دین و اندیشه

امام و حفظ جزایر مجنون؟

پرسش و پاسخ

با سلام و احترام خدمت جنابعالی ، تأکید حضرت امام بر حفظ جزایر مجنون در آن مقطع به این دلیل بود که عراق در رسانه‌هایش مدام تبلیغ می‌کرد که به زودی جزایر مجنون را خواهد گرفت و نام جزایر مجنون، محور خبری رسانه‌های دنیا شده بود.اگر عراق، جزایر را پس می‌گرفت، نشان می‌داد که می‌تواند همه عملیات‌های ایران را شکست بدهد در حقیقت تصرف این جزایر توسط جمهوری اسلامی به سمبل قدرت ایران و ضعف عراق تبدیل شده بود و نقش مهمی در روند پایان جنگ داشت از این رو در ۱۴ اسفند ۶۲ امام فرموده‌اند: جزایر حتما باید نگهداشته شود. هر طور که شده.

با سلام و احترام خدمت جنابعالی ، تأکید حضرت امام بر حفظ جزایر مجنون در آن مقطع به این دلیل بود که عراق در رسانه‌هایش مدام تبلیغ می‌کرد که به زودی جزایر مجنون را خواهد گرفت و نام جزایر مجنون، محور خبری رسانه‌های دنیا شده بود.اگر عراق، جزایر را پس می‌گرفت، نشان می‌داد که می‌تواند همه عملیات‌های ایران را شکست بدهد در حقیقت تصرف این جزایر توسط جمهوری اسلامی به سمبل قدرت ایران و ضعف عراق تبدیل شده بود و نقش مهمی در روند پایان جنگ داشت از این رو در 14 اسفند 62 امام فرموده‌اند: جزایر حتما باید نگهداشته شود. هر طور که شده. (پایداری ، پایگاه بنیاد علمی حفظ و نشر ارزش های دفاع مقدس؛ www.dsrc.ir/contents/view.aspx?id=17992) خبرگزاری رویترز در این باره چنین گزارش داد:«… دیپلمات‌های خارجی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری رویترز، همگی متفق‌القول‌ بودند که تصرف جزیره مجنون موفقیت رزمی درخشانی برای ایرانیان و ضربه شدیدی به روحیه رئیس جمهوری عراق و نیروهایش بوده است. یک دیپلمات ارشد گفت، ایرانی‌ها یک سری حملات انحرافی که نشان دادند. وی افزود، در حقیقت، هدف آنها در تمام مدت، جزیره مجنون بوده است و آنها، عراقی‌ها را کاملاً شگفت‌زده کردند.» همچنین درباره حمله ایران به نقاط ضعف عراق، فرانس پرس؛ خبرگزاری فرانسه گزارش داد:«… ناظران متذکر می‌شوند، نیروهای ایرانی از تاکتیکی استفاده می‌کنند که با پرداختن به نقاط ضعف دفاع رقیب، اغلب موفق است». موضوع دیگری که از بعد نظامی مورد توجه محافل خبری غربی قرار گرفت، جسارت عملیاتی، دقت‌نظر و کیفیت نیروهای عمل کننده به ویژه در محور العزیز و نیز انجام عملیات آبی – خاکی بود که حیرت فرماندهان عراقی و منابع غربی را برانگیخت. در این باره‌، خبرگزاری فرانسه نیز در سوم فروردین 1363 چنین گزارش داد:«… ناظران عقیده دارند، نتیجه نبرد جزایر مجنون … هر چه باشد، تاکتیک‌های نظامی ایران از نظر جسارت و شهامت در تاریخ مورد استفاده قرار خواهد گرفت.» (www.dsrc.ir/contents/view.aspx?id=11988 برای آشنایی بیشتر نگاهی گذرا به اهمیت عملیات خیبر و جزایر مجنون خواهیم داشت . منطقه عملیاتی خیبر واقعاً یک نقطه طلایی بود، نقطه عجیبی که اگر جمهوری اسلامی می توانست از این موقعیت استفاده کند، استثنایی ترین موقعیتی بود که در تاریخ جنگ بدست آورده بود. منطقه دست نخورده ای که صدام آن را بکلی فراموش کرده بود. دلیل اهمیت این منطقه کاملاً روشن است و آن اینکه منطقه بکر و فاقد استحکامات بود. نقطه ضعف جدی که صدام حسین تا پیش از عملیات خیبر سرمایه گذاری زیادی روی آن نکرده بود. البته ما فکر می کردیم و می دانستیم که اگر متوجه این ضعف بشود، پنج، شش سال طول می کشد تا بخواهد آن ضعف را بپوشاند. به قدری خلاء و عقب ماندگی در تجهیز زمین برای مقاومت وجود داشت که رفع آن سالها طول می کشید و تجربه هم این را ثابت کرد که سالها وقت می خواهد تا عراق آنجا را به یک دژ نفوذناپذیر تبدیل کند. لذا امام به این دلیل که می دیدند این، طرح خیلی مهمی است و بعد از آزادی خرمشهر اولین طرحی است که می توان چشم اندازی روشن و تاثیر جدی در روند جنگ داشته باشد و فشاری جدی به حامیان صدام وارد کند، خیلی خوشحال بودند. بطوری که بعد از عدم الفتح مرحله اول عملیات خیبر، شخصی خدمت امام رفته و ضمن اشاره به آمار شهدای عملیات از آن عملیات انتقاد کرده بود. در پاسخ وی امام فرموده بودند «شما متوجه نیستید این چه عملیات بود. الان شما این عملیات را درک نمی کنید.» عملیات بسیار بزرگی بود و حادثه بسیار بزرگی اتفاق افتاده است. بعد از مدتی سکون در جبهه ها یک مرتبه نیروهای ایران قصد قطع ارتباط شمال ـ جنوب عراق را کرده بودند و این برای دنیا مساله بسیار شگفت انگیز و غیرقابل تصوری شده بود. به همین دلیل امام از همان اول عظمت عملیات را درک می کردند و بر آن تاکید داشتند و قطعاً نظرات امام عامل مهمی بود، که این کار را جلو برد. اما انجام این کار مستلزم تغییر بزرگی در سازمان رزم نیروهای عمل کننده بود. جنگ در جزایر، مهمترین بخش عملیات خیبر بعد از عدم الفتح اولیه عملیات اصلی بود. وقتی کاملاً مشخص شد دیگر امکان ماندن نیروها در کنار جاده بغداد به بصره وجود ندارد، جنگ بسیار مهمی شروع شد. جزایر خیبر نقطه خیلی مهمی بود. جا پایی که از آنجا امکان حرکت به سمت القرنه فراهم می شد و همچنان جاده بغداد ـ بصره در تهدید قرار می گرفت. کمااینکه در عملیات بدر هم این کار انجام شد و قوایی از جزایر مجنون شمالی و جنوبی به سمت جاده مذکور پیشروی کردند . جزایر جا پای بسیار مهمی بود که اگر حفظ می شد، از نظر نظامی و اقتصادی بسیار ارزنده و ارزشمند بود. شاید بخاطر اینکه خود عملیات خیبر گام بلندی بود، این گام (حفظ جزایر) تحت الشعاع آن قرار گرفت، والا اگر از اول هدف عملیات تصرف این جزایر قرار داده می شد، خود، عملیات فوق العاده مهم و بسیار تعیین کننده ای بود. در حقیقت حمله به جاده باعث شد که جزایر تثبیت شود و قوای دشمن از سمت شمالی ترین منطقه خیبر تا خود جزایر پراکنده شدند. محورهای دیگر، تک پشتیبانی برای حفظ این جزایر شدند که خود هدف ارزنده ای بود و این شایستگی و استعداد را داشت که حفظ آنها تبدیل به یک عملیات شود. در واقع در آخرین لحظات که کاملاً مشخص شد طرح کل خیبر به نتیجه نمی رسد، بلافاصله عملیاتی از درون خیبر یعنی جنگ جزایر تولد یافت. البته این هم از ابتکارات و نوآوریهای فرماندهان بود که در آخرین لحظه که همه فکر می کردند شکست قطعی است ، بلافاصله مساله را برگرداندند و تعریف روشنی از نبرد ارائه دادند که تعریف کاملاً با مفهومی بود. این عملیات از نظر سیاسی معنادار، از نظر نظام ارزنده و از نظر روحی و روانی هم ارضاء کننده بود. لذا در آخرین لحظات که کاملاً آشکار شد طرح بزرگ خیبر قابل اجرا نیست، عملیات تصرف و حفظ جزایر مجنون به عنوان جایگزین این عملیات بزرگ مطرح شد. البته این، خیلی سخت بود که یک مرتبه طرحی که آماده شده، نیروها و آتش در پیرامون آن طرح پراکنده شده و ذهنها شکل گرفته بود و اصولاً آرایش نیروها برای طرح بزرگی بوده، یک مرتبه در مدت کمتر از سه چهار روز کل عملیات به سمت عملیاتی در درون خود برگردد. در شرایط عادی برای این کار، حداقل زمان طولانی نیاز داشت احتیاج به جا بجایی یگانها، وارد کردن نیروها به منطقه جدیدی که از قبل فکر نمی کردند ممکن است اواسط عملیات بیایند اینجا مستقر شوند، توپخانه هایشان را نیاورده بودند، مهماتشان را نیاورده بودند، فکر نکرده بودند که کدام نیروها جایگزین هستند، کدام گردانها باید آفند کنند و کدام باید پدافند کنند. تغییر یک طرح و تغییر تلاش اصلی در وسط هنگامه نبرد بسیار مساله سخت و پیچیده ای است و کاری که در خیبر انجام شد، این نتیجه را در پی داشت که پاشنه عملیات خیبر روی جزایر چرخید. مسلم بود که اینجا جای ارزشمندی است ، لذا روی آن تاکید شد که خیلی هم طول نکشید . در کوران عملیات جزایر مجنون امام فرمودند: «جزایر باید حفظ شود.» و این برای فرماندهان مسلم بود که وقتی امام یک چیزی را می گوید، این دیگر قطعی است و باید پیاده شود. این کلام در عمق وجود برادران نفوذ می کرد. جنگ در جزایر واقعاً یک معجزه الهی بود. فداکاری برادرانی مثل شهید زین الدین، حاج همت، باکری، حسین خرازی، احمد کاظمی و چند نفر دیگر. آنهایی که در خط مقدم خیبر می جنگیدند، در حالی که بایستی پانزده، بیست کیلومتر از ساحل جدا می شدند و می رفتند به جزیره شمالی و امکاناتشان را پیاده می کردند. از آنجا باید سی کیلومتر می رفتند تا به خط مقدم نبرد می رسیدند و بعد، از ده کیلومتری هم بخاطر این که تعدادی از سیل بندها بالا بود و تانکها عقبه ها را می زدند و ماشین نمی توانست جلو برود. (اصلاً ما به جزایر شمالی وصل نبودیم ولی همان بیست، سی دستگاه ماشین که به جزیره شمالی برده بودیم آنها هم نمی توانستند بیش از یک حدی به خط نزدیکتر بشوند). واقعاً آنجا فرد و تانک می جنگید یعنی یک انسان با تانک، آدم با انبوهی از تانک می جنگید. آتش دشمن در یک منطقه محدود ، متراکم و تمام نیروهای دشمن هم در تانک مستقر بودند و رزمندگان ما روی زمین زیر انبوهی از آتش باید جلو می رفتند، مثلاً هر هفت، هشت ساعت می گفتند دشمن صد متر جلو آمده، دویست متر جلو آمده. یعنی تا چند روز، بحث متر به متر بود، دیگر بحث کیلومتر نبود، بحث این بود که دشمن چند متر جلو آمده و سنگرها شماره گذاری شده بود. سه سیل بند وجود داشت که معبر اصلی پیشروی نیروها بود. بین این سیل بندها آب جاری شده بود و نیروها روی سیل بندها جلو می رفتند. وسط سیل بندها مستقر شده، بعد سنگر کندن، رفتن در سنگر، تدارک آب و غذا، مهمات رسانی، حمل مجروح و شهید از مشکلات این عملیات بود. اصلاً آن نبرد یک چیز عجیب و بی سابقه ای بود . ولی الحمدالله برادران به خدای متعال تکیه کردند و با اعتمادی که به نفس گرم امام داشتند ایستادند و جزایر را حفظ کردند. جزایر در دست نیروهای رزمنده باقی ماند. هرچند در عملیات خیبر آزادسازی همه زمین منطقه میسر نشد، اما در آخرین مرحله ، جزایری متولد شدند که خود آنها کاملاً ارزشمند بودند و حتی بعضی ها می گفتند با همین جزایر می توان جنگ را تمام کرد و دشمن را وادار کرد که شرایط جمهوری اسلامی را بپذیرد، یعنی بعدها اینقدر جزایر ارزش پیدا کردند. (ویژگیهای برجسته عملیات خیبر و نفوذ معنوی امام خمینی(س) در پیشبرد آن ؛www.ensani.ir/fa/content/75766/default.aspx) برای مطالعه بیشتر به کتاب عملیات خیبر (تصرف جزایر مجنون) تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ ، 1382 ، مراجعه شود .

امام و حفظ جزایر مجنون؟

دیدگاه شما برای ما ارزشمند است

نظر شما چیه؟ منتظر نظرات ارزشمند شما هستیم *

دکمه بازگشت به بالا