علم خوب است یا ثروت
میخواستم بدونم که اگه کسب علم وسیله رسیدن به ثروت باشه ایرادی داره؟
اگر بخواهیم با دیدی بیطرفانه قضاوت کنیم؛ هم علم خوب است هم ثروت؟ اما به شرطها و شروطهابرای هر دو مقوله شرایطی وجود دارد که اگر آن شرایط فراهم نشود هیچکدام آنها خوب نیستند!
مثلا در مورد علم و دانش:
تصور کنید کسی تمام عمرش را درس میخواند ولی خوانده هایش هیچ به دردش نمی خورد و از آن دانش سودی نمی برد! پس این علم اگر در همان کتابها باقی بماند و به فکر و مغز خواننده ی آنها وارد نشود بهتر است!!!
یا کسی که دانشی را فرا می گیرد و از آن سوء استفاده میکند، مثلا متخصص در علوم مربوط به انرژی اتمی میشود و بمب اتمی میسازد و هزاران نفر را بیچاره می کند!!! پس این علم و دانش را باید از چنین شخصی مخفی کرد و او خیلی بهتر است که در جهل و نادانی تا آخر عمر باقی بماند!!!
پس نکتهای حائز اهمیت برای دانشجویان و اساتید و دانشمندان:
علم ودانش همیشه چیز خوبی نیست!!!
و همیشه مایه ی افتخار نخواهد بود!!!
بلکه گاهی مایهی زذالت انسانهاست!
تازه این دانشی که بر سر آن بحث است چه دانشی است؟ تعریف ما از «علم و دانش»چیست؟
آیا هر علم و دانشی خوب است و مفید؟!!
مثلا دانشی فراگرفته شود که توسط آن شخص بتواند از اسرار زندگی مردم سر در بیاورد؟ آیا این علم خوب است؟
پس علم خوب است به شرطها و شروطها،که رعایت شرایط آن بسیار دشوار است!
برای آنان که می گویند: ثروت
پول خوب است یا بد؟ خوب معلوم است! هیچ کس از پول و ثروت بیزار نیست!
ثروت خوب است مانند علم ولی شرایطی دارد:
اول اینکه تعریف ما از ثروت چیست؟! آیا ثروت یعنی چک پول و تراول و طلا و جواهر و باغ و ویلا و بهترین خودرو و … هزاران چیز دیگر؟
آیا ثروت داشتن این است که آنقدر مال و اموال داشته باشیم که هرچه می خواهیم بخریم و هرچه می خواهیم بخوریم و هرچه می خواهیم بپوشیم؟! وآیا بعد از داشتن تمام این چیزها خوشبختیم؟!!! و دیگر نیاز به هیچ چیز و هیچ کس دیگر نداریم؟!
نکته ی جالب تر در مورد پول و ثروت این است که:
بعضی ها در زندگی فقط کار می کنند و کار می کنند و کار می کنند و هیچ از زندگی نمی فهمند و تمام عمرشان صرف جمع آوری مال و ثروت میشود!!! و دست آخر هم شتری که در خانه ی همه می خوابد «یعنی مرگ» به سراغشان می آید و دست خالی آنها را رهسپار دیار باقی می کند و حاصل تمام عمر و زندگی شان می ماند برای دیگرانی که آیا از آنها خوششان میآید یا خیر … که خدا میداند!!! و آیا به آنان که دوستشان دارد می رسد یا خیر … که خدا میداند!!! و دریغ از هزار تومانی ناقابل که بتواند با خود به درون قبر ببرد!!! و بنده به شدّت برای این افراد متأثر هستم که پس از مرگشان چه حسرتی خواهند خورد!!
پس برای این افراد پول و ثروت هدف است!! یعنی خودشان را کشتهاند تا پول جمع کنند و پولشان به هیچ دردشان هم نخورده! و حتی از آن برای آسایش خود و خانوادهشان نیز استفاده نکردهاند!
خسران و زیان این افراد که کاملا روشن و مبرهن است و نیاز به توضیح ندارد!
عدّهای دیگر کار میکنند و دائم خرج میکنند و هیچ پس اندازی نمیکنند! زندگی شان مانند پر و خالی کردن شکم است!!دائم کار میکنند و پول در میآورند و خرج می کنند!
عدّهای دیگر که به نظر منطقی تر از بقیه میرسند پول جمع می کنند و خرج آسایش و رفاه خود میکنند!! بعضی دائم آن را خرج خورد وخوراک میکنند آنقدر می خورند و میخورند که به هزار ویک مریضی و بیماری دچار میشوند!
بعضی آنقدر صرف تجملات میکنند که خودشان هم خسته میشوند و تجملاتشان چون زنجیر به پایشان بسته میشود!!
بانوان محترمی هستند که آنقدر طلا و جواهر به خود آویزان میکنند که بعید نیست به خاطر تحمل وزن آنها دچار دست درد و گردن درد و کشیدگی گوش و کج شدن انگشتانشان شوند!!!
آقایان محترمی هستند که آنقدر خرج پوشاک و خودرو و تزئینات محل کار خود میشوند که مردانگی آنها زیر سؤال میرود!!!
تازه اینها همه صورتهای خوب قضیه است و بگذریم از آنهایی که ثروتشان را خرج آزار و اذیّت دیگران، فخر فروشی یا حتی صرف قتل و غارت انسانها میکنند!! بگذریم از انهایی که ثروتهای کذایی خرج خرید اسلحه و آلات قتاله کرده به جان بنی بشر میافتند!!! بگذریم از آنهایی که ثروت دیگران را غصب میکنند ، کلاه سر یکدیگر میگذارند!! برای ذرّهای مال بی ارزش دنیا، دست به هر خیانتی میزنند؛ دروغ میگویند و کلاهبرداری میکنند و تا پای گرفتن جان دیگران پیش میروند!!! به جان عزیزترین کسانشان میافتند و به خاطر مبلغ ناچیزی نه پدر ومادر میشناسند و نه خواهر و برادر و نه زن و فرزند و دوست و آشنا!!!
و بگذریم از اینکه تعداد این افراد اکثریت بنی بشر را در برمیگیرد
و نادیده بگیریم که از هر ده نفری که اطرافمان هست نه نفر این چنیناند
و بین خودمان باشد که هرکس ظرفیتی دارد و اگر به خودمان هم چیزی خارج از ظرفیتمان پیشنهاد شود …. خدا باید ما را یاری کند و الا …..
از طرفی جمع آوری ثروت طرقی دارد و انتخاب راه درست چه بسیار مشکل خواهد بود!
برخی فکر میکنند اینکه میگویند رزق و روزی دست خداست یعنی باید بشینند و منتظر باشند تا سقف خانه سوراخ شده کیسهای طلا و جواهر و چک پول و تراول از آسمان بر سرشان نازل شود تا آنها خرج کنند!!!
حضرت علی علیه السلام میفرمایند: «عزیمت و حرکت با شکمبارگی و خوردن و استراحت با هم جمع نمیشوند…»
و برخی فکر میکنند که با کار کردن و با اتکای به عقل و زیرکی خود میتوانند ثروت جمع کنند!!! در صورتی که رزق و روزی دست خداست.
و بالاخره برخی میپندارند که باید بشینند و دیگران کار کنند و وقتی آنها خوب ثروت جمع کردند ثروت آنها را غصب کنند!!! در واقع مثل زالو رفتار میکنند!
*ثروت خوب است به شرطها و شروطها؛
هم علم خوب است هم ثروت ، به شرط آنکه هیچکدام هدف نباشند بلکه وسیله باشند!
علم خوب است به شرط آنکه وسیله ی رسیدن به کمال باشد!
علم خوب است به شرط آنکه دردی را دوا کند یا مشکلی را حل کند یا معرفت و شناخت را بالا ببرد و در نهایت انسان را به قلّه ی کمال و سعادت برساند!
واین علم است که تواضع میآورد!
در صورتی که متاسفانه شاهدیم برخی به ظاهر دانشمندان و عالم نماها هرچه بیشتر درس می خوانند و علم می افزایند تکبّرشان بیشتر می شود و باد دماغشان بیشتر میشود و دیگران را از بالا نگاه کرده گردن میکشند و کبر و غرورشان سر به فلک میکشد!
و ثروت خوب است به شرط آنکه وسیله باشد نه هدف!
وسیلهای باشد برای رسیدن به اوج، وسیله ای باشد برای انسان شدن!
ثروت خوب است به شرط آنکه مشکلی را حل کند و دردی را دوا، آسایش بیاورد هم برای خود هم برای دیگران، خرج شود در راه رسیدن به شناخت! خرج شود در راه رسیدن به خدا !
ثروتی خوب است که آرامش و آسایش بیاورد نه سلب آرامش کند!!
نه اینقدر ثروت اندوخته باشی که شب تا سحر در غم ربوده شدن آن باشی! و خواب بر تو حرام شود و روز در پی افزودن روی آن باشی که روزت حرام ثروت شود و عمرت!!!
ثروت خوب است که خود آرامش نباشد بلکه وسیله ی آرامش باشد!
و کلام آخر: هم علم خوب است هم ثروت لیکن برای زیرکان و عاقلان نه برای ابلهان و جاهلان!
***امام خمینی (ره) در مورد خدمت به کشور از طریق علم، می فرمایند:
افتخار خدمت به کشور از راه علم را شماها خیلى قدر بدانید. خدمت به کشور از راههاى مختلفى ممکن
است؛ یکى از بهترین راههایش خدمت به کشور از راه علم است. خب، سیاستمدارها هم خدمت به کشور
میکنند؛ مجاهدان راه خدا و رزم آوران میدانهاى جنگ هم خدمت به کشور میکنند، تجار و بازرگانان و بقیه هم خدمت به کشور میکنند، صنعتگران هم خدمت به کشور میکنند؛ اما یکى از راههاى برجسته ى خدمت به کشور، از راه علم است؛ به همین دلائلى که قبلاً عرض شد که علم مایه ى اقتدار ملى، مایه ى قدرت
کشور،مایه ى ثروت کشور و مایه ى سربلندى هر کشورى است. شما در درس خواندن و در حائز شدن
رتبه هاى بالاى علمى، اگر این نیت را بکنید، کارتان میشود عبادت. یعنى کار انسان – یک کار واحد – با
دو نیت مغایر، دو حالت گوناگون پیدا میکند: گاهى همان کار میشود عبادت، گاهى همان کار میشود
معصیت. نمازى که انسان میخواند، اگر به قصد تقرب به خدا بخواند، توجهش به خدا باشد، با اخلاص نماز
بخواند، این بالاترین عبادتهاست؛ اگر همین نماز را براى ریا بخواند، این نماز میشود معصیت و خود آن نماز،
میشود گناه. ریا، گناه کبیره است؛ مصداقش هم میشود همان نمازى که از روى ریا خوانده شد؛ نیت
اینقدر مؤثر است. شما اگر چنانچه این تحصیل را، این تلاش علمى را، این سعى براى به دست آوردن
رتبه هاى نخبگى را، براى خدمت به مردم و براى خدمت به کشور و براى سربلندى نظام اسلامى انجام
بدهید، بلاشک یکى از حسنات شما خواهد بود.
امیدواریم ان شاءاللَّه خداوند متعال همه ى شماها را توفیق بدهد و به شما کمک کند و ان شاءاللَّه روز
به روز بیشتر شاهد گسترش علم و تحقیق در کشور باشیم و ببینیم که جوانان مؤمن و جوانان صالح ما،
توانسته اند در این مسابقه ى عظیم، پیشاپیش حرکت کنند. ان شاءاللَّه خداوند همه ى شماها را محفوظ بدارد.
موفق ومؤید باشید.
علم خوب است یا ثروت