دین و اندیشه

پاداش و عذاب در برزخ

پرسش و پاسخ

آیا در عالم برزخ حورالعین هست و مانند بهشت آخرت آرزوها برآورده می شود؟

از پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله نقل است فرموده اند : «برای شهید هفت خصلت و فضیلت است ؛ زمانی که اولین قطره از خون او به زمین بریزد تمام گناهانش آمرزیده می شود ، و ( در عالم برزخ ) سرش را بر دامان دو همسرش از حور العین قرار می دهد که آنها غبار را از صورت او برطرف می کنند و به او می گویند آفرین به تو و او نیز به مانند همین سخن را به آنها می گوید …» (التهذیب ج6 ص122)عذاب و پاداش قبر جسمانى و روحانى است؛ جسم و بدنِ برزخى معذب ویا ماجور است . از مصادیق پاداش بهره مندی ازحور العین است. روح انسان پس از مرگ و انقطاع از بدن مادى، خود را با بدن برزخى و قالب مثالى مى یابد و مى بیند. در واقع، روح آدمى با رفتن از حیات دنیوى به حیات برزخى، بدن مادى خود را رها کرده و با بدن مثالى خود متحد مى گردد؛ بدنى که متناسب با نظام برزخى بوده، اتحادش با روح، قوى تر از اتحاد آن با بدن مادى در زندگى دنیوى است. قالب مثالى موجود در خواب، مى تواند ما را به بدن برزخى تا حدودى هدایت کند چرا که هنگام خواب که تعلق روح به بدن مادى تا اندازه اى کم مى شود و از حدود مادى تا اندازه اى آزاد مى گردد، روح خود را با یک نوع تن مثالى – با بدنى شبیه بدن مادى و دنیوى – مى بیند و این، دلیل روشنى است که روح انسان در صورت عدم تعلق به بدن مادى یا تعلق کمتر، قدرت تمثّل به بدن مثالى را دارد. انسان در هنگام خواب دیدن، خودش را با همان بدن مى بیند با همان شکل و تصویر؛ و این حکایتگر وجود بدن مثالى و قالب برزخى است که با انتقال روح از این عالم مادى به نظام برزخى به وجود نیامده، بلکه قبلاً هم در آن نظام وجود داشته، ولى ما از آن محجوب بوده ایم و اگر این حجاب را – که تعلق و توجه به نظام مادى و مادیات است – کنار زنیم هم اکنون نیز خود را در آن قالب مثالى متمثّل مى بینیم؛ چنانکه درخواب تا حدودى که تعلق روح به بدن مادى کم مى شود، در حالى که بدن مادى ما در رختخواب افتاده و در حال آرامش است، خود را با بدنى مشابه با این بدن یافته و سیرها و حرکت ها و فهم ها و دیدنى ها و شنیدنى ها و خوردنى ها و خواستن ها با آن داریم. نگا: استاد محمد شجاعى، خواب و نشان هاى آن، صص 58-62. از نظر روایات، وجود بدن برزخى امرى مسلم و قطعى است چنان که امام صادق(ع) فرمودند: «اما [ارواح مؤمنان ]در بدنهایى شبیه بدنهاى دنیوى آنان است» بحارالانوار، ج 6، ص 268، روایت 119. یا در جاى دیگرى فرموده اند: «ارواح انسان ها به صورت جسدهاى دنیوى در درختى در بهشت اند» همان، ص 269، روایت 121. که هر دو حکایتگر وجود بدن برزخى و مثالى در عالم برزخ است.
با توجه به این دو نکته، روشن مى شود که روح ما بعد از انتقال به عالم برزخ با بدن برزخى، یا در عذاب است اگر اهل عذاب باشد؛ یا در نعمت و بهجت است، اگر اهل نعمت باشد. عذاب و نعمت، متوجه به روح ما در قالب بدن برزخى است، نه به بدن مادى و خاکى ما که در این عالم مادى در زیر خاک مدفون مى باشد. این بدن مادى، پس از مرگ نه حرکتى دارد و نه احوالى؛ اما روح با قالب مثالى در همان حال، در عالم برزخ یا در عذاب وحشتناکى به سر مى برد و فریادش بلند است که تصورش بسیار مشکل است؛ یا در نعمت و ابتهاج بسر مى برد که تصویر آن هم بسى مشکل است.
در اینمورد توجه به خواب دیدن بسیار راهگشاست. اگر در خواب دیدن تأمل کنیم، در خواهیم یافت که خواب دیدن چه حکایتگر عجیبى است از نسبت میان قبر خاکى و قبر برزخى؛ بدن شخصى که مى خوابد و خواب وحشتناکى مى بیند، به صورتى که اگر از خواب برخیزد، خدا را شکر مى کند که خواب بوده است، آیا بدن مادّى در این حالت که خواب مى بیند در سکون و آرامش نیست؟ البته چنین است. کسانى که کنار بدن این خواب بیننده حضور داشته باشند، بدن او را در هنگام خواب، در کمال سکون و سکوت مى یابند، به صورتى که اگر خواب بیننده، از خواب وحشتناک خود آنها را مطلع نکند، اینان آگاه نخواهند شد که در آن زمانى که آنها نظاره گر بدن ساکن و آرام این شخص بوده اند، او در چه عذاب و دهشتى بوده است.
بر عکسش را هم حساب کنید؛ بدن کسى که خواب فرحناک و دلپذیر مى بیند نیز در کمال آرامش و سکون است و افرادى که در کنار او حضور دارند این امر را تصدیق خواهند کرد. این بهترین نشان است میان نسبت قبر خاکى و قبر برزخى که به ما مى فهماند، انسان مى تواند در برزخ در حال نعمت یا وحشت باشد و در عین حال، اثرى در بدن خاکى او در قبر از عذاب یا ابتهاج نباشد. البته گاهى که انسان خواب ترسناک و ناراحت کننده اى مى بیند، بدن او عرق مى کند که اثرى از خواب او بوده است؛ ولى اولاً این امر همیشگى نیست. ثانیاً میان عالم خواب و برزخ تفاوت است. در عالم خواب، ارتباط روح با بدن مادى کاملاً قطع نشده است؛ ولى در عالم برزخ، ارتباط روح با بدن مادى به کلى منقطع است؛ مگر ارتباط بسیار محدود و ناچیزى که حتى در صورت معذّب بودن روح در عالم برزخ نیز، تأثیر چندان قابل مشاهده بر بدن مادى در زیر خاک نخواهد گذاشت. نگا: استاد محمد شجاعى، خواب و نشان هاى آن، صص 71-75.

پاداش و عذاب در برزخ

دیدگاه شما برای ما ارزشمند است

نظر شما چیه؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم *

دکمه بازگشت به بالا