شمایل امام حسین(ع)
امام حسین(ع) چه شکلی بودند؟
شمایل امام حسین علیه السلامدر بیشتر منابع حدیثی و تاریخی و رجالیِ کهن از شباهت حسین بن علی به پیامبر اکرم سخن گفته شده و در یک روایت، امام حسین شبیهترین فرد به پیامبر وصف شده است. امام حسین علیه السلام سپید چهره بودند و گاه عمامه ای از خز و گاه عمامه ای سیاه بر سر میگذاشتند. موی سر و محاسن خود را خضاب مینمودند.در چهره امام حسین علیه السلام نشانه های جدش، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله آشکار شد؛ زیرا در اوصاف خود همانند آن حضرت بود و در اخلاقی که پیامبر به آنها بر دیگر پیامبران، امتیاز یافت نیز همانند وی گردید.«محمد بن ضحاک» اورا توصیف نموده گفت: «بدن حسین، شبیه بدن پیامبر خدا صلی الله علیه و آله بود» (1) .
و گفته شده: «از ناف تا پاهایش، شبیه پیامبر صلی الله علیه و آله بود» (2) .
و حضرت امام علی علیه السلام فرمود: «هرکس دوست دارد که به شبیه ترین مردم به پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ما بین گردن و دهان آن حضرت بنگرد، به حسن نگاه کند و هرکس دوست دارد که به شبیه ترین مردم به رسول خدا صلی الله علیه و آله از گردن تا قوزک پا نگاه کند، از نظر خلقت و رنگ، به حسین بن علی بنگرد…» (3) .
بر چهره شریف آن حضرت، نشانه های امامت آشکار شد و چهره اش از درخشانترین چهره های مردم بود و آن گونه بود که «ابو کبیر هذلی» می گفت:
«واذا نظرت الی اسرة وجهه
برقت کبرق العارض المتهلل»
«هرگاه به خطوط چهره اش بنگری همچون ابرباران زا، برق می زند».
بعضی از تذکره نویسان، آن حضرت را چنین وصف کرده اند:
«سفید چهره بود و هرگاه درجایی می نشست که در آن تاریکی بود، با سفیدی زیبایی و گردنش، آنجا روشن می گشت» (4) .
و دیگری می گوید: «جمالی عظیم داشت و نور درخشنده ای در پیشانی و گونه هایش بود که اطرافش را در شب تاریک، روشن می ساخت و شبیه ترین مردم به رسول خدا صلی الله علیه و آله بود» (5) .
و یکی از شهدا، از یارانش در شعر حماسی که سروده روز طف بود، آن حضرت را وصف کرده گوید:
له طلعة مثل شمس الضحی
له غرة مثل بدر منیر
«طلعتی چون خورشید هنگام بالا آمدن روز دارد و پیشانی او همچون ماه تابان است».
هیبت امام حسین علیه السلام
سیمای انبیا بر آن حضرت بود و در هیبت همچون جدّ خود بود که پیشانیها در برابرش به تواضع می افتادند. یکی از جلادان پلیس ابن زیاد در وصف هیبت عظیمش می گوید: «نور چهره اش و جمال هیبتش مارا از اندیشیدن در مورد کشتن او به خود مشغول ساخت».
روز طف، ضربات شمشیرها و زخمهای نیزه ها نور چهره اش را پنهان ننمود و در شکوه و زیبایی منظر، همچون ماه تمام بود و در این باره «کعبی» می گوید:
و مجرح ما غیرت منه القنا حسناً
و لا اخلقن منه جدیدا
قد کان بدراً فاغتدی شمس الضحی
مذ ألبسته ید الدماء برودا
«وآن مجروحی که نیزه ها زیباییش را دگرگون نساختند و تازه ای از او را کهنه ننمودند».
«او ماه تمامی بود که به خورشیدی در بلندای روز تبدیل شد. آنگاه که دستهای خون آلود، جامه هایی بر او پوشاند.
و هنگامی که سر مبارک آن حضرت را نزد ابن زیاد بردند، از نور چهره اش در شگفت شد و گفت: «کسی همچون او زیبا ندیده ام!».
«انس بن مالک» بر او اعتراض نمود و گفت: «مگر نه این است که وی شبیه ترین آنان به رسول خدا بود؟» (6) .
و هنگامی که آن سر شریف را بر یزید بن معاویه عرضه داشتند، از جمال هیبتش به حیرت افتاد و گفت: «من هرگز صورتی زیباتر از او ندیده ام!».
پس یکی از حاضران به وی گفت: «او شبیه رسول خدا صلی الله علیه و آله بود» (7) .
راویان، اجماع دارند که وی در اوصاف و نشانه هایش همانند جدش حضرت پیامبر صلی الله علیه و آله بود و در شباهت و صفات، با آن حضرت شباهت داشت و هنگامی که «عبید اللَّه بن حر جعفی» به دیدار حضرتش مشرف شد، جانش از اقدام و اجلال او سرشار شد و اظهار داشت: «من هرگز کسی را ندیده ام که زیباتر
وچشمگیر تر از حسین باشد…».
بر چهره او سیمای پیامبران و هیبت متقیان آشکار شد و لذا چشم بینندگان خود را پر می کرد و پیشانیها در برابرش به خضوع و احترام، خم می شد.
پینوشت :
(1) طبرانی، المعجم الکبیر 123:3 از کتابهای کپی شده کتابخانه عمومی حضرت امیر المؤمنین علیه السلام.
(2) المنمق فی اخبار قریش، ص424. مقریزی، خطط 285:2.الافادة من تاریخ الائمة السادة، از کتابهای کپی شده کتابخانه عمومی امام حکیم.
(3) طبرانی، المعجم الکبیر 98:3.
(4) الافادة فی تاریخ الائمة السادة.
(5) علی دره حنفی،محاضرات الاوائل و الاواخر، ص71. و در مصابیح السنة 188 – 187: 4 از انس آمده است که گفت: «هیچ کس از حسن بن علی به پیامبر صلی الله علیه و آله شبیه تر نبود و در مورد حسین گفت: شبیه ترین آنان به رسول خدا صلی الله علیه و آله بود» و در انساب الاشراف 5:3 آمده:«حسین، شبیه پیامبر صلی الله علیه و آله بود».
(6) بلاذری، انساب الاشراف، 5:3، نسخه خطی در کتابخانه عمومی حضرت امیر المؤمنین علیه السلام.
(7) همان.
برگرفته از پایگاه جامع عاشورا
شمایل امام حسین(ع)