دین و اندیشه
استعمال عطر
بوى خوش یکى از مهم ترین عوامل آراستگى است و سیره عملى پیامبران به ویژه پیامبر اسلام گواه
بوى خوش یکى از مهم ترین عوامل آراستگى است و سیره عملى پیامبران به ویژه پیامبر اسلام گواه این مسئله است.[1]رسول گرامى اسلام (صلی الله علیه وآله) آن چه را که براى بوى خوش هزینه مى نمودند، بیش تر از آن بود که در غذاى خود هزینه مى کردند.[2]ایشان مشکدانى خوشبو داشتند که چون وضو مى ساختند با دست تر از آن مشک استفاده مى کردند و چون از منزل بیرون مى آمدند، همه کس از آن بو مى دانستند که حضرت تشریف مى آورند.[3]ائمه اطهار (علیهماالسلام) نیز در معطر کردن خود اهتمام داشتند، امام صادق (علیه السلام) چنان از عطر استفاده مى نمود که مکان نمازگزاردن وى در مسجد از بوى خوش عطر ایشان قابل تشخیص بود.[4]در احادیث مى خوانیم پیغمبر (صلی الله علیه وآله) با «مشک» خود را خوشبو مى فرمود، چندان که «مشک» بر فرق سر حضرت برق مى زد و خود را به «مشک» و «عنبر» معطر مى فرمود و در شب تاریک پیش از آن که دیده شود، از بوى خوشش شناخته مى شد.[5]در سیره امام رضا (علیه السلام) آمده است که ایشان از «گلاب» و «مشک» استفاده مى کردند.[6]پیشوایان معصوم بر بهره گیرى از عطر تاکید فراوانى داشتند؛ پیامبر (صلی الله علیه وآله) گاه به برخى از عطرها نیز اشاره مى فرمود از جمله توصیه مى نمود: «با بنفشه عطر بزنید که در تابستان خنک و در زمستان گرم است».[7] در خصوص آداب و رسوم استعمال عطر نیز مى توان به این موارد اشاره نمود:
1. عطر زدن به هنگام نماز موجب فضیلت یافتن نماز است و به کمال آن مى افزاید. امام صادق (علیه السلام) در این باره مى فرماید: «نماز انسان معطر، بر هفتاد نمازى که بدون عطر باشد، برترى دارد».[8]2. از امام صادق (علیه السلام) نقل گردیده: هرگاه مى خواهى عطر استعمال کنى، بگو: «اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ الزِّینَةَ وَ الدِّینَ- وَ أَعُوذُ بِکَ مِنَ الشَّینِ وَ الشَّنَآن»[9]؛ «بار خدایا من از تو زینت و دین مى خواهم و از زشتى و دشمنى بر تو پناه مى برم».
3. نیز شایسته است هنگام استعمال عطر بر محمد و آل محمد (صلی الله علیه وآله) درود فرستاده شود.
البته آداب دیگرى مانند عطر به شارب و موى روى لب، عطر در اول صبح و هنگام رفتن به مسجد و اهداى عطر به دیگران وارد شده است.[10]
1. عطر زدن به هنگام نماز موجب فضیلت یافتن نماز است و به کمال آن مى افزاید. امام صادق (علیه السلام) در این باره مى فرماید: «نماز انسان معطر، بر هفتاد نمازى که بدون عطر باشد، برترى دارد».[8]2. از امام صادق (علیه السلام) نقل گردیده: هرگاه مى خواهى عطر استعمال کنى، بگو: «اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ الزِّینَةَ وَ الدِّینَ- وَ أَعُوذُ بِکَ مِنَ الشَّینِ وَ الشَّنَآن»[9]؛ «بار خدایا من از تو زینت و دین مى خواهم و از زشتى و دشمنى بر تو پناه مى برم».
3. نیز شایسته است هنگام استعمال عطر بر محمد و آل محمد (صلی الله علیه وآله) درود فرستاده شود.
البته آداب دیگرى مانند عطر به شارب و موى روى لب، عطر در اول صبح و هنگام رفتن به مسجد و اهداى عطر به دیگران وارد شده است.[10]
پی نوشت ها
[1]. الإمام الصّادق (علیه السلام) : «العطر من سنن المرسلین»، الکافى، ج6، ص 511.
[2]. «کَانَ رَسُولُ اللّه (صلی الله علیه وآله) ینْفِقُ عَلَى الطِّیبِ، أکْثَر مِمّا ینْفِقُ عَلى الطَّعامِ»؛ «پیامبر اکرم براى بوى خوش، بیش تر از غذاى خود هزینه مى کرد».
[3]. لوامع صاحبقرانى، ج2، ص 97.
[4]. «عَنِ الرِّضَا (علیه السلام) کَانَ یعْرَفُ مَوْضِعُ جَعْفَرٍ (علیه السلام) فِى الْمَسْجِدِ بِطِیبِ رِیحِهِ وَ مَوْضِعِ سُجُودِِهِ»، مسند الإمام الرضا (علیه السلام) ، ج2، ص: 374.
[5]. مکارم الأخلاق، ص 33.
[6]. بحارالأنوار، ج73، ص 142.
[7]. همان، ج73، ص 145.
[8]. الکافى، ج 6، ص 510.
[9]. بحارالأنوار، ج73، ص 145.
[10]. ر.ک: وسائل الشیعه، ج 2، ص141 باب اسْتِحْبَابِ التَّطَیبِ.
استعمال عطر