دعا و حکمت بالغه

در این باره باید دانست؛ دعا در چارچوب حکمت الهى است نه امرى خارج از آن تا با آن منافى باشد؛ یعنى دعا داراى مرز و حدود است چه از حیث آداب، چه از حیث محتوا و آنچه که از خدا طلب مى کنیم، از این رو به هر دعایى با هر ویژگى و هر محتوایى توصیه نشده است و نیز تأثیرگذارى دعا بدون حد و مرز نمى باشد. دعا باید در چارچوب مصالح و مفاسد انسانى باشد؛ یعنى خواستن مصالحى که خداوند مقرر فرموده و درخواست دورى از مفاسدى که حضرت حق به ترک آن دستور داده اند و این یک سنت الهى است و دعا باید با سنت هاى الهى [حکمت خداوند ]هماهنگ باشد، چنانچه حضرت على (علیه السلام)  مى فرماید: «ان کرم الله سبحانه لا ینقض حکمة فلذلک لا یقع الاجابة فى کل دعوة»[1]؛ «کرم خداوند حکمتش را نقض نمى کند. به همین دلیل است که هر دعایى اجابت نمى شود».

اگر دعا بر خلاف حکمت بالغه الهى باشد نه تنها مؤثر نیست و به رشد آدمى کمک نمى کند؛ بلکه به نزول او مى انجامد و خشم خدا را مى انگیزد.

از خدا، غیرخدا را خواستن*** ظن افزونى است و کلى کاستن[2]

__________________

[1]. غررالحکم، ح ۳۴۷۸.

[2]. مثنوى، دفتر پنجم، ۷۷۳.