نگهداری مادر پیر
من و خواهرم ۶سال است از مادر زمین گیرمان پرستاری می کنیم که در این ۶سال همیشه خواهرم شیفت صبح سرکار رفته و من شیفت بعدازظهر. من بارها به او گفته ام بیا شیفت کارمان را عوض کنیم. ولی او قبول نمی کند و می گوید برو به خواهر و برادرهایی که در نگهداری مادر کاری نمی کنند بگو. آیا نظر او درست است درحالی که آنها هیچ وقت کمک به مادر را نپذیرفته اند.
وقتی والدین به سن پیری می رسند وظیفه شرعی و اخلاقی نگهداری و مراقبت از آنها بر عهده همه فرزندان است هم دختران و هم پسران در این خصوص وظیفه دارند. ازدواج کردن دختران سلب مسئولیت از آنها نمی کنند و آنها وظیفه دارند به اندازه توانشان در نگهداری و مراقبت از والدینشان سهیم گردند. البته اگر دختران شوهر کرده باشند و شوهران اجازه خروج از منزل به آنها ندهند، وظیفه از آنها ساقط می شود، البته به هر مقدار که بتوانند باید مشارکت نمایند. پسران نیز می توانند خودشان عهده دار نگهداری و مراقبت از والدین گردند و اگر خودشان نمی توانند باید برای آنها پرستار بگیرند. در این که نگهداری از مادر مریضتان را در اولویت کارهای خویش قرار دادهاید و در این زمینه تلاش و کوشش میکنید دارای اجر و ثواب زیادی در پیشگاه الهی هستید و موجبات رضایت و خشنودی بیشتر پروردگار را فراهم میآورید ، هر فرزندی در مقابل والدین، در صورت توانایی، وظیفه پرستاری، محافظت و کمک به آن ها را دارد. برای این که فشار بر یک نفر وارد نشود، تقسیم خدمت به مادر، در بین فرزندانش مسئله خوبی است. اگر چند نفر از فرزندان، نگهداری از مادر را نپذیرند؛ به معنای این نیست که تکلیف از گردن همه ساقط شده است. زیرا همه فرزندان در قبال والدین مسئول هستند و هر کدام در قیامت، جداگانه مؤاخذه خواهند شد. حتی اگر مثلا برادر من در مقابل مادر، کوتاهی کند؛ من حق ندارم کوتاهی کرده و خودم را با برادرم مقایسه کنم. شما اگر می توانید با محبت و خواهش، همسرتان را راضی کنید تا از خدمت به مادر محروم نشوید. اگر همسرتان نمی پذیرد؛ خودتان شخصا به امور مادرتان بپردازید. اگر این هم ممکن نیست، کسی را در روز برای چند ساعت اجیر کنید؛ تا به مادرتان خدمت کند.در قرآن کریم، در سوره بقره، آیه 83؛ نساء، آیه 36؛ انعام، آیه 151 و اسراء، آیه 23، که فرمان احسان به والدین صادر شده است: اولا بعد از عبادت خداوند، فوری دستور به احسان به پدر و ماده داده است و ثانیا احسان را محدود نکرده است. لذا هر مقدار که در توان است و به هر شکلی که ممکن است باید به والدین احسان و محبت کرد.
«حق پدر و مادر از مسائلی است که در قرآن مجید زیاده، روی آن تکیه شده و کمتر موضوعی است که این قدر مورد تاکید واقع شده باشد و در چهار مورد از قرآن، بعد از توحید قرار گرفته است.
از این تعبیرهای مکرر استفاده می شود که میان این دو، ارتباط و پیوندی است و در حقیقت چنین است چون بزرگ ترین نعمت، نعمت هستی و حیات است که در درجه اول از ناحیه خدا است و در مراحل بعد به پدر و مادر ارتباط دارد. زیرا که فرزند، بخشی از وجود پدر و مادر است. بنا بر این ترک حقوق پدر و مادر، هم دوش شرک به خدا است»(تفسیر نمونه، ج 3، ص 379)
در پایان توجه داشته باشید که چرخه نظام هستی به زودی زود جایگاه پدر و مادرهای کهن سال را به ما می سپارد تا انعکاس احسان و اعمال ما را، توسط فرزندان مان متوجه ما سازد. به این ترتییب با مهربانی و آرامی همسر خود را از بازتاب نیکویی و مکافات اعمال مطلع سازید.
بنابراین با توجه به مطالب بالا دررابطه با خواهر وبرادران دیگر شما نیز با زبان نرم و آررام صحبت کرده و وظایف آنها را گوش زد کنید و آنهارا به این کار تشویق کنید .
* بعضی از فواید نیکی به پدر و مادر
۱ – نگاه با محبّت به پدر و مادر، عبادت است
رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید:
نظر الولد الی والدیه حباً لهما عباده.(تحف العقول، ص ۴۴؛ کشف الغُمّه، ص ۲۴۳؛ بحارالأنوار، ج ۷۲، ص ۸۰٫۱۰۷ – بحارالأنوار، ج ۷۴، ص ۴۵)
نگاه دوستانه به پدر و مادر، عبادت است.
در روایات، نگاه کردن به چند چیز، عبادت شمرده شده که یکی از آنها نگاه کردن به قرآن است و دیگری نگاه کردن به جمال با کمال امیرالمؤمنین علی علیه السلام .
۲ – جهاد در راه اسلام است
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید:
برّ الوالدین یجزی عن الجهاد.( نهج الفصاحه، ح ۱۰۸۶)
نیکی به پدر و مادر، جای جهاد را می گیرد.
۳ – بزرگترین واجب است
امام علی علیه السلام فرموده است:
برّ الوالدین أکبر فریضه.(غررالحکم و دررالکلم.)
نیکی به پدر و مادر، بزرگترین واجب است.
۴ – باعث طول عمر و زیادتی روزی است
امام باقر علیه السلام می فرماید:
من سرّه أن یمدّ له فی عمره و یزاد فی رزقه فلیبرّ والدیه. (میزان الحکمه، باب الاحسان الی الوالدین )
کسی که می خواهد بر عمر خود بیفزاید و روزی خود را زیاد کند، پس بر پدر و مادر خود، نیکی کند.
۵ – بهترین خوبی هاست
علی علیه السلام می فرماید:
برّ الوالدین من أکرم الطّباع.(بحارالأنوار، ج ۷۴، ص ۸۴٫)
نیکی به پدر و مادر از بهترین خوبی هاست. چه نیکی یی بالاتر از این است که انسان، در دنیا نسبت به پدر و مادر خود، مهربانی کند.
۶ – باعث خشنودی خداوند است
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله می فرماید:
رضی الله مع رضی الوالدین.(همان، ج ۷۱، ص ۸۰٫)
رضایت خداوند، در رضایت والدین است.
۷ – باعث لذّت زندگی است
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است:
لذّه العیش فی البرّ بالوالدین.(همان)
لذّت زندگی در نیکی به پدر و مادر است.
۸ – باعث راحتی مرگ است
امام صادق علیه السلام می فرماید:
من أحبّ أن یخفّف اللّه عزّ و جّل عنه سکرات الموت فلیکن بوالدیه بارّا.(همان، ص۸۱٫)
کسی که دوست دارد موقع قبض روح جان او راحت گرفته شود، پس به پدر و مادر خود، نیکی کند.
۹ – بهترین اعمال است
امام صادق علیه السلام فرموده است:
أفضل الأعمال الصلاه لوقتها و برّ الوالدین و الجهاد فی سبیل اللّه.(همان، ج ۷۱، ص ۸۵٫)
بهترین اعمال نزد خداوند، نمازگزاردن در وقت آن و نیکی به پدر و مادر و جهاد در راه خداست.
۱۰ – سپر آتش جهنّم است
در روایت آمده است:
انّ أبی قد کبر جداً و ضعف فنحن نحمله اذا اراد الحاجه فقال ان استطعت أن تلی ذلک منه فافعل و لقّمه بیدک فانّه جنه لک غدا. (اصول کافی، ج ۲، ص ۱۶۲٫)
شخصی به امام صادق علیه السلام عرض کرد: «پدرم به حدّی پیر و ناتوان شده که او را برای قضای حاجت، حمل می کنم و می برم. امام صادق علیه السلام فرمود: اگر قدرت داری، خودت این کار را انجام بده و خودت بر دهان او غذا بگذار تا این عمل، سپر آتش فردایت باشد [و تو را به بهشت ببرد].
۱۱ – باعث نیکی فرزندان آنها در آینده به پدر می شود
امام صادق علیه السلام می فرماید:
برّوا أبائکم یبرّ کم أبناؤکم.(بحارالأنوار، ج ۷۱، ص ۶۵٫)
به پدرانتان نیکی کنید تا فرزندانتان به شما نیکی کنند.
۱۲ – مورد رحمت خداوند واقع می شود
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید:
رحم الله امرءً اعان والده علی برّه.(همان.)
خداوند، رحمت کند کسی را که کمک کند به پدرش بر نیکی.
۱۳ – دعایش درباره فرزند، رد نمی شود.
امام صادق علیه السلام فرموده است:
ثلاث دعوات لایحجبن عن الله تعالی: دعاء الوالد لولده اذا برّه.(همان.)
امام صادق علیه السلام فرمود: سه دعاست که رد نمی شود و یکی، دعای پدر برای فرزندش است، زمانی که به او نیکی کند.
نگهداری مادر پیر