبان (به خصوص لباس زیر این چنینی) اجتناب ورزند. 4ـ هرگز فکر گناه را به ذهن خود راه ندهند و از تصور و تخیل امور جنسی و شهوانی سخت پرهیز نمایند. 5ـ از خواندن، شنیدن، نگاه کردن به امور و تصاویر شهوت آفرین دوری کنند. 6ـ از خوردن مواد غذایی محرک مانند: خرما، پیاز، فلفل، تخم مرغ، و غذاهای چرب اجتناب و یا به حداقل اکتفا نمایند. 7ـ از نگاه کردن و دست ورزی به اندام جنسی خود پرهیز کنند. 8ـ هرگز به رو نخوابند. 9ـ هیچ گاه تنها در یک مکان نمانند تا فرصت و زمینه گناه از بین برود. 10ـ برای تخلیه انرژی زاید بدن به طور منظم و زیاد ورزش کنند. 11ـ هیچ گاه بیکار نباشند و همیشه برای مشغول ساختن خود به فعالیتی مطلوب و مثبت بپردازند. 12ـ روزه مستحبی بگیرند و اگر قادر هستند، روزه تربیتی بگیرند یعنی به کمترین مقدار غذا و کم حجم ترین نوع غذاها اکتفا کرده و وعده غذایی خود را کم کنند. 13ـ هرگز به نامحرم نگاه نکنند حتی اگر به ارتباط کلامی با آنها مجبور باشند. 14ـ با جنس مخالف رفتار متکبرانه داشته باشند هرگز با روی باز و نرمی با آنها برخورد نکنند. 15ـ هرگاه افکار جنسی به ذهن آنها وارد شد خود را تنبیه کنند. مثلاً با بستن یک کش به مچ دست خود و کشیدن و رها کردن آن به خود هشدار دهند. 16ـ به بدی گناه و عواقب آن بیاندیشند و تا زمانی که به گناه آلوده نشده اند بیشتر در فکر زیانهای آن، خطرات، آبرو ریزی و عقاب آن باشند. 17ـ هرگز از رحمت خدا مأیوس نباشند. 18ـ به محض لغزش فورا توبه کرده و سعی کنند که دیگر تکرار نشود. 19ـ قرآن زیاد بخوانند و در معانی آیات آن تفکر کنند. 20ـ در مجالس مذهبی، دعا و توسل و موعظه زیاد شرکت کنند. 21ـ از کتبی که جنبه موعظه و بیدارگری قلبی دارد بهره گیرند و مقید باشند که در روز چند ساعت به مطالعه این گونه کتب بپردازند. برای مثال مجموعه کتاب های شهید دستغیب توصیه می شود و به خصوص کتاب گناهان کبیره، قلب قرآن، ایمان، قلب سلیم و معاد و. 22ـ اوقات فراغت خو را با مطالعه، ورزش، زیارت، عبادت و عیادت از نزدیکان و… پر کنند. 23ـ به معاد و قیامت فکر کنند. 24ـ ذکر لا حول ولا قوة الا بالله را زیاد بر زبان جاری سازند. 25ـ عبادتهای خود مانند نماز و روزه و غیره، را صحیح و دقیق و در اول وقت انجام دهند و در انجام هر چه کامل تر و بهتر نماز خود بکوشند. 26ـ از محیطهای آلوده، سخت دوری کنند و بیشتر وقت خود را در کتابخانه بگذرانند و بی علت در خیابان های آلوده، نباشند. 27ـ اراده خود را تقویت کنند.
اگر خود ارضایی را به صورت جدی ترک کنید و ورزش و تغذیه سالم داشته باشید عوارض آن آرام آرام برطرف میشود گرچه ممکن است اصلاح برخی از عوارض آن نیازمند طبابت و درمان باشد
پی نوشتها :
1.عبد الواحد بن تمیمی آمدی، معجم الفاظ غرر الحکم درر الکلم، مرکز الابحاث و الدراسات الاسلامیه،ذی القعده 1413. تحقیق مصطفی درایتی، ص882.
2.همان ،ص312.
3. العلامه المجلسی، بحار الانوار، مؤسسه الوفاء، بیروت، لبنان، 1404 ه.ق ، ج 14، ص 331.
4 . صافی، جامع الاحکام، ج2، س1330؛ فاضل، جامع المسائل، ج1، س984؛ تبریزی، استفتاءات س211؛ دفتر: بهجت، مکارم، امام، نوری و خامنه ای
5 . تبریزی، استفتاءات، س83 و دفتر: سیستانی و وحید
زنای ذهن ، خودارضایی ودرمان