محل دستشویی در خانه
با عرض سلام و خسته نباشید، شاید سوالم کمی عجیب باشد اما لطفا سعی کنید کمکم کنید چون مشغول تحقیقی هستم و پاسخ این سوال برایم مهم است. در سایت نوشته بودید که در احادیث امده که دستشویی خانه باید در پنهانترین جای منزل (فی استر موضع) باشد. اول اینکه لطفا اگر امکانش هست این حدیث و حدیثهای مشابه آن را با ذکر نشانیها به ایمیل بنده بفرستید و مهمتر از این آنکه آیا در حدیث یا روایت یا کتاب تاریخی یا … دیده اید که گفته یا نوشته باشند که در معماری اسلامی برای رعایت مضمون این احادیث دستشویی ها بر بالای بام خانهها ساخته میشده است؟ البته بنده خود نشانههای اندکی در این باره یافتهام اما هیچکدام وضوح لازم را ندارند و چگونگی این ساختمانها بر من معلوم نشد.
سلام علیکم.در خصوص بخش اول سوال روایات دال بر این که دستشویی در جای پوشیده و پنهان منزل باشد روایات ذیل است :- تَوْحِیدُ الْمُفَضَّلِ، بِرِوَایَةِ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ اعْتَبِرِ الْآنَ یَا مُفَضَّلُ بِعِظَمِ النِّعْمَةِ عَلَى الْإِنْسَانِ فِی مَطْعَمِهِ وَ مَشْرَبِهِ وَ تَسْهِیلِ خُرُوجِ الْأَذَى أَ لَیْسَ مِنْ حُسْنِ التَّقْدِیرِ فِی بِنَاءِ الدَّارِ أَنْ یَکُونَ الْخَلَاءُ فِی أَسْتَرِ مَوْضِعٍ فِیهَا (2) فَهَکَذَا جَعَلَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ الْمَنْفَذَ الْمُهَیَّأَ لِلْخَلَاءِ مِنَ الْإِنْسَانِ فِی أَسْتَرِ مَوْضِعٍ مِنْه …»
امام صادق علیه السلام در حدیث توحید مفضل می فرمایند : اینک اى مفضّل! در نعمت هایى که خداوند جلّ و علا در خوردن، آشامیدن و آسانى دفع زواید قرار داد اندیشه کن و درس عبرت بگیر.
آیا حکیمانه نیست که در ساختن خانه ، مستراح در پوشیده ترین جایگاه قرار گیرد؟ خداوند نیز مجراى خروجى انسان را در مخفی ترین جاى قرار داد.
( مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 1، ص 250 ؛ بحار الأنوار (ط – بیروت)، ج 3، ص 76)
– وَ رُوِّینَا، عَنْ بَعْضِهِمْ (ع) أَنَّهُ أَمَرَ بِابْتِنَاءِ مَخْرَجٍ فِی الدَّارِ فَأَشَارُوا إِلَى مَوْضِعٍ غَیْرِ مُسْتَتِرٍ مِنَ الدَّارِ فَقَالَ (ع) یَا هَؤُلَاءِ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَمَّا خَلَقَ الْإِنْسَانَ خَلَقَ مَخْرَجَهُ فِی أَسْتَرِ مَوْضِعٍ مِنْهُ وَ کَذَلِکَ یَنْبَغِی أَنْ یَکُونَ الْمَخْرَجُ فِی أَسْتَرِ مَوْضِعٍ فِی الدَّار.»
از برخی ائمه معصومین روایت شده که دستور به بنای دستشویی در خانه دادند، برخی گفتند: در جایی که پنهان نیست ساخته شود. امام فرمود : خداوند عزوجل مخرج انسان را در مخفی ترین جای بدن قرار داد همچنین سزاوار است که مخرج آن نیز در پوشیده ترین جای خانه باشد .
( مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 1، ص 249)
در باره بخش دوم سوال که دستشویی بالای پشت بام خانه باشد روایتی نیافتیم .
محل دستشویی در خانه