محبت امام حسین علیه السلام
چه کاری میتوان انجام داد که همیشه محبت امام حسین درقلب انسان باشد؟
قبل از هر چیز خوب است در مورد محبت توضیح مختصرى بیان کنیم .الف ) تعریف محبّت :حب یعنى ، رغبت و میل انسان به چیزى . اگر این میل باطنى و رغبت دل به چیزى شدید و قوى شود ، آن را عشق مى نامند .
محبت یک نوع جذب و انجذابى است که ملاک آن ملایمتى است که آن موجود با محبوب خود دارد به بیان دیگر ، محبّت در حقیقت حالتى است که در دل یک موجود ذى شعور نسبت به چیزى که با وجود او ملایمتى و با تمایلات و خواسته هاى او تناسبى داشته باشد ، پدید مى آید ، ( نگا : اخلاق در قرآن ، آیه الله مصباح یزدى ، ج اوّل ، صص 359 – 360 ) .
ب ) اهمیت محبت به ائمه ع از منظر قرآن
خداوند متعال خطاب به پیامبر عظیم الشأن خود در سوره الشورى آیه 23 میفرماید : قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّهَ فِى الْقُرْبى وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَهً نَزِدْ لَهُ فیها حُسْناً إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ ( بگو : « من هیچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى کنم جز دوست داشتن نزدیکانم ( اهل بیتم ) و هر کس کار نیکى انجام دهد ، بر نیکى اش مى افزاییم چرا که خداوند آمرزنده و سپاسگزار است . )
آیا کارى والاتر و با عظمت تر از رسالت هست ؟ آیا کارى سخت تر و با مسئولیت تر از رسالت وجود دارد ؟ اگر تعیین مزد این کار را بر عهده ما انسانها بگذارند حاظریم تا چه مقدار هزینه کنیم ؟ به نظر شما هزینه نجات انسانها از گمراهى و ذلالت چه مقدار است ؟ خداوند متعال که خود به اهمیت کار انبیاء بهتر از هر کس دیگر واقف است مى فرماید : مزد پیامبر من محبت و دوست داشتن خاندان اوست . همانطور که مى دانید پرداخت مزد نیز از واجبات است لذا واجب است که خاندان پیامبر ص را دوست داشته باشیم .
شناخت خاندان پیامبر ص :
در روایتى پیرامون آیه بالا آمده است : لما نزلت قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِى الْقُرْبى قالوا : یا رسول اللَّه ! من قرابتک ؟ من هؤلاء الذین وجبت علینا مودتهم ؟ قال : على و فاطمه و ابناهما ( علیهم السلام ) و قالها ثلاثا : ( هنگامى که آیه قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلَّا الْمَوَدَّهَ فِى الْقُرْبى نازل شد اصحاب عرض کردند اى رسول خدا ! خویشاوندان تو که مودت و دوست داشتن آنها بر ما واجب است کیانند ؟ فرمود : على و فاطمه و دو فرزند آن دو ( حسن و حسین ) ، و این سخن را سه بار تکرار فرمود . ( مجمع البیان جلد 9 صفحه 29 )
لذا تمام احادیثى که در شأن خاندان رسول الله ص و ائمه ع بیان شده است در مورد امام حسین ع نیز صادق است و بکار برده مى شود .
ج ) راه رسیدن به محبت اهل بیت و امام حسین ع
راه کلى تقویت رابطه عاطفى و محبت آمیز با اهل بیت ( ع ) انس است . انسان از انس است و به هر چیزى که انس پیدا کند ، به آن علاقه مند مى گردد و سپس در صورت فقدان آن چیز اندوهگین خواهد شد و ممکن است شدت علاقه به گونه اى باشد که برایش اشک بریزد و گریه کند . راه انس گرفتن نیز ارتباط است . رابطه و پیوند خود را با اهل بیت و امام حسین ( ع ) قوى نمایید و در مجالس آنان شرکت کنید و به زیارت آنان بروید و پیوند روزانه داشته باشید ، به تدریج انس خواهید گرفت و انس زمینه محبت و رابطه عاطفى قوى تر را ایجاد خواهد کرد و چه بسا که این عاطفه به عمل بیانجامد و آدمى در پیروى از ایشان کامل گردد .
براى نیل به انس با اهل بیت دو راه وجود دارد که هر دو ملازم یکدیگر است : نظرى و عملى .
راه نظرى محبّت موجودى است که در دامان معرفت و شناسایى ، پرورش مى یابد و هنگامى که معرفت حاصل شود ، کشش به سوى محبوب و شکل گرفتن طبق روش او نیز حتمى خواهد بود . از این رو نخستین قدم در ایجاد محبّت و نیل به مقام دوستى با اهل بیت علیهم السلام ، شناخت آنان است . براى شناخت سه راه وجود دارد : . 1 مطالعه تاریخ زندگانى آنان . 2 مطالعه و تفکر در سخنان ایشان . 3 شناخت خدا ( با شناخت حضرت حق و صفات او مى توانیم بفهمیم که اهل بیت ع که متصف به اوصاف و اسماى الهى اند ، چه ویژگى هایى دارند ) .
راه عملى در این راه نیز چند روش اساسى وجود دارد : 1 – اطاعت از اهل بیت ( ع ) : اگر کسى شناخت لازم و کافى به اهل بیت ( ع ) پیدا کرد ، اطاعت از آنان را بر خود لازم مى داند ولى گاهى شناخت در آن حد بالا نیست در این صورت چه بسا نسبت به اوامر آنان عصیان شود . عصیان هم به هر اندازه باشد ، به همان اندازه کدورت و بغض مى آورد . کدورت و بغض هم ، ضد صفا و حب است . پس هر اندازه نسبت به اوامر آنان عصیان شود ، به همان اندازه بغض و کدورت نسبت به آنان در دل ایجاد مى شود و برعکس هر اندازه نسبت به اوامر آنان اطاعت شود ، به همان اندازه حب و صفاى به آنان دل را فرا مى گیرد . امام رضا ( ع ) مى فرماید : اللهم انى اسئلک . . . العمل الذى یبلغنى حبک . . . الها ! از تو آن عملى را مسألت مى کنم که حب خودت را به من برساند . ( میزان الحکمه ، ح 3093 )
بنابراین یکى از راه هاى عملى وصول به حب ، اصل عمل و طاعت عملى از دستورات ائمه ع است کما اینکه حضرت على ( علیه السلام ) فرموده است : انا مع رسول الله ( ص ) و معى عترتى على الحوض ، فمن ارادنا فلیأخذ بقولنا ولیعمل بعلمنا . . . من با رسول الله ( ص ) در حالى که عترت من هم با من هستند بر حوض ( کوثر ) اشراف داریم . پس هر کس ما را مى خواهد هم باید گفتار ما را بگیرد و هم عمل ما را عمل کند . . . ( بحار الأنوار ج 10 ص 103 ) .
. 2 رابطه و پیوند داشتن زیارت آنان در حرم هاى پاکشان و یاد کردن ایشان از دور و نزدیک ، موجب ایجاد محبّت مى شود . آیا تا به حال به این موضوع فکر کرده اید که چرا در زیارت عاشورا بیش از دویست مرتبه سلام به محضر امام حسین ع داده مى شود ؟ تمام این سلامها براى این است که رابطه و پیوند بیشتر شود سلام به معنى طلب سلامتى و سالم بودن و سالم ماندن شخص سلام شونده از جانب سلام کننده است . سلام علاوه بر امان رفتارى ، افکار سلام شونده را نیز در بر مى گیرد یعنى اى حسین ع من به گونه اى عمل و رفتار مى کنم که کوچکترین خدشه اى به افکار شما از جانب من وارد نشود و گویى در مسیر شما و اعتلاى هدف شما رفتار مى کنم . این گونه سلام کردن است که محبت آفرین است و این مستلزم شناختى کامل از سلام شونده است ، که در بالا راه رسیدن به شناخت را بیان کردیم .
اینکه بر زیارت اهل بیت علیهم السلام این همه ثواب مترتب بوده و این همه به آن توصیه شده است براى این است که با آنان رابطه پیدا شود . وقتى رابطه پیدا شد ، تشبّه پدید مى آید و وقتى تشبّه پدیدار گشت ، عشق و محبّت به حدّ عالى خود مى رسد . ( آیین مهر ورزى ، ص 121 – 127 )
. 3 توسل با معرفت : در سایه شناخت امام مى فهمیم همه چیزمان به او وابسته است . واسطه فیض و کمال و همه چیزمان امام مى باشد براى آشنایى بیشتر ترجمه زیارت جامعه کبیره را مطالعه کنید . اگر توسل بعد از شناخت و با حال همراه باشد ، نسیم عاشقانه اى است که حب را در دل بیش از پیش مى پروراند .
. 4 تولى و تبرى : دو اصلى که با حب اهل بیت ( ع ) تأثیر متقابل دارند یعنى ، حب اهل بیت ( ع ) ، تولى و دوستى با دوستان خدا و آنان ، و تبرى و بى زارى از دشمنان خدا و آنان را مى آورد و تولى و تبرى هم محبت اهل بیت ( ع ) را در پى دارد .
فضیلت زیارت و گریه بر امام حسین ع :
البته روایات در این باب بسیار فراوان است که ما بعضى از این روایات را از جهت اهمیت موضوع بیان مى کنیم .
امام باقر ع به نقل از پدر بزرگوارشان امام زین العابدین ( ع ) مى فرمایند : هر مؤمنى که دیدگانش براى کشته شدن حسین ع اشک بریزد ، تا آنجا که بر گونه اش روانه شود ، خداوند غرفه هایى در بهشت براى او اختصاص مى دهد که سالهاى بسیارى در آنها سکونت کند ، و خداوند او را در مقام صدّیقین جاى دهد . ( لهوف ص 27 )
و همچنین از ائمه ع نقل شده است که : من بکى و أبکى واحداً فله الجنّه و من تباکى فله الجنّه ( کسى که در مصیبت ما بگرید و یک نفر را بگریاند اهل بهشت است و همچنین کسى که حالت گریه به خود گیرد بهشت از آن اوست . ( لهوف ص 27 )
قَالَ الرِّضَا ع مَنْ تَذَکَّرَ مُصَابَنَا فَبَکَى وَ أَبْکَى لَمْ تَبْکِ عَیْنُهُ یَوْمَ تَبْکِى الْعُیُونُ ( امام رضا ع فرمودند : کسى که مصائب ما را بیان کند و به سبب آن بگرید و دیگران را بگریاند ، چشمانش در روزى که چشمها گریان است ( قیامت ) ، نمى گرید . ( وسائل الشیعه ج 14 ص 595 )
روایت شده است : مَنْ ذُکِرَ الْحُسَیْنُ عِنْدَهُ فَخَرَجَ مِنْ عَیْنِهِ مِنَ الدَّمْعِ مِقْدَارُ جَنَاحِ ذُبَابٍ کَانَ ثَوَابُهُ عَلَى اللَّهِ وَ لَمْ یَرْضَ لَهُ بِدُونِ الْجَنَّهِ ( هر گاه نزد کسى از امام حسین ع یاد شود و به اندازه بال مگسى از چشمانش اشک خارج شود ، ثواب آن اشک نزد خداوند است و خداوند بهشت را به واسطه آن اشک بر وى واجب مى کند . ( وسائل الشیعه ج 14 ص 595 )
قَالَ مَا مِنْ أَحَدٍ قَالَ فِى الْحُسَیْنِ ع شِعْراً فَبَکَى وَ أَبْکَى بِهِ إِلَّا أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّهَ وَ غَفَرَ لَهُ ( از امام صادق ع نقل شده است : کسى که در رساى امام حسین ع شعر بخواند و به سبب آن بگرید و بگریاند خداوند بهشت را بر او واجب کرده و گناهانش را مى بخشد . وسائل الشیعه ج : 14 ص : 594 (
و وارد شده است در حق گریه کننده ، که در وقت مردنش چنان شاد مى شود که آن شادى در دلش تا روز قیامت باقیست . ( بحار الانوار ج 44 ص 290 )
قال ابو عبدالله وَ مَا مِنْ عَبْدٍ یُحْشَرُ إِلَّا وَ عَیْنَاهُ بَاکِیَهٌ إِلَّا الْبَاکِینَ عَلَى جَدِّى فَإِنَّهُ یُحْشَرُ وَ عَیْنُهُ قَرِیرَهٌ وَ الْبِشَارَهُ تَلْقَاهُ وَ السُّرُورُ عَلَى وَجْهِهِ وَ الْخَلْقُ فِى الْفَزَعِ وَ هُمْ آمِنُون ( از امام صادق ع روایت شده است : گریه بر امام حسین ع سبب ستر و عزت و سبکى بار است و در حق گریه کننده وارد است که چون از قبر بر آید سرور از صورتش ظاهر باشد و ملائکه به استقبالش آیند و بشارتش دهند به ثواب اللهى . بحار الانوار ج 45 ص 207 )
عن أبى عبد الله ع : من زار الحسین یوم عاشوراء وجبت له الجنه ( از امام صادق ع روایت شده است هر کس روز عاشورا امام حسین ع را زیارت کند بهشت بر او واجب مى شود . کامل الزیارات ص 173 )
و همچنین از امام صادق ع نقل شده است که هر کس از منزلش خارج شود به قصد زیارت امام حسین ع اگر پیاده باشد خداوند در برابر هر قدمش یک حسنه به او مى دهد و گناهانش را محو مى کند و اگر هم سواره باشد در برابر هر مسافت حسنه اى به او داده مى شود ، و اگر از زیارت انصراف دهد خداوند ملکى را به سویش مى فرستد تا سلام رسول خدا را به او برساند و به او بشارت مى دهد که عملت را از سر گیر که خداوند تو را بخشید . ( ثواب الأعمال ص 91 ثواب من زار قبر الحسین ع )
روایت شده است : إِنَّ زِیَارَهَ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ زِیَارَهَ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ وَ زِیَارَهَ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع تَعْدِلُ حَجَّهً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص ( همانا ثواب زیارت قبر رسول خدا ص و زیارت قبور شهداى در راه خدا و زیارت قبر امام حسین ع همچون ثواب حج در رکاب رسول خداست . الکافى ج 4 ص 548 باب زیاره النبى )
أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ زِیَارَهُ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع تَعْدِلُ عِشْرِینَ حَجَّهً وَ أَفْضَلُ وَ مِنْ عِشْرِینَ عُمْرَهً وَ حَجَّهً ( امام صادق ع فرمودند : زیارت قبر امام حسین ع برابر است با بیست حج واجب و حتى بیش از بیست حج مستحب و واجب فضیلت دارد . الکافى ج 4 ص 580 باب فضل زیاره أبى عبد الله الحسین ع )
عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ زِیَارَهَ الْحُسَیْنِ ع تَعْدِلُ خَمْسِینَ حَجَّهً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ ص ( از امام صادق ع نقل شده است که ثواب زیارت امام حسین ع برابر است با پنجاه حج واجب ، که در رکاب رسول خدا ص بجا آورده شود . وسائل الشیعه ج 14 ص 454 )
عَنْ أَبِى عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ أَرَادَ أَنْ یَکُونَ فِى جِوَارِ نَبِیِّهِ وَ جِوَارِ عَلِىٍّ وَ فَاطِمَهَ فَلَا یَدَعْ زِیَارَهَ الْحُسَیْنِ ع ( از امام صادق ع روایت شده است : هر کس که دوست دارد در کنار پیامبر ص و على و فاطمه ع باشد به زیارت امام حسین ع برود . وسائل الشیعه ج 14 ص 425 )
أُمِّ سَعِیدٍ الْأَحْمَسِیَّهِ قَالَتْ قَالَ لِى أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع یَا أُمَّ سَعِیدٍ تَزُورِینَ قَبْرَ الْحُسَیْنِ ع قَالَتْ قُلْتُ نَعَمْ ( قَالَ یَا أُمَّ سَعِیدٍ ) زُورِیهِ فَإِنَّ زِیَارَهَ الْحُسَیْنِ وَاجِبَهٌ عَلَى الرِّجَالِ وَ النِّسَاءِ ( ام سعید از امام صادق ع نقل مى کند که حضرت به من فرمود : به زیارت قبر امام حسین ع برو که زیارت قبر امام حسین ع بر هر زن و مردى واجب است . وسائل الشیعه ج 14 ص 437 )
عَنْ أَبِى جَعْفَرٍ ع فِى حَدِیثٍ قَالَ مَنْ کَانَ لَنَا مُحِبّاً فَلْیَرْغَبْ فِى زِیَارَهِ قَبْرِ الْحُسَیْنِ ع فَمَنْ کَانَ لِلْحُسَیْنِ ع مُحِبّاً زَوَّاراً عَرَفْنَاهُ بِالْحُبِّ لَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ وَ کَانَ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّهِ وَ مَنْ لَمْ یَکُنْ لِلْحُسَیْنِ ع زَوَّاراً کَانَ نَاقِصَ الْإِیمَانِ ( از امام باقر ع روایت شده است : کسى که ما اهل بیت را دوست دارد به زیارت قبر امام حسین ع برود و زائرى که محب امام حسین ع باشد مورد عنایت ما اهل بیت است و این زائر اهل بهشت مى باشد و شخصى که به زیارت امام حسین ع نرود ناقص الایمان است . وسائل الشیعه ج 14 ص 432 )
اگر انسان میل به زیارت و شرکت در مراسمات حضرت اباعبدالله ع پیدا کرد باید بداند که دلش نرم و آثار محبت نمایان شده است . باید فرصت را غنیمت شمرد و در جلب محبت کوشش کند . همانطور که در حدیث بالا امام باقر ع فرمودند زائر حسین ع مورد عنایت و لطف تمامى ائمه و در صدر آنها خود سیدالشهدا ع قرار دارد ، چه عنایتى از این بالاتر که انسان در جایى که دلش شکسته و امامان نیز به او نظر لطف دارند محبت اهل بیت به خصوص محبت سیدالشهدا ع را طلب کند . تا بدینوسیله از منازل سخت قیامت گذر کرده و در جوار حضرت سیدالشهدا ع منزل گزیند .
برکاتى که در شرکت در مجالس اباعبدالله ع وجود دارد انسان را همانند منجنیقى به بالا و جلو پرتاب مى کند و به طى سیر و سلوک مسیرهاى اخلاقى سرعت دو چندان مى دهد . بعضى از آثار و برکات این مجالس به قرار زیر است .
فضیلت مجالس عزادارى براى امام حسین ع :
اول : آنکه مصلاى خداوند است یعنى محل صلوات بر بندگان است .
دوم : ملائکه در آن مجالس حاضر مى شوند .
سوم : شخص به دعاى پیغمبر خدا و ائمه هدى فائز مى شود .
چهارم : آنکه حضرت سید الشهدا با آنان مکالمه نماید و آنها را مورد محبت قرار دهد .
پنجم : مانند عرفات ، مشعرالحرام و حطیم است .
ششم : مطاف بیت الله است و همچنین خاموش کننده آتش هاست . ( الخصائص الحسینیه ص 85 )
در پایان ذکر چند نکته ضرورى مى نماید :
اول : قرآن و اهل بیت علیهم السلام از هم جدا شدنى نیستند و محبت هر یک به تنهایى سودمند نخواهد بود رَسُولِ خدا ( صل الله علیه و آله ) فرمودند : إِنِّى تَارِکٌ فِیکُمْ ثَقَلَیْنِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِى أَحَدُهُمَا أَعْظَمُ مِنَ الْآخَرِ وَ هُوَ کِتَابُ اللَّهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ وَ عِتْرَتِى أَهْلُ بَیْتِى لَنْ یَفْتَرِقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَىَّ الْحَوْضَ فَانْظُرُوا کَیْفَ تَخْلُفُونِّى فِى عِتْرَتِى پیامبر اکرم ص فرمودند من میان شما دو چیز گران بها میگذارم که اگر بعد از من به آنها چنگ بزنید ، گمراه نخواهید شد . یکى از دیگرى بزرگتر است و آن کتاب خدا است که ریسمان آویخته از آسمان به زمین است و دیگرى عترت من ( اهل بیتم ) که از یک دیگر جدا نمى شوند تا در حوض کوثر بر من وارد شوند دقت کنید چگونه با اهل بیت من رفتار میکنید . ( بحار الأنوار ج 23 ص 108 ) .
بنابراین فکر اینکه محبت به اهل بیت ع به تنهایى کافیست تا انسان را از شقاوت و بدبختى نجات دهد فکر اشتباهى است . حضرت فرمودند یکى از آن دو بزرگتر است و آن کتاب خداست پس شرط اصلى جهت ورود و قبول محبت اهل بیت ع اطاعت از خداوند و عمل به فرامین کتاب اللهى مى باشد .
دوم : در محبت اهل بیت علیهم السلام ، باید از یکسونگرى ، پرهیز داشت . آمیختن محبت به عمل ، کاراصلى ما است . محبت ، در صورتى که ناب و عمیق باشد ، دوست و دوستدار را همرنگ وهمراه مى سازد . محبت چه به خدا باشد ، یا پیامبر ص ، یا امامان ع یا هر شخص دیگر ، اگر واقعى باشد ، انسان را از مخالفت و ناراضى ساختن محبوب و کارى که برخلاف خواسته ، میل و رضاى او باشد ، بازمى دارد . اگر در عین ادعاى عشق و دوستى ، کارى کنیم که دوست را برنجاند ، عاشق و دوستدار نیستیم ، بلکه یک مدعى هستیم که دلیلى بر اثبات ادعا نداریم .
امام صادق علیه السلام در حدیثى خطاب به مفضل ، ضمن دسته بندى شیعیان نسبت به محبت اهل بیت ع مى فرماید : گروهى ما را دوست دارند ، سخن ما را حفظ مى کنند ، فرمان ما را پیروى مى کنند و با کار ما مخالفت نمى کنند . اینان از مایند و ما از آنانیم . ( وفرقه احبونا و حفظوا قولنا واطاعوا امرنا ولم یخالفوافعلنا ، فاولئک منا و نحن منهم ) . ( تحف العقول ، ص 514 ) .
امام صادق ( ع ) در روایتى دیگر مى فرماید : ما اساس هر خوبى و خیر هستیم و هرچه نیکى است از فروع ماست و در شمار نیکى هاست : توحید و نماز و روزه و خشم فرو خوردن و خطاکار را بخشیدن ، دلجویى از فقیران و رعایت حال همسایگان و اعتراف به فضل صاحبان فضل و دشمنان ما ریشه و اصل هر شر و بدى هستند و هرچه پلیدى است از شاخه هاى آنهاست و دروغ و بخل و سخن چینى ، قطع رحم ، رباخورى ، تعدى به مال یتیمان ، زنا و سرقت و ارتکاب هرگونه خطا و تبهکارى از آنها ناشى مى گردد . پس دروغ گفته است کسى که پنداشته است با ماست در حالى که به گواهى اعمال زشتش وابسته به غیر ماست . ( روضه کافى ، ج 8 ص 242 ) .
حدیثى از امام رضاعلیه السلام گویاى همین نکته است . نه عمل صالح و تلاش در عبادت را به اتکاى محبت اهل بیت علیهم السلام رهاکنید و نه محبت و دوستى اهل بیت علیهم السلام و تسلیم آنان بودن را به اتکاى عبادت ، چرا که هیچ کدام بدون دیگرى پذیرفته نیست . ( لاتدعوا العمل الصالح والاجتهاد فى العباده اتکالا على حب آل محمد ولاتدعوا حب آل محمد والتسلیم لامرهم اتکالاعلى العباده ، فانه لایقبل احدهما دون الاخر بحار الانوار ، ج 75 ، ص 347 ) . على علیه السلام فرمود : هر که ما را دوست بدارد ، باید مثل ما عمل کند و پرهیزکارى را همچون جامه و پوشش ( جلباب ) خود قرار دهد . من احبنا فلیعمل بعملنا ولیتجلبب الورع .
درباره حب عملى , امام محمد باقر ( ع ) مى فرمایند : اى جابر از طرف من به شیعه من سلام برسان و به آنها اعلام کن که هیچ قرابت و خویشاوندى بین ما و خداى عزوجل نیست و فقط با طاعت و بندگى به درگاه الهى تقرب جسته مى شود اى جابر هرکس اطاعت خدا را کند و ( همراه آن ) به ما محبت ورزد ، دوست و محب ما مى باشد و هرکس معصیت خدا را کند حب ما برایش نافع نمى باشد ( لازم به یادآورى است معصیت هاى اتفاقى که بعدش توبه هم باشد – باعث نمى شود که حب اهل بیت ( ع ) سودى نبخشد . ) . یا جابر بلغ شیعتى عنى السلام و اعلمهم انه لا قرابه بینا و بین الله عزوجل و لا یتقرب الیه الابالطاعه یا جابر من اطاع الله و احبنا فهو ولینا و من عصى الله لم ینفعه حبنا . ( بحار الأنوار ج 68 ص 179 )
سوم : نباید پنداشت که جریان محبت از طرف محبان نسبت به خاندان نبوت و امامت یک جریان یک سویه است . بیش و پیش از اینکه ما به ایشان ارادت بورزیم و محبت خویش را نثار آنها نماییم ، ائمه معصومین ع به شیعیان و علاقه مندان خود عنایت دارند و همواره اهل محبت و ولایت را مورد لطف وافر خود قرار مى دهند . به طورکلى محبت یک علاقه دو طرفه است ، تا محبت طرف مقابل در حق ما وجود نداشته باشد راه شناخت براى ما باز نخواهد شد . شناخت سیره و روش معصومین ع عنایتى است که باید از جانب خود آنها به انسان داده شود ، وچه محبتى از این بالاتر که انسان توفیق شناخت مولا و امامش را پیدا کند .
تا که از جانب دلدار نباشد کششى کوشش عاشق بیچاره به جایى نرسد .
رابطه محبت آمیز میان شیعیان و اهل بیت ( ع ) هم یک رابطه طرفینى است و به همین دلیل هم بسیار موثر ، سازنده و کارگشا مى باشد . این رابطه باعث آن شده است که اهل ولایت و محبت ، در تمام زندگى و چالش هاى فرا روى خود ، دست توسل به دامن رهبران معصوم ع و صاحبان ولایت و محبت بزنند ، چشم به شفاعت آن پاکان بدوزند و همواره از فیض وجود و عنایت ایشان برخوردار باشند .
امیدواریم در راه کسب شناخت ، ثابت قدم بوده و به درجات بالاى معرفت نایل آیید . واین نکته را همیشه مد نظر داشته باشید که :
در ره منزل لیلى که خطرهاست در آن شرط اول قدم آن است که عاشق باشى .
محبت امام حسین علیه السلام