-جاودانگی عذاب-
قرآن چه کسانی را به عذاب جاودان تهدید کرده است؟
قرآن مجید مکرر از عذاب جاودان یاد کرده و گروه هایی را به آن عذاب مخصوص تهدید کرده است؛ از جمله می توان به موارد ذیل و آیات آنها اشاره داشت. یک. کافران
1 – «إِنَّ الَذِین کَفَرُوا… وُ أُولئِکَ أَصْحابُ النارِ هُم فیها خالِدون»؛ آل عمران/116 [همانا کسانی که کفر ورزیدند… و آنان اهل آتشند و در آن جاودانه خواهند بود.]2 – «إِنَّ الَذین کَفرُوا مِنْ أَهْل الکِتاب والمُشْرِکین فی نارِ جَهنَّم خالدینَ فیها»؛ بینه/6 [همانا کسانی از اهل کتاب که کفر ورزیده اند و مشرکان در آتش دوزخند و در آن همواره می مانند.]3 – «إِنَّ الله لَعَن الکافِرینَ وأَعدَّ لَهُم سَعیرا خالِدین فیها أَبَدا»؛ احزاب/64 و 65 [همانا خدا کافران را لعنت کرده و برای آنها آتش فروزانی آماده کرده است که جاودانه در آن می مانند.]
دو. مشرکان
1 – «إِنَّ الَذِینَ کَفَروا مِنْ أَهْل الْکِتاب والمُشْرِکین فی نارَ جَهنَّم خالِدینَ فیها أُولئِکَ هُم شَرُ البِریة»؛ بینه/6 [کسانی از اهل کتاب که کفر ورزیده اند و مشرکان در آتش دوزخند و در آن همواره می مانند، اینان بدترین آفریدگانند.]2 – «وَالَذین لایَدْعون مَعَ الله اِلْها اخَر وَلایقتلون النَفْس الَّتی حَرَّم لله إِلّا بِالحَق وَلایزنون و من یَفْعل ذلِکَ یَلْقَ أثاما یُضاعَف لَه العَذاب یَوم القیمِة وَیخْلد فیه مُهانا»؛ فرقان/68 ـ 69 [وکسانی که با خدا معبودی دیگر نمی خوانند و کسی را که خدا [خونش را] حرام کرده است جز به حق نمی کشند، و زنا نمی کنند، و هر کس اینها را انجامدهد سزایش را دریافت خواهد کرد. برای اودر روز قیامت عذاب دو چندان می شود وپیوسته در آن خوار می ماند.]
سه. منافقان
1 – «وَعَداللهُ المُنافِقین وَالمُنافِقاتِ وَالکُفّار نَارَ جَهنَّم خالِدین فیها هِیْ حَسْبُهمَ ولَعنَهُم الله وَلَهم عَذاب مُقیم»؛ توبه/68
[خدا به مردان و زنان دو چهره و کافران، آتش جهنم را وعده داده است در آن جاودانه اند. آن[آتش] برای ایشان کافی است، و خدا لعنت شانکرده و برای آنان عذابی پایدار است.]2 – «لَنْ تُغْنی عَنْهم أَمْوالُهم وَلا أَولادُهم مِنَ اللهِ شَیْئا أولئِکَ أَصْحاب النارِهُم فیها خالِدون»؛ مجادله/17[در برابر خداوند نه از اموال شان و نه از اولادشان هرگز کاری ساخته نیست آنها دوزخی اند و در آن جاودانه می مانند.]
چهار. مرتدان
1 – «کَیْف یَهْدی الله قَوماً کَفَروا بَعْد إیمانِهم وَشَهِدوا أَنَّ الرَسُول حَق وَجاعَهُم البَیناتُ وَالله لا یَهدی القَومَ الظالِمین أُولئِکَ جَزاؤُهم أَنَّ عَلَیْهم لَعْنة اللهِ والملائِکَةِ والناسِ أَجْمَعین خالِدین فیها لاُیخفُّف عَنْهُم العَذاب وَلاهُم یُنْظرون»؛ آل عمران/86 ـ 88 [چگونه خداوند، قومی را که بعد از ایمان شان کافر شدند، هدایت می کند؟ با آنکه شهادت دادند که این رسول، برحق است و برایشان دلایل روشن آمد، و خداوند قوم بیدادگر را هدایت نمی کند. آنان، سزایشان این است که لعنت خدا و فرشتگان و مردم همگی برایشان است. در آن لعنت جاودانه بمانند؛ نه عذاب از ایشان کاسته گردد و نه مهلت یابند.]
پنج. تکذیب کنندگان آیات خدا
1 – «وَالذَین کَذّبُوا بِایاتِنا وَاسْتَکبَروا عَنْها أَوُلئِک أَصْحابُ النارِ هُمْ فیها خالِدُون»؛ اعراف/36 [و کسانی که آیات ما را دروغ انگاشتند واز پذیرش آنها تکبر ورزیدند آنان همدم آتشند و در آن جاودانند.]2 – «وَالذین کَفَرُوا وَ کَذَّبُوا بِایاتِنا أَولئِک أَصْحابِ النارِ خالِدینَ فیها وَ بِئْسَ المَصیر»؛ تغابن/10 [و کسانی که کفر ورزیده، و آیات ما را تکذیب کرده اند، آنان اهل آتشند و در آن ماندگار خواهند بود و چه بدسرانجامی است.]3 – «الَذِینَ کَذَّبُوا بِالْکِتابِ وَبِما أَرْسَلنا بِه رُسَلَنا… اُدْخُلو أَبْوابَ جَهنَّم خالِدین فیها»؛ مؤمن/70 ـ 76[کسانی که کتاب خدا و آنچه را که فرستادگان خود را بدان گسیل داشته ایم تکذیب کرده اند،… از درهای دوزخ درآیید، در آن جاودان بمانید.]
شش. دشمنان خدا و پیامبر (ص)
«أَلَم یَعْلَمُوا أَنَّه مِن یُحادِدِ الله وَرَسوله فَأِنَّ لَه نار جَهنَّم خالِداً فیها ذلِکَ الخِزیُ العَظیم»؛ توبه/63 [آیا ندانسته اند که هر کس با خدا و پیامبر او درافتد برای او آتش جهنم است که در آ جاودانه خواهد بود، این همان رسوایی بزرگ است.]
هفت. نافرمانان از دستور خدا و رسول (ص)
«وَمَنْ یَعْص الله وَرَسُولَه فَإِنَّ لَهُ نارِ جَهَنَّم خالِدینَ فیها أَبَدا»؛ جن/23 [و هر کس خدا و پیامبرش را نافرمانی کند قطعا آتش دوزخ برای اوست و جاودانه در آن خواهند ماند.]
هشت. ستمگران
1 – «قالَ النَّارُ مَثْویکم خالِدینَ فیها إِلّا ماشاءالله»؛ انعام/138[خدا می فرماید: «جایگاه شما آتش است؛ در آن ماندگار خواهید بود مگر آنچه را خدا بخواهد.]2 – «ثُمَّ قیل للَذینَ ظَلَموا ذُوقُوا عَذابَ الخُلد»؛ انعام/128[پس به کسانی که ستم ورزیدند گفته شود: «عذاب جاوید را بچشید.]
نه. شقاوتمندان
«فَأَمَّا الَذینَ شَقْوا فَفِی النار لَهُمْ فیها زَفیر وَشَهِیق خالِدِینَ فیها مادامَتِ السَمواتُ والاَرضْ»؛ هود/106 ـ 107[و اما کسانی که تیره بخت شده اند، در آتش، فریاد وناله ای دارند. تا آسمان ها و زمین برجاست، در آن ماندگار خواهند بود.]
ده. مجرمان و گنه کاران
1 – «إِنَّ المُجْرِمینَ فی عَذابِ جَهنَّم خالِدون»؛ زخرف/74 [بی گمان، مجرمان در عذاب جهنم ماندگارند.]2 – «وَلَوتَری إِذا المُجْرِمُون ناکِسوا رُعُوسَهم… إِنّا نَسیناکم وَذَوقوا عَذابَ الخُلِدْ بِما کُنتمْ تَعْملون»؛ سجده/12 ـ 14[و کاش هنگامی را که مجرمان پیش پروردگارشان سرهاشان را به زیر افکنده اند می دیدی… ما نیز فراموشتان کردیم و به سزای آنچه انجام می دادید عذاب جاودان را بچشید.]3 – «بَلی مَنْ کَسب سَیِئَة وَأَحاطَتْ بِه خَطیئَته فَأولئِک أَصحابُ النارِ هُم فیها خالِدون»؛ بقره/81 [آری، کسی که بدی به دست آورد، و گناهش او را در میان گیرد، پس چنین کسانی اهل آتشند و در آن ماندگار خواهند بود.]
یازده. قاتل مؤمن
«وَمَنْ یَقْتُل مُؤمِنا مُتُعمِّدا فَجزاؤُه جَهنَّم خالِداً فیها وَغَضِب الله عَلَیه وَلَعَنَهُ وَأَعدَّلَه عَذابا عَظیما»؛ نساء/93 [و هر کس عمدا مؤمنی را بکشد، کیفرش دوزخ است که در آن ماندگار خواهد بود، و خدا بر او خشم می گیرد و لعنتش می کند و عذابی بزرگ برایش آماده ساخته است.]
دوازده. رباخواران
«الَذِینَ یَأْکُلونَ الرِبوا… وَ مَنْ عادَفَأُولئک أَصْحابُ النارِ هُم فیها خالِدون»؛ بقره/275 [کسانی که ربا می خورند، [از گور] بر نمی خیزند…. و کسانی که [به رباخورای] باز گردند، آنان اهل آتشند و در آن ماندگار خواهند بود.]
سیزده. اعراض کنندگان از قرآن
«مَنْ أَعْرَضَ عَنْه فَإِنَّه یَحْمِل یَوم القیمة وِزْرا خالِدینَ فیه وَساءَ لَهُم یوم القیمةِ حِمْلا»؛ طه/100 ـ 101 [هر کس از پیروی آن روی برتابد، روز قیامت بار گناهی بر دوش می گیرد. پیوسته در آن حال می ماند و چه بدباری روز قیامت خواهند داشت.]
چهارده. سبک میزانان
«وَمَنْ خَفَّتْ مَوازینُه فَأولئِکَ الَذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسهم فی جَهنَّم خالدون»؛ مؤمنون/103 [و کسانی که کفه اعمالشان سبک باشد، آنان به خویشتن زیان زده وهمیشه در جهنم می مانند.]
پانزده. پیروان ستمگران
«وَقال الَذِینَ اتبَّعُوا لَو أَنَّ لَنا کَرة فنَتبرِّأ مِنّهم کَما تَبرءُوا مِنّا کَذلِک یُریهُم الله أَعْمالَهم حَسَرات عَلَیْهم وَما هُم بِخارِجین مِن النارِ»؛ بقره/167 [و پیروان می گویند: «کاش برای ما بازگشتی بود تا همان گونه که آنان از ما بیزاری جستند ما نیز از آنان بیزاری می جستیم. این گونه خداوند کارهایشان را ـ که بر آنان مایه حسرتهاست ـ به ایشان می نمایاند، و از آتش بیرون آمدنی نیستند.]
شانزده. متکبران
1 – «قیلَ ادْخُلوا أَبوابَ جَهنَّمَ خالِدینَ فیها فَبِئْسَ مَثَوی المُتکبِّرین» زمر/72 [و گفته شود: از درهای دوزخ درآیید، جاودانه در آن بمانید؛ وه چه بدجایی است جای سرکشان.]2 – «اُدْخُلوا أَبوابَ جَهنَّم خالِدینَ فیها فَبِئْسَ مَثوی المُتکبِّرین»؛ غافر/76 [از درهای دوزخ درآیید، در آن جاویدان بمانید چه بد است جای سرکشان.]واژه «خلود» در حق گروه های یاد شده به کار رفته و واژه پژوهان معتقدند خلود به معنای همیشه ماندن، جاودان شدن، جاویدان ماندن، مقیم گردیدن در جایی، و جاودانه کردن است؛ گرچه گاهی به معنای مکث طولانی به کار می رود.
آیة الله جوادی آملی،تفسیر موضوعی قرآن ج 5 (معاد در قرآن)
به نقل از سایت تبیان
-جاودانگی عذاب-