رهبری و اصلاح طلبی
موضع مقام معظم رهبری درباره اصلاحات و جریان های موسوم به اصلاح طلبی را بیان کنید؟
با شکل گیرى جریان اصلاحات و مطرح شدن شعار اصلاحات , از سوى گروههاى اصلاح طلب به عنوان اولویت کشور , مقام معظم رهبرى که وظیفه رهبرى , حفظ ، هدایت و جهت گیرى کلى نظام را برعهده دارند با تاکید بر ضرورت ولزوم اصلاحات در کشور , تلاش نمودند تا محورهاى کلى اصلاحات و باید و نبایدهاى آن را در جامعه تبیین نموده و مرز اصلاحات حقیقى ( انقلابى ) از اصلاحات غیر حقیقى ( آمریکایى ) را روشن نمایند تا این حرکت دچار آسیب و انحراف نشود و در مسیر صحیح خویش و در راه اعتلاى کشور و برطرف نمودن مشکلات گام بردارد . ( . ک به : اصلاحات در کلام رهبرى , قم : موسسه فرهنگى انتشاراتى ظفر , 1379 و منشور دولت اسلامى , دفتر جریان شناسى تاریخ معاصر , قم : هماى غدیر , 1384 ) و براستى اگر جریان اصلاحات این رهنمودها را بکار مى بست و ملاک راه خویش قرار مى داد , موجب پویایى وبالندگى هر چه بیشتر نظام مى گردید . ولى متاسفانه جریان اصلاحات به دلایل مختلف از جمله فقدان برنامه ریزى منسجم و هدفمند , تشتت و ناهماهنگى در رهبرى و هدایت آن , نفوذ اندیشه هاى غیر دینى و غیر انقلابى , شتاب زدگى و تندروى و اختلاف و . . . در مسیر خویش دچار انحراف وآسیب شده و از مسیر اصول وارزشهاى انقلاب فاصله گرفت و در عمل با شکست مواجه شد . و در جریان انتخابات اخیر ریاست جمهورى متاسفانه شاهد بودیم که پس از آنکه این جریان با ناکامى و عدم اقبال عمومى روبرو شد چگونه برخى از اعضاى این گروه با اقدامات غیر قانونى و ساختار شکن ماهیت واقعى خویش را آشکار نمودند و در عمل در برابر نظام و مبانى آن ایستادگى نمودند . در ارزیابى کلى نظر مقام معظم رهبرى در باره عملکرد اصلاح طلبان باید خاطر نشان کرد که ایشان با روى کار آمدن دولت اصلاحات همچون تمامى دولت ها از این دولت که بر آمده از راى مردم بود پشتیبانى و حمایت نموده و به عنوان رهبرى نظام که هدایت و جهت گیرى کلى نظام را برعهده دارند رهنمودهایى نسبت به اقدامات آن داشتند و نکات و اقدامات مثبت آن را مورد توجه داده و نقاط ضعف آن را گوشزد مى نمودند . در مورد دولت اصلاحات , ضرورت اصلاحات در جامعه در راستاى برطرف نمودن نیازهاى اساسى جامعه از جمله ریشه کن نمودن فقرو فساد و تبعیض , طرح گفتگوى تمدن ها و سیاست تنش زدایى را مورد تاکید قرار دادند ولى نسبت به برخى از عملکردهاى آن انتقادات و ایراداتى داشتند که در اینجا به برخى از هشدارها و مواضع ایشان نسبت به عملکرد اصلاحات که گویاى نظر ایشان در مورد اصلاحات است به اختصار اشاره مى کنیم : 1 – سرگرم شدن در جناح بازیهاى سیاسى و غافل شدن از مسائل و نیازهاى اساسى جامعه
یکى از مسائلى که از نقاط ضعف جریان اصلاحات در نگاه مقام معظم رهبرى محسوب مى گردد پرداختن به جناح بازیهاى سیاسى و سرگرم شدن به مسائل و موضوعات غیر ضرورى و غافل شدن از نیازهاى واقعى جامعه بود . مقام معظم رهبرى در این باره فرمودند : « تلاشهایى مى شود که مسایل غیر اصلى , مسایل اصلى وا نمود شود خواسته هاى غیر حقیقى به عنوان گفتمان ملى وانمود بشود لیکن گفتمان اصلى این ملت اینها نیست . گفتمان اصلى این ملت این است که همه در پى این باشند که راههایى براى تقویت نظام و اصلاح کارها و روشها پیدا کنند . » ( بیانات مقام معظم رهبرى در جمع مسئولان و کارگزاران نظام , 79 / 4 / 19 ) همچنین فرمودند : امکانات به اندازه کافى در اختیار مسئولان کشور هست براى این که بتوانند کارها را انجام بدهند شرطش این است که کار را وجهه همت اصلى قرار بدهند , سرگرمى هاى سیاسى , طرح مسائل غیر لازم و خیالى , بزرگ نمودن مسائل کوچک و در سایه بزرگ کردن آنها , پوشاندن مسائل اصلى کشور مضر است . . . مسئولان باید با پرهیز از سرگرمیهاى سیاسى براى خدمت به مردم بسیج شوند . » ( روزنامه کیهان , / 8 / 15 81 )
2 – در گیرى هاى سیاسى وجناحى بدون در نظر گرفتن معیارها
یکى دیگر از انتقادات مقام معظم رهبرى به عملکرد اصلاحات درگیر شدن به مبارزات جناحى و حزبى بدون در نظر گرفتن حدود و معیارها بود . ایشان در این باره فرمودند : « وجود اختلافات سیاسى و سلیقه اى اشکالى ندارد و ما اصرار نداریم که همه یکجور فکر کنند اما براى کار سیاسى و درگیرى سیاسى باید حدى و خط قرمزى را قائل شوید , نباید بى حساب و کتاب با هم مبارزه کنید و آن قدر مشغول شوید که دشمن اجازه یابد اینگونه وارد این میدان شود . ( روزنامه کیهان , 78 / 4 / 23 )
3 – نفوذ افراد و عناصرى که فکر و عمل آنها با اصول و مبانى اسلام و انقلاب همخوانى نداشت
مقام معظم رهبرى نفوذ عناصر غیر معتقد به ارزشها و اصول اسلام و انقلاب را از معایب جریان اصلاحات دانسته و فرمودند : « امروز متاسفانه در داخل کشور ایادى دشمن و منافقان فعالى مانند عبد الله بن ابى حضور دارند . آنها کسانى هستند که خیال مى کردند اگر انقلابى در این کشور روى دهد حکومت متعلق به آنهاست آنها نه فقاهت نه امام نه مردم و نه احساسات دینى را قبول دارند . آنها همان کسانى هستند که با حرفها موضع گیرى ها و تبلیغات خود و احیانا با دخالت در برخى از اغتشاشات دشمن خارجى را امیدوار مى کنند . » ( روزنامه همشهرى , 79 / 2 / 3 )
4 – ابراز گله مندى از عملکرد برخى مسئولان ایشان در این خصوص فرمودند : « رئیس جمهورى یک عنصر روحانى , مومن مرید امام و متکفل ترویج دین و داراى احساس مسئولیت در این زمینه است و مسئولین دیگر نیز در سطوح بالا همینطور هستند اما در سطوح میانى کسانى هستند که ما از آنها گله مندیم » ( بیانات مقام معظم رهبرى در جمع مسئولان و کارگزاران نظام , 79 / 4 / 19 )
5 – ابراز نارضایتى از عملکرد مطبوعات و آزادیهاى مخرب آنها
یکى از نقاط ضعف و منفى جریان اصلاحات آزادى افسار گسیخته مطبوعات و روزنامه ها بود که موجب شد که اصول و مبانى وارزشهاى اسلام و انقلاب مورد هجوم قرار گرفته و سیل اهانت و توهین به مقدسات در زیر لواى آزادى و به بهانه آن , فضاى فکرو روح جامعه را تخریب نماید که این مساله بارها و بارها مورد اعتراض مردم متدین و علما و مراجع دینى و مقام معظم رهبرى قرار گرفت . ایشان در این باره فرمودند : « به صرف این که مطبوعات رکنى از ارکان آزادى و حقوق مردم است نمى توان هر چه در امر مطبوعات و میدان کار مطبوعاتى مى گذرد قبول کرد و خطرهاى واضح فرهنگى را که بر ضد ذهن و دین و ایمان مردم وجود دارد و پیوسته در حال تقویت است نادیده گرفته شود . » ( روزنامه کیهان , 77 / 10 / 16 ) همچنین فرمودند : « من با آزادى و تنوع مطبوعات مخالف نیستم و اگر به جاى 20 روزنامه 200 روزنامه نیز در ایران منتشر شود خوشحالتر خواهم بود و از اینکه مطبوعات و روزنامه ها در این کشور زیاد باشند هیچ احساس بدى ندارم من مى دانم که در بسیارى از مطبوعات , عناصر خوب و مومنى در میان قلم به دستان و اداره کنندگان آنها وجود دارند اما در لابلاى همین ها اثر انگشت عبد الله بن ابى ها را مى بینم که کارشان , تفرقه افکنى ایجاد , اختلاف , تشنج آفرینى , تشویش افکار عمومى و یاس پراکنى است . آنها عناصر وابسته به دشمن و مرید دشمن را چهره سازى مى کنند و مى کوشند عناصر , مومن دلسوز و مفید را از نظرها بیازدازند . . . من بارها به مسئولان دولتى تذکر داده ام و به طور جدى از آنها خواسته ام که جلوى این وضعیت را بگیرند . این اسمش محدود کردن مطبوعات نیست . این اسمش جلوگیرى از انتقال آزاد اطلاعات نیست . انتقال سالم اطلاعات مورد تایید ماست .
این معنایش جلوگیرى از نفوذ دشمن است . جلوگیرى از به ثمر رسیدن توطئه تبلیغاتى دشمن است . من وجود این جریان تبلیغاتى و مطبوعاتى را به حال کشور , به حال جوانان , به حال آینده , به حال انقلاب و به حال ایمان مردم مضر مى دانم . این جریان , دائم در صدد قداست شکنى از مسائل اساسى اسلامى است . » ( سخنرانى مقام معظم رهبرى در جمع بزرگ جوانان در تهران , 79 / 2 / 3 )
6 – ابراز ناراحتى از وضعیت فرهنگى کشور
یکى از نقاط منفى جریان اصلاحات مسائل فرهنگى کشور وحاکمیت شعار تسامح و تساهل در بخش فرهنگ بود که در عمل موجب رواج فساد اخلاقى و احتماعى گردید . مقام معظم رهبرى در این باره فرمودند : « با این فسادهاى اخلاقى و منکرات باید مقابله و مبارزه کرد . . . اجازه ندهید که هوس هاى یک عده معدود و یک گروه کوچک و اندک در داخل جامعه , موجب اغواى ذهن و فکر دختر و پسر جوان و مرد وزن مومنى شود که هیچ انگیزه فساد ندارند . . . اجازه ندهید عده اى با تکیه به نام آزادى منکرات و بى بند وبارى را در جامعه رایج کنند . . . دشمنان مى خواستند پیام آزادى , معنویت , ارزش و فضیلت و کرامت انسانى اى را که در این انقلاب بود , ندیده بگیرند متاسفانه یک عده غافل ج به صورت پادو در داخل ج همان ها را تبلیغ کردند و هنوز هم مى کنند . » ( منشور دولت اسلامى , دفتر جریان شناسى تاریخ معاصر , قم : هماى غدیر , , 1384 ص , 178 80 / 5 / 11 )
7 – انفعال در سیاست خارجى
جریان اصلاحات در سیاست خارجى بر پایه سیاست تنش زدایى تلاش نمود که جایگاه نظام را در سطح جهان ارتقا بخشد که در نوع خود مناسب بود ولى در برخى موارد سخنانى مطرح مى شد که بیانگر انفعال در سیاست خارجى و در برخورد با قدرتهاى بزرگ بود از جمله شکل گرفتن زمزمه هاى مذاکره وبرقرارى رابطه با آمریکا از سوى جریان اصلاحات , که مقام معظم رهبرى در این باره بارها هشدار نموده و مذاکره و رابطه با آمریکا را برخلاف مصلحت و عزت نظام اسلامى دانستند و فرمودند : « کسانى که دم از مذاکره با آمریکا مى زنند , یا از الفباى سیاست چیزى نمى دانند , یا الفباى غیرت را بلد نیستند . یکى از این دو تاست . در حالى که دشمن این طور اخم مى کند , این طور متکبرانه حرف مى زند , این طور به ملت ایران اهانت مى کند , تصریح هم مى کند که مى خواهد علیه این نظام و این کشور و منافع آن اقدام کند , عده اى در این جا ذلیلانه و زبونانه مى گویند چه کار کنیم , برویم , نرویم , نزدیک شویم , با آنها صحبت کنیم , درخواست کنیم , خواهش کنیم ؟ ! این اهانت به غیرت و عزت مردم ایران است . این نشانه بى غیرتى است . این سیاستمدارى نیست . سعى مى کنند رنگ و لعابى از فهم سیاسى به کار خود بدهند , نه این درست ضد فهم سیاسى است . » ( منشور دولت اسلامى , دفتر جریان شناسى تاریخ معاصر , قم : هماى غدیر , , 1384 ص , 210 81 / 3 / 1 ) همچنین فرمودند : « مذاکره باید از موضع قدرت و قوت باشد . آن کسانى که در شرایط تهدید به فکر مذاکره مى افتند , ضعف خودشان را با صداى بلند اعلام مى کنند . این حرکت بسیار غلطى است . » ( همان , ص , 212 80 / 12 / 27 )
وجود دیدگاهها و تفکرات مختلف و طیف ناهمگونی از روشنفکران و عناصر معتقد به نظام گرفته تا طیف تجدید نظر و روشنفکران سکولار در جریان اصلاحات و رهبری و هدایت این جریان توسط طیف افراطی و نادیده گرفتن توصیه ها و هشدارهای مقام معظم رهبری ، موجب شد تا این جریان به انحراف کشیده شود و به جای توجه به اصلاحات حقیقی و مورد نیاز کشور به تقابل با نظام گرایش پیدا نماید و زمینه را برای نفوذ جریانهای سکولار در پوشش عنوان اصلاحات در کشور فراهم نمود . این جریان با برداشتی انحرافی از اصلاحات آن را پروسهای در راستای سکولاریزه نمودن کشور و اسلام زدایی میدانست .
مقام معظم رهبری در برابر چنین جریان خطرناکی که بنیانها و اصول نظام را نشانه رفته بود با چند تدبیر حکیمانه آنان را خلع سلاح نموده و ابتکار عمل را از آنان گرفتند. که از جمله میتوان به این موارد اشاره نمود.
1- تبیین ضرورت اصلاحات در کشور ؛ ایشان اصلاحات را امری ضروری ولازم در کشور برشمردند و فرمودند:« بنده معتقدم که اصلاحات، یک حقیقت ضروری و لازم است و باید در کشور ا انجام گیرد. اصلاحات در کشور ما از سر اضطرار نیست… اصلاحات جزو ذات هویت انقلابی و دینی نظام ماست. اگر اصلاح به صورت نو به نو انجام نگیرد نظام فاسد خواهد شد و به بیراهه خواهد رفت. اصلاحات یک فریضه است… اصل اصلاحات یک کار لازم است و باید انجام بگیرد وقتى اصلاحات انجام نشود برخى از نتایجى که ما امروز با آنها دست بگریبانیم پیش مى آید، توزیع ثروت ناعادلانه مى شود، نوکیسه گان بى رحم بر نظام اقتصادى جامعه مسلط مى شوند، فقر گسترش پیدا مى کند، زندگى سخت مى شود، از منابع کشور به درستی استفاده نمی شود… وقتی که اصلاحات باشد، این آفت ها و این آسیب ها و ده ها مورد از قبیل آنها پیش نمی آید»( پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام ، 19/4/79)
2. مرز بندی میان اصلاحات حقیقی و اصلاحات غیر حقیقی و تبیین محورهای اصلاحات حقیقی ؛ ایشان در کنار تبیین ضرورت اصلاحات به ترسیم مرزهای میان اصلاحات حقیقی و اصلاحات غیر حقیقی پرداخته و فرمودند :«اصلاحات یا اصلاحات انقلابى و اسلامى و ایمانى است که همه مسؤولان کشور، همه مردم مؤمن و همه صاحب نظران با آن موافقند و یا اصلاحات، اصلاحات آمریکایى است که همه مسؤولان کشور، همه مردم مؤمن و همه آحاد هوشیار ملّت با آن مخالفند»( پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ، نماز جمعه تهران، 26/1/79) « اصلاحات یعنی این که نقاط مثبت و منفی را فهرست کنیم و نقاط منفی را به نقاط مثبت تبدیل کنیم. این همان چیزی است که انقلاب، قدم بلند آغازین آن را برداشت و موفق شد و عوامل با اخلاص انقلاب در طول این بیست و پنج سال در دستگاه های مختلف همه تلاش خودشان را برای این کار کرده اند و موفقیت های بزرگی هم داشته اند. این اصلاحات انقلابی است، اصلاحات اسلامی است. البته دشمنان این نظام و انقلاب، تغییر ساختار اصل نظام را هدف گرفته اند و اصلاحات از نظر آنها، یعنی تغییر نظام و تبدیل نظام جمهوری اسلامی به یک نظام وابسته و سر سپرده دشمن های مستکبر»( پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ، بیانات در اجتماع مجاوران و زائران حرم رضوی علیه السلام ، 2/1/83)
ایشان در تبیین محورهای اصلاحات حقیقی این گونه فرمودند:« اگر مسئولان کشور به پشتیبانی این مردم و به کمک این افکار عمومی بسیار مستعد و علاقه مند، یک مبارزه خستگی ناپذیر را با عوامل انحطاط و عقب ماندگی شروع کنند، هم موفق خواهند شد، هم مردم را به هدف های خودشان خواهند رساند، هم خدا را از خود راضی خواهند کرد و اصلاحات به معنای واقعی – به همان معنایی که دشمنان آن را دوست ندارند، به آن معنایی که رسانه های بیگانه، از آن متنفرو بیزارند، اما دل های مؤمنان و مسئول به آن علاقه مند است، اتفاق خواهد افتاد. آماج این مبارزه، سه چیز است ؛ فقر، فساد و تبعیض، اگر با فقر و فساد و تبعیض در کشور، مبارزه شود، اصلاحات به معنای حقیقی ـ اصلاحات انقلابی و اسلامی ـ تحقق پیدا خواهد کرد. مشکلات ما از این سه پایه شوم و از این سه عنصر مخرّب است.»( پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ، بیانات در اجتماع مردم استان اردبیل ، 3/5/79)
3- تشریح اهداف پشت پرده دشمن از اصلاحات؛ مقام معظم رهبری با تشریح اهداف دشمنان از شعار اصلاحات و حمایت از آن به تشریح دست هاى پنهان و آشکارى پرداختند که در مرحله مشابه سازى اوضاع ایران با شوروى سابق براساس طرح آمریکا و دقیقاً با انگیزه فروپاشى نظام جمهورى اسلامى وارد عمل شدند. ایشان در این باره فرمودند:«یک طرح همه جانبه آمریکایی برای فروپاشی نظام جمهوری اسلامی طراحی شد و جوانب آن از همه جهت سنجیده شد، این طرح، طرح بازسازی شده ای است از آنچه که در فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی اتفاق افتاد، به نظر خودشان می خواهند همان طرح را در ایران پیاده کنند… اما واقعیت با آنچه که آنها طراحی کردند به قدر زمین تا آسمان متفاوت است، اشتباه بزرگی را مرتکب شدنداینها در چند مورد اشتباه کردند ؛ اشتباه اولشان این است که آقای خاتمی گورباچف نیست. اشتباه دومشان این است که اسلام، کمونیسم نیست. اشتباه سومشان این است که نظام مردمی جمهوری اسلامی، نظام دیکتاتوری پرولتاریا نیست. اشتباه چهارمشان این است که ایران یکپارچه، شوروی متشکل از سرزمین های به هم سنجاق شده نیست. اشتباه پنجمشان این است که نقش بی بدیل رهبری دینی و معنوی در ایران شوخی نیست.»( پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ، بیانات در دیدار با مسئولان و کارگزاران نظام ، 19/4/79)
4- تبیین نقاط ضعف و انحراف در جریان اصلاحات ؛ مقام معظم رهبری با درایت و هوشمندی به تشریح نقاط انحراف و ضعف جریان اصلاحات پرداختند تا از بیراهه رفتن آن جلوگیری نمایند. یکی از مهمترین این نقاط ضعف را نفوذ عناصر غیر معتقد به ارزشها و اصول اسلام و انقلاب در این جریان، برشمرده، فرمودند:«امروز متاسفانه در داخل کشور ایادی دشمن و منافقان فعالی مانند عبد الله بن ابی حضور دارند. آنها کسانی هستند که خیال می کردند اگر انقلابی در این کشور روی دهد حکومت متعلق به آنهاست آنها نه فقاهت نه امام نه مردم و نه احساسات دینی را قبول دارند.آنها همان کسانی هستند که با حرفها موضع گیری ها و تبلیغات خود و احیاناً با دخالت در برخی از اغتشاشات دشمن خارجی را امیدوار می کنند.»( پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ، بیانات در جمع بزرگ جوانان در تهران ، 3/2/79)
متأسفانه گروههای اصلاح طلب به هشدارها و تأکیدهای مقام معظم رهبری توجه ننمودند و با نفوذ افکار غربی در جریان اصلاحات، این جریان، دچار انحراف و فاصله گرفتن از اصول وارزش های اسلامی و انقلاب شده و از مسیر صحیح نظام و مطالبات حقیقی مردم خارج گردید و به همین دلیل پایگاه مردمی خویش را از دست داد و مردم دست رد به سینه آنان زدند.
رهبری و اصلاح طلبی