شبهات در مورد ائمه(ع)
سوال اول. ایا مانند حدیثی که پیامبر(ص) به نعثل فرمود و در مدارک سنی امده ایا باز هم احادیثی داریم در مدارک سنی که در ان پیامبر امامان و اوصیا بعد از خود را تک به تک نام برده باشد؟ اگر هست لطفا بفرمایید با ذکر منبع.سوال دوم. ایا این مطلب که امام را فقط امام غسل و کفن میکند صحیح است؟ در صورت صحیح بودن در مواردی که امام وفات کرده و بدلیل شرایط زمان فرزندش نتوانسته ایشان را غسل و دفن کند این مطلب سلب امامت از ان فرزند میکند؟ مثلا در خصوص امام عسکری که فرزند کوچکش نتوانست به دلیل شرایط زمان پدر بزرگوارش را دفن کند یا امام موسی کاظم یا برخی دیگر از ائمه اطهار (س)سوال سوم . مدارکی از اهل سنت نام برید که در ان پیامبر فرموده خلفا بعد من دوازده نفرند.
پاسخ مورد اول :ممکن است در برخی منابع اهل سنت نام دوازده امام هم امده باشد اما بالطبع این منابع مورد قبول اهل سنت نیست اما اصل این مطلب که امامان دوازده نفرند در منابع متعددی از کتب انان آمده که ذیلا به برخی اشاره می شود : تعداد امامان و مشخصات آنها در روایات متعددى که از پیامبر اکرم(ص) در منابع شیعه و سنى نقل شده مشخص گردیده است. برخى از این روایات را از منابع اهل سنت نقل مى کنیم:1. «کار مردم پیوسته مى گذرد تا آنکه دوازده مرد بر آنان فرمان برانند». ( فرائد السمطین، ج 1، ص 317 )2. « شمار جانشینان من به تعداد نقباى موسى (دوازده نفر) است». ( کنزالعمال، ح 14971 )
3. « تا وقتى که دوازده خلیفه و جانشین بر شما حکومت کنند، دین پیوسته پابرجاست». ( صحیح مسلم، ج 6، (کتاب الاماره) ؛ صحیح بخارى، ج 4، ص 165)
4. «کار این امت همواره پابرجاست تا دوازده خلیفه و جانشین بر آنان بگذرند که همگى از قریش اند». ( منتخب کنزالعمال، ج 5، ص 338 )
5. «بر این امت دوازده خلیفه حکومت خواهند کرد، به عدد نقباى بنى اسرائیل». (همان)
6. امام على(ع) در توضیح انحصار امامت در قریش مى فرماید: « امامان از قریش، تنها از نسل هاشم هستند و امامت بر غیر آنان شایسته نیست…» ( نهج البلاغه، خطبه 142)
7. «الائمة بعدى اثنى عشر، تسعة من صلب الحسین و التاسع مهدیهم»؛ (کفایةالاثر، ص 23. (به نقل از: موسوعه الامام على بن ابیطالب، ج 2، ص 48)؛ «امامان پس از من دوازده نفرند، نه نفر ایشان از نسل حسین اند و نهمین ایشان مهدى ایشان است». نظیر این روایات را – که از اهل سنت در مورد تعداد ائمه(ع) وارد شده است – مى توان در سایر منابع مطالعه کرد.
ر.ک:
الف. ینابیع الموده، ص 2، 44.
ب. البدایة والنهایه، ج 6، ص 3، 247.
ج. سنن ابن ماجه، ج 4، 4085 / 1367.
د. مسند احمد بن حنبل، ج 5، ص 645 / 183.
ه. سنن ابى داود، 107 / 4.
8. در روایات سفیان بن عینیه به نقل ینابیع الموده از پیامبر اکرم(ص) آمده است: «همواره دین پایدار است تا آنکه قیامت به پا شود یا بر شما، دوازده خلیفه حکم رانند که همه آنان از بنى هاشمند». ( ینابیع الموده، ج 3، باب 77 )
9. امام الحرمین جوینى از ابن عباس از پیامبر(ص) نقل مى کند که فرمود: «من سرور پیامبرانم و على سرور اوصیا. اوصیاى بعد از من دوازده نفرند، اولشان على است و آخرشان مهدى». ( فرائد السمطین، ج 2، ص 312 )
10. ابن عباس از پیامبر(ص) نقل کرده که فرمود: «جانشینان و اوصیاى من و حجت هاى خدا بر خلق پس از من دوازده نفرند، اولشان برادرم و آخرشان فرزند من است. پرسیده شد: برادرتان کیست؟ فرمود: «على بن ابیطالب». پرسیده شد: فرزندتان کیست؟ فرمود: «مهدى، همان کسى که زمین را پر از عدل و داد کند، همانگونه که پر از ظلم و جور شده است…» ( همان)، روایات متعدد دیگر نیز در این باب وجود دارد.
بنگرید: معالم المدرستین، ج 1، ص 333 .
پاسخ مورد دوم :
آری صحیح است که امام را تنها امام غسل می دهد و روایات متعدد در این باره ورارد شده است در مورد امام حسین علیه السلام روایت داریم که حضرت سجاد به اعجاز آمدند و به بنی اسد دستور دادند، چگونه سالار شهیدان را دفن کنند.
در خصوص امام کاظم هم روایت صریح داریم که امام رضا علیه السلام می فرمایند من بودم که پدرم را غسل دادم همان گونه که امام سجاد متکفل دفن امام حسین علیه السلام شدند.
در مورد امام رضا (ع) نیز روایت اباصلت و آمدن امام جواد (ع) باعجاز از مدینه به طوس و داخل شدن امام از در حجره بسته معروف است .
و در خصوص امام زمان(عج) نقلی در غیبت شیخ طوسی آمده که «عثمان بن سعید عمری» متصدی امر غسل، کفن و دفن حضرت امام حسن عسگری(ع) شد.[1]این سخن با اعتقاد شیعه به این که امام را باید امام بعدی غسل دهد، کفن کند و نماز بخواند، منافاتی ندارد، چون ممکن است وی به نیابت از آن حضرت متکفل این امر شده، ضمن اینکه می شود حضرت به صورت مخفی متکفل غسل شده اند، لیکن به جهت شرایط خفقان و تقیه به ظاهر «عثمان بن سعید عمری» تصدی این امر را برعهده گرفته باشد. اما بر جنازه آن حضرت، امام زمان نماز خواندند و همین امر نشان می دهد غسل دادن نیز توسط آن حضرت بوده است.
بنا به نقل «شیخ صدوق» وقتی جنازه حضرت درون منزل بوده «عقید خادم» از منزل خارج شد و به «جعفر» که بر در خانه ایستاده بود و شیعیان به او تعزیت می گفتند، گفت: سرورم برادرت را کفن کردند. پس بر او نماز بخوان. ناگهان امام مهدی(ع) جلو آمد و گفت: عمو عقب بایست من سزاوارترم که بر جنازه پدرم نماز بخوانم و آن حضرت بر جنازه نماز می خوانند. [2]ذیلا به بخشی از روایات در این باره اشاره می کنیم :
الْحُسَیْن بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ الْوَشَّاءِ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عُمَرَ الْحَلَّالِ أَوْ غَیْرِهِ عَنِ الرِّضَا علیه السلام قَالَ قُلْتُ لَهُ إِنَّهُمْ یُحَاجُّونَّا یَقُولُونَ إِنَّ الْإِمَامَ لَا یَغْسِلُهُ إِلَّا الْإِمَامُ قَالَ فَقَالَ مَا یُدْرِیهِمْ مَنْ غَسَلَهُ فَمَا قُلْتَ لَهُمْ قَالَ فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ قُلْتُ لَهُمْ إِنْ قَالَ مَوْلَایَ إِنَّهُ غَسَلَهُ تَحْتَ عَرْشِ رَبِّی فَقَدْ صَدَقَ وَ إِنْ قَالَ غَسَلَهُ فِی تُخُومِ الْأَرْضِ فَقَدْ صَدَقَ قَالَ لَا هَکَذَا قَالَ فَقُلْتُ فَمَا أَقُولُ لَهُمْ قَالَ قُلْ لَهُمْ إِنِّی غَسَلْتُهُ فَقُلْتُ أَقُولُ لَهُمْ إِنَّکَ غَسَلْتَهُ فَقَالَ نَعم.
وشاء گوید: احمد بن عمر بود یا دیگرى که گفت به حضرت رضا علیه السلام عرض کردم: آنها (واقفیه که منکر امامت امام رضا علیه السلام و نیز منکر وفات پدرش هستند) با ما مشاجره مى کنند و مى گویند: امام را جز امام غسل نمى دهد (پس چگونه مى گویید موسى بن جعفر(ع) در بغداد وفات یافته، در صورتى که شما در مدینه بودید) فرمود: آنها چه مى دانند کى او را غسل داده است؟ تو به آنها چه جواب دادى؟ عرض کردم: قربانت، من به آنها گفتم: اگر مولایم بگوید، خودم او را در زیر عرش پروردگار غسل داده ام راست گفته است و اگر بگوید در دل زمین غسل داده ام راست گفته؛ فرمود: این چنین نگو! عرض کردم پس چه بگویم؟ فرمود: به آنها بگو من غسلش داده ام. عرض کردم: بگویم شما غسلش داده اید؟ فرمود: آرى.
( الکلینی الرازی، أبو جعفر محمد بن یعقوب بن إسحاق (متوفاى328 هـ)، الکافی، ج1 ص385،ح1،ناشر: اسلامیه ، تهران ، الطبعة الثانیة،1362 هـ.ش.)
مُحَمَّدُ بْنُ مَسْعُودٍ عَنْ جََعفرِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَیْمَانَ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ الْعَبَّاسِ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ سَهْلٍ قَالَ حَدَّثَنَا بَعْضُ أَصْحَابِنَا وَ سَأَلَنِی أَنْ أَکْتُمَ اسْمَهُ قَالَ کُنْتُ عِنْدَ الرِّضَا علیه السلام فَدَخَلَ عَلَیْهِ عَلِیُّ بْنُ أَبِی حَمْزَةَ وَ ابْنُ السَّرَّاجِ وَ ابْنُ الْمُکَارِی … قَالَ لَهُ عَلِیٌّ(ابْنُ أَبِی حَمْزَةَ) إِنَّا رَوَیْنَا عَنْ آبَائِکَ (علیهم السلام) أَنَّ الْإِمَامَ لَا یَلِی أَمْرَهُ إِلَّا إِمَامٌ مِثْلُهُ فَقَالَ لَهُ أَبُو الْحَسَنِ فَأَخْبِرْنِی عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ عَلِیٍّ (علیه السلام) کَانَ إِمَاماً أَوْ کَانَ غَیْرَ إِمَامٍ قَالَ کَانَ إِمَاماً قَالَ فَمَنْ وَلِیُّ أَمْرِهِ قَالَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ قَالَ وَ أَیْنَ کَانَ عَلِیُّ بْنُ الْحُسَیْنِ کَانَ مَحْبُوساً فِی یَدِ عُبَیْدِ اللَّهِ بْنِ زِیَادٍ قَالَ خَرَجَ وَ هُمْ کَانُوا لَا یَعْلَمُونَ حَتَّى وَلِیَ أَمْرَ أَبِیهِ ثُمَّ انْصَرَفَ فَقَالَ لَهُ أَبُو الْحَسَنِ علیه السلام إِنَّ هَذَا [الَّذِی ] أَمْکَنَ عَلِیَّ بْنَ الْحُسَیْنِ علیه السلام أَنْ یَأْتِیَ کَرْبَلَاءَ فَیَلِیَ أَمْرَ أَبِیهِ فَهُوَ یُمْکِنُ صَاحِبَ الْأَمْرِ أَنْ یَأْتِیَ بَغْدَادَ فَیَلِیَ أَمْرَ أَبِیهِ ثُمَّ یَنْصَرِفَ وَ لَیْسَ فِی حَبْسٍ ولَا فِی إِسَارٍ… .
اسماعیل بن سهل گفت: یکى از اصحاب این چنین گفت ولى تقاضا کرد اسمش را نبرم؛ گفت: خدمت حضرت رضا علیه السلام بودم؛ على بن ابى حمزه و ابن سراج و ابن مکارى وارد شدند.
ابن ابى حمزه (رهبر این گروه واقفه) به هشتمین امام علیه السلام گفت: « از پدران شما روایت است که کار غسل و کفن و نماز امام معصوم را جز امام معصوم انجام نمی دهد، اگر شما امام پس از پدرت حضرت کاظم(ع) هستی، چرا بر پیکر او نماز نخواندی؟
حضرت در پاسخ این مرد فرمودند: «آیا حضرت حسین علیه السلام از نظر شما امام راستین نیست؟
على بن ابی حمزة بطائنى گفت: «چرا!» فرمود: پس چه کسى بر او نماز خواند؟
پاسخ داد: «حضرت سجاد علیه السلام»
حضرت رضا علیه السلام فرمودند: «امام سجاد (علیه السلام) کجا بود؟ او که در زندان دژخیم اموى عبیدالله زندانى بود.»
پاسخ داد: «آن حضرت در پرتو اعجاز و قدرت ویژه امامت از زندان خارج شد و به کربلا آمد و پس از انجام امور بی آنکه زندان بانان بدانند، بازگشت.»
حضرت رضا علیه السلام فرمودند: «اگر این کار بر امام سجاد علیه السلام که آن روزها در زندان و اسارت بود ممکن باشد، پس چرا به امام راستین دیگرى که در زندان و اسارت هم نبود، ممکن نباشد که از مدینه به بغداد بشتابد و بر پیکر مطهر پدر نماز بخواند و آنگاه به مدینه باز گردد؟»
( المجلسی، محمد باقر (متوفاى 1111هـ)، بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار،ج،48 ص270،ح29، تحقیق: محمد الباقر البهبودی، ناشر: مؤسسة الوفاء – بیروت – لبنان، الطبعة: الثانیة المصححة، 1403هـ – 1983م.)
[1].الغیبة، شیخ طوسی، ص216.
[2].کمال الدین و تمام النعمة، صدوق، ج2، ص475.
پاسخ مورد سوم : در مورد اول بیان شد. موفق باشید
شبهات در مورد ائمه(ع)