دین و اندیشه
سیاست های منطقه ای ایران؟
با سلام و احترام خدمت جنابعالی،در پاسخ سؤال شما گفتنی است طبیعی است که هر کشوری در سیاست خارجی به دنبال منافع خویش باشد،اما آنچه سیاست خارجی جمهوری اسلامی را از سایر کشورها متمایزمی سازد این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی بر پایه مبانی ارزشی اسلام و کرامت انسانی و نفی هر گونه سلطه طلبی و سلطه جویی استوار بوده و بر این اساس با نظام استکباری به سردمداری آمریکا به دلیل ماهیت سلطه جویانه آن مخالف بوده و در کنار ملتهای مظلوم و ستمدیده جهان قرار دارد.گرچه حمایت از مردم فلسطین و لبنان و
با سلام و احترام خدمت جنابعالی،در پاسخ سؤال شما گفتنی است طبیعی است که هر کشوری در سیاست خارجی به دنبال منافع خویش باشد،اما آنچه سیاست خارجی جمهوری اسلامی را از سایر کشورها متمایزمی سازد این است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی بر پایه مبانی ارزشی اسلام و کرامت انسانی و نفی هر گونه سلطه طلبی و سلطه جویی استوار بوده و بر این اساس با نظام استکباری به سردمداری آمریکا به دلیل ماهیت سلطه جویانه آن مخالف بوده و در کنار ملتهای مظلوم و ستمدیده جهان قرار دارد.گرچه حمایت از مردم فلسطین و لبنان و حمایت از جبهه مقاومت در سوریه و مبارزه با رژیم صهیونیستی و گروههای تروریستی علاوه بر مسئولیت انسانی و اسلامی،در راستای منافع ملی کشورمان نیز بوده و محصور ساختن رژیم غاصب صهیونیستی و کوتاه کردن دست آمریکا از منطقه و جلوگیری ازدستیابی آنان به اهداف خود در منطقه و حفظ امنیت منطقه و… تأمین کننده منافع ملی ماست . نکته محوری اینجاست که با توجه به مبانی ارزشی حاکم بر نظام جمهوری اسلامی ، کشور ما هیچگاه برای رسیدن به اهداف خود دست به اقدامات غیر انسانی نزده و با چنین اقداماتی به شدت مخالف بوده و بر این باور است که امنیت منطقه باید توسط کشورها منطقه حفظ شود و به نقش مردم در تعیین سرنوشت خویش توجه شود . تفاوت اساسی و بنیادی میان سیاست های قدرتهای سلطه گر و حامیان آنها در منطقه دارد که از تنها به منافع خود توجه داشته و به حقوق مردم این کشورها هیچ توجهی نداشته و از هیچ اقدام غیر انسانی در رسیدن به اهداف خود از جمله حمایت ازگروههای تروریستی و کشتار وحشیانه مردم بی دفاع فرو گذار نمی کند آنچه برای این کشورها محوریت دارد ، منافع خود است گرچه در این راستا حقوق سایر کشورها و مردم نادیده گرفته شود و جنایت های زیادی انجام شود و جان غیر نظامیان و افراد بی دفاع نیز گرفته شود ، اما سیاست خارجی جمهوری اسلامی که بر پایه احترام به حقوق انسانها و توجه به ارزش های دینی استوار شده است چنین اصول و ارزش هایی اجازه اقدامات غیر انسانی و نادیده گرفتن حقوق انسانها را به جمهوری اسلامی نمی دهد . جمهوری اسلامی هیچگاه حوثی ها را به جان مردم یمن نیانداخته و از مقاومت مردم در برابر رژیم وابسته آل خلیفه و احقاق حقوق آنان دفاع کرده و مخالف نادیده گرفتن نقش مردم در این کشور می باشد . در سوریه نیز جمهوری اسلامی از خواست مردم سوریه حمایت نموده و آنچه برای کشورما مهم است عدم دخالت بیگانگان در این کشور و احترام به حق مردم در تعیین سرنوشت خویش است و انتخابات در سورهی نشان داد که مردم خواستار بشار اسد هستند گرچه این مسأله ضرورت اصلاحات در این کشور را منتفی نمی کند ، اما این اصلاحات چیزی است که باید توسط دولت رسمی و قانونی و مورد حمایت مردم سوریه صورت بگیرد نه امری که از سوی آمریکا و کشورهای غربی به مردم این کشور دیکته شود . طبیعی است که جمهوری اسلامی در برابر اهداف آمریکا و کشورهای غربی در بحران آفرینی در این کشور و منطقه برای شکستن جبهه مقاومت و ایجاد امنیت برای رژیم صهیونیستی ایستادگی کند . اما اینکه نظام جمهوری اسلامی در مورد مساله چچن و سین کیانگ چین موضع گیری و واکنشی انجام نداده سخن صحیحی نیست و مسئولان نظام در قبال این قضایا بی تفاوت وساکت نبوده و موضع گیری نموده اند به عنوان نمونه در قضیه چچن مسئولان جمهوری اسلامی موضع گیری و واکنش نشان دادند تا جائیکه رئیس جمهور وقت روسیه ایران را متهم به حمایت از مبارزان چچن نمود (روزنامه اطلاعات 28/10/74) آقای خاتمی رئیس جمهور وقت کشورمان هم به روسها در مورد ادامه حملات هشدار داده و به عنوان رئیس سازمان کنفرانس اسلامی این مسئله را پی گیری نمود.( همان 10/ 10 /1379) در مورد سین کیانگ چین نیز مسئولان نظام و علما و مراجع تقلید واکنش نشان داده و ابراز نگرانی و ناراحتی ار کشتار مسلمانان نمودند . آیت الله هاشمی رفسنجانی رییس مجلس خبرگان رهبری و مجمع تشخیص مصلحت نظام در نماز جمعه روز 26 تیر 1388 نسبت به حادثه سین کیانگ ابراز تأسف کرد و به دولت چین هشدار داد که این مسائل به نفع آن نیست و اظهار داشت :«بر مسلمانان چین روزهای تلخی می گذرد. من در اینجا به دولت چین عرض می کنم که از آنها انتظار میرود بتوانند در مقابل مظالمی که به این مردم وارد میشود کار درستی انجام دهند. ما برادرانه به دولت چین که آن را یک دولت عاقلی می دانیم و در جهت توسعه کشورش دارد کار می کند نصیحت می کنیم که این به نفع آنها نیست. اینها می دانند یک میلیارد و ششصد میلیون و نزدیک 60 کشور مستقل مسلمان در دنیا هست. در همه دنیا مسلمانان حالا هویت و شخصیت دارند و همه اینها دلشان با مسلمانانی که امروز در چین مورد ستم قرار می گیرند مرتبط است. چین منافع خودش را ملاحظه کند و ارتباط خودش با دنیای اسلام و دولت های مسلمان را در نظر بگیرد؛ و ان شاالله ما از این به بعد شاهد چنین ظلمی در چین و جاهای دیگر نسبت به مسلمانان نباشیم.» منوچهر متکی وزیر امور خارجه نیز در دو تماس تلفنی جداگانه با «کمال احسان اوغلو» دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی و نیز «یانگ جیه» وزیر امور خارجه چین، کشته و زخمی شدن تعداد زیادی از مسلمانان این کشور مورد بحث و بررسی قرار داد. وی در این گفت وگوهای تلفنی، نگرانی جمهوری اسلامی از شرایط پیش آمده را اعلام نمود و خواستار حمایت از حقوق مسلمانان چین و پیگیری این مسأله شد( پایگاه خبری , تحلیلی اهل بیت علیهم السلام , گزارش جامعی از بحران سین کیانگ چین ) آیتالله العظمی مکارم شیرازی نیز در این باره فرمودند : اخبار وحشتناکى که از ایالت سین کیانگ چین درباره کشتار وسیع و سرکوب مسلمانان این منطقه منتشر شده است، موجب تأسف شدید هر مسلمان و انسان آزاده اى است… گرچه دولت چین آن را یک نزاع قومى قلمداد مى کند، ولى حمایت دولت از گروه مخالف و سرکوب شدید مسلمانان و تعطیلى مساجد آنها، همه حکایت از این دارد که توطئه اى بر ضد مسلمین منطقه در جریان است. درست است که دولت و ملت چین روابط دوستانه و نزدیکى در امور اقتصادى و سیاسى با ما و سایر کشورهاى اسلامى دارند، ولى این دلیل بر آن نمى شود که برادران و خواهران مسلمان ما را در آن منطقه به وضع فجیعى سرکوب کنند و ما خاموش بنشینیم… از همه مسلمانان و تمام آزادگان جهان دعوت مى کنیم که اعتراض شدید خود را نسبت به این حرکت غیر دوستانه اظهار دارند و یکصدا از دولت چین بخواهند که به این وضع خاتمه داده و مجرمان را مجازات کنند. مردم از مسئولان دولت جمهورى اسلامى نیز انتظار دارند در این مورد سکوت نکنند و موضع قوى مناسبى بگیرند و برادران و خواهران مسلمان خود را تنها نگذارند. آیت الله العظمی نوری همدانی نیز فرمودند: متأسفانه این روز ها جنایتی بزرگتر و وحشتناک تر از آنچه که در کشور آلمان واقع شد ویک زن مسلمان به خاطر رعایت حجاب کشته شد، در کشور چین اتفاق افتاده است… برهر مسلمان لازم است هنگامیکه هرچند یکنفر از مسلمانان به واسطه فکر و فرهنگ شیطانی مورد ظلم قرار بگیرند چه در غرب باشد یا در شرق، بی تفاوت نباشند… مسلمانان از دولت چین، مجازات مجرمین و رعایت حقوق شهروندی را میخواهند، و از دولت جمهوری اسلامی ایران نیز انتظار میرود که سکوت نکند و موضع مناسب و لازم را اتخاذ کند و برادران و خواهران اسلامی را تنها نگذارد و به وظیفه اسلامی خود عمل کند. آیتالله العظمی صافی گلپایگانی نیز خاطر نشان نمودند : از کشورهای اسلامی میخواهیم که در این تجاوزات که در گوشه و کنار دنیا به حقوق مسلمانان میشود عکسالعمل نشان داده و هیچ تبعیض و تفاوتی قائل نشوند. باید به طور مناسب و مؤثر اعتراض نموده و تجاوز به حقوق مسلمانان در هر کجا و هر کشوری که باشد محکوم نمایند و با مسلمانان چه چینی باشد یا اروپایی یا از هر جای دیگر همدردی نمایند… از مجامع بینالمللی و مدعیان دفاع از حقوق بشر میخواهیم که این دوگانگیها و سیاستبازیها را در مسئله حقوق بشر کنار بگذارند و انسانها را به دو بخش مخالف و موافق غرب تقسیم نکنند و وضع حقوق بشر در چین را نادیده نگیرند. انسانها در همه جا باید از حقوق انسانی خود برخوردار باشند و مورد ظلم و ستم وسلب حقوق خود قرار نگیرند. از وزارت امورخارجه نیز می خواهیم که در مقابل کشتار مسلمانان بیدفاع چین موضع گرفته و اعتراض نمایند و وظیفه اسلامی و انسانی خود را به بهترین وجه انجام دهند. بنابر این , این گونه نیست که مسئولان نظام جمهوری اسلامی نسبت به این قضایا عکس العملی انجام نداده باشند. البته موضع گیری نظام جمهوری اسلامی در این دو مساله نباید با موضع گیری و عکس العمل نظام در مساله فلسطین مقایسه گردد , زیرا آنچه در فلسطین اشغالی توسط رژیم صهیونیستی با حمایت همه جانبه آمریکا صورت می گیرد با این قضایا متفاوت است . سرزمین فلسطین توسط رژیم اسرائیل غصب شده و طبیعی ترین حق آنها نادیده گرفته شده و نظام جمهوری در کنار این مردم مظلوم ایستاده است اما آنچه در چچن و سین کیانگ چین اتفاق افتاده است این گونه نیست در مساله چچن مسلمانان این منطقه ادعای خودمختاری داشته و خواستار جدایی از روسیه هستند و در مساله سین کیانگ نیز درگیری قومی میان دو گروه بوده که یک طرف مسلمان می باشند .طبیعی است که نظام جمهوری اسلامی در این دو قضیه آزادی عمل و ابتکاری که در مساله فلسطین دارد را دارا نبوده و شرایط و زمینه برای اقدامات و عکس العمل بیش از این فراهم نمی باشد . و همانگونه که در قانون اساسی آمده است « جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری را آرمان خود می داهند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه مردم جهان می شناسد . بنابر این در عین خود داری کامل از هرگونه دخالت در امور داخلی ملتهای دیگر از مبارزه حق طلبانه مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می کند .»( قانون اساسی , اصل 154) از این رو جمهوری اسلامی هر چند از حقوق مسلمانان در سرتاسر جهان دفاع و حمایت می کند اما اگر در مواردی چنین امری موجب دخالت در امور داخلی کشورها باشد بر اساس موازین بین المللی چنین مساله ای جایز نمی باشد و بدیهی است که نظام جمهوری اسلامی که قوانین بین المللی را به رسمیت شناخته است ، نمی تواند برخلاف موازین بین المللی در امور داخلی کشورها دخالت نماید . هر چند تا حد امکان از مسلمانان حمایت به عمل می آورد .در قضیه چچن و سین کیانگ چین نظام جمهوری با چنین محذوری روبرو است و عکس العمل و واکنش بیش از این از سوی نظام جمهوری اسلامی در این دو مورد اتهام دخالت در امور داخلی این کشورها را متوجه ایران خواهد نمود . بر این اساس عکس العمل و موضع گیری نظام جمهوری اسلامی در حمایت از مسلمانان در همه موارد یک شکل و به یک میزان نبوده و با توجه به شرایط و زمینه ها متفاوت می باشد و این به معنای تفاوت قائل شدن میان مسلمانان نبوده و از نظر مسلمان بودن هیچ تفاوتی میان مسلمانان نمی باشد و آنچه موجب تفاوت موضع گیری و عکس العمل نظام جمهوری اسلامی در برخی مسائل می گردد , تفاوت در شرایط و موقعیت هاست . مقام معظم رهبری در خصوص مسأله فلسطین و حمایت جمهوری اسلامی فرمودند: « مسئله فلسطین فقط مسئله جغرافیا نیست مسئله بشریت است مسئله انسانیت است امروز مسئله فلسطین شاخص میان پایبندی به اصول انسانی و ضدیت با اصول انسانی است مسئله این قدر اهمیت دارد آمریکا هم از این معامله زیان خواهد دید بلاشک این چیزهای تاریخی ده سال و بیست سال و سی سال در تحولات تاریخی مثل یک لحظه است بهزودی خواهد گذشت قطعاً تاریخ آمریکا و آینده آمریکا مغلوب این حرکتی خواهد شد که در این پنجاه شصت سال اخیر آمریکائیها در رابطه با مسئله فلسطین انجام دادند مسئله فلسطین مایه بدنامی آمریکا در طول قرنهای متمادی در آینده خواهد بود …مسئله فلسطین یک مسئله اسلامی است همه ملتها در مقابل فلسطین مسئولند همه دولتها در مقابل فلسطین مسئول هستند چه دولتهای مسلمان چه دولتهای غیر مسلمان هر دولتی که ادعای طرفداری از انسانیت را دارد مسئول است منتها وظیفه مسلمانها وظیفه سنگینتری است دولتهای اسلامی موظفند و باید به این وظیفه عمل بکنند .ما در جمهوری اسلامی مسئله فلسطین برایمان یک مسئله تاکتیکی نیست یک استراتژی سیاسی هم نیست مسئله عقیده است مسئله دل است مسئله ایمان است (پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری , بیانات در دیدار شرکت کنندگان افتتاحیه همایش غزه , 8/12/1388)
سیاست های منطقه ای ایران؟