حواریون

حواریون، دوازده یار حضرت عیسی(ع) که از شاگردان خاص و رسولان وی نیز بوده‌اند. در قرآن کریم، حواریون، افراد باایمانی خوانده شده‌اند که در برابر خداوند و پیامبرش تسلیم بوده‌اند. یکی از این حواریون، بعدها به حضرت عیسی(ع) خیانت کرد.حواریون در اصطلاح به دوازده یار حضرت عیسی(ع) گفته می‌شود.[ فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه] قرآن کریم در چهار آیه از تعبیر حواریون استفاده کرده که همه آنها اشاره به شاگردان خاص حضرت عیسی(ع) است.[ آل عمران: ۵۲؛ مائده: ۱۱۱ و ۱۱۲؛ صف: ۱۴]بر اساس حدیثی از امام رضا (ع)، حواریون به دلیل آنکه لباس می‌شسته‌اند و چرک و آلودگی را از لباس‌ها می‌زدوده‌اند به این نام خوانده شده‌اند. امام هشتم شیعیان همچنین تصریح کرده است که «و امّا نزد ما به این نام نامیده شدند؛ به این دلیل که با پند و نصیحت، خود و دیگران را از آلودگى گناه پاک می‌‌کرده‌اند.»[ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، ۱۳۷۸ق، ج۲، ص ۷۹] تعبیر حواریون، گاه برای یاران نزدیک پیامبر اسلام نیز استفاده شده است.[ ابن سید الناس، عیون الاثر، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۳۸۵]قرآن اشاره‌ای به اسامی حواریون نکرده است. اما اناجیل مختلف، اسامی حواریون را ذکر کرده‌اند. انجیل متی آنها را «۱. شمعون معروف به پطرس ۲. اندریاس برادر پطرس ۳. یعقوب ۴. یوحنا ۵. فیلیپ ۶. برتولما ۷. متى ۸. توما ۹.یعقوب پسر حلفا ۱۰. شمعون ۱۱. تدی ۱۲. یهوداى اسخریوطى» معرفی کرده است.[ انجیل متی،‌ باب ۱۰، آیه ۲-۴] برخی منابع اسلامی نیز همین نام‌ها را برای حواریون ذکر کرده‌اند.[ ابن خلدون، تاریخ ابن خلدون، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۱۷۲] نوشتار فارسی برخی از این اسامی متفاوت بوده، و به معنای تفاوت در مصادیق نیست.[نیازمند منبع]قرآن در ذیل آیاتی به ایمان حواریون اشاره کرده است:
«(عیسى) گفت: [براى اقامه دین و سلوک و حرکت ] به سوى خدا یاران من کیانند؟ حواریون گفتند: ما یاران خداییم، به خدا ایمان آوردیم و گواه باش که ما در برابر خدا [و فرمان ها و احکام او] تسلیم هستیم.* پروردگارا! به آنچه نازل کردى ایمان آوردیم و از این پیامبر پیروى کردیم پس ما را در زمره گواهان بنویس».[ سوره آل عمران، آیه ۵۲-۵۳]«اى اهل ایمان! یاران خدا باشید، همان گونه که عیسى پسر مریم به حواریون گفت: یاران من در راه خدا چه کسانی‌اند؟ حواریون گفتند: ما یاران خداییم».[ سوره صف، آیه۱۴]بر اساس انجیل، حضرت عیسی(ع) حواریون را رسولان خود معرفی می‌کند[انجیل لوقا، باب۶،‌آیه۱۳] و در این راه نصایح بسیاری به آنان می‌کند[انجیل متی، باب۱۰، آیات۵-۴۲] و به آنها قدرت می‌دهد تا ارواح ناپاک را بیرون کنند و هر نوع بیماری و مرض را شفا دهند.[ انجیل متی،‌ باب ۱۰، آیه ۱]بر اساس قرآن کریم، حواریون از حضرت عیسی می‌پرسند که آیا خداوند می‌تواند مائده آسمانی نازل کند؟ این درخواست موجب شک عیسی به ایمان حواریون می‌شود، اما آنها این درخواست را تنها برای اطمینان بیشتر می‌دانند. بر این اساس، پس از آنکه عیسی از خداوند طلب مائده آسمانی کرد، به یاران خود گفت که هر کس بعد از آن کافر شود و راه انکار بپیماید، مجازاتی خواهد دید که کسی از مردم آن را ندیده باشد.[ نگاه کنید به مائده: ۱۱۲-۱۱۵]بنابر منابع مسیحی، یکی از حواریون به نام یهودا أسخریوطی به حضرت عیسی(ع) خیانت کرده و مکان حضور او و حواریون دیگر را برای یهودیان فاش کرد.[ انجیل متی،‌ باب ۲۷،‌ آیه ۳] برخی منابع اسلامی نیز به این مطلب اشاره کرده‌اند.[ ابن‌حبیب، المحبر، ص۴۶۵]