دین و اندیشه

اهل بیت و جانشینی امام علی(ع) در قرآن

پرسش و پاسخ

آیا در قرآن ما آیه ای داریم که مختص به اهل بیت باشه؟ و از کجا معلوم که بعد از رسول خدا امام علی جانشین بوده ؟

روایات و دلایل قطعی عقلی و علمی مبنی بر اختصاص آیات فراوانی از قرآن به اهل البیت علیهم السلام و همچنین جانشینی بلافصل امام علی علیه السلام وجود دارد. [کامل از کد119314]در قرآن کریم مى خوانیم: «إِنَّهُ لَقُرآنٌ کَرِیمٌ. فِی کِتابٍ مَکنُونٍ. لا یَمَسُّهُ إِلاَّ المُطَهَّرُونَ» واقعه (56)، آیات 77-79. «همانا آن، قرآن کریمى است که در کتاب محفوظى جاى دارد و جز پاکان نمى توانند به آن دست یابند».در مورد آیه «لا یَمَسُّهُ» دو احتمال وجود دارد. اگر نهى باشد، ظهور در نهى از مس ظاهرى دارد به معناى اینکه قرآن را بدون طهارت و وضو نباید دست زد، و اگر مقصود «نفى» باشد، اخبار است و ظهور در مس باطنى دارد، به این معنا که به عمق قرآن نمى رسند، مگر کسانى که مطهرند و از هر عیب و نقص و گناهى پاکند. در این که مطهران چه کسانى اند؟ باز به قرآن مراجعه مى کنیم؛ خداوند متعال مى فرماید: «إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ اهل البَیتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطهِیراً» احزاب (33)، آیه 33. «همانا خدا چنین مى خواهد که هر رجس و پلیدى را از شما خانواده نبوت دور سازد و شما را از هر عیب پاک و منزه گرداند.» در این آیه شریفه، مصداقِ مطهران مشخص و معین شده است. اهل البیت پیامبر(علیهم السلام) هستند.
با مراجعه به روایات فریقین شیعه و سنى پى مى بریم که مقصود از اهل بیت در آیه شریفه، پیامبر اکرم و اهل البیت(علیهم السلام) هستند. صحیح مسلم، ج 7، ص 130 ؛ سنن ترمذى، ج 5، ص 656 ؛ کتاب المناقب.
خداوند متعال مى فرماید: «وَیَقُولُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَستَ مُرسَلاً قُل کَفى بِاللَّهِ شَهِیداً بَینِی وَ بَینَکُم وَمَن عِندَهُ عِلمُ الکِتابِ» رعد (13)، آیه 43. «آن ها که کافر شدند و مى گویند (_(تو پیامبر نیستى )_) بگو: کافى است که خداوند و کسى که علم کتاب (_(و آگاهى بر قرآن )_)نزد او است، میان من و شما گواه باشند.»و نیز مى فرماید: «بَل هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا العِلمَ…» عنکبوت (29)، آیه 49. «… ولى این آیات روشنى است که در سینه دانشوران جاى دارد…».و نیز مى فرماید: «… ثُمَّ أَورَثنَا الکِتابَ الَّذِینَ اصطَفَینا مِن عِبادِنا…» فاطر (35)، آیات 31-33. «… سپس این کتاب (_(آسمانى )_)را به گروهى از بندگان برگزیده خود به میراث دادیم…».
از جمله آیاتی که دلالت دارد اهل بیت پیامبر آگاه به تفسیر وحقایق قرآن هستند آیات ذیل است 1-هُوَ الَّذی أَنْزَلَ عَلَیْکَ الْکِتابَ مِنْهُ آیاتٌ مُحْکَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْکِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ فَأَمَّا الَّذینَ فی قُلُوبِهِمْ زَیْغٌ فَیَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَأْویلِهِ وَ ما یَعْلَمُ تَأْویلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِی الْعِلْمِ یَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ کُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَ ما یَذَّکَّرُ إِلاَّ أُولُوا الْأَلْبابِ (آل عمران 7) در این آیه خداوند علم به متشابهات را مختص به خود و نیز راسخان در علم میداند. به حسب آنچه در روایات فراوان که آدرس آنرا ذیلا میآوریم راسخان در علم وکسانی که به جایگاه ثابتی از علم دست یافته اند پیامبر واهل البیت آن حضرت هستند .2- وَ یَقُولُ الَّذینَ کَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ کَفى بِاللَّهِ شَهیداً بَیْنی وَ بَیْنَکُمْ وَ مَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ (رعد 43 ) در این آیه خداوند خودش وکسانی را نزد آنان علم کتاب است را شاهد بر نبوت پیامبر میداند به حسب آنچه در روایات آمده است کسی که نزد او علم کتاب است اهل بییت هستند که در راس آنان امیر مومنان علیه السلام است . 3-بَلْ هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فی صُدُورِ الَّذینَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَ ما یَجْحَدُ بِآیاتِنا إِلاَّ الظَّالِمُونَ (عنکبوت 49 ) قرآن آیات روشن وبین است در سینه کسانی که به آنان علم داده شده است در ذیل این آیه نیز روایت فراوانی وجود دارد که مراد از کسانی که خداوند به آنان علم عنایت نموده که قرآن نزد آنان بین وروشن است اهل بیت علیهم السلام هستند . .جهت اطلاع بر روایاتی که ذیل آیات یاد شده وارد شده است به بحار الانوار ج 23 ص 188-211 مراجعه کنید . 4 – آیه شریفه یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللَّهَ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ دلالت دارد بر اینکه از اولو الامر که اهل بیتنند اطاعت نمود بنا بر این سخن آنان نیز در تفسیر قرآن وبیان حقایق دین حجت است همانند رسول خدا والا خداوند در کنار اطاعت از خودش وپیامبر اطاعت ازانان را مطرح نمیکرد مراد از اولوالامر نیز به حسب آنچه در روایات امده اهل بیت پیامبرند .
5 – آیه اشریفه إِنَّما وَلِیُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذینَ آمَنُوا الَّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ (مائده 55) بر این دلالت دارد که امیر مومنان علیه السلام همانند پیامبر اکرم (ص) بر مردم ولایت وسرپرستی دارد وسخنان ان حضرت همانند پیامبر اکرم (ص) بر همگان حجت است مراد از کسانی که اقامه نماز میکنند ودر حال رکوع زکات میدهند بنا به انچه در روایات شیعه وسنی امده است امیر مومنان است . مقام ولایت و سر پرستی که در این آیه مطرح است همان جایگاهی است که خداوند به صراحت در قرآن کریم به پامبر اکرم دستور میدهد که در حجه الوداع آنرا به مردم برساند و امیر مومنان را به عناون ولی وسرپرست مومنان پس از خود معرفی نماید وحضرتش نیز امتثال امر نموده و در حضور بسیاری از مسلمانان فرمود آیا من اولی به شما نیستم از اموال وجانهایتان همگی گفتند چرا ای رسول خدا آنگاه فرمود هرکس من مولای اویم وچنین سرپرستی را بر وی دارم پس علی مولای اوست آیات یاد شده بخشی از آیاتی است که دلالت بر لزوم اطاعت از اهل بیت وعالم بودن ایشان به کتاب دارد .}«إِنَّما یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذهِبَ عَنکُمُ الرِّجسَ اهل البَیتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطهِیراً»؛ احزاب (33)، آیه 33.؛ «همانا خدا چنین مى خواهد که هر رجس و پلیدى را از شما خانواده نبوت دور سازد و شما را از هر عیب پاک و منزه گرداند.»در این آیه شریفه، مصداقِ مطهران مشخص و معین شده است؛ آنان کسانى جز اهل البیت پیامبر(علیهم السلام) نیستند. صحیح مسلم، ج 7، ص 130 ؛ سنن ترمذى، ج 5، ص 656 ؛ کتاب المناقب.از مجموع این مقدمات استفاده مى شود که اهل بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام) مرجع دینى مردم بوده و بر مردم امامت دارند و بیانات آنان در ذیل آیات حجت است.این مطلب با سه آیه دیگر نیز به اثبات رسیده و مضمون آیه «لا یَمَسُّهُ إِلاَّ المُطَهَّرُونَ» را تأیید مى کند.خداوند متعال مى فرماید: «وَیَقُولُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَستَ مُرسَلاً قُل کَفى بِاللَّهِ شَهِیداً بَینِی وَبَینَکُم وَمَن عِندَهُ عِلمُ الکِتابِ»؛ رعد (13)، آیه 43.؛ «آن ها که کافر شدند و مى گویند (_(تو پیامبر نیستى )_) بگو: کافى است که خداوند و کسى که علم کتاب (_(و آگاهى بر قرآن )_)نزد او است، میان من و شما گواه باشند.»و نیز مى فرماید: «بَل هُوَ آیاتٌ بَیِّناتٌ فِی صُدُورِ الَّذِینَ أُوتُوا العِلمَ…»؛ عنکبوت (29)، آیه 49.؛ «… ولى این آیات روشنى است که در سینه دانشوران جاى دارد…».و نیز مى فرماید: «… ثُمَّ أَورَثنَا الکِتابَ الَّذِینَ اصطَفَینا مِن عِبادِنا…»؛ فاطر (35)، آیات 31-33.؛ «… سپس این کتاب (_(آسمانى )_)را به گروهى از بندگان برگزیده خود به میراث دادیم…».

اهل بیت و جانشینی امام علی(ع) در قرآن

دیدگاه شما برای ما ارزشمند است

نظر شما چیه؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم *

دکمه بازگشت به بالا